CIA - Central Intelligence Agency
2 posters
Faqja 1 e 1
10 programet më sekrete të CIA-s
10 programet më sekrete të CIA-s
Gjatë viteve, CIA amerikane ka fituar reputacionin e të qenit si agjencia e inteligjencës më e sofistikuara në të gjithë planetin. Në të njëjtën kohë, CIA është bërë e njohur për paranojën e saj të pabesueshme dhe nxitjen për ndërmarrjen e projekteve të kushtueshme, herë-herë të paligjshme dhe shpesh absurde.
Kjo në emër të fitores të një avantazhi mbi konkurrencën. Por i gjithë ky aktivitet i cili ka thithur me miliona dollarë nuk ka shkuar gjithmonë sipas parashikimeve. Shpeshherë disa prej programeve të saj kanë mbetur përgjysëm dhe herë të tjera kanë dështuar, duke mos përmendur këtë edhe bërjen publike të sekreteve.
Gjithsesi në 50 vitet e fundit, ajo mban primatin si shërbimi sekret më i famshëm rreth të cilës janë ngritur shpeshherë edhe teori nga konspiracionistët. Por këtu janë sjellë dhjetë programet më sekrete të CIA-s të cilat njihen nga shtypi. Të gjitha kanë pasur një bum gjatë periudhës së luftës së ftohtë.
Nga macet spiune, në hipitë psiqikë, programi Stargate, e deri tek rrëzimin e liderit komunist kubanez Fidel Kastro. Ndaj në një listë të përpiluar janë renditur dhjetë programet më të çuditshme që qeveria amerikane ka propozuar dhe financuar gjatë viteve të saj.
1. Pushtimi i Gjirit të Derrave
Për një absurditet të vërtetë, disa nga projektet më shpenzuese të CIA-s dështuan pushtimin e Gjirit të Derrave. Programi është një prej përpjekjeve të para për të përmbysur udhëheqësin komunist kubanez Fidel Kastro, por ai ishte edhe i fundit, më shkatërrues dhe i pasuksesshëm. Programi filloi në 1960, kur CIA-s, nën autorizimin e Presidentit, filloi planifikimin e një tentative të përmbysjes së qeverisë kubaneze. Në mënyrë që të eliminojë çdo lidhje me SHBA, sulmi do të ishte kryer nga një ushtri e emigrantëve të kthyer kubanezë të trajnuar posaçërisht nga CIA. Pas një serie të sulmeve diversioniste ajrore, më 17 prill, 1961, një grup i trupave amfib zbarkoi në një plazh në Gjirin e Derrave dhe filloi shkarkimin e mallrave të tyre të 1.300 guerrilasve nga mërgimi. Plani për ta ishte që të takoheshin me një grup më të vogël të parashutistëve për ti braktisur shumë shpejt pas mbërritjes së tyre, por që nga fillimi plani i tyre ishte i dështuar tragjikisht. Ndërkohë, theksohet se 2000 kubanezë vdiqën gjatë pushtimit, ndërsa 100 anëtarë të ushtrisë në mërgim u vranë në aksion, 1200 të tjerë që mbetën u kapën dhe u burgosën, dhe disa të tjerë u ekzekutuan me urdhër të Kastros.
2. Projekti MKULTRA
Një nga programet e qeverisë që të rrënqeth më shumë lëkurën dhe ushqen teoritë e panumërta të konspiracionit, Projekti MKULTRA ishte gjithëpërfshirëse dhe program i fshehtë i CIA-s filloi në fillim të viteve 1950 që përfshiu eksperimente në “pyetje kimike” dhe kontrollin e mendjes. Me pak fjalë, MKULTRA ishte një plan i cili kërkoi të përdorë droga, stres psikologjik, dhe metoda të çuditshme të marrjes në pyetje për të marrë informacion, kontrollin e sjelljes, madje edhe të ndryshojë funksionin e trurit. Për këtë ditë, shumë prej informacionit në projekt mbetet sekret, por ajo që ne dimë është se programi përfshin testimin dhe marrjen në pyetje të qytetarëve privatë – shpesh pa dijeninë e tyre apo pëlqimin-në shërbim të zbulimit apo jo të drogave të caktuara mund të përdoret si serum i vërtetë. Kjo përfshinte dhënien e dozave të mëdha të LSD-së, amfetaminës, dhe meskalinës, si dhe terapia e shok-ut. Në një rast, subjektet ishin dozuar gjoja me acid për 77 ditë me radhë në një përpjekje për të provuar efektet e ekspozimit afatgjatë ndaj drogës. Teoritë konspirative pajtohen rreth qëllimeve të vërteta të projektit, me disa që thonë se ai ishte një program për të krijuar vrasës-zombie përmes kontrollit të mendjes dhe ndërrimit të pikëpamjeve.
3. Operacioni Mongoose
Në fillim të ‘60, Kuba komuniste u bë një nga fushëbetejat më të mëdha të Luftës së Ftohtë, dhe presidenti i tij Fidel Kastro u konsiderua si një nga figurat më të rrezikshme politike në botë.
Pas përpjekjeve të hershme për të përmbysur me forcë Kastron dështuan, CIA themeloi Operacionin Mongoose, që ishte një luftë e fshehtë propaganda dhe sabotimit i projektuar për të hequr udhëheqësi kuban nga pushteti. Operacioni Mongoose kishte një qëllim të gjerë, dhe ka përfshirë plane të sulmeve të rreme të emigrantëve kubanë, për të siguruar armë grupeve të opozitës, dhe shkatërrimin e kulturës së kallamit të sheqerit kubanez. Ajo gjithashtu, përfshihen edhe disa përpjekje për të vrasë ose diskredituar Kastron në shtyp, ku secila prej tyre ishte më e përpunuar dhe qesharake se sa tjetra. Agjencia shqyrtoi, mes të tjerash, duke helmuar furnizimin personal të cigareve puro të Kastros, duke vendosur eksplozivin e maskuar në sportet e tij të preferuara të notit, dhe duke injektuar atë me një kimikat vdekjeprurës nga një gjilpërë e injektuar nën lëkurë e maskuar si një stilolaps. Fatkeqësia e krizës së raketave kubane vunë Operacionin Mongoose në pritje, dhe pas një marrëveshje mes John F. Kennedy dhe sovjetikëve, ai pak a shumë u braktis.
4. Projekti Stargate
Të 20 milionë dollarët për Projektin Stargate ishte një term koperturë i përdorur për të përshkruar një numër të madh eksperimentesh psikike dhe hetimeve të ndërmarra nga qeveria e SHBA mes viteve ’90 dhe ‘70. Qëllimi më i madh i projektit Stargate ishte hetimi probabilitetin shkencor i “shikimit të largët,” e cila është aftësi psikike ndaj ngjarjeve të dëshmuara në distanca të mëdha. Programi, i cili gjithashtu heton edhe aftësitë psikike si nga përvoja e trupit dhe mprehtësisë, testoi subjektet në aftësinë e tyre për të parashikuar ngjarjet e ardhshme ngjarje dhe lexon dokumentet e fshehura. Projekti Stargate zakonisht thjeshtëzoi shërbimet kudo nga 3 deri në 12 lëndë në kohë, shumë prej të cilëve arritën të provuar në test me një vlerësim të saktë, aq shumë saqë arrinte 15 % më lart sesa norma. Megjithatë, edhe pse disa nga pjesëmarrësit pohuan se kanë parashikuar ngjarjet më të mëdha botërore si sulme ushtarake dhe situata pengjesh, programi gjeti se shikuesit e largët dhe të ashtuquajtur telepati ishin ende të gabuara rreth 80 për qind të kohës, dhe në vitin 1995 CIA-s anuloi Projektin Stargate.
5. Operacioni Midnight Climax
Në fillim të viteve 1960, kultura rinore e Amerikës ishte fillimi i parë që do të eksperimentonte me drogën haluçinogjene si LSD, dhe kështu ishte Agjencia Qendrore e Inteligjencës. Operacioni Midnight Climax ishte një nga përpjekjet më qesharake dhe të paligjshme të qeverisë për të testuar përdorimin e mundshëm të drogës, si acidi me administrimin e saj ndaj qytetarëve të padyshuar. Programi është drejtuar nga një koleksion në Nju Jork dhe Kaliforni. Prostitutat u përdorën për të joshur të rinjtë në shtëpi, në atë pikë që ata i kishin dhënë ushqim ose pije me gjemba të mprehta me LSD dhe drogra të tjera dhe janë vendosur në një dhomë me dy rrugë pasqyrash ku sjellja e tyre mund të observohej. Midnight Climax ishte në thelb një program eksperimental i projektuar për të monitoruar përdorimin e mundshëm taktik të drogës psikotrope dhe shantazhit seksual në fushë, por edhe brenda Agjencisë ishte e diskutueshme, dhe kjo u mbyll pas vetëm disa vjetësh. Shumica e dokumenteve të lidhura me operacionin u shkatërruan, por disa mbijetuan, dhe në fillim të viteve ‘70 dokumentet në lidhje me Midnight Climax dhe shumë programe të tjera të paligjshme të CIA-s u sollën në dritë në një histori të famshme nga New York Times.
6. Projekti Pëllumbi
Një nga programet e dukshëm dhe absurde ushtarake të të gjitha kohërave ka ndodhur gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur psikologu i famshëm i sjelljes BF Skinner u rekrutua nga qeveria për të provuar një tren pëllumbash për përdorimin në një sistem udhërrëfyes të raketave. Në atë kohë, Skinner ishte i njohur si një prej praktikuesve më të mëdhenj të kushtëzimit operues, një sistem që përdorte shpërblimin dhe dënimin si një mjet për kontrollin e sjelljes. Me këto ide në mendje, Skinner vendosi një seri të posaçëm pëllumbash të trajnuar brenda raketave. Një aparat fotografik përballë raketave regjistroi rrugën e vet të fluturimit, i cili ishte projektuar më pas në një ekran për pëllumbat që ta shihnin. Zogjtë ishin trajnuar për të njohur objektivin e qëllimit të raketave, dhe ata do të çukisnin ekranin në qoftë se ajo ishte jashtë kursit. Ky informacion ishte i ushqyer nga kontrolli i armëve të fluturimit, i cili më pas do të ndryshohet për të pasqyruar të koordinatat e reja. Skinner ishte dhënë fillimisht 25,000 dollarë për të marrë drejtimin e projektit dhe, dhe ai në fakt arriti të bëjë një përparim të vogël me të. Por zyrtarët e qeverisë nuk ishin mjaft të aftë për të kapërcyer absurditetin e dukshëm të programit, dhe ajo u mbyll përfundimisht.
7. Operacioni Northwoods
Në fillim të viteve 1960, kur Lufta e Ftohtë ishte në aktivitet të plotë dhe frika e komunizmit ishte e shfrenuar, një plan i quajtur Operacioni Northwoods ishte propozuar brenda CIA-s amerikane. Me pak fjalë, ai bëri thirrje për qeverinë për të kryer një seri veprimesh të dhunshme terroriste në qytetet e SHBA-së duke përfshirë shpërthime, rrëmbime, trazira të rreme, dhe sabotazhe, të cilat pastaj mund të binin mbi Kubën. Kjo do të rriste mbështetjen për një luftë kundër komunistëve dhe çonte në një operacion të mundshëm ushtarak për të larguar nga pushteti Fidel Kastron. Plani ishte hartuar dhe nënshkruar nga shefat e përbashkët të Shtabit, iu paraqit Presidentit John F. Kennedy, i cili personalisht e kundërshtoi atë, dhe programi më pas ishte braktisur. Për vite më pas, Operacioni Northwoods ka ekzistuar si një thashethem, por ai më në fund u shpall të jetë i vërtetë, kur dokumente top-sekret duke përshkruar planin janë bërë publike në vitin 1997 si pjesë e një deklarate të qeverisë në lidhje me dokumentat e vrasjes së John F. Kennedy.
8. Operacioni Gold
Një prej operacioneve më të guximshme të inteligjencës së Luftës së Ftohtë ishte Operacioni Gold i 1953, e cila ka qenë një sforco e përbashkët midis CIA-s dhe MI6 britanike për të ndërhyrë në linjat telefonike të shtabit sovjetik në Berlinin Lindor. Kjo kërkoi ndërtimin e tuneli të gjatë masiv prej 450 metrash të gjatë që do të ndërpritet me një kryqëzim nëntokësor telefonik. Vetëm përgatita e tunelit mori gjashtë muaj, dhe përfshiu një sasi të konsiderueshme të rrezikut. Por kur ajo ishte bërë, CIA vazhdoi me kujdes të regjistrojë më shumë se 50.000 biseda telefonike gjatë rrjedhës së gati një viti. Problemi? Një tradhtar në zbulimin britanik informoi KGB rreth Operacionit Gold para se tuneli të ishte përfunduar dhe, sovjetikët i kishin ushqyerit ata me informacion të rremë gjatë gjithë kohës. Në vitin 1956, sovjetikët kontrolluan tunelin dhe e mbyllën atë, dhe operacioni përfundimisht shkaktoi një sasi të madhe polemikash për komunitetet e zbulimit amerikan dhe britanik.
9. Operacioni Mockingbird
Një prej programeve më ambicioze dhe të fshehta ndonjëherë të lançuara nga CIA ishte operacioni Mockingird, një projekt propagandistik që u implementua në vitet e para të 1950. Kjo ishte një ndërmarrje masive që pa më shumë se 3.000 agjentë të CIA-s dhe bashkëpunëtorët e në tentativën për të fituar pak kontroll mbi shtypin e lirë duke ngrënë grupe të seleksionuar të reporterëve të informacionit dhe përdorimin e gazeta në shtëpi dhe jashtë vendit për të filtruar llojet e historive që shkonin për publikun. Në kulmin e saj, programi përfshiu shkrimtarë që shkruanin për New York Times, Newsweek, dhe Time Magazine midis radhëve të saj, dhe u tha që të ketë një ndikim të rëndësishëm deri në 25 gazetat kryesore. Program pati një ndikim të madh jashtë vendit, si edhe, ajo ka shërbyer si një funksion i madh për të ndihmuar në ndikimin e opinionit publik në prag të një përmbysjeje të mundshme të presidentit të majtë të Guatemalës. Operacioni Mockingbird vazhdoi të ketë një efekt të madh në mediat botërore gjatë viteve ‘50, dhe kjo nuk zgjati deri në vitet ’60 pasi një seri raportesh nga gazetarët investigativ e solli në dritë programin.
10. Kitty Akustik
Pjesa më e madhe e personave nuk mendojnë se një mace e zakonshme shtëpie si një maestro potenciale të spiunazhit, por CIA e ka bërë. Në 1960, inteligjenca amerikane thuhet se ka shpenzuar 20 milion dollarë për “Akustik Kitty”, një projekt top-sekret që përdor macet si një dispozitiv regjistrimi. Projekti mori një grup macesh posaçërisht të stërvitura dhe me anë të ndërhyrjes kirurgjikale iu vunë mikrofonë, antena dhe bateri në bishtin e tyre, dhe më pa i liruan afër ambasadës ruse. Ideja ishte se një mace pa pretekste do të ishte në gjendje që të shkonte deri tek grupi i funksionarëve komunistë dhe të dëgjojë bashkëbisedimet e tyre, të cilat mund të kthenin agjentët me pajisjet e sofistikuara të radios. Plani më pas u vu në aksion, por macja e parë e dërguar në fushë u shtyp nga një taksi përpara se të regjistrimet, dhe operacionin “Acoustic Kitty” u braktis pak më pas.
Gjatë viteve, CIA amerikane ka fituar reputacionin e të qenit si agjencia e inteligjencës më e sofistikuara në të gjithë planetin. Në të njëjtën kohë, CIA është bërë e njohur për paranojën e saj të pabesueshme dhe nxitjen për ndërmarrjen e projekteve të kushtueshme, herë-herë të paligjshme dhe shpesh absurde.
Kjo në emër të fitores të një avantazhi mbi konkurrencën. Por i gjithë ky aktivitet i cili ka thithur me miliona dollarë nuk ka shkuar gjithmonë sipas parashikimeve. Shpeshherë disa prej programeve të saj kanë mbetur përgjysëm dhe herë të tjera kanë dështuar, duke mos përmendur këtë edhe bërjen publike të sekreteve.
Gjithsesi në 50 vitet e fundit, ajo mban primatin si shërbimi sekret më i famshëm rreth të cilës janë ngritur shpeshherë edhe teori nga konspiracionistët. Por këtu janë sjellë dhjetë programet më sekrete të CIA-s të cilat njihen nga shtypi. Të gjitha kanë pasur një bum gjatë periudhës së luftës së ftohtë.
Nga macet spiune, në hipitë psiqikë, programi Stargate, e deri tek rrëzimin e liderit komunist kubanez Fidel Kastro. Ndaj në një listë të përpiluar janë renditur dhjetë programet më të çuditshme që qeveria amerikane ka propozuar dhe financuar gjatë viteve të saj.
1. Pushtimi i Gjirit të Derrave
Për një absurditet të vërtetë, disa nga projektet më shpenzuese të CIA-s dështuan pushtimin e Gjirit të Derrave. Programi është një prej përpjekjeve të para për të përmbysur udhëheqësin komunist kubanez Fidel Kastro, por ai ishte edhe i fundit, më shkatërrues dhe i pasuksesshëm. Programi filloi në 1960, kur CIA-s, nën autorizimin e Presidentit, filloi planifikimin e një tentative të përmbysjes së qeverisë kubaneze. Në mënyrë që të eliminojë çdo lidhje me SHBA, sulmi do të ishte kryer nga një ushtri e emigrantëve të kthyer kubanezë të trajnuar posaçërisht nga CIA. Pas një serie të sulmeve diversioniste ajrore, më 17 prill, 1961, një grup i trupave amfib zbarkoi në një plazh në Gjirin e Derrave dhe filloi shkarkimin e mallrave të tyre të 1.300 guerrilasve nga mërgimi. Plani për ta ishte që të takoheshin me një grup më të vogël të parashutistëve për ti braktisur shumë shpejt pas mbërritjes së tyre, por që nga fillimi plani i tyre ishte i dështuar tragjikisht. Ndërkohë, theksohet se 2000 kubanezë vdiqën gjatë pushtimit, ndërsa 100 anëtarë të ushtrisë në mërgim u vranë në aksion, 1200 të tjerë që mbetën u kapën dhe u burgosën, dhe disa të tjerë u ekzekutuan me urdhër të Kastros.
2. Projekti MKULTRA
Një nga programet e qeverisë që të rrënqeth më shumë lëkurën dhe ushqen teoritë e panumërta të konspiracionit, Projekti MKULTRA ishte gjithëpërfshirëse dhe program i fshehtë i CIA-s filloi në fillim të viteve 1950 që përfshiu eksperimente në “pyetje kimike” dhe kontrollin e mendjes. Me pak fjalë, MKULTRA ishte një plan i cili kërkoi të përdorë droga, stres psikologjik, dhe metoda të çuditshme të marrjes në pyetje për të marrë informacion, kontrollin e sjelljes, madje edhe të ndryshojë funksionin e trurit. Për këtë ditë, shumë prej informacionit në projekt mbetet sekret, por ajo që ne dimë është se programi përfshin testimin dhe marrjen në pyetje të qytetarëve privatë – shpesh pa dijeninë e tyre apo pëlqimin-në shërbim të zbulimit apo jo të drogave të caktuara mund të përdoret si serum i vërtetë. Kjo përfshinte dhënien e dozave të mëdha të LSD-së, amfetaminës, dhe meskalinës, si dhe terapia e shok-ut. Në një rast, subjektet ishin dozuar gjoja me acid për 77 ditë me radhë në një përpjekje për të provuar efektet e ekspozimit afatgjatë ndaj drogës. Teoritë konspirative pajtohen rreth qëllimeve të vërteta të projektit, me disa që thonë se ai ishte një program për të krijuar vrasës-zombie përmes kontrollit të mendjes dhe ndërrimit të pikëpamjeve.
3. Operacioni Mongoose
Në fillim të ‘60, Kuba komuniste u bë një nga fushëbetejat më të mëdha të Luftës së Ftohtë, dhe presidenti i tij Fidel Kastro u konsiderua si një nga figurat më të rrezikshme politike në botë.
Pas përpjekjeve të hershme për të përmbysur me forcë Kastron dështuan, CIA themeloi Operacionin Mongoose, që ishte një luftë e fshehtë propaganda dhe sabotimit i projektuar për të hequr udhëheqësi kuban nga pushteti. Operacioni Mongoose kishte një qëllim të gjerë, dhe ka përfshirë plane të sulmeve të rreme të emigrantëve kubanë, për të siguruar armë grupeve të opozitës, dhe shkatërrimin e kulturës së kallamit të sheqerit kubanez. Ajo gjithashtu, përfshihen edhe disa përpjekje për të vrasë ose diskredituar Kastron në shtyp, ku secila prej tyre ishte më e përpunuar dhe qesharake se sa tjetra. Agjencia shqyrtoi, mes të tjerash, duke helmuar furnizimin personal të cigareve puro të Kastros, duke vendosur eksplozivin e maskuar në sportet e tij të preferuara të notit, dhe duke injektuar atë me një kimikat vdekjeprurës nga një gjilpërë e injektuar nën lëkurë e maskuar si një stilolaps. Fatkeqësia e krizës së raketave kubane vunë Operacionin Mongoose në pritje, dhe pas një marrëveshje mes John F. Kennedy dhe sovjetikëve, ai pak a shumë u braktis.
4. Projekti Stargate
Të 20 milionë dollarët për Projektin Stargate ishte një term koperturë i përdorur për të përshkruar një numër të madh eksperimentesh psikike dhe hetimeve të ndërmarra nga qeveria e SHBA mes viteve ’90 dhe ‘70. Qëllimi më i madh i projektit Stargate ishte hetimi probabilitetin shkencor i “shikimit të largët,” e cila është aftësi psikike ndaj ngjarjeve të dëshmuara në distanca të mëdha. Programi, i cili gjithashtu heton edhe aftësitë psikike si nga përvoja e trupit dhe mprehtësisë, testoi subjektet në aftësinë e tyre për të parashikuar ngjarjet e ardhshme ngjarje dhe lexon dokumentet e fshehura. Projekti Stargate zakonisht thjeshtëzoi shërbimet kudo nga 3 deri në 12 lëndë në kohë, shumë prej të cilëve arritën të provuar në test me një vlerësim të saktë, aq shumë saqë arrinte 15 % më lart sesa norma. Megjithatë, edhe pse disa nga pjesëmarrësit pohuan se kanë parashikuar ngjarjet më të mëdha botërore si sulme ushtarake dhe situata pengjesh, programi gjeti se shikuesit e largët dhe të ashtuquajtur telepati ishin ende të gabuara rreth 80 për qind të kohës, dhe në vitin 1995 CIA-s anuloi Projektin Stargate.
5. Operacioni Midnight Climax
Në fillim të viteve 1960, kultura rinore e Amerikës ishte fillimi i parë që do të eksperimentonte me drogën haluçinogjene si LSD, dhe kështu ishte Agjencia Qendrore e Inteligjencës. Operacioni Midnight Climax ishte një nga përpjekjet më qesharake dhe të paligjshme të qeverisë për të testuar përdorimin e mundshëm të drogës, si acidi me administrimin e saj ndaj qytetarëve të padyshuar. Programi është drejtuar nga një koleksion në Nju Jork dhe Kaliforni. Prostitutat u përdorën për të joshur të rinjtë në shtëpi, në atë pikë që ata i kishin dhënë ushqim ose pije me gjemba të mprehta me LSD dhe drogra të tjera dhe janë vendosur në një dhomë me dy rrugë pasqyrash ku sjellja e tyre mund të observohej. Midnight Climax ishte në thelb një program eksperimental i projektuar për të monitoruar përdorimin e mundshëm taktik të drogës psikotrope dhe shantazhit seksual në fushë, por edhe brenda Agjencisë ishte e diskutueshme, dhe kjo u mbyll pas vetëm disa vjetësh. Shumica e dokumenteve të lidhura me operacionin u shkatërruan, por disa mbijetuan, dhe në fillim të viteve ‘70 dokumentet në lidhje me Midnight Climax dhe shumë programe të tjera të paligjshme të CIA-s u sollën në dritë në një histori të famshme nga New York Times.
6. Projekti Pëllumbi
Një nga programet e dukshëm dhe absurde ushtarake të të gjitha kohërave ka ndodhur gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur psikologu i famshëm i sjelljes BF Skinner u rekrutua nga qeveria për të provuar një tren pëllumbash për përdorimin në një sistem udhërrëfyes të raketave. Në atë kohë, Skinner ishte i njohur si një prej praktikuesve më të mëdhenj të kushtëzimit operues, një sistem që përdorte shpërblimin dhe dënimin si një mjet për kontrollin e sjelljes. Me këto ide në mendje, Skinner vendosi një seri të posaçëm pëllumbash të trajnuar brenda raketave. Një aparat fotografik përballë raketave regjistroi rrugën e vet të fluturimit, i cili ishte projektuar më pas në një ekran për pëllumbat që ta shihnin. Zogjtë ishin trajnuar për të njohur objektivin e qëllimit të raketave, dhe ata do të çukisnin ekranin në qoftë se ajo ishte jashtë kursit. Ky informacion ishte i ushqyer nga kontrolli i armëve të fluturimit, i cili më pas do të ndryshohet për të pasqyruar të koordinatat e reja. Skinner ishte dhënë fillimisht 25,000 dollarë për të marrë drejtimin e projektit dhe, dhe ai në fakt arriti të bëjë një përparim të vogël me të. Por zyrtarët e qeverisë nuk ishin mjaft të aftë për të kapërcyer absurditetin e dukshëm të programit, dhe ajo u mbyll përfundimisht.
7. Operacioni Northwoods
Në fillim të viteve 1960, kur Lufta e Ftohtë ishte në aktivitet të plotë dhe frika e komunizmit ishte e shfrenuar, një plan i quajtur Operacioni Northwoods ishte propozuar brenda CIA-s amerikane. Me pak fjalë, ai bëri thirrje për qeverinë për të kryer një seri veprimesh të dhunshme terroriste në qytetet e SHBA-së duke përfshirë shpërthime, rrëmbime, trazira të rreme, dhe sabotazhe, të cilat pastaj mund të binin mbi Kubën. Kjo do të rriste mbështetjen për një luftë kundër komunistëve dhe çonte në një operacion të mundshëm ushtarak për të larguar nga pushteti Fidel Kastron. Plani ishte hartuar dhe nënshkruar nga shefat e përbashkët të Shtabit, iu paraqit Presidentit John F. Kennedy, i cili personalisht e kundërshtoi atë, dhe programi më pas ishte braktisur. Për vite më pas, Operacioni Northwoods ka ekzistuar si një thashethem, por ai më në fund u shpall të jetë i vërtetë, kur dokumente top-sekret duke përshkruar planin janë bërë publike në vitin 1997 si pjesë e një deklarate të qeverisë në lidhje me dokumentat e vrasjes së John F. Kennedy.
8. Operacioni Gold
Një prej operacioneve më të guximshme të inteligjencës së Luftës së Ftohtë ishte Operacioni Gold i 1953, e cila ka qenë një sforco e përbashkët midis CIA-s dhe MI6 britanike për të ndërhyrë në linjat telefonike të shtabit sovjetik në Berlinin Lindor. Kjo kërkoi ndërtimin e tuneli të gjatë masiv prej 450 metrash të gjatë që do të ndërpritet me një kryqëzim nëntokësor telefonik. Vetëm përgatita e tunelit mori gjashtë muaj, dhe përfshiu një sasi të konsiderueshme të rrezikut. Por kur ajo ishte bërë, CIA vazhdoi me kujdes të regjistrojë më shumë se 50.000 biseda telefonike gjatë rrjedhës së gati një viti. Problemi? Një tradhtar në zbulimin britanik informoi KGB rreth Operacionit Gold para se tuneli të ishte përfunduar dhe, sovjetikët i kishin ushqyerit ata me informacion të rremë gjatë gjithë kohës. Në vitin 1956, sovjetikët kontrolluan tunelin dhe e mbyllën atë, dhe operacioni përfundimisht shkaktoi një sasi të madhe polemikash për komunitetet e zbulimit amerikan dhe britanik.
9. Operacioni Mockingbird
Një prej programeve më ambicioze dhe të fshehta ndonjëherë të lançuara nga CIA ishte operacioni Mockingird, një projekt propagandistik që u implementua në vitet e para të 1950. Kjo ishte një ndërmarrje masive që pa më shumë se 3.000 agjentë të CIA-s dhe bashkëpunëtorët e në tentativën për të fituar pak kontroll mbi shtypin e lirë duke ngrënë grupe të seleksionuar të reporterëve të informacionit dhe përdorimin e gazeta në shtëpi dhe jashtë vendit për të filtruar llojet e historive që shkonin për publikun. Në kulmin e saj, programi përfshiu shkrimtarë që shkruanin për New York Times, Newsweek, dhe Time Magazine midis radhëve të saj, dhe u tha që të ketë një ndikim të rëndësishëm deri në 25 gazetat kryesore. Program pati një ndikim të madh jashtë vendit, si edhe, ajo ka shërbyer si një funksion i madh për të ndihmuar në ndikimin e opinionit publik në prag të një përmbysjeje të mundshme të presidentit të majtë të Guatemalës. Operacioni Mockingbird vazhdoi të ketë një efekt të madh në mediat botërore gjatë viteve ‘50, dhe kjo nuk zgjati deri në vitet ’60 pasi një seri raportesh nga gazetarët investigativ e solli në dritë programin.
10. Kitty Akustik
Pjesa më e madhe e personave nuk mendojnë se një mace e zakonshme shtëpie si një maestro potenciale të spiunazhit, por CIA e ka bërë. Në 1960, inteligjenca amerikane thuhet se ka shpenzuar 20 milion dollarë për “Akustik Kitty”, një projekt top-sekret që përdor macet si një dispozitiv regjistrimi. Projekti mori një grup macesh posaçërisht të stërvitura dhe me anë të ndërhyrjes kirurgjikale iu vunë mikrofonë, antena dhe bateri në bishtin e tyre, dhe më pa i liruan afër ambasadës ruse. Ideja ishte se një mace pa pretekste do të ishte në gjendje që të shkonte deri tek grupi i funksionarëve komunistë dhe të dëgjojë bashkëbisedimet e tyre, të cilat mund të kthenin agjentët me pajisjet e sofistikuara të radios. Plani më pas u vu në aksion, por macja e parë e dërguar në fushë u shtyp nga një taksi përpara se të regjistrimet, dhe operacionin “Acoustic Kitty” u braktis pak më pas.
Luli- "Duhet bredhur shumë në errësirë derisa të preket drita"
861
Mediat evropiane shkruajnë lajme nën presionin e CIA-s
Gazetari gjerman dhe kryeredaktori Udo Ulfkotte ka dhënë një intervistë ekskluzive ku ka deklaruar se mediat evropiane shkruajnë lajme pro-amerikane nën presionin e CIA-s.
Ai ka treguar se u detyrua të botojë veprat e agjentëve të inteligjencës nën emrin e tij pasi i frikësohej shkarkimit nga puna.
"Unë kam botuar artikuj me emrin tim të shkruar nga agjentët e CIA-s dhe shërbimeve të tjera të inteligjencës, sidomos të shërbimit sekret gjerman," tha Ulfkotte në median britanike.
"Një ditë BND (agjencia e inteligjencës së jashtme gjermane), erdhi në zyrën time në Allgemeine Frankfurter në Frankfurt. Ata kërkonin prej meje të shkruaja një artikull në lidhje me Libinë dhe Kolonel Muamar Gadafin . Ata më dhanë të gjithë informacionin sekret dhe këkrkonin prej meje të nënshkruaja artikullin në emrin tim, "tha Ulfkotte për RT.
"Ky artikull ishte në lidhje me Gaddafin dh etregonte se si ai përpiqej të fshehte ndërtimin e një fabrike gazi me helm. Kjo ishte një histori propaganda që u shpërnda në mbarë botën dy ditë më vonë. "
Ulfkotte zbulon edhe më shumë rreth kësaj çështje në librin e tij "Gazetarët e Blerë," ku ai përmend se ai ndihet i turpëruar për atë që ai ka bërë në të kaluarën.
"Kjo që kam bërë në të kaluarën nuk është fare e drejtë dhe nuk ndjehem fare mirë për këtë. Për të manipuluar njerëzit, për të bërë propagandë. Dhe kjo nuk është e drejtë ajo që kolegët e mi nuk e kanë bërë në të kaluarën për shkak se ata janë të korruptuar të tradhëtojnë njerëzit jo vetëm në Gjermani, por në të gjithë Evropën, "tha ai për RT. "Unë kam qenë një gazetar për 25 vjet dhe unë kam qenë edukuar të gënjejë, ta tradhtoja , dhe të mos them të vërtetën për publikun."
Luli- "Duhet bredhur shumë në errësirë derisa të preket drita"
861
CIA - Central Intelligence Agency
CIA synon ta kontrollojë motin
Nëse shiu s’ndalet, fajin e kanë rusët ose amerikanët.
Kështu na ka shkuar mendja ndonjëherë.
Po çka nëse kjo ishte e vërtetë?
Në fushën e armëve të shkatërrimit masiv, asnjë nuk do të matej me një katastrofë të madhe natyrore.
Sipas zyrtarëve të Inteligjencës amerikane, mjetet e manipulimit të klimës, të imagjinuara për të luftuar shkatërrimet që mund t’i shkaktojnë ndryshimet klimatike, mund të përdoren edhe për qëllimin e kundërt: për të përmbytur, për të tharë, shkatërruar…
Dhe, ata e dinë fort mirë se për çfarë po flasin.
Aktualisht, CIA është duke hulumtuar rreth kësaj çështjeje dhe e ka shumë zor ta fshehë.
Mirëpo, shqetësimi i saj është i qartë: çështja nuk është nëse mund të kontrollohen elementet, por kush është në gjendje ta bëjë këtë e sidomos si të bëhet që Shtetet e Bashkuara të fitojnë?
Një telefonatë misterioze
Është një profesor i Rutgers University, në New Jersey, Alan Robock, ai që e ka zbuluar këtë fshehtësi, gjatë konferencës vjetore të American Association for the Advancement of Science, raporton “Daily Mail”
“Konsultues që punojnë për CIA-n më kanë telefonuar për të më pyetur nëse ne mund të jemi në gjendje të dimë nëse dikush tjetër e kontrollon klimën botërore. Sigurisht, ata kanë pyetur po ashtu: E nëse ne do ta kontrollonim klimën e të tjerëve, a do ta dinin ata?”.
Shkencëtari u është përgjigjur atyre se përdorimi në shkallë të gjerë të teknikave të gjeo-inxhinierisë do të mundë të vërehen. Mirëpo, ndërhyrjet e tilla, nëse do të zbuloheshin, do të çonin në një konflikt të ri botëror.
“Nëse ndonjë vend dëshiron të kontrollojë klimën, që një tjetër nuk e dëshiron, ose nëse përpiqen të rrëzojnë avionë… Pasojat mund të jenë të tmerrshme”, ka vlerësuar ai.
Dy precedentët amerikanë
Në vete, ideja për ta shndërruar motin në armë nuk është e re. Tashmë, më 1959, E. P. Jacobs e imagjinonte në një album të Blake & Mortimer, SOS meteorët, se një pushtues po e manipulonte klimën për ta pushtuar Evropën.
Sa i përket CIA-s dhe ushtrisë së SHBA-së, Alan Robock ka përkujtuar dy precedentë, të dy jorusë, por amerikanë, të përdorimit të klimës si armë: gjatë luftës së Vietnamit, shkencëtarët amerikanë mbillnin retë në mënyrë që shiu të ngadalësonte përparimin e forcave kundërshtare.
Në Kubë, CIA ka vepruar njëjtë në mënyrë që shiu të shkatërronte të mbjellat me kallam sheqeri, prandaj edhe ekonominë e ishullit.
Që prej atëherë, koncepti i bio-inxhinierisë ka evoluuar shumë: sot flitet për riorientimin e rrezeve të diellit drejt kësaj ose asaj pike të globit përmes pasqyrave të vendosura në orbitë.
Profesori Robock ka zbuluar edhe një fakt më tronditës: financimin nga CIA të një raporti kushtuar gjeo-inxhinierisë, i publikuar javën e kaluar nga Akademia Kombëtare Amerikane e Shkencave.
Problemi i vetëm: ajo nuk dëshironte që kjo të merrej vesh.
Mirëpo, në listën e “sponsorëve” të këtij studimi përmendet “komuniteti i Inteligjencës amerikane”.
Një projekt i ri “Manhattan”
“CIA është një financues i madh i raporteve të Akademisë Kombëtare”, thekson profesori Robock, dhe unë jam i brengosur sa i përket çështjes së kontrollit”.
Shkencëtari thotë se ndihet i frikësuar pas thirrjes që ka marrë nga CIA: “Unë kam kuptuar shumë gjëra të tjera të kryera nga CIA në kundërshtim me rregullat. Dhe, unë nuk dëshiroj që kështu të përdoren taksat e mia”.
Sipas tij, “hulumtimet e tilla duhet të jenë të hapura dhe ndërkombëtare, në mënyrë që të mos mendohet se ato po përdoren për qëllime armiqësore”.
Dhe nëse një projekt i ri “Manhattan”, kësaj here meteorologjik e jonuklear, do të ekzistonte vërtet, përgjegjësia e shkencëtarëve, zbulimi i të cilëve do të përdorej kështu, do të ishte po aq e rëndë sa ajo e shpikësve të bombës atomike.
Daily Mail
Nëse shiu s’ndalet, fajin e kanë rusët ose amerikanët.
Kështu na ka shkuar mendja ndonjëherë.
Po çka nëse kjo ishte e vërtetë?
Në fushën e armëve të shkatërrimit masiv, asnjë nuk do të matej me një katastrofë të madhe natyrore.
Sipas zyrtarëve të Inteligjencës amerikane, mjetet e manipulimit të klimës, të imagjinuara për të luftuar shkatërrimet që mund t’i shkaktojnë ndryshimet klimatike, mund të përdoren edhe për qëllimin e kundërt: për të përmbytur, për të tharë, shkatërruar…
Dhe, ata e dinë fort mirë se për çfarë po flasin.
Aktualisht, CIA është duke hulumtuar rreth kësaj çështjeje dhe e ka shumë zor ta fshehë.
Mirëpo, shqetësimi i saj është i qartë: çështja nuk është nëse mund të kontrollohen elementet, por kush është në gjendje ta bëjë këtë e sidomos si të bëhet që Shtetet e Bashkuara të fitojnë?
Një telefonatë misterioze
Është një profesor i Rutgers University, në New Jersey, Alan Robock, ai që e ka zbuluar këtë fshehtësi, gjatë konferencës vjetore të American Association for the Advancement of Science, raporton “Daily Mail”
“Konsultues që punojnë për CIA-n më kanë telefonuar për të më pyetur nëse ne mund të jemi në gjendje të dimë nëse dikush tjetër e kontrollon klimën botërore. Sigurisht, ata kanë pyetur po ashtu: E nëse ne do ta kontrollonim klimën e të tjerëve, a do ta dinin ata?”.
Shkencëtari u është përgjigjur atyre se përdorimi në shkallë të gjerë të teknikave të gjeo-inxhinierisë do të mundë të vërehen. Mirëpo, ndërhyrjet e tilla, nëse do të zbuloheshin, do të çonin në një konflikt të ri botëror.
“Nëse ndonjë vend dëshiron të kontrollojë klimën, që një tjetër nuk e dëshiron, ose nëse përpiqen të rrëzojnë avionë… Pasojat mund të jenë të tmerrshme”, ka vlerësuar ai.
Dy precedentët amerikanë
Në vete, ideja për ta shndërruar motin në armë nuk është e re. Tashmë, më 1959, E. P. Jacobs e imagjinonte në një album të Blake & Mortimer, SOS meteorët, se një pushtues po e manipulonte klimën për ta pushtuar Evropën.
Sa i përket CIA-s dhe ushtrisë së SHBA-së, Alan Robock ka përkujtuar dy precedentë, të dy jorusë, por amerikanë, të përdorimit të klimës si armë: gjatë luftës së Vietnamit, shkencëtarët amerikanë mbillnin retë në mënyrë që shiu të ngadalësonte përparimin e forcave kundërshtare.
Në Kubë, CIA ka vepruar njëjtë në mënyrë që shiu të shkatërronte të mbjellat me kallam sheqeri, prandaj edhe ekonominë e ishullit.
Që prej atëherë, koncepti i bio-inxhinierisë ka evoluuar shumë: sot flitet për riorientimin e rrezeve të diellit drejt kësaj ose asaj pike të globit përmes pasqyrave të vendosura në orbitë.
Profesori Robock ka zbuluar edhe një fakt më tronditës: financimin nga CIA të një raporti kushtuar gjeo-inxhinierisë, i publikuar javën e kaluar nga Akademia Kombëtare Amerikane e Shkencave.
Problemi i vetëm: ajo nuk dëshironte që kjo të merrej vesh.
Mirëpo, në listën e “sponsorëve” të këtij studimi përmendet “komuniteti i Inteligjencës amerikane”.
Një projekt i ri “Manhattan”
“CIA është një financues i madh i raporteve të Akademisë Kombëtare”, thekson profesori Robock, dhe unë jam i brengosur sa i përket çështjes së kontrollit”.
Shkencëtari thotë se ndihet i frikësuar pas thirrjes që ka marrë nga CIA: “Unë kam kuptuar shumë gjëra të tjera të kryera nga CIA në kundërshtim me rregullat. Dhe, unë nuk dëshiroj që kështu të përdoren taksat e mia”.
Sipas tij, “hulumtimet e tilla duhet të jenë të hapura dhe ndërkombëtare, në mënyrë që të mos mendohet se ato po përdoren për qëllime armiqësore”.
Dhe nëse një projekt i ri “Manhattan”, kësaj here meteorologjik e jonuklear, do të ekzistonte vërtet, përgjegjësia e shkencëtarëve, zbulimi i të cilëve do të përdorej kështu, do të ishte po aq e rëndë sa ajo e shpikësve të bombës atomike.
Daily Mail
Luli- "Duhet bredhur shumë në errësirë derisa të preket drita"
861
Re: CIA - Central Intelligence Agency
Dokumenti sekret: CIA shkeli rregullat e “trajtimit njerëzor”
Agjencia Qendrore e Inteligjencës në Shtetet e Bashkuara ka pasur urdhëzime të qarta sa i përket “trajtimit njerëzor” para, gjatë dhe pas sulmeve të 11 shtatorit.
Por, sipas një shkrimi të britanikes “The Guardian”, këto udhëzime nuk janë respektuar ndaj të burgosurve për terrorizëm, të cilët janë torturuar edhe duke u bërë subjekt i kërkimeve mjekësore.
Ekzistenca e këtyre udhëzimeve, shkruan “The Guardian”, vë në dyshim limitet e mbikëqyrjes së brendshme të operacioneve të agjencisë për kërkimet mjekësore, të realizuara nga vetë ajo apo kompani të kontraktuara.
Seksione të një dokumenti të klasifikuar të CIA-s, i bërë publik nga gazeta, i japin pushtet drejtorit që të aprovojë, modifikojë, apo refuzojë të gjitha propozimet që bëhen në lidhje me njerëzit që bëhen subjekt i kërkimeve mjekësore.
Liria e veprimit i mundëson drejtorit, që kurrë në historinë e agjencisë nuk ka qenë doktor, influencë të fuqishme për kufizimin e enteve qeveritare amerikane që të kujdesen për sigurinë dhe trajtimin njerëzor e etik të personave. George Tenet, në kohën kur ishte drejtor, aprovoi teknikat abuzive të marrjes në pyetje të të dyshuarve, të hartuara nga një psikolog i kontraktuar nga CIA.
Më vonë, ai udhëzoi personelin shëndetësor të agjencisë që të mbikëqyrte metodat brutale të marrjes në pyetje, vendim ky që çoi në përplasje institucionale që zgjatën prej vitesh dhe që vazhdojnë edhe sot, mbi torturat që konsiderohen se kanë shkelur etikën mjekësore.
Zbulimi i udhëzimeve ka shkaktuar një seri kritikash që vënë në dyshim metodën se si agjencia ka implementuar atë që e quan “teknikat e zgjeruara të marrjes në pyetje”, pavarësisht se në pamje të parë ekzistojnë rregulla që ndalojnë kryerjen e kërkimeve ndaj subjekteve njerëzore pa konsensusin e tyre.
Aktivistë të të drejtave njerëzore dhe ekspertë të inteligjencës kanë konfirmuar për “The Guardian” se rregullat e agjencisë janë të qarta sa i takon përgjegjësive mbi praktikat mjekësore. Por, mesa duket, CIA redaktoi një nga katër nënseksionet sa i takon eksperimenteve me njerëzit.
Agjencia Qendrore e Inteligjencës në Shtetet e Bashkuara ka pasur urdhëzime të qarta sa i përket “trajtimit njerëzor” para, gjatë dhe pas sulmeve të 11 shtatorit.
Por, sipas një shkrimi të britanikes “The Guardian”, këto udhëzime nuk janë respektuar ndaj të burgosurve për terrorizëm, të cilët janë torturuar edhe duke u bërë subjekt i kërkimeve mjekësore.
Ekzistenca e këtyre udhëzimeve, shkruan “The Guardian”, vë në dyshim limitet e mbikëqyrjes së brendshme të operacioneve të agjencisë për kërkimet mjekësore, të realizuara nga vetë ajo apo kompani të kontraktuara.
Seksione të një dokumenti të klasifikuar të CIA-s, i bërë publik nga gazeta, i japin pushtet drejtorit që të aprovojë, modifikojë, apo refuzojë të gjitha propozimet që bëhen në lidhje me njerëzit që bëhen subjekt i kërkimeve mjekësore.
Liria e veprimit i mundëson drejtorit, që kurrë në historinë e agjencisë nuk ka qenë doktor, influencë të fuqishme për kufizimin e enteve qeveritare amerikane që të kujdesen për sigurinë dhe trajtimin njerëzor e etik të personave. George Tenet, në kohën kur ishte drejtor, aprovoi teknikat abuzive të marrjes në pyetje të të dyshuarve, të hartuara nga një psikolog i kontraktuar nga CIA.
Më vonë, ai udhëzoi personelin shëndetësor të agjencisë që të mbikëqyrte metodat brutale të marrjes në pyetje, vendim ky që çoi në përplasje institucionale që zgjatën prej vitesh dhe që vazhdojnë edhe sot, mbi torturat që konsiderohen se kanë shkelur etikën mjekësore.
Zbulimi i udhëzimeve ka shkaktuar një seri kritikash që vënë në dyshim metodën se si agjencia ka implementuar atë që e quan “teknikat e zgjeruara të marrjes në pyetje”, pavarësisht se në pamje të parë ekzistojnë rregulla që ndalojnë kryerjen e kërkimeve ndaj subjekteve njerëzore pa konsensusin e tyre.
Aktivistë të të drejtave njerëzore dhe ekspertë të inteligjencës kanë konfirmuar për “The Guardian” se rregullat e agjencisë janë të qarta sa i takon përgjegjësive mbi praktikat mjekësore. Por, mesa duket, CIA redaktoi një nga katër nënseksionet sa i takon eksperimenteve me njerëzit.
Luli- "Duhet bredhur shumë në errësirë derisa të preket drita"
861
Re: CIA - Central Intelligence Agency
CIA - Central Intelligence Agency - Agjencia Qendrore e Zbulimit
Për më tepër se një shekull, të gjitha shtetet kryesore të botës, përveç SHBA zhvilluan dhe kultivuan shërbimet sekrete informative. Kodi i pashkruar kombëtar amerikan i etikës nuk mund të toleronte apo të stimulonte spiunazhin. Në fund të vitit 1929, ky lloj qëndrimi ishte shprehur në thënien e Sekretarit të Shtetit, Henri Stimson, kur Herbert Yardley i ofroi atij kopje të dokumenteve të huaja të apokriptografuara: “Zotërinjtë e vërtetë nuk i lexojnë postën njëri-tjetrit!”
Lindja e CIA-s
Megjithatë shërbimet sekrete informative të zbulimit u zhvilluan fare shpejt në SHBA. Mbas Luftës së Dytë Botërore, presidenti Harry Truman shpërndau Office of Strategic Services (OSS 1941-1945) duke argumentuar se asnjë agjenci amerikanë nuk kishte nevojë të kryente spiunazh ndërkombëtar, derisa sigurisht filloi Lufta e Ftohtë e shtyrë nga Kremlini. I alarmuar nga spiunazhi mbarëbotëror i kryer nga Bashkimi Sovjetik, Trumani nënshkroi Aktin e Sigurimit Kombëtar në 1947 (National Security Act) duke krijuar CIA-n si organizatë e përhershme spiunazhi e qeverisë së SHBA.
Karta e statutit të CIA-s e vendos atë në kontrollin e NSC (National Security Counsil)-Këshillit të Sigurimit Kombëtar, i cili është nën drejtimin e qeverisë ekzekutive, por njëkohësisht është dhe nën mbikëqyrjen e Kongresit. Përgjegjësia kryesore e CIA-s është të “mbledhë dhe të vlerësojë informacion”, por njëkohësisht të “kryejë dhe detyra të tjera” që i specifikon NCS.
Krijimi i CIA-s u kundërshtua energjikisht me tepër nga drejtori i FBI (Zyrës Federale të Hetimeve), J. Edgar Hoover. Hoover i kundërvihej presidentit Truman dhe disa anëtarëve të Kongresit, duke argumentuar se krijimi i CIA-s veçse do të dublikonte përpjekjet dhe informatat e mbledhura nga FBI, për të cilat deri në 1947 ishte përgjegjës ai. Hooveri u provua që ishte gabim. Shpesh herë, mbas shpërndarjes së OSS, FBI dhe shërbimet informative ushtarake ofronin informacion të dobët dhe të paanalizuar që me tepër ngatërronte dhe prishtë punë se sa informonte.
Që t’ia dilte mbanë me këto informata të ngatërruara dhe që të përballonte me mire rrezikun dhe kërcënimin komunist, Trumani krijoi Grupin Qendror të Informacionit (CIG) nën komandën e Nën-Admiralit Sidnëy Soures. Kur NSC-Këshilli i Sigurimit Kombëtar beri mbledhjen e tij të parë në 19 dhjetor 1947, i dha urdhër Admiralit Roscoe Hillenkoettër, drejtorit të parë të CIA-s të mbikëqyrtë operacionet e maskuara në Itali, që do të parandalonin komunistët të merrnin pushtetin në zgjedhjet e përgjithshme.
Hillenkoetër dhe njerëzit e tij iu futën punës, duke përdorur presion ushtarak, politik dhe ekonomik në një fushatë masive propagande për të siguruar humbjen e komunistëve në zgjedhje. Ky sukses i madh i CIA-s shtoi besimin se agjencia mund të ishte shume efektive në punët e çdo shteti të huaj, duke krijuar kështu një urdhër të rrezikshëm për të ardhmen. Fillimisht agjensia u krijua nga veteranë të guximshëm dhe me përvojë luftë të ish-OSS, por e spastruar nga elementët komunistë që kishin infiltruar në OSS gjatë LIIB. Këta veteranë u ngjanin me tepër ‘bastaxhinjve” që loznin me vdekjen sesa intrigantëve.
CIA nuk ishte ndonjë shërbim sekret modern, deri në shkurt të vitit 1953, kur drejtor i saj u be Allen Dulles, ish shef i operacioneve të OSS në Evropë gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ardhja e Dulles (Alen Dalas) në krye të CIA-s solli një ekspert të madh në pozicionin që ai kishte, duke sjellë për herë të parë në pah pikëpamjen se CIA ishte e zonja të infiltronte dhe të vepronte dhe të ndërhynte në punët e brendshme dhe në shtatë jomiqësore me SHBA si Irani, Zaire, Guatemala, Indonezia, Kili dhe Egjipti.
Teknika e CIA-s nuk ishte e ndryshme nga teknika që përdornin agjencitë e tjera të informacionit. Këto përfshinin ryshfetet, shantazhet, dizinformacionin, propagandën negative, luftën guerrile, sabotazhin deri dhe vrasjet. Agjencia filloi të mblidhte dhe të analizonte informacion, duke shtuar njëkohësisht dhe operacionet e maskuara. Në 1953, nën drejtimin e gjeneralit Uolltër Bedel Smith, CIA dërgoi agjentët e saj në Iran për të mbështetur largimin e kryeministrit Mohamed Mosadef, i cili u largua duke e lenë vendin e vet në një kaos politik.
E barabartë me KGB-në dhe dueli me të
CIA u bë e barabartë me KGB si forcë spiunazhi kur Alen Dallas mori komandën e saj në 1953. Një vit më pas, regjimi i influencuar nga komunistët i Jakobo Arbensit në Guatëmala u përmbys me mbështetjen e CIA-s. Në 1955 CIA mbikëqyri hapjen e Tunelit të Berlinit që i lejoi ekspertët e saj të përgjonin komunikacionet sovjetike, telefonatat diplomatike dhe rrjetet telefonike në Berlinin Lindor. Në 1956, CIA arriti të siguronte raportin tepër sekret të Kongresit të XX të PK Sovjetike, ku Hrushovi dënonte krimet e Stalinit, fill një ditë pas Kongresit.
Dështimi i operacionit kundër Kastros
Për 4 vjet, nga 1956 deri në 1960 CIA drejtonte aeroplanët spiunë në qiejt e BS, operacion që përfunduan kur piloti i aeroplanit U-2, Geri Fransis Pauers që u godit nga sovjetikët u burgos. Me vonë ky pilot do të shkëmbehej me spiunin e famshëm të KGB Rudolf Abel. Ishin raportet e informacionit të CIA-s ato që binden presidentin Kenedi të fillonte operacione “joluftarake” në Vietnam në 1961. Në të njëjtin vit CIA dështoi në operacionin e përmbysjes se Kastros në Kubë, duke dërguar trupa kubanezësh të arratisur si guerrile të pa trajnuara dhe jo të mbështetura nga forcat ajrore të SHBA. Operacioni në Gjirin e Derrave ishte një grusht i madh kundër reputacionit të CIA-s, por dështimi i këtij operacioni ishte me tepër nga ngatërrimet në komunikim midis CIA dhe presidentit Kenedi, sesa nga paaftësia e saj. Që të evitoheshin në të ardhmen të tilla ngatërresa, sekretari i mbrojtës nën administratën e Kenedit, krijoi DIA (Agjencinë informative të Mbrojtjes) si filtër informacioni të të gjitha shërbimeve sekretë jo-ushtarake të SHBA.
Fiaskoja në Kuba bëri që presidenti Kenedi të kërkoftë dorëheqjen e Alen Dallesit, (ai që ishte ideatori i vërtetë i fluturimeve të U-2 mbi BS dhe përgjegjësi i fiaskos së Gjirit të Derrave ishte ndihmësi i tij, Ricard Bizell). Një vit më pas, CIA e rifitoi reputacionin e mirë kur nën drejtimin e Xhon Mek’Konë, një nga aeroplanët spiunë mori foto të raketave me rreze të largët veprimi sovjetike që po vendoseshin në Kubë. Ky informacion çoi në konfrontimin historik të Kenedit me Hrushovin, e njohur në histori si kriza kubane e raketave, në të cilin kryeministri sovjetik doli i mundur dhe raketat bërthamore u tërhoqën nga Kuba.
Kur presidenti Kenedi u vra në 1963, CIA u kritikua përsëri seriozisht sepse vrasësi Li Harvi Osualld ishte identifikuar më parë si i rrezikshëm politikisht, por CIA i kishte humbur gjurmët e tij. Në fakt, veprimtaria e Osualldit në SHBA ishte nën juridiksionin dhe përgjegjësinë e FBI. CIA nuk ka të tilla detyra apo të drejta në SHBA, por vetëm jashtë saj.
Në 1964, përsëri nën drejtimin e Mek’Kon, CIA ndihmoi rebelët që hodhën poshtë dhe vranë kryeministrin kongolez Patris Lumumba. Mek’kon u zëvendësua nga admirali Uilliam Rejborn (1965-1966), drejtoria e të cilit kaloi pa ngjarje të jashtëzakonshme.
Vietnami
Pasardhësi i Rejborn, Ricard Helms (1966-1973) u përqendrua me tepër në luftën e Vietnamit, duke i tërhequr operativët e CIA-s në botë, për ti dërguar në Sajgon. Rreth 1000 agjentë të CIA-s vepronin në ketë zonë. Gjithashtu operacione të CIA-s u zhvilluan dhe në pjesë të tjera të Vietnamit, në Laos dhe në Kamboxhia. Në këtë rast CIA pati dhe forca të veta ajrore që vepronin nën maskën e shoqërisë ajrore “Air America”. Në Amerikë, presidenti Lindon Xhonson, përgjegjës për rritjen e ndërhyrjes amerikanëenë Vietnam, i kërkoi Helmesit që të spiunonte në disidentët amerikanë, opozitarë të luftës në Vietnam. Helmsi i rezistoi presioneve presidenciale që ishin kundër statutit të CIA-s.
Informacioni i brendshëm ishte një punë e FBI që Huveri refuzoi ta bëntë dhe CIA presupozoi se kjo ishte një detyre ilegale. Megjithatë skandali “Uotërgejt” nuk provoi asnjëherë ngatërrim të CIA-s në të.
Helmsi pati një sërë ndihmësish të çuditshëm: Ricard Bizell, ekspert në truke të ndryshme dhe Xhejms Xhizus Angelltonin në krye të kundërzbulimit, që ishte i fiksuar me zbulimin e agjentëve sovjetikë brenda CIA-s.
Presidenti Nikson e hoqi Helmsin si drejtor të CIA-s në 1973, padyshim nga mosdëshira e këtij të fundit për të mbuluar skandalin “Uotërgejt”. Helmsi u caktua si ambasador në Iran, por e la këtë post për të dëshmuar para Kongresit për sekretet e Agjencisë. Përballe Komitetit Senatorial të Marrëdhënieve me jashtë, Helmesi u kap duke gënjyer në tentativë të mbrojë sekretet e CIA-s. Ai u gjobit me 2000$ si dënim dhe iu dha mase burgimi 2 vjeçare, nëse do ta bënte përsëri.
Imazhi si Gestapo
Gjatë periudhës së Uilliam Kolbio, i cili ishte drejtor i saj, CIA humbi karakterin e saj si organizatë zbulimi me integritet. Marrja e hapur e informatave nga qytetarë të SHBA i dhanë asaj imazhin e një “Gestapoje”, një armikeje të publikut amerikan.
Gjatë viteve të drejtimit të Kolbit (1973-1976) CIA u bë subjekt i pyetjeve në disa komitet kongresiale. Agjencia u gjet ngushtë dhe e pa ndihmë pas nënshkrimit të Aktit të Lirisë së Informacionit. Deri dhe shërbimet sekretë miqësore të Britanisë, Izraelit dhe Gjermanisë kishin ndrojtje të shkëmbenin informacione me të, nga frika se dhe sekretet e tyre mund të dilnin në shesh.
Rikthimi i normalitetit
Në 1979, presidenti Xhimi Karter, i normalizoi pak kufizimet që nuk lejonin veprimtarinë e CIA-s, duke lejuar drejtorin e saj , Admiralin Stënsfilld Tërnër (1977-1981) të kryente operacione të maskuara, përfshi këtu dhe survejimin e qytetarëve amerikanë në disa shtete të huaja. Madje Karteri e lejoi Tërnërin të kryente operacione klandestinë pa e informuar atë vetë. Por Tërnëri nuk ishte përkrahës i zbulimit të pakontrolluar, kështu që nuk i përdori lehtësimet e dhëna nga Karter.
Në 1980, presidenti Karter nënshkroi gjithashtu Aktin e Mbikëqyrjes së Zbulimit, që kufizonte të drejtat e Kongresit për të vëzhguar CIA-n, duke lënë vetëm Senatin dhe DIG si dhe vetëm 8 anëtarë të Kongresit të marrin informacion special dhe ketë nën rrethana të jashtëzakonshme për veprimtarinë e CIA-s.
Rikthimi i fuqishëm dhe ndërtimi i godinave në Langli
Fuqia e tepërt që iu dha dhe mundësia për të dhënë më pak informacion për veprimet e saj u shfrytëzua mirë nga drejtori i mëvonshëm i saj, Uilliam Kejsi (1981-1987) i venë aty nga presidenti Regan. Numri i operacioneve të maskuara u rrit, si dhe buxheti dhe numri i punonjësve të CIA-s. Nën drejtimin e Kejsit, CIA rifitoi imazhin e saj si agjensi zbulimi e fuqishme.
Arritja e Kejsit ishin zyrat qendrore të CIA-s, që përfshin 140 hektarë në Langli, Virxhinia, në një kompleks ndërtesash që kushtoi 46 milion dollarë vetëm për tu ndërtuar. Mbi 10 mijë persona punojnë në Langli, gati 50 % e efektivit të përgjithshme të CIA-s. Pjesa tjetër (mijëra të tjerë janë të shpërndare në zyra të ndryshme të CIA-s në SHBA si dhe në trupat diplomatike amerikanë anembanë botës. Sot, ashtu si në epokën e Kejsit, CIA ka një forcë të jashtëzakonshme pune me ekspertë në çdo gjuhe të huaj, në kriptografi, kimi, kompjuterike, demografi, agronomi, luftë guerile si dhe sisteme komunikacionesh.
Katër divizionet
Katër divizione të ndara formojnë forcën punëtore të agjencisë. Divizioni i Zbulimit, që merret me mbledhjen e informacioneve nga botime publike, fjalime, dokumente sekretë dhe raporte nga shtete të ndryshme. Problemet shkencore dhe teknike janë nën varësinë e Divizionit të Kërkimit. Divizioni i Mbështetjes koordinon operacionet e shtabit me agjentët në veprim. Divizioni i Planit, merret me mbikëqyrjen e të gjitha operacioneve të maskuara.
Të gjitha këto divizione ishin nën drejtimin e Uilliam Kejsit. Ai krijonte operacione të maskuara me ambicie të palodhshme. Nën mbështetjen e Reganit, CIA ndihmoi rebelët afganë kundër pushtimit sovjetik, armatosi grupet paramilitare iranianë kundër Ajatollah Khomeinit dhe regjimit të tij fetar si dhe haptazi mbështeti rebelët që luftonin qeverinë majtistë në Nikaragua.
Kur plasi skandali Iran-Kontra, Oliver North tha se Kejsi dhe CIA ishin të fshehur pas këtij operacioni. Por Kejsi i thirrur në Kongres për të dëshmuar nëse Agjencia ishte përfshirë apo jo në këtë skandal, nuk arriti të dëshmojë pasi vdiq në 1987.
Në fund të viteve ’80 kur agjencia ishte nën drejtimin e ish shefit të FBI, Uilliam Uebstër dhe në mes të viteve ’90, CIA u përndoq përsëri. U akuzua për lavazh truri sistematik të qytetarëve kanadezë 30 vjet më pare, teknika të cilat në atë kohë i kundërviheshin lavazheve të trurit të përdorura nga sovjetikët, Kina dhe Korea e Veriut. U akuzua se ishte përzier në eksperimente të tmerrshme mjekësore, vrasje, sabotazh dhe vdekje të mjaft qytetarëve të pafajshëm.
Tradhtia e madhe e Ejms, tradhtari amerikan më i paguar në histori
Në 1994, ajo që kishte frikë më tepër CIA dhe të gjithë shefat e saj u realizua. Një nëpunës i thjeshtë zyre, Olldric Ejms, i biri i një drejtuesi të CIA-s u ekspozua si spiun sovjetik, tradhtari amerikan më i paguar në histori. Sigurisht që dhe më parë kishte të tillë në CIA, si: Eduart Li Hauard që u shiste sekretë rusëve përpara se të kërkonte azil politik në Moskë; Uilliam Kampiles që u shiti sovjetikëve manualin sekret të satelitëve spiunë të CIA-s; analisti i CIA-s Larri U Tai Cin i lindur në Kinë dhe spiun kinez për rreth 30 vjet para vitit 1986 kur u dënua dhe vrau vetën.
Ejms u zbulua në vitin 1994, por spiunimet ishin bërë gjatë kohës së Bashkimit Sovjetik.
Asnjë prej këtyre tradhtarëve nuk i bëri gjë CIA-s po ta krahasojmë me dëmin që ajo pësoi nga Ejms. I paguar për 2 milion $, Ejms u dha sovjetikëve emrat e informatorëve më të mirë ruse brenda në KGB dhe në qeverinë sovjetikë, duke shkaktuar pushkatimin e të paktën 12 vetave. I dënuar për spiunazh, Ejms beri një marrëveshje në shkëmbim të sekreteve që kishte treguar, duke shpëtuar nga karrikja elektrike, por fitoi burgimin e përjetshëm për veten e vet dhe 5 vjet burg për të shoqen, si bashkëpunëtorëve të tij.
Për më tepër se një shekull, të gjitha shtetet kryesore të botës, përveç SHBA zhvilluan dhe kultivuan shërbimet sekrete informative. Kodi i pashkruar kombëtar amerikan i etikës nuk mund të toleronte apo të stimulonte spiunazhin. Në fund të vitit 1929, ky lloj qëndrimi ishte shprehur në thënien e Sekretarit të Shtetit, Henri Stimson, kur Herbert Yardley i ofroi atij kopje të dokumenteve të huaja të apokriptografuara: “Zotërinjtë e vërtetë nuk i lexojnë postën njëri-tjetrit!”
Lindja e CIA-s
Megjithatë shërbimet sekrete informative të zbulimit u zhvilluan fare shpejt në SHBA. Mbas Luftës së Dytë Botërore, presidenti Harry Truman shpërndau Office of Strategic Services (OSS 1941-1945) duke argumentuar se asnjë agjenci amerikanë nuk kishte nevojë të kryente spiunazh ndërkombëtar, derisa sigurisht filloi Lufta e Ftohtë e shtyrë nga Kremlini. I alarmuar nga spiunazhi mbarëbotëror i kryer nga Bashkimi Sovjetik, Trumani nënshkroi Aktin e Sigurimit Kombëtar në 1947 (National Security Act) duke krijuar CIA-n si organizatë e përhershme spiunazhi e qeverisë së SHBA.
Karta e statutit të CIA-s e vendos atë në kontrollin e NSC (National Security Counsil)-Këshillit të Sigurimit Kombëtar, i cili është nën drejtimin e qeverisë ekzekutive, por njëkohësisht është dhe nën mbikëqyrjen e Kongresit. Përgjegjësia kryesore e CIA-s është të “mbledhë dhe të vlerësojë informacion”, por njëkohësisht të “kryejë dhe detyra të tjera” që i specifikon NCS.
Krijimi i CIA-s u kundërshtua energjikisht me tepër nga drejtori i FBI (Zyrës Federale të Hetimeve), J. Edgar Hoover. Hoover i kundërvihej presidentit Truman dhe disa anëtarëve të Kongresit, duke argumentuar se krijimi i CIA-s veçse do të dublikonte përpjekjet dhe informatat e mbledhura nga FBI, për të cilat deri në 1947 ishte përgjegjës ai. Hooveri u provua që ishte gabim. Shpesh herë, mbas shpërndarjes së OSS, FBI dhe shërbimet informative ushtarake ofronin informacion të dobët dhe të paanalizuar që me tepër ngatërronte dhe prishtë punë se sa informonte.
Që t’ia dilte mbanë me këto informata të ngatërruara dhe që të përballonte me mire rrezikun dhe kërcënimin komunist, Trumani krijoi Grupin Qendror të Informacionit (CIG) nën komandën e Nën-Admiralit Sidnëy Soures. Kur NSC-Këshilli i Sigurimit Kombëtar beri mbledhjen e tij të parë në 19 dhjetor 1947, i dha urdhër Admiralit Roscoe Hillenkoettër, drejtorit të parë të CIA-s të mbikëqyrtë operacionet e maskuara në Itali, që do të parandalonin komunistët të merrnin pushtetin në zgjedhjet e përgjithshme.
Hillenkoetër dhe njerëzit e tij iu futën punës, duke përdorur presion ushtarak, politik dhe ekonomik në një fushatë masive propagande për të siguruar humbjen e komunistëve në zgjedhje. Ky sukses i madh i CIA-s shtoi besimin se agjencia mund të ishte shume efektive në punët e çdo shteti të huaj, duke krijuar kështu një urdhër të rrezikshëm për të ardhmen. Fillimisht agjensia u krijua nga veteranë të guximshëm dhe me përvojë luftë të ish-OSS, por e spastruar nga elementët komunistë që kishin infiltruar në OSS gjatë LIIB. Këta veteranë u ngjanin me tepër ‘bastaxhinjve” që loznin me vdekjen sesa intrigantëve.
CIA nuk ishte ndonjë shërbim sekret modern, deri në shkurt të vitit 1953, kur drejtor i saj u be Allen Dulles, ish shef i operacioneve të OSS në Evropë gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ardhja e Dulles (Alen Dalas) në krye të CIA-s solli një ekspert të madh në pozicionin që ai kishte, duke sjellë për herë të parë në pah pikëpamjen se CIA ishte e zonja të infiltronte dhe të vepronte dhe të ndërhynte në punët e brendshme dhe në shtatë jomiqësore me SHBA si Irani, Zaire, Guatemala, Indonezia, Kili dhe Egjipti.
Teknika e CIA-s nuk ishte e ndryshme nga teknika që përdornin agjencitë e tjera të informacionit. Këto përfshinin ryshfetet, shantazhet, dizinformacionin, propagandën negative, luftën guerrile, sabotazhin deri dhe vrasjet. Agjencia filloi të mblidhte dhe të analizonte informacion, duke shtuar njëkohësisht dhe operacionet e maskuara. Në 1953, nën drejtimin e gjeneralit Uolltër Bedel Smith, CIA dërgoi agjentët e saj në Iran për të mbështetur largimin e kryeministrit Mohamed Mosadef, i cili u largua duke e lenë vendin e vet në një kaos politik.
E barabartë me KGB-në dhe dueli me të
CIA u bë e barabartë me KGB si forcë spiunazhi kur Alen Dallas mori komandën e saj në 1953. Një vit më pas, regjimi i influencuar nga komunistët i Jakobo Arbensit në Guatëmala u përmbys me mbështetjen e CIA-s. Në 1955 CIA mbikëqyri hapjen e Tunelit të Berlinit që i lejoi ekspertët e saj të përgjonin komunikacionet sovjetike, telefonatat diplomatike dhe rrjetet telefonike në Berlinin Lindor. Në 1956, CIA arriti të siguronte raportin tepër sekret të Kongresit të XX të PK Sovjetike, ku Hrushovi dënonte krimet e Stalinit, fill një ditë pas Kongresit.
Dështimi i operacionit kundër Kastros
Për 4 vjet, nga 1956 deri në 1960 CIA drejtonte aeroplanët spiunë në qiejt e BS, operacion që përfunduan kur piloti i aeroplanit U-2, Geri Fransis Pauers që u godit nga sovjetikët u burgos. Me vonë ky pilot do të shkëmbehej me spiunin e famshëm të KGB Rudolf Abel. Ishin raportet e informacionit të CIA-s ato që binden presidentin Kenedi të fillonte operacione “joluftarake” në Vietnam në 1961. Në të njëjtin vit CIA dështoi në operacionin e përmbysjes se Kastros në Kubë, duke dërguar trupa kubanezësh të arratisur si guerrile të pa trajnuara dhe jo të mbështetura nga forcat ajrore të SHBA. Operacioni në Gjirin e Derrave ishte një grusht i madh kundër reputacionit të CIA-s, por dështimi i këtij operacioni ishte me tepër nga ngatërrimet në komunikim midis CIA dhe presidentit Kenedi, sesa nga paaftësia e saj. Që të evitoheshin në të ardhmen të tilla ngatërresa, sekretari i mbrojtës nën administratën e Kenedit, krijoi DIA (Agjencinë informative të Mbrojtjes) si filtër informacioni të të gjitha shërbimeve sekretë jo-ushtarake të SHBA.
Fiaskoja në Kuba bëri që presidenti Kenedi të kërkoftë dorëheqjen e Alen Dallesit, (ai që ishte ideatori i vërtetë i fluturimeve të U-2 mbi BS dhe përgjegjësi i fiaskos së Gjirit të Derrave ishte ndihmësi i tij, Ricard Bizell). Një vit më pas, CIA e rifitoi reputacionin e mirë kur nën drejtimin e Xhon Mek’Konë, një nga aeroplanët spiunë mori foto të raketave me rreze të largët veprimi sovjetike që po vendoseshin në Kubë. Ky informacion çoi në konfrontimin historik të Kenedit me Hrushovin, e njohur në histori si kriza kubane e raketave, në të cilin kryeministri sovjetik doli i mundur dhe raketat bërthamore u tërhoqën nga Kuba.
Kur presidenti Kenedi u vra në 1963, CIA u kritikua përsëri seriozisht sepse vrasësi Li Harvi Osualld ishte identifikuar më parë si i rrezikshëm politikisht, por CIA i kishte humbur gjurmët e tij. Në fakt, veprimtaria e Osualldit në SHBA ishte nën juridiksionin dhe përgjegjësinë e FBI. CIA nuk ka të tilla detyra apo të drejta në SHBA, por vetëm jashtë saj.
Në 1964, përsëri nën drejtimin e Mek’Kon, CIA ndihmoi rebelët që hodhën poshtë dhe vranë kryeministrin kongolez Patris Lumumba. Mek’kon u zëvendësua nga admirali Uilliam Rejborn (1965-1966), drejtoria e të cilit kaloi pa ngjarje të jashtëzakonshme.
Vietnami
Pasardhësi i Rejborn, Ricard Helms (1966-1973) u përqendrua me tepër në luftën e Vietnamit, duke i tërhequr operativët e CIA-s në botë, për ti dërguar në Sajgon. Rreth 1000 agjentë të CIA-s vepronin në ketë zonë. Gjithashtu operacione të CIA-s u zhvilluan dhe në pjesë të tjera të Vietnamit, në Laos dhe në Kamboxhia. Në këtë rast CIA pati dhe forca të veta ajrore që vepronin nën maskën e shoqërisë ajrore “Air America”. Në Amerikë, presidenti Lindon Xhonson, përgjegjës për rritjen e ndërhyrjes amerikanëenë Vietnam, i kërkoi Helmesit që të spiunonte në disidentët amerikanë, opozitarë të luftës në Vietnam. Helmsi i rezistoi presioneve presidenciale që ishin kundër statutit të CIA-s.
Informacioni i brendshëm ishte një punë e FBI që Huveri refuzoi ta bëntë dhe CIA presupozoi se kjo ishte një detyre ilegale. Megjithatë skandali “Uotërgejt” nuk provoi asnjëherë ngatërrim të CIA-s në të.
Helmsi pati një sërë ndihmësish të çuditshëm: Ricard Bizell, ekspert në truke të ndryshme dhe Xhejms Xhizus Angelltonin në krye të kundërzbulimit, që ishte i fiksuar me zbulimin e agjentëve sovjetikë brenda CIA-s.
Presidenti Nikson e hoqi Helmsin si drejtor të CIA-s në 1973, padyshim nga mosdëshira e këtij të fundit për të mbuluar skandalin “Uotërgejt”. Helmsi u caktua si ambasador në Iran, por e la këtë post për të dëshmuar para Kongresit për sekretet e Agjencisë. Përballe Komitetit Senatorial të Marrëdhënieve me jashtë, Helmesi u kap duke gënjyer në tentativë të mbrojë sekretet e CIA-s. Ai u gjobit me 2000$ si dënim dhe iu dha mase burgimi 2 vjeçare, nëse do ta bënte përsëri.
Imazhi si Gestapo
Gjatë periudhës së Uilliam Kolbio, i cili ishte drejtor i saj, CIA humbi karakterin e saj si organizatë zbulimi me integritet. Marrja e hapur e informatave nga qytetarë të SHBA i dhanë asaj imazhin e një “Gestapoje”, një armikeje të publikut amerikan.
Gjatë viteve të drejtimit të Kolbit (1973-1976) CIA u bë subjekt i pyetjeve në disa komitet kongresiale. Agjencia u gjet ngushtë dhe e pa ndihmë pas nënshkrimit të Aktit të Lirisë së Informacionit. Deri dhe shërbimet sekretë miqësore të Britanisë, Izraelit dhe Gjermanisë kishin ndrojtje të shkëmbenin informacione me të, nga frika se dhe sekretet e tyre mund të dilnin në shesh.
Rikthimi i normalitetit
Në 1979, presidenti Xhimi Karter, i normalizoi pak kufizimet që nuk lejonin veprimtarinë e CIA-s, duke lejuar drejtorin e saj , Admiralin Stënsfilld Tërnër (1977-1981) të kryente operacione të maskuara, përfshi këtu dhe survejimin e qytetarëve amerikanë në disa shtete të huaja. Madje Karteri e lejoi Tërnërin të kryente operacione klandestinë pa e informuar atë vetë. Por Tërnëri nuk ishte përkrahës i zbulimit të pakontrolluar, kështu që nuk i përdori lehtësimet e dhëna nga Karter.
Në 1980, presidenti Karter nënshkroi gjithashtu Aktin e Mbikëqyrjes së Zbulimit, që kufizonte të drejtat e Kongresit për të vëzhguar CIA-n, duke lënë vetëm Senatin dhe DIG si dhe vetëm 8 anëtarë të Kongresit të marrin informacion special dhe ketë nën rrethana të jashtëzakonshme për veprimtarinë e CIA-s.
Rikthimi i fuqishëm dhe ndërtimi i godinave në Langli
Fuqia e tepërt që iu dha dhe mundësia për të dhënë më pak informacion për veprimet e saj u shfrytëzua mirë nga drejtori i mëvonshëm i saj, Uilliam Kejsi (1981-1987) i venë aty nga presidenti Regan. Numri i operacioneve të maskuara u rrit, si dhe buxheti dhe numri i punonjësve të CIA-s. Nën drejtimin e Kejsit, CIA rifitoi imazhin e saj si agjensi zbulimi e fuqishme.
Arritja e Kejsit ishin zyrat qendrore të CIA-s, që përfshin 140 hektarë në Langli, Virxhinia, në një kompleks ndërtesash që kushtoi 46 milion dollarë vetëm për tu ndërtuar. Mbi 10 mijë persona punojnë në Langli, gati 50 % e efektivit të përgjithshme të CIA-s. Pjesa tjetër (mijëra të tjerë janë të shpërndare në zyra të ndryshme të CIA-s në SHBA si dhe në trupat diplomatike amerikanë anembanë botës. Sot, ashtu si në epokën e Kejsit, CIA ka një forcë të jashtëzakonshme pune me ekspertë në çdo gjuhe të huaj, në kriptografi, kimi, kompjuterike, demografi, agronomi, luftë guerile si dhe sisteme komunikacionesh.
Katër divizionet
Katër divizione të ndara formojnë forcën punëtore të agjencisë. Divizioni i Zbulimit, që merret me mbledhjen e informacioneve nga botime publike, fjalime, dokumente sekretë dhe raporte nga shtete të ndryshme. Problemet shkencore dhe teknike janë nën varësinë e Divizionit të Kërkimit. Divizioni i Mbështetjes koordinon operacionet e shtabit me agjentët në veprim. Divizioni i Planit, merret me mbikëqyrjen e të gjitha operacioneve të maskuara.
Të gjitha këto divizione ishin nën drejtimin e Uilliam Kejsit. Ai krijonte operacione të maskuara me ambicie të palodhshme. Nën mbështetjen e Reganit, CIA ndihmoi rebelët afganë kundër pushtimit sovjetik, armatosi grupet paramilitare iranianë kundër Ajatollah Khomeinit dhe regjimit të tij fetar si dhe haptazi mbështeti rebelët që luftonin qeverinë majtistë në Nikaragua.
Kur plasi skandali Iran-Kontra, Oliver North tha se Kejsi dhe CIA ishin të fshehur pas këtij operacioni. Por Kejsi i thirrur në Kongres për të dëshmuar nëse Agjencia ishte përfshirë apo jo në këtë skandal, nuk arriti të dëshmojë pasi vdiq në 1987.
Në fund të viteve ’80 kur agjencia ishte nën drejtimin e ish shefit të FBI, Uilliam Uebstër dhe në mes të viteve ’90, CIA u përndoq përsëri. U akuzua për lavazh truri sistematik të qytetarëve kanadezë 30 vjet më pare, teknika të cilat në atë kohë i kundërviheshin lavazheve të trurit të përdorura nga sovjetikët, Kina dhe Korea e Veriut. U akuzua se ishte përzier në eksperimente të tmerrshme mjekësore, vrasje, sabotazh dhe vdekje të mjaft qytetarëve të pafajshëm.
Tradhtia e madhe e Ejms, tradhtari amerikan më i paguar në histori
Në 1994, ajo që kishte frikë më tepër CIA dhe të gjithë shefat e saj u realizua. Një nëpunës i thjeshtë zyre, Olldric Ejms, i biri i një drejtuesi të CIA-s u ekspozua si spiun sovjetik, tradhtari amerikan më i paguar në histori. Sigurisht që dhe më parë kishte të tillë në CIA, si: Eduart Li Hauard që u shiste sekretë rusëve përpara se të kërkonte azil politik në Moskë; Uilliam Kampiles që u shiti sovjetikëve manualin sekret të satelitëve spiunë të CIA-s; analisti i CIA-s Larri U Tai Cin i lindur në Kinë dhe spiun kinez për rreth 30 vjet para vitit 1986 kur u dënua dhe vrau vetën.
Ejms u zbulua në vitin 1994, por spiunimet ishin bërë gjatë kohës së Bashkimit Sovjetik.
Asnjë prej këtyre tradhtarëve nuk i bëri gjë CIA-s po ta krahasojmë me dëmin që ajo pësoi nga Ejms. I paguar për 2 milion $, Ejms u dha sovjetikëve emrat e informatorëve më të mirë ruse brenda në KGB dhe në qeverinë sovjetikë, duke shkaktuar pushkatimin e të paktën 12 vetave. I dënuar për spiunazh, Ejms beri një marrëveshje në shkëmbim të sekreteve që kishte treguar, duke shpëtuar nga karrikja elektrike, por fitoi burgimin e përjetshëm për veten e vet dhe 5 vjet burg për të shoqen, si bashkëpunëtorëve të tij.
Luli- "Duhet bredhur shumë në errësirë derisa të preket drita"
861
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi