Gjumi e rrit stresin, nuk e zvogëlon

Gjumi e rrit stresin, nuk e zvogëlon



Gjumi pas një përvoje të hidhur apo ngjarjeje tronditëse e përforcon më tepër ngjarjen, ndërsa pagjumësia e largon.

Një proverb irlandez thotë: “Një gjumë i mirë të shëron”. Një grup studiuesish në Universitetin e Massachusetts nuk duket të kenë qenë aspak dakort me këtë thënie. Për këtë ata kanë publikuar në një revistë të njohur një artikull, në të cilin shkruhet se gjumi pas një ndodhie stresante, vetëm sa e zmadhon problemin, nuk e zgjidh atë.

EKSPERIENCA

Fenomeni i përforcimit morfeik (“Morpheus” nga greqishtja do të thotë Zot i Ëndrrave) gjen vend si në eksperiencat pozitive, ashtu dhe në ato emocionalisht neutrale. Për të vërtetuar këtë, janë marrë në studim 106 subjekte të të dyja gjinive. Subjekteve u janë treguar foto të ndryshme për të stimuluar reagimet negative (për shembull foto që paraqesin një aksident rrugor), reagimet pozitive ( foto të marra nga një festë fëmijësh) dhe reagimet neutrale (një peisazh).

Nga studimi u konstatua se gjatë zgjimit, personat e marrë në studim ruanin në kujtesën e tyre gjurmë pa patur luhatje emocionale si para ashtu edhe pas gjumit. Çfarë është EEG (Ezhe-ja)? EEG (Elektroencefalografia) është një pajisje që përdoret shpesh në neurologji e cila mund të rregjistrojë valët elektrike të lëshuara nga truri.

Konsiston në vendosjen e disa elektrodave në skalpin e kokës. Përdoret gjerësisht në diagnostikimin e epilepsive, encefalopative, komave etj. Kërkuesit donin të shihnin nëse kur ia tregonin të njëjtat foto këtyre personave gjatë ditës, a do të kishin të njëjtat reagime pas 12 orësh, pavarësisht nëse ata flinin ose jo. Tek subjektet që kishin fjetur u pa se gjatë gjumit, EEG-ja regjistronte fazën REM (gjumë me lëvizje të shpejta të syve), atë të ëndërrave.

Studiuesit konstatuan se EEG-ja tregonte rritje të aktivitetit elektrik, në momentin që individët përjetonin makthet. Impakti i emocioneve tek subjektet ulej gjatë periudhës që qëndronin zgjuar.

Gjatë gjumit, individët shfaqnin të njëjtat reagime emocionale ashtu siç shpreheshin gjatë shfaqjes së imazheve kur ishin zgjuar. Kjo tregon se gjumi konservon kujtimet dhe emocionet, duke e lidhur këtë aktivitet edhe me rezultatin e EEG-së.

MEKANIZMA MBROJTËS

Forcimi i emocioneve gjatë gjumit mund të jetë një mekanizëm mbrojtës i zhvilluar për emocionet pozitive, por truri nuk bën dallime. Pas një eksperience të keqe, na kaplon të gjithëve ndjesia e lodhjes dhe e përgjumjes, që nuk janë gjë tjetër veçse mekanizma mbrojtës të përdorura për të larguar disa lloje emocionesh.

Një tjetër studim i publikuar në Biological Psychiatry nga kërkuesit e National Institute of Mental Health në Tokio ka arritur në konkluzionin që mungesa e gjumit është një kurë efikase për të ashtuquajturin stres post-traumatik.

Ky i fundit ka të bëjë me ndjenjën e fajit që shkaktohet në persona që kanë përjetuar ngjarje dramatike e trauma shumë të rënda gjatë jetës së tyre, si aksidentet rrugore, viktimat e një abuzimi, humbja e të afërmve, e sidomos tek të mbijetuarit e një lufte apo katastrofe.

Kështu nëse dikush iu sugjeron të flini për të harruar, mos i jepni të drejtë. Ndonjëherë, gjumi është thjesht simptomë e frikës së përballjes me realitetin.

Justifikimi me i shpeshte qe jepet për te mos bere dashuri është lodhja. Pe perse ndodh kjo? Edhe nëse marrëdhënia seksuale nuk është e vetmja qe i jep bukuri jetën tuaj ne çift, nëse mirëqenia është me e rëndësishmja, serish është interesante te dihet ndikimi i madh qe ka gjumi tek akti seksual.

Sipas specialisteve niveli i testosteronit tek meshkujt dhe tek femrat ndryshon gjate gjumit. Kur ky i fundit është i pamjaftueshëm, sasia nuk rritet aq sa duhet dhe kjo mund te ketë një ndikim negativ tek dëshira dhe ereksioni. Ulja e sasisë te këtij hormoni mund te sjelle edhe probleme me zemrën. Nëse një personi i ndalohet gjumi, ai do te humbasë 4% te aftësisë se tij joshëse dhe sasia e kortizolit do i rritej me 37%. Ky i fundit është hormoni i stresit dhe kur sasia e tij ritet, melatonina (hormoni i gjumit qe kontrollon ritmin e sekretimit hormonal) ulet.

Për te mos pasur këto probleme duhen praktikuar veprimtari qe sjellin kënaqësi, siç mund te jete kënga, kërcimi, sporti apo edhe seksi. Orgazma ne fakt shton me 5 here sasinë e oksitoksines, hormonit te dashurisë dhe te prolaktines, hormoni qe te çlodh dhe te sjell gjumin. Nga ana tjetër një nate e qete ul stresin dhe rrit energjinë.

Po si te flesh sa me mire dhe te besh dashuri apo anasjelltas? Ka disa rregulla te thjeshta qe përdoren. Nder to mund te përmendim: shmangia e kafesë apo çajit 4 ore para gjumit, ngrënia e darkës 2 ore para gjumit, “zbrazja” e dhomës se gjumit nga objektet e panevojshme dhe sidomos nga aparatet elektrike si dhe bërja masazh ndaj partnerit kur ai nuk ka shume dëshire te beje seks.