Zbulohet se si ti mbajmë mend ëndrrat

Neuroshkencëtarët zbulojnë se si i mbajmë mend ëndrrat



Arsyeja se pse ëndërrojmë është ende një mister për shkencën. Por dallimet në aktivitetin e trurit mund ta japin një përgjigje se pse disa njerëz shpesh i mbajnë mend ëndrrat e tyre, ndërsa të tjerët rrallë herë, sipas neuroshkencëtarëve në Francë.

Perrine Ruby, hulumtuese nga Inserm në Lyon Neuroscience Research Center, dhe kolegët e saj, raportojnë gjetjet e tyre në revistën “Neuropsychopharmacology”.

Në punimin e mëparshme ata kishin konstatuar se kujtuesit e lartë të ëndrrave (njerëzit që i mbajnë mend ëndrrat e tyre pothuajse çdo ditë) zgjohen natën dy herë më shpesh se sa kujtuesit e ulët të ëndrrave (njerëzit që rrallë herë i mbajnë mend ëndrrat e tyre). Ata gjithashtu konstatuan se truri i kujtuesve të lartë të ëndrrave është më reagues ndaj tingujve gjatë gjumit dhe gjendjes së zgjuar.

Për shembull, ata zbuluan se kujtuesit e lartë të ëndrrave reaguan më fuqishëm kur dëgjuan emrin e tyre. Më shumë periudha të zgjimit mund t’i japin trurit një shans për t’i memorizuar ëndrrat Hulumtuesit sugjeruan se pasja e trurit që reagon më shumë ndaj tingujve mund të shkaktojë periudha të zgjimit gjatë natës, dhe pikërisht gjatë këtyre periudhave truri i memorizon ëndrrat.

Siç thekson Ruby, "truri në gjumë nuk është i aftë ta memorizojë informacionin e ri, ai ka nevojë të zgjohet që të jetë në gjendje ta bëjë këtë." Në këtë studim të ri, ata provuan t’i identifikojnë rajonet e përfshira të trurit dhe mënyrën se si ato dallonin midis kujtuesve të lartë të ëndrrave dhe kujtuesve të ulët të ëndrrave. Ata i angazhuan 41 vullnetarë - 21 kujtues të lartë të ëndrrave të cilët i kujtonin ëndrrat e tyre mesatarisht pesë mëngjese në javë, dhe 20 kujtues të ulët të ëndrrave që i kujtonin ëndrrat e tyre mesatarisht vetëm dy herë në muaj.

Duke përdorur PET Scan (Po­sitron Emission Tomography) ata e monitoruan aktivitetin e trurit të këtyre dy grupeve gjatë gjumit dhe gjendjes së zgjuar. Ata zbuluan se kryqëzimi temporo-parietal (KTP) dhe korteksi medial paraballor treguan aktivitet më spontan tek kujtuesit e lartë të ëndrrave, si gjatë gjumit ashtu edhe në gjendje të zgjuar.

Studimet e mëparshme të neuroshkencëtarit nga Afrika e Jugut, Mark Solms, treguan gjithashtu se lezionet në këto dy fusha të trurit i pengojnë njerëzit që t’i kujtojnë ëndrrat. Ky studim i ri është i rëndësishëm sepse ai thekson se si gjatë gjumit ashtu edhe gjatë gjendjes së zgjuar, kujtuesit e lartë dhe të ulët të ëndrrave kanë nivele të ndryshme të aktivitetit të trurit në këto rajone.

KTP-të më aktive do të mund t’i shpjegonin nivelet më të larta të zgjimit Hulumtuesit sugjerojnë se nëse KTP - pjesa e trurit që vepron si një qendër e përpunimit të informacionit - është më aktive tek kujtuesit e lartë të ëndrrave, atëherë kjo do të mund t’i bëjë ata më të vëmendshëm ndaj stimujve të jashtëm, gjë që si rezultat i bën ata të jenë të zgjuar më shumë gjatë natës, duke i dhënë trurit të tyre më shumë mundësi për t’i kodifikuar ëndrrat në kujtesë.

Megjithatë, ata nuk e përjashtojnë mundësinë që prodhimi i ëndrrave, në krahasim me memorizimin e ëndrrave, mund të dallojë midis dy grupeve, dhe konkludojnë: "Rezultatet tona sugjerojnë që kujtuesit e lartë dhe të ulët të ëndrrave dallojnë në memorizimin e ëndrrave, por nuk e përjashtojnë mun­dësinë që ata gjithashtu dallojnë në prodhimin e ëndrrave.

Në fakt, është e mundur që kujtuesit e lartë të ëndrrave të prodhojnë një sasi më të madhe të ëndrrave se sa kujtuesit e ulët të ëndrrave".