Si të fitohen njohuritë e Botëve më të larta

Nuk ka kurrfarë pengese tjetër përveç atyre që individi ia vënë vetvetes në rrugë, dhe të cilat çdokush mund t’i largojë nëse ka vullnet, kjo duhet gjithmonë rishtazi të theksohet sepse shumica krijojnë një shëmbëlltyrë të gabuar për vështirësitë e udhëtimit shpirtëror.

Parashikuesi i sheh si vorbuj të mjegulluar në forma spirale të cilat futen njëra në tjetrën dhe të cilat ndihen si djegie e dobët në vetvete; së pari në ngjyrë kuqërreme dhe e kuqe-kafe apo në të kuqe të verdhë. Pas këtij edukimi ato nisin të shkëlqejnë shpirtërisht me ngjyra të ngjashme me ngjyrën e verdhë në të gjelbër, e gjelbër në të kaltër, duke treguar ndërtimin e drejtë.

           Njeriu arrin një fisnikëri të atillë, dhe me këtë edhe njohuritë më të larta, nëse mendimet, ndjenjat dhe humorin e tij e çon në rregullim të tillë çfarë ka krijuar natyra në funksionet e tij trupore, kështu që ai mund të shohë, dëgjojë, tretë, frymojë, fletë e kështu me radhë. – Nxënësi misterioz, dalëngadalë, mëson me shpirt të frymojë dhe shikojë, me mendje të dëgjojë dhe fletë.

           Këtu duhet ne saktë të elaborojmë vetëm edhe disa këndvështrime praktike të cilat i përkasin arsimimit më të lartë të shpirtit dhe mendjes. Ato janë të tilla sa që çdokush mund t’ju përmbahet, duke mos i marrë parasysh rregullat tjera, kështu që më ndihmën  e tyre të arrijë sukses të caktuar në njohurinë misterioze.

           Njeriu posaçërisht duhet të përpiqet të zhvillojë durimin. Çdo shfaqje e mosdurimit frenon, aq më tepër, ndikon në përgjumjen e aftësive më të larta që dremisin në njeriun. Nuk guxon të kërkohet që prej ditës në ditë të na hapen vizionet e pakufishme në botatë më të larta sepse sipas rregullit ato tek atëherë nuk do të na çilen. Kënaqësia me më të voglën që është arritur, qetësia dhe relaksimi, duhet gjithnjë e më shumë ta sundojnë shpirtin.

           Është e arsyeshme se ai që mëson, me padurim pret rezultate. Por ai prapë asgjë nuk arrin derisa nuk e zotëron atë durim.  Asgjë nuk ndihmon nëse në mënyrë të zakonshme shtypet mosdurimi. Në atë rast ai vetëm sa forcohet. Njeriu e mashtron veten se nuk e ka, por në thellësi të zemrës ai bëhet më i forte. Njeriu do të arrijë diçka vetëm nëse rishtazi i dorëzohet plotësisht mendimit të caktuar, nëse plotësisht e ka përvetësuar. Ky është mendimi: “Unë, në fakt, duhet të bëj çdo gjë për zhvillimin e shpirtit dhe mendjes sime, por në qetësi të plotë do të presë derisa forcat supreme të mos më konsiderojë të denjë ndritjes së caktuar.” Kur ky mendim bëhet aq i fuqishëm brenda njeriut sa që bëhet tipar i karakterit të tij, atëherë njeriu është në rrugën e duhur. Ky tipar i karakterit vjen në shprehje edhe në planin e jashtëm. Shikimi i syrit bëhet i qetë, lëvizjet të sigurta, vendimet e qarta, dhe e tëra ajo që  quhet nervozizëm, plotësisht largohet nga njeriu i tillë.

           Gjatë kësaj merren parasysh në dukje të parë rregullat pak të rëndësishme. Për shembull, dikush na ka ofenduar. Para shkollimit tonë të mistershëm, ne, ndjesitë tona do t’i kishim drejtuar kundër atij që na ka ofenduar. Brenda nesh do të kishe vluar zemërimi. Por në nxënësin e mistershëm në ngjarjen e tillë përnjëherë paraqitet mendimi: “Ofendimi i tillë nuk ndryshon asgjë nga vlera ime”; dhe në atë rast kundër këtij ofendimi merr masa që janë të nevojshme, me qetësi dhe mature, dhe kurrsesi me hidhërim. Natyrisht, nuk bëhet fjalë që çdo ofendim thjesht të durohet, por në reagimin ndaj ofendimit të personalitetit vetjak njeriu të jetë shumë i qetë dhe i sigurt sikur të kishte qenë ofendimi ndaj dikujt tjetër, të cilin ai ka të drejtën për ta mbrojtur. – Gjithmonë duhet pasur parasysh se shkollimi misterioz nuk bëhet për ngjarjet e pagdhendura të jashtme, por për jetën e qetë të barazisë mendore dhe emocionale.

           Durimi joshë pasurinë e urtisë supreme. Padurimi e refuzon. Në fushatë e larta të ekzistencës asgjë nuk mund të arrihet me nxitim dhe shqetësim. Para se gjithash dëshirat dhe lakmitë duhet të heshtin. Ato janë cilësitë e shpirtit prej të cilave tmerrshëm  largohet çdo urtësi supreme. Pa marrë parasysh se sa e vlefshme është njohuria supreme, nuk guxojmë ta lakmojmë. Kush e do që me vetëdashje ta posedojë, ai kurrë s’do ta ketë.  Dhe, mbi të gjitha, ajo kërkon që njeriu në thellësinë e shpirtit të jetë i sinqertë ndaj vetvetes. Në asgjë për vetveten nuk guxon të mashtrojë.

Njeriu duhet me sinqeritetin e brendshëm të shikojë në fytyrën e gabimeve, dobësive dhe paaftësive personale. Në momentin kur ia falë vetvetes, pa marrë parasysh se cilin gabim, vetvetes i keni vërë pengesë në shtegun që duhet të çojë në lartësi. Pengesa të tilla mund t’i largoni vetëm me përpjekjen që me veten tuaj të dilni në fushë të hapur. Ekziston vetëm një rrugë për largimin e gabimeve dhe dobësive personale, e ajo është: saktë të njihen.

Çdo gjë e fjetur në shpirtin e njeriut mund të zgjohet. Edhe arsyen edhe mendjen e tij njeriu mund të avancojë kur është i qetë dhe komod dhe të shpjegojë se përse në disa aspekte është i dobët. Natyrisht, një vetënjohje e tillë është e vështirë sepse jemi të prirur ta mashtrojmë vetveten. Kush mësohet me të vërtetën mbi vetveten, e hapë derën e madhe të njohurisë supreme.

           Tek nxënësi misterioz duhet të zhduket çdo kureshtje. Ai duhet sa është e mundur më tepër të vendoset për pyetjet mbi gjërat të cilat ai dëshiron të di vetëm për arsye të plotësimit të prirjeve të tij për diturinë. Të pyes duhet vetëm atë që çon kah përsosuria e qenies së tij në shërbim të zhvillimit, gjatë të cilës, tek ai, nuk guxon të ketë shpërthim gëzimi dhe përkushtimi ndaj dijes. Krejt çfarë i shërben atij qëllimi duhet të përgjojë me devotshmëri dhe të kërkoj çdo rast për devotshmëri të tillë.

Për arsimim të mistershëm posaçërisht është e nevojshme kultivimi i dëshirës së jetës. Nuk duhet të largohet dëshira. Sepse të gjitha që duam t’i arrimë, duhet të dëshirojmë. Dhe dëshira gjithmonë do të plotësohet nëse prapa saj qëndron një forcë personale. Ajo force buron nga njohja e drejtë. Një rregull i artë për nxënësin e mistershëm thotë: “Kurrsesi nuk duhet të dëshirohet para se të mos njihet, në fushën e caktuar, ajo që është e vërtetë.” Urtaku së pari i njofton ligjet e botës, e pastaj dëshirat e tij bëhen forca që realizohen. Le të marrin një shembull për të qartësuar këtë.

Me siguri shumica dëshirojnë me pikëpamjen personale të arrijnë njëfarë eksperience para lindjes së tyre. Një dëshirë e tillë është plotësisht e pakuptimtë dhe e parealizuar, krejt, derisa kandidati përmes studimeve të njohjes shpirtëror nuk i mëson ligjet, dhe atë në veçantin e tyre më intime dhe më të brishtë – mbi luftën e amshimit.  Dhe nëse me të vërtetë e arrin këtë njohuri dhe dëshiron më tutje të avancohet, atëherë kjo do të jetë me dëshirën e tij fisnike dhe të përndritur.

           Asgjë s’po me shërbejnë fjalët: Po, pikërisht unë dua të kem vështrim mbi jetën time të shkuar dhe pikërisht për këtë qëllim do të mësoj. Shumë më e rëndësishme është që njeriu plotësisht ta braktisë këtë dëshirë, plotësisht ta eliminojë dhe së pari të mësojë plotësisht pa ketë qëllim. Duhet të zhvillohet kënaqësia, përkushtimi, mbi atë që është mësuar, duke i larguar qëllimet e përmendura. Vetëm në këtë mënyrë nxënësi mëson të ketë dëshirën e caktuar, e cila njëkohësisht pas vetes e bartë edhe realizimin e saj.

           Nëse jam i zemëruar apo hidhërohem, atëherë rreth vetes ndërtoj beden në botën shpirtërore, në këtë mënyrë nuk mund të më afrohen forcat të cilat duhet të zhvillojnë sytë e mi shpirtëror. Më zemëron, për shembull, ndonjë njeri, në atë moment ai dërgon në botën shpirtërore rryma të caktuara shpirtërore. Atë rrymë unë nuk mund të shoh derisa jam në gjendjen e zemërimit. Zemërimi im e fsheh atë rrymë.

Por, nuk guxoj të mendoj se përnjëherë do të përjetojë ndonjë fenomen (astral) shpirtëror posa të ndërprej të mos zemërohem. Sepse për të ndodhë kjo, nevojitet së pari brenda meje të zhvillohet syri shpirtëror. Dhe mundësia për t’u zhvilluar ai sy ekziston tek çdo njeri. Ai sy nuk funksionon derisa njeriu nuk e largon zemërimin, por, gjithashtu, nuk mund të zhvillohet përnjëherë posa zemërimi pak largohet. Njeriu duhet në mënyrë konstante dhe me durim të përparoj në largimin e këtij zemërimi; kështu ai një ditë do të vërejë se ky sy shpirtëror është zhvilluar.

           Gjithsesi, zemërimi nuk është i vetmi që duhet larguar për hir të atij synimi. Shumica bëhen të padurueshëm apo edhe dyshues pasi që me vite i kanë refuzuar disa veti shpirtërore, dhe prapë profecia nuk po paraqitet. Ata, në të vërtetë, i kanë përsos disa veti, e më këtë veprim i kanë lënë disa të tjera. Dhurata e profecisë paraqitet tek atëherë kur të shtypen të gjitha vetitë të cilat nuk lejojnë të zbulohen aftësitë e caktuara të cilat dremisin. Gjithsesi, fillet e të pamurit (apo dëgjimit) nisin më herët; por ato janë bimë të brishta të cilat lehtë i nënshtrohet të gjitha mashtrimeve kështu që lehtë zhduken nëse nuk kultivohen dhe ruhen me kujdes.

           Tiparet, të cilat, për shembull, duhet të largohen, përpos zemërimit dhe hidhërimit, janë frika, besëtytnia dhe prirja nga paragjykimet, ambiciet dhe mburrja, kureshtja dhe besimi i panevojshëm i tepruar, dallimi i njerëzve sipas pozitës, gjinisë dhe prejardhjes dhe kështu me radhë. Në kohën tone, është shumë vështirë për të kuptuar se refuzimi i personave të tillë ka lidhje me rritjen e aftësisë së njohjes.

Por çdo dijetar shpirtëror e di se në gjëra të tilla varet shumë më shumë se në zgjerimin e inteligjencës, aplikimi i ushtrimeve imagjinare. Posaçërisht, lehtë mund të krijohet paqartësia nëse dikush mendon se duhet të bëhet çmendurisht i guximshëm se duhet të jetë trim, se duhet t’i mbyllë sytë para dallimeve njerëzore sepse në vete duhet t’i largojë paragjykimet ndaj klasave, racave dhe të ngjashme. Përkundrazi, njeriu mëson drejtë të dallojë kur nuk është i verbuar me paragjykime. Por është, në kuptimin e thjeshtë, e saktë se frika para ndonjë dukurie më ndalon që për të të gjykoj drejtë, që paragjykimi mbi racat më ndalon ta shikoj njeriun në shpirt. Këtë kuptim të thjeshtë nxënësi misterioz duhet ta zhvilloj deri në maksimumin e saktësisë dhe mprehtësisë.

           Pengesë, në rrugën e nxënësit misterioz, i bëhet edhe të gjitha ato që i thotë, dhe të cilat në mendimet e tij nuk i ka pastruar rrënjësisht. Dhe këtu duhet të merret parasysh diçka që këtu mund të shpjegohet në një shembull. Për shembull, kur me tregon dikush diçka, dhe unë duhet të përgjigjem në këtë, dhe atëherë më duhet të kem më tepër kujdes në mendimin e tjetrit, në ndjenjat e tij madje edhe në paragjykimet e tij, se sa në atë që dua të them në atë moment mbi atë lend për të cilën flitet. Me këtë tregohet për një takt më të edukuar të cilit nxënësi i mistershëm duhet t’i përkushtohet me seriozitet. Në vete duhet të krijojë gjykimin mbi atë se sa është për bashkëbiseduesin e rëndësishme nëse me mendimin e tij personal i kundërvihet bashkëbiseduesit. Nuk duhet për këtë arsye të mbahet mendimi për vete. Për ketë as që mund të flitet. Por, tjetri duhet të dëgjohet me vëmendje sa më të madhe, dhe nga ajo që kemi dëgjuar t’i japim formë asaj që do t’ia kthejmë.

Në raste të tilla, në nxënësin misterioz përsëri lindë një ide; dhe ajo është në rrugë të drejtë nëse ajo ide jeton në atë mënyrë sa që bëhet themel i karakterit të tij. Kjo është ideja: “Nuk bëhet fjalë për atë se unë kam tjetër mendim për dallim nga të tjerët, por në atë që ai tjetri në mendimin e tij personal të gjejë atë që është e drejtë nëse unë në këtë diçka kontribuoj.” Me mendim të këtillë, karakterin dhe mënyrën e veprimit, nxënësin misterioz e vërshon butësia, që është mjet kryesor i çdo shkollimi të mistershëm. Arroganca i largon prej teje ato krijime shpirtërore të cilat duhet të zgjojnë syrin tënd shpirtëror; butësia t’i laron pengesat dhe i hapë organet tuja.

           Me butësia së shpejti në shpirt do të formësohet edhe një tjetër tipar: duke i kushtuar qetësisht vëmendje të gjitha hollësive të jetës shpirtërore në rrethinë me heshtje totale të lëvizjes shpirtërore personale. Nëse njeriu këtë e arrin, atëherë lëvizjet shpirtërore të rrethinës së tij veprojnë në atë mënyrë që shpirti i tij personal rritet dhe duke u rritur si pema nën rrezet e diellit degëzohet. Butësia dhe heshtësia në durueshmërinë e vërtetë i hapin shpirtit botën e shpirtrave, dhe mendjes vendlindjen e urtisë. Vazhdoje në qetësi dhe izolim, i heshtur në brendinë tënde prit durueshëm.

Atëherë botat e sipërme fillojnë t’i formësojnë sytë e tu shpirtëror dhe veshtë mendor. Mbylli shqisat për ato që t’i kanë përcjellë para shkollimit tend të mistershëm. Qetësojë të gjitha mendimet të cilat në ty kane qenë të shqetësuara për shkak të shprehive tuaja të mëhershme. Qetësohu plotësisht dhe mos shpreso se menjëherë do ta shohësh dhe dëgjosh botën shpirtërore dhe mendore. Sepse atë që bën vetëm i kontribuon ndërtimit të shqisave tuaj më të ndjeshme, dhe ti do të shoshës shpirtërisht dhe të dëgjosh mendërisht vetëm atëherë kur do t’i posedosh shqisat e tilla. Kur një kohë ia ka dal në qetësia dhe izolim, mandej kalo në obligimet tuaj të zakonshme ditore, pasi që paraprakisht veç thellë në vete e ke mbjell idenë: “Njëherë, kur të piqem për të, do të më ndodhë ajo që është dashur të më ndodhë. Dhe rreptësisht t’i përmbahem që me teket e mia mos të tërheqë ndonjë force superior.”

Këto janë këshilla të cilat i jepen çdo nxënësi në fillim të udhëtimit shpirtëror nga ana e mësuesit. Nëse i përmbahet, atëherë e përsos veten. Nëse nuk i përmbahet, atëherë çdo përpjekje është e kotë. Ato janë të vështira vetëm për personin i cili nuk ka durim dhe qëndrueshmëri. Nuk ka kurrfarë pengese tjetër përveç atyre që individi ia vënë vetvetes në rrugë, dhe të cilat çdokush mund t’i largojë nëse ka vullnet, kjo duhet gjithmonë rishtazi të theksohet sepse shumica krijojnë një shëmbëlltyrë të gabuar për vështirësitë e udhëtimit shpirtëror. Në njëfarë mënyre, është më lehtë të bëhen hapat e pare në atë udhëtim se sa pa arsimim të mistershëm të mposhten vështirësitë më të thjeshta të jetës së zakonshme.

           Përveç tjerave, këtu është lejuar të tregohen vetëm ato gjëra të cilat në asnjë mënyrë nuk rrezikojnë shëndetin mendor dhe trupor. Ka edhe rrugë tjera të cilat më shpejtë çojnë drejtë cakut, por ajo që këtu thuhet nuk ka kurrfarë lidhje me atë, sepse këto mund të kenë efekte të caktuara për të cilat studiuesi misterioz nuk është i interesuar. Pasi që për shtigje të tilla rishtazi depërton diçka në publik, këtu duhet saktë të paralajmërohet se në ato rrugë nuk duhet të shkohet. Për arsyet të cilat mund t’i kuptoj vetëm i arsimuari, këto rrugë nuk mund kurrë të paraqiten në karakterin e tyre të vërtetë. Dhe disa fragmente që paraqiten aty-këtu, nuk mund të çojnë nga suksesi, por vetëm mund t’ja shkatërrojnë njeriut shëndetin, fatin dhe qetësin shpirtërore. Kush nuk do t’i dorëzohet plotësisht forcave të errëta, për qenien dhe prejardhjen asgjë nuk mund të di, le t'i shmanget marrjes me gjëra të tilla.

           Mund të thuhet edhe diçka mbi ambientin në të cilin duhet të bëhen ushtrimet e shkollimit misterioz, sepse nga kjo varet shumëçka, por prapë kjo tek çdo person është ndryshe. Kush ushtron në ambientin të plotësuar vetëm më interesa personal, për shembull, me luftën modern të mbijetesës, ai duhet të jetë i vetëdijshëm se interesat e tilla nuk mbesin pa ndikim në ndërtimin e organeve shpirtërore. Në të vërtetë, ligjet e brendshme të këtyre organeve janë aq të forte sa që ai ndikim nuk mund të jetë plotësisht i dëmshëm. Sikur që zambaku, në çfarëdo ambienti që rritet, nuk mund të bëhet therrë, ashtu edhe syri shpirtëror nuk mund të bëhet diçka tjetër përveçse ajo për çfarë është i paracaktuar, pavarësisht sesa ndikojnë interesat vetjak të qytetit modern.

Por gjithsesi është mire që nxënësi i mistershëm kohë pas kohe për ambient të tij të gjej vend të qetë, dinjitetin e brendshëm dhe kënaqësinë e natyrës. Kjo është rrethanë e volitshme për atë që shkollimin e tij të mistershëm mundet plotësisht ta bëj i rrethuar me gjelbrimin e botës bimore apo midis bregoreve të diellzuara dhe në modestinë e natyrës simaptike. Kjo i shtynë organet e brendshme të lulëzojnë në harmoni të cilën kurrë nuk mund ta krijohet në qytetin modern. Në një pozitë pak më të mire se banori i qyteti është ai i cili të paktën në fëmijëri ka thithë aromën e pishave, ka shikuar majat e maleve të mbuluara me bore dhe ka pas mundësi qetësisht t’i shoh lëvizjen e kafshëve dhe insekteve të malit.

Por, kurrsesi nga ata të cilët duhet të jetojnë në qytet, nuk guxojnë të lejojnë që organeve shpirtërore dhe mendore, të cilat kanë filluar të formësohen, të mos i ofrojnë si ushqim këshilla inspirative të hulumtimit shpirtëror. Atij të cilit syri nuk mund të shoh çdo pranverë prej ditës në ditë të shoh malet me gjelbërimin e tyre, duhet t’i ofrojë shpirtit të tij mësimet e lartësuara të Bhagavan-Gita, ungjillin e Ivanit sipas Toma Kempenski dhe paraqitjen e arritjeve të njohurive shpirtërore. Ka shumë rrugë deri tek njohja supreme, por zgjedhja e drejtë është e pashmangshme.

           Njohësi i mistershëm mund të fletë shumë për ato rrugë, e cila të painformuarit i duket e pamundur. Për shembull, dikush mund të përparoj shumë shpejtë në rrugën misterioze.  Mund të qëndrojë, të themi në shtëpi, drejtpërdrejtë para hapjes së syrit shpirtëror dhe veshit mendor; dhe mandej ka fatin të lundrojë në detin e qetë apo të trazuar, gjatë të cilit udhëtim i hapet mbulesa e syve shpirtëror - përnjëherë bëhet parashikues. Tjetri, gjithashtu, shumë larg ka ikur sa që vetëm edhe ajo mbulesë duhet t’i bie; kjo ngjanë nga një goditje e forte e fatit. Tek ndonjë personë tjetër goditja e tillë do ta kishte dobësuar fuqinë e tij, do ta kishte varrosur energjinë e tij; për nxënësin e mistershëm ajo bëhet inicuese për ndritje.  I treti pret me durim; me vite ka pritur ashtu pa rezultate konkrete. Përnjëherë, derisa qëndron në dhomën e qetë, drita shpirtërore shfaqet rreth tij, muret bëhen të tejdukshëm dhe një botë e re paraqitet para syve të tij i cili është bërë parashikues, apo ushton veshi i tij mendor që po dëgjon.

Rudolf Steiner “Knoweldge of the Higher Worlds”
Përktheu: Valdet Fetahu