Njeriu enigmatik!

...............

Çfare eshte ky Njeri?!

Rikonceptimi kombetar shqiptar ne driten e gegeve katolike, ne formen e nje kombi krahinor te mbiquajtur “alban”- pak a shume si basket- duke propozuar ndarjen e Shqiperise me gjysmen e saj jugore “jo-albane”-sipas tij, per t’u bashkuar me trojet e shkeputura jashte kufinjve nen nje flamur e fe’ kristiane, eshte parathenie shume e trishte e nje nisme qe per shqiptaret eshte qartesisht regresive. Ajo eshte anti-shqiptare.

Teksti ne vijim mban firmen e Kastriot Myftarajt- nje individi te çuditshem, quasi-fantomatik, qe publiku i gjere e besonte me teper si nje pseudonim deri diten kur Prokuroria e Pergjithshme hapi ndaj tij hetime per akuzat e nxitjes se urrjetjes nder-fetare dhe nderetnike. Hetimi tani eshte nderprere, por jo veprimtaria e ketij njeriu. Vetem gjate dy muajve te fundit ai ka akuzuar Fondacionin Soros se po ringjall ne menyre perfide nga regjistrat mesjetare te gjithe elementet me origjine çifute ne Shqiperi dhe po i mbeshtet ata - ku ai perfshin edhe Edi Ramen e Erion Veliajn e organizates MJAFT-, si dhe pervijoi provokimin e meheret qe tronditi kontinentin duke shpifur ndaj profetit islam Muhammedit kesaj rradhe me nje akuze te pashembullt per “pedofili”.(?!)

Ideja e tij baze eshte ne fakt me shume se utopike. Ajo eshte e rrezikshme. Rikonceptimi kombetar shqiptar ne driten e gegeve katolike, ne formen e nje kombi krahinor te mbiquajtur “alban”- pak a shume si basket- duke propozuar ndarjen e Shqiperise me gjysmen e saj jugore “jo-albane”-sipas tij, per t’u bashkuar me trojet e shkeputura jashte kufinjve nen nje flamur e fe’ kristiane, eshte parathenie shume e trishte e nje nisme qe per shqiptaret eshte qartesisht regresive. Ajo eshte anti-shqiptare. Ne fund te fundit çfare kerkojne me teper qarqet ultra-nacionaliste te Vorio-Epirit?

Eshte interesante se databaza e te dhenave kryesisht personale qe ky individ ka perdorur per te sulmuar shume figura shqiptare, nga politologu Abdi Baleta deri tek shkrimtari i mirenjohur Ismail Kadare, i perngjajne si dy pika uji te dhenave qe mbledhin zakonisht sherbimet sekrete, kur pergjojne, skedojne apo hetojne mbi nje individ. Z.Myftaraj asnjehere nuk ka sqaruar se cili sherbim ia ka kaluar atij keto te dhena.

Debati mbi lirine e shprehjes ne fakt tek ky njeri ka kohe qe nuk ben me sens. Ne vitin 2003 ai publikoi Deklaraten e meposhtme, e cila vazhdon te qarkulloje ne internet. Edhe pse e vjeter, kjo Deklarate perben zemren e te gjithe mendimit te tij politik qe ai levron ne nivel editorialistik prej disa vitesh. Per kete arsye AIPR zgjodhi ta botoje te plote kete Deklarate per te sqaruar njehere e pergjithmone se ke apo çfare perfaqeson Kastriot Myftaraj.

I lindur ne Korçe dhe i rritur ne Elbasan gjate periudhes se regjimit komunist, ky njeri shfaqet i afte te shkruaje sa ne shqipen korente ashtu edhe ne nje nendialekt te humbur te Mbi-Shkodres, me nje shqipe qe te kujton leterkembimet e freterve me Seline e Shenjte nga provincat ballkanike te 1,800-es (?!). Me kete gjuhe tmerresisht te veshtire ne leksik dhe ortografi, edhe per vete banoret e zonave qe ende e flasin ate, Myftaraj ka nenshkruar edhe libra te tere, ndersa e folura e tij normale eshte nje shqipe e mire dhe e unifikuar.

Gjasisht veç si “firmatar me qera” i teksteve te gatshme me origjine te dyshimte, ky njeri ne fakt perben me shume se nje dukuri komplekse per median shqipe dhe per krejt hapesiren e mendimit shqiptar.

Nuk mjafton te jesh sharlatan per t’u bere i famshem. Myftaraj e di me mire se te gjithe ne, se çfare mekanizmash te tjere ka adoptuar ne kete “mission impossible”.
Sikur Kastriot Myftaraj te ishte nje ishull i veçuar i lajthitjes shqiptare, kjo do te ishte gjysma e se keqes. E keqja e madhe eshte se ky Don Kishot i frymes komb-shkaterruese ka mbrojtjen e disa redaksive dhe perkrahjen e disa emrave qe perbejne fatkeqsisht tashme institucion intelektual per Shqiperine; ai perfaqeson prej kohesh pararojen e çmendur, “kamikazin” rruge-shestues per nje arradhe te ngushte luftetaresh “te urte”, qe ne mos plotazi e gjejne teorine e tij pjeserisht te pranueshme dhe e perkrahin ate ne format dhe menyrat e tyre. Shume prej tezave te kesaj deklarate, as fillojne dhe as mbyllen tek Myftaraj.
Ne shkurt te ketij viti nje gjykate ne Austri denoi me 3 vjet heqje lirie historianin britanik David Irving per “mohim te Holokaustit dhe deklarata antisemite dhe raciste”. David Irving u denua per nje interviste te tij te dhene ne Austri ne vitin 1989. Austria, e cila ka pasur me heret ne pushtet edhe parti ultranacionaliste te djathta, nuk eshte i vetmi vend qe ka vendosur rregulla per perdorimin e te drejtes se mendimit dhe shprehjes se tij. E keqja- sidomos ne vendet e perparuara- parandalohet.

Sado e papershtatshme te tingelloje ne shekullin e 21-te censura, eshte ligji ai qe percakton se kush duhet te beje çfare ne keso rastesh. Por detyra jone eshte ta refuzojme kete shantazh kulturor qe na behet ne emer te lirise, sigurisht pasi ta njohim se kush eshte ky njeri dhe se çfare marrezish ka avancuar dhe avancon ne tregun e ideve.

Nga Alban Bala

Kastriot Myftaraj thërret për luftë serbo-katolike kundër shqiptarëve musliman

Aleanca e Shqiponjës së Bardhë dhe Shqiponjës së Zezë që nis me flijimin e mullenjës: Serbia, Shqipëria dhe ndarja e Kosovës (2)

Nga: Kastriot Myftaraj

Zbatimi i planit serb për ndarjen e Kosovës do të lehtësohet ose vështirësohet varësisht konceptit që ka Serbia për ndarjen.

Pyetja është nëse Serbia e shikon ndarjen si mënyrën për zgjidhjen përfundimtare të konfliktit historik serbo-shqiptar, sipas modelit gjermano-francez, apo si pjesë të agjendës historike serbe për shpërbërjen e nacionit (kombit) dhe të shtetit shqiptar, në emër të aspiratës historike serbe për të dalë Serbia në Detin Adriatik? Në përgjigjen e kësaj pyetjeje, një premisë përcaktuese është ajo që ka të bëjë me kontekstin gjeopolitik në të cilin Serbia e shikon ndarjen e Kosovës.

Ndarja mund të arrihet dhe të funksionojë vetëm nëse bëhet fjalë për pajtim mes Nacionalizmit Serb dhe Nacionalizmit Shqiptar, ashtu si pajtimi franko-gjerman ishte një pajtim mes nacionalizmit gjerman dhe atij francez. Pasiqë nacionalizmi gjerman dhe ai francez dështuan që ta sundojnë Europën në konflikt mes tyre, dhe të gjendur përballë rrezikut të përbashkët ruso-komunist, vendosën që të pajtohen për të dominuar Europën e bashkuar.

Në rastin serbo-shqiptar, nuk bëhet fjalë që dy nacionalizmat të pajtohen për sundimin e Ballkanit, madje as të atij perëndimor, por për interesin e përbashkët për mbrojtjen përballë Turqisë neo-otomane, e cila ka shpallur ambicjet e saj për finlandizimin e Ballkanit. Marrëdhëniet mes Serbisë dhe Turqisë neo-otomane sot në dukje janë shumë të mira, aq sa mund të thuhet se marrëdhëniet serbo-turke nuk kanë qenë kurrherë kaq të mira që prej vitit 1435 kur Sulltan Murati II u martua me princeshën serbe Mara, vajzën e despotit të Serbisë, Gjuragj Brankoviç, me ç’ rast u arrit deri tek aleanca serbo-otomane.

Por pushtimi i Serbisë nga Imperia Otomane erdhi në 1459, do të thotë 24 vite pas kësaj martese politike. Kjo të josh që të bësh një parashikim historik sipas shembullit të Princit Bismarck. Dy vjet pasi Perandori gjerman Wilhem II e pati larguar Bismarck-un nga pushteti, në takimin e fundit që patën këta të dy, ish-kancelari i hekurt e paralajmëroi sundimtarin se:
“Jena erdhi njëzet vjet pas vdekjes së Frederikut të Madh; shkatërrimi do të vijë njëzet vjet pas vdekjes sime nëse gjërat shkojnë kështu”. (Alan J. P. Taylor, “Bismarck: the man and Statesman”, “Alfred A. Knopf”, New York 1969, f. 264)

Bismarck këtu e kishte fjalën për Betejën e Jenës të vitit 1806, ku Prusia u mund nga Franca e Napoleonit, me ç’ rast Prusia kapitulloi dhe ra nën tutelën e Francës. Prognoza e Princit Bismarck rezultoi të ishte çuditërisht e saktë. Bismarck vdiq në 30 korrik 1898. Gjermania nënshkroi armëpushimin në Luftën e Parë Botërore, në 11 nëntor 1918.

Pra katastrofa erdhi 20 vjet e 102 ditë pas vdekjes së Princit Bismarck! Lideri serb Sllobodan Millosheviç, në 1989, në celebrimin e 600 vjetorit të Betejës së Fushë-Kosovës, dha të kuptohet se Serbisë i duhej të luftonte përsëri për t’ u mbrojtur nga rreziku turko-islamik. Në fakt, vetëm pak kohë pasiqë Millosheviç mbajti këtë fjalim, Presidenti turk Ozal foli për botën turke nga Adriatiku në Murin e Madh Kinez, çka u quajt Neo-Otomanizëm.

Në 2001, në kohën që Millosheviç arrestohej dhe dërgohej në Hagë një studiues turk, Ahmet Davutoglu, botoi librin me titull “Thellësia strategjike: pozita ndërkombëtare e Turqisë”, që është elaborat i Neo-Otomanizmit. Millosheviç duket se kishte gjithë të drejtën që në 2006, para vdekjes të profetizonte si Bismarck: “Beteja e Fushë Kosovës e vitit 1389 erdhi 34 vjet pas vdekjes së Stefan Urosh IV (Stefan Dushan), në 1355. Katastrofa do të vijë e shumta 34 vjet pas vdekjes sime”.

Nëse liderët e sotëm dhe të ardhshëm serbë e kuptojnë këtë gjë, atëherë do të arrihet deri tek aleanca e nacionalizmit serb dhe nacionalizmit shqiptar, përballë rrezikut të përbashkët neo-otoman. Serbia duhet ta kuptojë se nëse në shekullin XXI ky vend do të gjendet përsëri përballë një rreziku jetik neo-otomano-islamik, nacionalizmi shqiptar do të jetë aleati i domosdoshëm i tij. Nacionalizmi shqiptar ka rrënjë skënderbegase, çka e bën atë në thelb antiislamik dhe armik të çdo trajte të re të otomanizmit.

Serbia duhet ta kuptojë se nëse ardhmëria i ka rezervuar Serbisë një luftë të re për t’ u mbrojtur nga mësymja neo-otomane dhe islamike, nacionalizmi shqiptar do të jetë avanposti i kësaj lufte. Në rezistencën ndaj mësymjes neo-otomane në shekullin XXI popullsia që praktikon Islamin në Ballkan, qoftë boshnjake apo shqiptare, është armiku i përbashkët nacionit serb dhe atij shqiptar, i nacionalizmit serb dhe atij shqiptar.

Ideologu i Neo-Otomanizmit, Davutoglu, i cilëson popullsitë “mbetje otomane” si bazën e politikës neo-otomane në Ballkan. Madje Davutoglu, në librin e vet nuk heziton që të shprehet hapur se xhamitë, tyrbet, medreset në Ballkan janë fortesa të strategjisë së Turqisë neo-otomane për depërtim atje: “Çdo xhami e shembur në Ballkan, çdo institucion islam i pakësuar, çdo element tradicional islam i asgjësuar në kuptim kulturor janë nga një gur themeli i shkulur prej ndikueshmërisë përtejkufitare të Turqisë në këtë zonë.

Tashmë Turqia është e detyruar të prodhojë politika të mesme alternative që t’ i zënë vendin politikës së emigrimit të shndërruar në simbol të braktisjes së plotë. Është e pashmangshme që në themel të këtyre politikave të mesme të zërë vend mbajtja gjallë e kulturës otomano-islame në Ballkan”.(Ahmet Davutoglu: “Thellësia strategjike: pozita ndërkombëtare e Turqisë”, Shtëpia botuese Logos-A, Shkup 2010, f. 80-81)

Këto fjalë nuk i ka shkruar një njeri i çfardoshëm, por ai që një vit pas botimit të librit të tij, në 2002, u bë këshilltari për politikë të jashtme i kryeministrit turk, dhe që pas shtatë vitesh në këtë post u bë ministër i Punëve të Jashtme të Turqisë, post të cilin e mban dhe sot. Sipas këtij shtetari turk, institucionet religjioze, ato që quhen Bashkësitë Islame në Bosnjë-Herzegovinë, Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Serbi, me xhamitë e tyre, me muslimanët praktikues në këto vende, përbëjnë një aset strategjik neo-otoman. Kjo do të thotë se çdo musliman praktikues boshnjak dhe shqiptar është një ujk neo-otoman (ujku i Anadollit ka qenë për të krishterët simbol i otomanit).

Përderisa doktrina neo-otomane nuk filloi me Davutoglu, i cili ishte vetëm elaborues i saj, por filloi me Presidentin “laik”, Ozal, duhet pritur që ajo të mos marrë fund me largimin nga pushteti të Davutoglu dhe Erdogan, por libri i Davutoglu të mbetet një manual për shtetarët turq në shekullin XXI. Në këto rrethana, urtësia gjeopolitike dhe gjeostrategjike këshillon një luftë preventive kundër bastioneve neo-otomane në Ballkanin Perëndimor.

Serbia për shkak të ngarkesës historike që ka nga lufta në Bosnjë-Herzegovinë dhe Kosovë në dekadën e fundit të shekullit XX nuk mund ta ndërmarrë një luftë të tillë. Por nacionalizmi shqiptar mund ta ndërmarrë këtë luftë në Shqipëri, Kosovë dhe pjesën shqiptare të Maqedonisë, e cila do të jetë një luftë për deislamizimin total të trojeve shqiptare nëse ka mbështetjen edhe të nacionalizmit serb dhe të atyre qarqeve europiane që po bëhen gjithëherë e më të vetëdijshme për rrezikun neo-otoman dhe islamik në përgjithësi.

Nacionalizmi shqiptar ka legjitimitetin për ta bërë këtë luftë se bartës të tij kryesorë janë njerëz si unë, pasardhës të atyre shqiptarëve të krishterë që u kthyen me dhunë në Islam gjatë pushtimit otoman. Islami ballkanas është bërë një version malinj i Sheherzades së përrallave të Njëmijëenjë netëve. Derisa tregon cdo ditë nga një përrallë të re për vlerat dhe tolerancën e tij, për kohën e artë otomane të mirëkuptimit religjioz, ashtu që të shpëtojë ekzistencën e vet, në anën tjetër punon paprerë për revanshin neo-otoman.

Nacionalizmi serb duhet ta kuptojë se në shekullin XXI aleanca me nacionalizmin shqiptar është e domosdoshme për të. Kjo aleancë është e nevojshme që Serbia dhe Shqipëria të vazhdojnë të ekzistojnë në 700 vjetorin e Betejës së Fushë-Kosovës, në 2089. Tekefundit çka ishte Beteja e Fushë-Kosovës në 1389.

Atje Shqiponja e Bardhë serbe dhe Shqiponja e Zezë shqiptare, duke mos qenë në gjendje që të fluturonin për shkak se krahët e tyre qenë lënduar nga luftrat mesveti, dolën përballë Ujkut të murrmë të Anadollit, i cili nuk e pati të vështirë që t’ i shqyente. Por Shqiponja e Bardhë dhe Shqiponja e Zezë, nëse ushqejnë njëra tjetrën do të fuqizohen për të fluturuar dhe goditur Ujkun neo-otoman, ashtu siç dinë që të bëjnë shqiponjat.

E gjithë kjo duket e vështirë që të ndodhë, por shqiponjat guxojnë. Mes Shqiponjës së Bardhë serbe dhe Shqiponjës së Zezë shqiptare qëndron mullënja (fjala “Kosovë” do të thotë “mullënjë”, një lloj zogu i zi). Mullënja mund të bëhet flija për celebrimin e aleancës së Shqiponjës së Bardhë dhe Shqiponjës së Zezë, zogu i mallkuar që do t’ i mbajë ato në një letargji historike deri kur të bëhen përsëri pre të ujkut të murrmë neo-otoman të Anadollit.

Nacionalizmi serb mund të ndërmjetësojë edhe për pajtimin mes nacionalizmit shqiptar dhe nacionalizmit grek. Greqia, e cila është vendi që më së shumti i është ekspozuar rrezikut neo-otoman, duhet të zgjedhë, nëse do pak më tepër tokë në Shqipërinë e Jugut, çka nuk duket që të jetë e nevojshme për një vend që ka 132 000 km² dhe një popullsi të plakur prej 11 milion banorësh, apo dëshiron një aleat të rëndësishëm në luftën kundër rrezikut neo-otoman. Do të jetë një ironi e madhe historike nëse Greqia arrin që ta marrë atë pjesë të Shqipërisë së Jugut që e quan “Vorio-Epir”, për të rënë pastaj Greqia nën sundimin neo-otoman! Nacionalizmi shqiptar është i kënaqur me një shtet shqiptar me rreth 50 000 km² të përbërë nga Shqipëria e sotme, Kosova dhe Maqedonia perëndimore.

Ky shtet shqiptar do të bëhet avanposti i luftës preventive kundër neo-otomanizmit, me mbështetjen e vendeve fqinje dhe të Europës së vetëdijësuar për rrezikun islamik.
Pajtimi i nacionalizmit serb me nacionalizmin shqiptar do të zgjidhte dhe problemin e serbëve dhe shqiptarëve të Malit të Zi. Në Mal të Zi sot 30% e popullsisë janë deklaruar si serbë etnikë, por kjo shifër është definitivisht më e lartë, se shumë punonjës të administratës, policisë, ushtrisë janë detyruar që ata dhe familjet e tyre të deklarohen si malazezë që të mos humbin vendin e punës. Aleanca e serbëve dhe shqiptarëve në Malin e Zi do t’ i jepte fund iluzionit të ekzistencës së Malit të Zi si një shtet shumëetnik, që është bërë në dëm të serbëve dhe të shqiptarëve.

William Blake ka thënë: “The eagle never lost so much time, as when he submitted to lern of the crow”. Nuk është e nevojshme që për aleancën e nacionalizmit shqiptar dhe nacionalizmit serb të binden masivisht serbët dhe shqiptarët, mjaft që të binden ata që mund t’ i venë gjërat në lëvizje, në mënyrë vendimtare.

Në Serbi njerëzit natyrisht se egërsohen kur dëgjojnë fjalën “nacionalizëm shqiptar”, por çka është sot nacionalizmi shqiptar, ai është kusht i domosdoshëm për mbijetesën e Serbisë në shekullin XXI! Pajtimi është një sfidë për shqiponjat, zogjtë vetmitarë, të cilët nuk durojnë madje as njëri-tjetrin. Pajtimi serbo-shqiptar, i cili para së gjithash do të jetë një pajtim i dy nacionalizmave, ka si parakusht pajtimin e intelektualëve nacionalistë.

Do të ishte e dëshirueshme që një zë autoritar në Beograd, p.sh. Dobrica Cosic, i njohur si Ati i Nacionit Serb, t’ u bënte jehonë ideve të tilla. Pse të mos ndodhë kështu? Unë personalisht dëgjoj më me kënaqësi këngët e reperëve serbë për betejat e serbëve kundër terroristëve islamikë në Bosnjë-Herzegovinë, se kinse kënga atdhetare “Kënga Jonë” e grupit “Jericho” nga Prishtina, e mbushur me turqizma. Natyrisht se unë pres që shumëkush do të më thotë se Dobrica Cosic ka thënë këtë dhe atë për shqiptarët.

Unë e di se çka ka thënë Cosic për shqiptarët. Por unë e di se shqiponjat guxojnë të kapin majat, dhe pajtimi serbo-shqiptar është një majë e historisë, e denjë për shqiponjat që të guxojnë. Eagle dare, siç thotë fjala. Cosic më mirë se cilido serb e ka të qartë se pajtimi serbo-shqiptar, pajtimi mes nacionalizmit serb dhe atij shqiptar, do të jetë një pajtim mes Serbisë së Shenjtë dhe Shqipërisë së Shenjtë- Cosic e di mirë se çka duan të thonë këto dy fjalë.
“Nacionalizëm” sot është një fjalë e keqe në fjalorin zyrtar politik ndërkombëtar.

Por ekzistenca e Neo-Otomanizmit bën legjitimë ekzistencën e nacionalizmit serb dhe nacionalizmit shqiptar, madje edhe aleancën mes tyre. Nacionalizmat ballkanase, serb, grek, shqiptar nuk mund të mos jenë legjitimë në sytë e Perëndimit kur përpjekjet e tyre janë të drejtuara për t’ u mbrojtur nga rreziku neo-otoman.

Historia na mëson se parrardhësit e serbëve, grekëve, shqiptarëve bënë gabime fatale kur nënvlerësuan fillimisht rrezikun otoman dhe madje menduan se mund t’ i përdornin otomanët kundër njëri-tjetrit. A mos ndoshta historia ka rezervuar një kapitull të ngjashëm që pret të shkruhet për serbët, grekët dhe shqiptarët e shekullit XXI? Rreziku ekzistencial për tre nacionet ballkanase është aq i lartë saqë ata nuk mund t’ i lejojnë vetes që të presin se ç’ kahje do të marrë historia. Kështu, në 2089, serbë dhe shqiptarë mund të festojnë së bashku në 700 vjetorin e Betejës së Fushë-Kosovës, krenarë se fituan atje ku paraardhësit e tyre humbën, krenarë se arritën që të mësojnë nga humbja e paraardhësve të tyre.

Në shekullin XV Kruja ra në duart e otomanëve në 1479, 20 vjet pas kryeqytetit serb Smederevo (1459). Në shekullin XXI mund të ndodhë e kundërta, Tirana të bjerë nën kontrollin neo-otoman 20 vjet para Beogradit. A do të ketë shumë rëndësi kjo e parë në retrospektivë nga shekulli XXII. Nacionalistët serbë dhe shqiptarë kanë mundësi që të bashkohen para katastrofës, ose pas saj, si emigrantë në kryeqytetet e Europës, ashtu si Vuk Karaxhic takohej shqiptarët në kafeteritë e Vienës në fund të shekullit XVIII.

Per keta njerez si ky KM do te thoja se vertete eshte e nevojshme te rinxhallet xhaxhi Enver dhe t'ia tregoj vendin e merituar (celine me te rrezikshme ne bote qe ekzison). Vertete ky njeri meriton ferrin ne kete bote dhe ne boten tjeter, vertet ky njeri meriton xhehenemin ne kete bote dhe ne boten tjeter, vertet me kete njeri duhet exploruar ndonje shkenctare duke ia care organet dhe venat e gjakut per te shikur se a permban vertete gjak njeriu e shqiptari apo permban gjak alien thiu e derguci e sdi c'ti them tjeter....

Per fat te keq kam pare edhe njerez te ketij forumi te cilet mbeshteten ne materialet e ketij njeriu dhe me te vertete keta nuk ia deshirojne te miren popullit dhe kombit mbare shqiptare pa dallim feje.

Nosferatu shkruajti:

Per fat te keq kam pare edhe njerez te ketij forumi te cilet mbeshteten ne materialet e ketij njeriu dhe me te vertete keta nuk ia deshirojne te miren popullit dhe kombit mbare shqiptare pa dallim feje.

Mos aludo negativisht per antare te tjere ti zotni,qe dukesh se nuk je nje anter i ri,mbasi materiali juaj eshte i postuar nga une qe me 10/12/2010 dhe per kete arsye duhet te fshihet nga moderatori perkates.

..........................

Edhe per mua ka shkruar ky njeri me shpifjet e tija !!!

E verteta vonon por nuk harron.Kaci me shoke jane ne grahmat e fundit meqe paskan arritur deri ketu.Me poshte po ve nje material qe e mora nga "kuriozitete&enigma" per ti thene atij qe 'i dolen petet lakrorit"

Ka shkuar për të kryer një studim të shkurtër dhe ka zbuluar një thesar të tërë. Është rasti i historianit të njohur Pëllubm Xhufi, i cili pas dy muaj qëndrimi në Venecia, ka ardhur prej andej me materiale shumta (rreth 4000 mijë), të cilat hedhin dritë mbi periudhën pas pushtimit osman në vendin tonë. Ja si shprehet zoti Xhufi rreth këtij zbulimi, i cili pritet të ribëjë shumë nga tezat e historiografisë zyrtare, rreth kësaj periudhe kohore Zoti Xhufi, sapo keni përfunduar hulumtimin e arkivave veneciane, në kërkim të dokumenatcionit që lidhet me Shqipërinë dhe shqiptarët. Çfarë periudhe kohore ka mbuluar studimi juaj dhe sa i gjerë ishte ai?

Unë shkova në Venecia më tepër për të kryer një sondazh e për të tërhequr ndonjë dosje me dokumente, për të cilat kisha dijeni më parë. Por u gjenda përpara një mase të madhe materialesh, të panjohura e të shpërndara në fonde të ndryshme në Arkivin e Shtetit të Venecies, si dhe në Bibliotekat publike e private Marciana, Correr e Querini. Ndonëse e zgjata qëndrimin në dy muaj, munda të tërheq dorëshkrime që lidhen drejtpërdrejtë me temën aktuale të studimit, “Një vështrim nga Perëndimi mbi Shqipërinë e Poshtme, shek. XV-XVIII”. Për mungesë kohe, arrita të largohem me pak materiale, por me shumë informacion edhe për dy temat e ardhshme studimore, ato mbi Shqipërinë e Epërme dhe atë të mesme në po ata shekuj. Me përfundimin e këtyre studimeve (me shpresë!), mendoj se do jetë dhënë një kontribut modest për historinë e shqiptarëve në një periudhë të lënë padrejtësisht pas dore, siç është ajo që nis me vdekjen e Skënderbeut dhe merr fund në prag të krijimit të Pashallëqeve të mëdha (fundi shek. XVIII).[/b]Gjithsesi, për temën në studim, kërkimet në arkivat e bibliotekat e Venecies plotësojnë në një masë e cilësi të pashpresuar, tej çdo parashikimi, bazën dokumentare të njohur prej meje, dhe që deri tani përfaqësohej kryesisht nga burime spanjolle, vatikane, greke e osmane. Bëhet fjalë për rreth 4 mijë dokumente, një pjesë e të cilëve sjellin të dhëna ekskluzive, ndërkohë që të tjerët konfirmojnë apo rrëzojnë në mënyrë bindëse teza e pohime të mbrojtura deri më tash nga historiografia shqiptare dhe ajo e huaj. Pra, vlera e tyre është gjithashtu e çmuar.

Ka një debat të hershëm shkencor (por jo vetëm), në lidhje me rolin, pozitën dhe protagonizmin e munguar të Shqipërisë, pas pushtimit turk. Sa e vërtetë është kjo tezë?

Vërtet, dhe përderisa kohët e fundit edhe Kryeministri Berisha doli dhe e mbrojti këtë tezë, ka shumë të ngjarë që ajo të hyjë e të zejë vend edhe në tekstet e historisë, të cilët reforma ia ka besuar kronikanëve të zgjedhur. Në fakt, është krejtësisht e kundërta, dhe për të vërtetuar këtë nuk ishte e nevojshme që unë të hidhesha në Venecie, në kërkim të dokumenteve të panjohura. Edhe pa to, janë shkruar e botuar dokumenta e studime jo të pakta për periudhën 1500-1700, të cilat dëshmojnë se Shqipëria vazhdoi, edhe pas Skënderbeut, të jetë vatra e ndezur e rezistencës antiosmane.

I referohem botimeve dokumentare e punimeve të dy medievistëve të shquar, studjues e botues të palodhur dokumentesh: të paharruarit Injac Zamputi, veprat e të cilit duhet të ishin ribotuar shumë më parë se vepra e plotë e Giuseppe Valentinit. I referohem edhe botimeve, e sidomos një studimi monumental të albanologut të përkushtuar Peter Bartl, i cili dergjej i pashfrytëzuar në Bibliotekën Kombëtare, dhe që mu për këtë arsye u vura ta përkthej e ta botoj vitin e shkuar, në bashkëpunim me Shtëpinë Botuese “Dituria”. Vepra quhet “Ballkani Perëndimor midis monarkisë spanjolle dhe Perandorisë Osmane”, dhe është në 90% të tij një histori evropiane e Shqipërisë dhe e shqiptarëve në shekujt XVI-XVII.

Pra, me të dhënat e reja unë vetëm sa e përforcoj konkluzionin e historiografisë mbi Shqipërinë, si një gjenerator i historisë ballkanike e evropiane edhe në shek. XV-XVIII. Natyrisht sjell të dhëna të reja, ndonjëherë edhe lapidare, si p.sh. atë të një Ambasadori të Venedikut në Stamboll, i cili në vitet e shkëlqimit më të madh të Perandorisë osmane, shek. XVI, i shkruante Senatit se “në gjithë Turqinë evropiane, Shqiptarët janë të vetmit që luftojnë kundër Turkut”. Atë kohë, shqiptarët, që nga Tivari e deri poshtë në Paramithi e Margëlliç, u përfshinë në një varg kryengritjesh antiosmane, që shtrihen kohësisht deri në prag të krijimit të pashallëqeve të mëdha, në fund të shek. XVIII.

Interesante dhe e rëndësishme edhe në drejtim të zhbërjes së një miti që ka zenë vend në historiografi, sidomos në atë të huaj, është se kundër osmanëve luftonin sa shqiptarët e krishterë, aq edhe ata muslimanë. Në 1625, një misionar i Vatikanit, që raportonte për një përleshje të banorëve të Progonatit, në Labëri, me ushtrinë osmane, shprehte habinë e tij, se si ishte e mundur që në këtë vend “turqit luftonin kundër turqve”!

Dokumentet e gjetura në Arkivin e Venedikut rrëzojnë, besoj, edhe një mit tjetër, atë të barrierave krahinore mes shqiptarëve, i cili është rikthyer në modë edhe në ditët tona, “për meritë” të politikës. Sot, kur po bëhet gjithshka për të hequr nga analet e historisë sonë kombëtare apostuj të shqiptarisë, si Abdyl Frashërin, Ismail Qemalin, Dom Nikollë Kaçorrin, Fan Nolin e Luigj Gurakuqin dhe kur po pompohen antikrishtët e tradhëtive dhe të ndarjeve kombëtare, ia vlen që të paktën të rinjtë të mësojnë se si, p.sh., në vitet 1620 qytetarë të Vlorës ishin ndër organizatorët e kryengritjeve në malësitë e Tivarit, dhe se si luftëtarë nga Ulqini, në 1735, erdhën enkas dhe luftuan në Margëlliç kundër osmanëve, në krah të kryengritësve çamë. Megjithatë, shqiptarët mbetën në krye të kronikave evropiane të shek. XVI-XVIII, jo vetëm për qëndresën e tyre brenda Shqipërisë. Shqiptarët ishin luftëtarë të pakrahasueshëm e shumë të kërkuar në “tregun e luftës”. Me stratiotë shqiptarë, Venediku mbrojti zotërimet e tij të shtrira nga Kreta e Peloponezi, Epiri shqiptar, Dalmacia, Friuli e deri në hinterlandin italian, duke i angazhuar ata në vijë të parë, si kundër osmanëve, ashtu edhe kundër francezëve, spanjollëve e austriakëve. Në vitet 1560, kur piratët Uskokë, me origjinë sllave dhe me bazë në Klisë të Dalmacisë, e bënë të palundrueshëm detin Adriatik, Venediku e gjeti zgjidhjen e këtij problemi jetësor për sigurinë e tij, duke armatosur 12 anije me luftëtarë shqiptarë, që vunë sakaq rregull në atë front. Në 1715, feldmarshalli prusian Schulenburg, i këshillonte autoritetet veneciane, që ta bazonin ushtrinë e tyre tek elementi shqiptar: edhe në rast se do duhej të rekrutonin ushtarë nga kombësi të tjera, këta duhet të mbanin “kapele shqiptare”, sigurisht për të demoralizuar armikun, që e njihte forcën dhe ashpërsinë e tyre në betejë. Në vitin 1737 mbreti Karl Borbon i Napolit krijoi një korpus elitar të ushtrisë së tij me luftëtarë shqiptarë dhe në 1807, pas marrjes së Korfuzit, Napoleon Bonaparti krijoi aty një trupë me rekrutë shqiptarë nga Epiri, të famshmin “Régiment Albanais” (Regjimenti Shqiptar). Dhe duke kaluar në revistë gjithë këto fakte e plot të tjera, nuk mund të mos konludosh, me keqardhje, se sa energji e sa gjak kanë derdhur shqiptarët për interesat dhe për luftrat e të tjerëve!

Një aspekt tjetër i këtij interpretimi ka qenë edhe mbyllja e vendit tonë. Sa e izoluar ka qenë Shqipëria e pushtuar nga turqit, ndaj Europës së krishterë?

Edhe këtu përgjigja e kësaj pyetje të ballafaqon me një lloj miti të krijuar mbi “ndarjen” e Shqipërisë nga lidhjet tradicionale me botën e me kulturën perëndimore, pas rënies nën sundimin osman. Nuk është kështu. Këto lidhje i kanë mbijetuar edhe pushtimit osman.

Po e filloj nga lidhjet më të natyrshme, ato njerëzore. Dokumentet e reja venedikase tregojnë se shumë shqiptarë, të ikur në Itali, në Greqinë kontinentale apo në ishujt e Jonit e të Egjeut, pas vdekjes së Skënderbeut dhe rënies së kështjellave shqiptare, apo që shërbenin në ushtri të ndryshme të Evropës, vazhdonin të mbanin lidhje me familjarët e tyre në Shqipërinë e pushtuar. Jo vetëm, por ishin pikërisht këta, si Gjon Muzaka në vitet 1500 apo Jeronim Kombi, në vitet 1600, të dy kapitenë në oborrin e Mbretit të Napolit, që inkurajonin, organizonin e koordinonin aksionet e përbashkëta çlirimtare të kryengritësve shqiptarë, me Papatin dhe princërit katolikë të Evropës. Ndërkohë, pas “depresionit të madh” që pasoi fushatat pushtuese osmane, vihet re një ringritje ekonomike e demografike e qyteteve shqiptare. Tregtarë shqiptarë nga Shkodra, Ulqini, Elbasani, Kavaja, Voskopoja, Vlora, Durrësi, Sajadha e Parga i gjejmë të vizitojnë tregjet e Venedikut, Ankonës, Raguzës etj., duke eksportuar aty mallrat tradicionale shqiptare, e duke importuar veshje të shtrenjta, beharna, armë e deri kazanë rakije, letër shkrimi e libra! Në Venedik u bë kujdes të ndërtohej një “hotel” i posaçëm për tregtarët që vinin nga territoret osmane (fontego de’ Turchi).

Mes tyre, në dokumentet veneciane shfaqen në numër jashtëzakonisht të madh tregtarët nga Shqipëria “osmane”. Kujdes: bëhet fjalë si për tregtarë të besimit të krishterë, ashtu edhe muslimanë. Një ndër këta tregtarë, në vitet 1770, furnizonte me libra pashain shqiptar të Margëlliçit, i cili ishte veçanërisht i apasionuar pas biografive të gjeneralëve të shquar, Aleksandrit të Madh, Jul Qezarit e Cesare Borgias. Fatkeqësisht, në spektrin e leximeve të tij nuk hynte biografia e Marin Barletit mbi Skënderbeun! Të dhënat e zbuluara së fundi dëshmojnë, gjithashtu, që dinjitarët shqiptarë të zonave kufitare, siç ishin psh. Gjirokastra, Vlora, Delvina, Sajadha etj., mbanin marrëdhënie të ngushta me qeveritarët venecianë të Korfuzit, Butrintit, Pargës etj. Zotërimet venedikase në fjalë mbaheshin me drithin e prodhuar në sterenë shqiptare. Por kontaktet shkonin edhe më tej. Ndonjë dinjitar shqiptaro-osman, si emini i Bastias, në Çamëri, e kishte bërë zakon që herë pas here të hidhej deri në Korfuz e të rrinte mik tek Bajliu venecian i ishullit. Kuptohet, e gjithë kjo, pa dijeninë e Portës.

Çfarë elementesh të pazbuluara keni nxjerrë në dritë gjatë studimit të kësaj arkive? Në ç’dritë zbulohen shqiptarët në dokumentat e reja të arkivave veneciane?

Besoj që përmenda më sipër mjaft elementë të rinj, që pasurojnë historiografinë tonë mbi një periudhë 300-vjeçare dhe që, gjithashtu, ndryshojnë në ndonjë rast edhe konceptet mbi historinë tonë. Më mbetet të theksoj, që dokumentacioni i ri kontribuon edhe për të hedhur dritë të re mbi çështje të debatuara, më shumë politikisht se shkencërisht, mbi karakterin etnik të Himarës, Çamërisë etj.

Më duhet të them, se dokumentet venedikase flasin thjesht e qartë për një popullsi shqiptare në këto treva, qoftë kur bëhet fjalë për të krishterë, e qoftë për muslimanë. Dhe dokumenteve të Venedikut u duhet besuar më shumë se çdo lloj dokumentacioni tjetër.

Venediku ishte një shtet me sjellje thuaj-thuaj laike (“Republika para fesë”). Në këtë kuptim, në përcaktimin e subjekteve të ndryshme, venedikasit nuk niseshin vetëm nga koncepti fetar, sipas të cilit një musliman ose një shtetas i Perandorisë Osmane ishte “turk”, qoftë edhe sikur të ishte i krishterë. Venediku i njihte mirë popujt ballkanikë, ishte prej 10 shekujsh në kontakt të ngushtë me ta. Nga ana tjetër, nëpërmjet bazave të tij në Kotor, Tivar, Korfuz, Pargë e Butrint, Venediku kishte ngritur një rrjet të dendur informatorësh, që shtrihej gjatë gjithë bregdetit, nga Malësia e veriut e deri në Himarë, Dhërmi, Delvinë, Margëlliç e Paramithi, duke depërtuar në thellësi deri në fshatra të thella të zonës së Tivarit, Shkodrës, Lezhës, Vlorës, Beratit, Elbasanit, Janinës, Gjirokastrës, Kosturit e Shkupit. Ndërsa informonin rregullisht për lëvizjet e ushtrive osmane, për kryengritjet e popullsive shqiptare apo edhe për shpërthimet e epidemive të murtajës në ato treva, këta “informatorë” japin të dhëna të çmuara dhe eksklusive mbi etnografinë e këtyre krahinave.

Nëse do t’ju pyesnim për të zbuluar kuriozitete, ndodhi konkrete apo ngjarje të panjohura për shqiptarë të njohur a të panjohur, cilat do të ishin disa prej tyre?

Janë të shumta, por po veçoj njërën prej tyre: kryengritjen e madhe antiosmane shpërthyer në Çamëri në vitin 1611, dhe të drejtuar nga një prelat ortodoks, peshkopi Dionis “Filozofi”. Kisha shkruar edhe më parë për këtë kryengritje, që historiografia greke e numuron si një ndër ngjarjet më të lavdishme të historisë së Greqisë, përgjatë periudhës së sundimit osman.

Dokumentet e reja që unë kam gjetur, provojnë katërcipërisht se të gjithë protagonistët e kësaj ngjarjeje: peshkopi Dionis, armiku e xhelati i tij, Osman Pasha i Janinës, kapiteni Jeronim Kombi i oborrit të Napolit dhe padyshim vetë kryengritësit e 70 fshatrave të Çamërisë, që u përfshinë në atë ngjarje, ishin që të gjithë shqiptarë! Pra, kemi të bëjmë me një histori shqiptare, që i duhet kthyer historisë së Shqipërisë.

Mund të tregoj edhe një tjetër histori, më relaksuese, që i ngjan një romani të verdhë. Në vitet 1770 në Epir shfaqet misionari Kozma nga Etolia, ai që më vonë u shpall shënjtor nga kisha greke, dhe që punoi shumë për hapjen e shkollave greke në gjithë Shqipërinë e Jugut. Misioni i tij u pa me dyshim nga Republika e Venedikut, e cila i vuri pas agjentë të fshehtë. Njëri prej tyre ka hartuar disa raporte të fshehta për “Këshillin e të Dhjetëve” në Venedik, që ishte një lloj drejtorie e shërbimit informativ. Unë kam gjetur disa nga këto raporte, madje edhe një broshurë propagandistike që Shën Kozmai shpërndante në fshatrat shqiptare, gjatë kryerjes së misionit të tij. Dhe a e dini se cili ishte agjenti venecian, që ndiqte hap pas hapi udhëtimin, fjalimet dhe takimet e Shën Kozmait? Giaccomo Casanova, dora vetë.
Kur do ta shohim të sistemuar këtë volum pune që keni kryer në Venecia?

Po merrem intensivisht me leximin dhe përpunimin e materialit të mbledhur, që është mjaft voluminoz. Kam shumë shpresë që studimin ta botoj nga viti i ardhshëm. Ndërkohë, do të botoj edhe një vëllim me dokumentet e mbledhura gjatë kësaj ekspeditë kërkimore, për t’i venë ato në dispozicion të studjuesve të tjerë dhe të studentëve të historisë. Shpresoj që me këtë, të jap edhe një kontribut për afrimin e studiuesve tanë të rinj me mesjetën shqiptare, që është vërtet e jashtëzakonshme.

Ne pamundesi te verifikimit te burimit origjinal per kete shkrim, theksojme se eshte marre nga /zgjohushqiptar.blogspot.com/

...