Misteri i Dites se Zeze

Misteri i Dites se Zeze



Tre shekuj me pare ne pjese te Amerkies Veriore, nje ngjarje misterioze ktheu mengjesin ne darke. Cfare shkaktoi Diten e Zeze?

Gjate mengjesit qielli u kthye i verdhe. Kafshet vraponin te fshiheshin dhe shume shpejt ra erresira. Njerezit ndezen qirinj dhe nisen te luteshin. Ne dreke ishte ende erresise. Kishte ardhur fundi i botes?

Dita e Zeze, ndodhi ne 19 maj 1780 ne New England dhe pjese te Kanadase. Qe atehere historianet dhe shkencetaret kane hedhur hipoteza te ndryshme ne lidhje me origjinen e kesaj ngjarje.

Sot, ka shume teori. Ishte rezultat i nje shperthimi vullkanik, zjarr, meteor apo dicka tjeter me e cuditshme?

Me shume pak njohuri shkencore ne ate kohe njerezit menduan menjehere se kishte ardhur dita e gjykimit. Ndjesia qe kishte ardhur nje moment vendimtar ishte me e theksuar pasi ne ditet e meparshme dielli dhe hena shndrisnin te kuq.

Mike Dash, nje historian, i cili shkruan per paranormalen, thote qe kur u perballen me erresiren e papritur, njerezit filluan te kerkonin per precedente biblike.

"Ka disa gjera qe mund t'i benin ata te besonin qe kjo ishte ardhja e dyte e Krishtit. Ne ate kohe, eventet natyrore - edhe zogjte qe fluturonin ne qiell - ishin shenje e Zotit."

Pra, cfare do te mund te shpjegonte Diten e Zeze?

Mund te hiqet menjehere nga lista nje eklips diellor pasi dihet se kur ky do te ndodhe, dhe gjithmone eklipset zgjasin vetem per disa minuta.

Shperthimi i vullkanit Eyjafjallajokull ne vitin 2010 shkaktoi mjaftueshem hi, por qe Thomas Choularton, profesor i shkences atmosferike ne Universitetin e Manchester tha qe rete e hirit vullkanik shpesh shkaktojne 'dite te verdha'.

Dhe megjithate nuk ka asnje regjistrim per aktivitet vullkanik ne vitin 1780, keshtu qe edhe ky shpjegim do te ishte i kote.

"Mund te hiqet edhe hipoteza e nje meteori, megjithese nuk mund te hiqet plotesisht." - tha Choularton.

Nderkohe, shume shkencetare besojne qe pergjigja e misterit qendron tek pemet.

Akademiket ne universitetin e Misurit, analizuan trungjet e pemeve ne New England dhe gjeten shenja te ngelura nga flaket neper trungjet e pemeve qe datojne ne ate periudhe. Eshte gjithashtu e njohur qe ka patur nje thatesire ne vitin 1780 qe e ben kete hipoteze me te besueshme.

Por a mundet nje zjarr ne pyll te shkaktoje kaq shume ndryshime ne drite?

Sa me i madh te jete zjarri aq me erresire do te behet. Mjegulla eshte e zakonshme ne bregun lindor. Sipas Dr. Blake, perzjerja e mjegulles dhe bloza nga zjarri i pyllit do te kombinoheshin se bashku dhe erresira do te binte.

Regjistrimet e deshmitareve mbeshtesin hipotezen e zjarrit ne pyll. Neper lumenj ka patur bloze.

William Corliss, fizikanti dhe kronisti i ngjarjeve te pashpjeguara, gjeti 46 raste te diteve te zeza neper bote ndermjet viteve 1091 dhe 1971.

Ne ditet e sotme njerezit mund te mbeshteten tek njohurite shkecore, fotografite e sateliteve dhe tek mediat. Megjithate, Ditet e Zeza kane vazhduar te shqetesojne njerezit edhe shume vone.

Nje Dite e Zeze e ngjashme me ate te 1780 ndodhi ne vitin 1950. Ishte shkaktuar nga nje pyll ne Alberta dhe solli alarm dhe konfuzion.

David Philips, klimatolog, tha qe nese do te zgoheshit mbasdite do te mendonit qe ishte mesi i nates. Njerezit menduan mos ishte ndonje eklips apo ndonje sulm berthamor.