Taoizëm

Lao-tse - Tao te King
(shqipëruar nga Xh.Rudi)



Rruga apo e vërteta për të cilën mund të flitet

nuk është ajo rrugë apo e vërtetë e përjetshme.

emri apo vetia që mund t’i përshkruhet

nuk është vetia apo emri i saj i vërtetë.

Pa emër - qenia - është zanafilla e tokës dhe e qiellit

Me emër është nënë e qenieve të shumëllojta.

Zbratësia e qenies, mediton rrënjët e të gjitha gjërave.

Qenia vështron me vëmendje çdo fenomen.

Qenia dhe hiçi janë të njëjtë, por me emra të ndryshëm.

Një është porta sekrete e mistereve.

Në këtë botë secili përpiqet për të mirën, e ajo vjen e shëmtuar.

Kur të shihet se e mira është e mirë - edhe e keqja është e njohur.

Kështu qenia dhe hiçi krijojnë njëra -tjetrën

E lehta dhe e vështira kompletohen.

E shkurta me të gjatën kufizohen.

E larta dhe e ulta takohen, njëra me tjetrën.

Notat me tinguj harmonizohen, më pas përzjehen.

Kështu i urti respekton natyrën, veprën e vë në praktikë dhe mëson pa

fjalë.

Rrugëton duke vepruer pa korrur kënaqësitë e suksesit,

kryen vepra të përkryera pa i përshkruar vetitë lëvdata.

Në këtë braktisje, s’është i braktisur.

Gjithvetëdija është e pakufishme si hapësira. Prej thellësisë së

vetëdijës rrjedhin mendimet.

Bashkë me to edhe pamjet, mishërimi i të cilave është krijimi.

Tao është i pakufishëm, ai është zanafilla e gjithësisë.

Gjërave të parregullta u jep formën, prej kaosit bën rregull

Eshtë i plotfuqishëm-i vetëmjaftueshëm

Prej thëllësisë së kohës

Ai është i vetëlindur më i vjetër se zotrat.

Një njeri me virtyt i zbaton detyrimet e pranuara.

Njeriu pa virtyt kërkon interes.

Rruga qiellore s’ favorizon askënd, megjithëse është gjithmonë e hapur

për qeniet që e kërkojnë të vërtetën.

Fjalët e vërteta nuk janë tërheqëse. Fjalët e bukura s’janë të

vërteta.

Njeriu i mirë nuk flet shumë. Gojtari i shkathët s’është njeri i

mirë.

Kush ka njohuri nuk di shumë fakte. Kush di gjëra të shumta nuk e

ka njohurinë.

I urti nuk grumbullon gjë. Sa më shumë që bën për të tjerët, aq më

shumë pranon.

Sa më shumë që u jep të tjerëve, aq më shumë i mbetet.

Rruga qiellore është të bësh mirë dhe të mos dëmtosh askënd.

Rruga e të urtit është të veprojë dhe t’i shmanget grindjes.

Udha

Kishte dicka qe u formua nga kaosi,
qe u lind para Qiellit dhe Tokes.
Sa e heshtur!
Sa e qete!
Rri vetem dhe nuk ndryshon.
Leviz gjithcka perreth dhe nuk rrezikohet.
Mund te konsiderohet nena e Universit.
Nuk di emrin e saj, por e quaj Udha (Dao).

Dao De Xhing, kapitulli 25

Gjashtë


Shpirti i luginës nuk vdes kurrë ;

Është gruaja nënë themelore .

Nisja e saj është rruga e Parajsës dhe Tokës .

Është si një vello që mezi duket .

Përdore atë ; nuk dëeshton asnjëherë .


Shtatë

Parajsa dhe Toka zgjasin përgjithmonë .

Pse Parajsa dhe Toka zgjasin përgjithmonë ?

Janë të palindura ,

Që jetojnë gjithmonë .

Mençuria rri pas , kështu ai është përpara .

Ai është i shkëputur , kështu një me gjithçka .

Nëpërmjet veprimeve vetflijuese , ai plotësohet .


Tetë

Mirësia më e lartë është si uji .

Uji i jep jetë dhjetëmijë gjërave dhe nuk përpiqet .

Rrjedh në vendë që njeriu kundërshton dhe kështu është si Tao .

Në vendbanim , të jesh afër tokës .

Në meditim , futu ne thellësi të zemrës .

Në marrdhënie me tjerët , të jesh xhentil dhe i sjellshëm .

Në fjalim , të jesh i vërtetë .

Në drejtim , të jesh i drejtë .

Në jetën e përditshme , të jesh i përshtatshëm .

Në veprim , kujdes nga koha dhe sezoni .

Pa luftë : Pa faj .


Nëntë

Më mirë të ndalesh befas se sa të mbushësh deri në grykë .

Tejmpreh shpatën dhe tehu do çmprehet së shpejti .

Grumbullo një rezervë floriri dhe nefriti dhe asnjeri nuk do e mbrojë atë .

Deklaro pasuri dhe tituj dhe shkatërrimi do pasojë .

Tërhiqu kur puna mbaron .

Kjo është rruga e Parajsës .


Dhjetë

Duke mbajtur trup dhe shpirt dhe duke përqafuar njëshin ,

Mund të shmangësh ndarjen ?

Duke shërbyer plotësisht dhe duke u bërë i shkathët ,

Mund të jesh si një bebe e porsalindur ?

Duke larë dhe pastruar pamjet parësore ,

Mund të jesh i panjollosur ?
Duke dashur të gjithë njerëzit dhe duke drejtuar vendin ,

Mund të jesh pa mençuri ?

Duke hapur dhe mbyllur dyert e Parajsës ,

Mund të luash rolin e gruas ?

Duke kuptuar dhe duke qënë i hapur ndaj gjithçkaje ,

Je i aftë të mos bësh asgjë ?

Duke dhënë jetë dhe ushqyer ,

Duke drejtuar , pa zotëruar ,

Duke punuar , pa u çmuar ,

Duke drejtuar , pa sunduar ,

Ky është Virtyti Primar .


Njëmbëdhjetë

Tridhjetë shkopinj shpërndahen nga qendra e rrotës ;

Është vrima qëndrore që e bën atë të përdorshme .

Argjilë me formë në një enë ;

Është hapsira e brëndshme qe e bën atë të dobishme .

Prit dyer dhe dritare për një dhomë ;

Janë vrimat që e bëjnë atë të përdorshme .

Si rrjedhojë përfitimi vjen prej asaj që është ;

E dobishmja nga çfarë nuk është .


Dymbëdhjetë

Pesë ngjyrat verbojnë syrin .

Pesë tingujt shurdhojnë veshin .

Pesë aromat turbullojnë shijen .

Garimi dhe gjuetia tërbojnë mendjen .

Gjerat e çmuara të shpien në rrugë të gabuar .
Si rrjedhojë i mençuri udhëhiqet nga çfarë ndjen dhe jo nga çfarë ai sheh .

Ai lë atë dhe zgjedh këtë .


Trembëdhjetë

Prano turpin në mënyrë të vetdijshme .

Prano fatkeqsinë si gjendje njerëzore .

Çfarë nënkupton me “Prano turpin në mënyrë të vetdijshme” ?

Prano të jesh i parëndësishëm .

Mos u shqetëso për humbje ose fitim .

Kjo quhet “Të pranosh turpin në mënyrë të vetdijshme”.

Çfarë nënkupton me “Prano fatkeqsinë si gjendje njerëzore”?

Fatkeqsia vjen nga të pasurit një trup .

Pa trup si do kishte fatkeqsi ?

Dorzohu me përulësi ; pastaj do të të besojnë të kujdesesh për gjithçka .

Duaje botën si veten tënde ; pastaj vërtet mund të kujdesesh për gjithçka .


Katërmbëdhjetë

Shiko , nuk mund të shikohet -  është përtej formës .

Dëgjo , nuk mund të dëgjohet – është përtej tingullit .

Kape , nuk mund të mbahet  – është i pakapshëm .

Këto të treja janë të pacaktuara ;

Si rrjedhim janë të bashkuara në një .

Nga lart nuk është e ndritshme;

Nga poshtë nuk është e errët :

Një fill i pakëputur përtej përshkrimit .

Kthehet në asgjë.

Forma e të paformës ,

Shëmbëlltyra e hiçit ,

Quhet e papërcaktuar dhe përtej imagjinatës .

Qëndro para saj dhe s’ka fillim .

Ndiqe atë dhe s’ka fund .

Rri me Tao-në e lashtë ,

Lëviz me të tashmen .

Duke ditur se fillimi i lashtë është thelbi i Tao-së .


Pesëmbëdhjetë

Mjeshtërit e lashtë ishin mendjemprehtë , misteriozë , të ditur , të dhembshur .

Thellësia e diturisë së tyre është e pafund .

Sepse është e pafund ,

E gjithë ajo që mund të bëjm është të përshkruajmë aparencën e tyre .

Vigjilent , si dikush që kalon një përrua dimri .

Në gatishmëri , si njeriu në dijeni të rrezikut .

I sjellshëm , sikur viziton miqtë .

I epshëm , si akulli që gati po shkrin .

I thjeshtë , si grumbuj drurësh të paprerë .

I zbrazët , si shpella .

I padepërtueshëm , si pishina me baltë .

Kush mund të presi në qetësi ndërsa balta zë vend ?

Kush mund të rrijë i palëvizshëm deri në momentin e veprimit ?

Vëzhguesit e Tao-së nuk kërkojnë përmbushje .

Duke mos kërkuar përmbushje , nuk janë të lëkundur nga dëshira për ndryshim .



Gjashtëmbëdhjetë

Zbraze veten nga gjithçka .

Lëre mendjen në qetësi .

Dhjetëmijë gjërat ngrihen dhe bien ndërsa Vetja shikon rikthimin e tyre .

Ato rriten dhe lulëzojnë dhe pastaj kthehen te burimi .

Kthimi te burimi është qetësi , e cila është udha e natyrës .

Udha e natyrës është e pandryshueshme .

Duke ditur se qëndrueshmëria është ndriçim brendësor .

Duke mos ditur se qëndrueshmëria çon në fatkeqësi .

Duke ditur qëndrueshmërinë , mendja është e hapur .

Me një mendje të hapur , do jesh zemërhapur .

Duke qënë zemërhapur , do veprosh madhërisht .

Duke qënë madhështor , do arrish hyjnoren .

Duke qënë hyjnor , do jesh një me Tao-në .

Të jesh një me Tao-në je i  përjetshm .

Edhepse trupi vdes , Tao nuk vdes kurrë .

Shtatëmbëdhjetë

Më e larta mezi njihet .

Pastaj vjen ajo që njerzit njohin dhe duan .

Pastaj ajo që të sjell frikë .

Pastaj ajo që përbuzet .

Ai që nuk beson mjaftueshëm nuk do besohet .

Kur veprimet kryhen

Pa fjalim të panevojshëm ,

Njerëzit thonë , “E bëmë !”

Tetëmbëdhjetë

Kur i madhi Tao harrohet ,

Mirësia dhe morali lindin .

Kur dituria dhe inteligjenca është lindur ,

Pretendimi I madh fillon .

Kur s’ka paqe brenda familjes ,

Respekti birnor për prindin dhe devotshmëria lindin .

Kur vendi është konfuz dhe në kaos ,

Të dërguar besnikë shfaqen .


Nëntëmbëdhjetë

Hiq dorë nga shenjtësia , braktis diturinë ,

Dhe do jetë njëqind herë më mirë për të gjithë .

Hiq dorë nga mirësjellja , braktis moralin ,

Dhe njeriu do rizbulojë respektin për prindin dhe dashurinë .

Hiq dorë nga aftësia krijuese , braktis përfitimin ,

Dhe banditët e hajdutët do zhduken .
Këto treja janë vetëm trajta të jashtme ; nuk janë të mjaftueshme në vetvete .

Është më e rëndësishme

Të shohësh thjeshtësinë ,

Të kuptosh natyrën e vërtetë të dikujt ,

Të braktisësh egoizmin

Dhe të zbutësh dëshirën .


Njëzet

Hiq dorë nga mësimi dhe vëri kapak telasheve tuaja .

Mos ka ndonjë diferencë mes po-së dhe jo-së ?

Mos ka ndonjë diferencë mes të mirës e të keqes ?

Mos duhet të kem frikë atë që tjerët kanë ? ç’farë budallalliku !

Të tjerët janë të kënaqur , duke shijuar gostinë e sakrifikimit të demit .

Në pranverë disa shkojnë në park , dhe ngjiten në brezare ,

Por mua më merret fryma i vetëm , pa ditur se ku jam .

Si nje bebe i porsalindur para se të mësojë të buzëqeshi ,

Jam i vetëm , pa një vend ku të shkoj .

Tjerët kanë më shumë se nga ajo që kanë nevojë, por un i vetëm s’kam asgjë .

Jam budalla . O , po ! jam konfuz .

Tjerët janë të qartë dhe të zgjuar ,

Por unë i vetëm jam i turbullt dhe i dobët .

Tjerët janë mendjemprehtë dhe të zgjuar ,

Por unë i vetëm jam i ngathët dhe i mërzitshëm .

O , më merr rryma si dallgët e detit ,

Pa drejtim , si era pa pushim .

Çdo njeri tjetër është i zënë ,

Por unë i vetëm jam i kotë dhe i stresuar .

Jam ndryshe .

Jam i ushqyer nga nëna e madhe .

Njëzet e një

Virtyti më i lartë është të ndjekësh Tao-në dhe vetëm Tao-në .

Tao është i pakapshëm dhe i paprekshëm .

O , është i paprekshëm dhe i pakapshëm , dhe prapë brenda është imazh .

O , është i pakapshëm dhe i paprekshëm , dhe prapë brenda është formë .

O , është i turbullt dhe i errët , dhe prapë brenda është thelb .

Ky thelb është shumë i vërtetë , dhe atje ka besim .

Që nga fillimi deri tani emir i tij nuk është harruar asnjëherë .

Kështu përceptoj krijimin .

Nga i di mënyrat e krijimit ?

Prej kësaj .


Njëzet e dy

Prodhoj dhe mund ;

Përkulem dhe drejtohem ;

Boshatisem dhe mbushem ;

Lodhem dhe bëhem i ri ;

Kam pak dhe fitoj ;

Kam shumë dhe bëhem konfuz ;

Si rrjedhim i dituri përqafon njëshin

Dhe jap shembull për të gjithë .

Pa vënë në demostrim ,

Ndriçojnë përpara .

Pa justifikuar veten ,

Dallohen .

Pa u mburrur ,

Marrin miratimin .

Pa u lavdëruar ,

Nuk ngurrojnë asnjëherë .

Nuk grinden ,

Kështu asnjë nuk grindet me to .

Si rrjedhim të lashtët thonë , “Prodhoj dhe mund .”

Mos është një thënie boshe ?

Të jesh vërtët i tëri ,

Dhe të gjitha gjërat do vinë tek ti .


Njëzet e tre

Të flasësh pak është natyrale .

Erërat e larta nuk zgjasin gjithë mëngjesin .

Shiu i rëndë nuk zgjat gjithëditën .

Pse ndodh kjo ? Qielli dhe Toka !

Nëse Qielli dhe Toka nuk i përjetësojnë gjërat ,

Si është e mundur për njëriun ?

Ai që ndjek Tao-në

Është një me Tao-në .

Ai që ka virtyte ,

Provon virtyte .

Ai që humb udhën

Është i humbur .

Kur je një me Tao-në ,

Tao të mirpret .

Kur je një me Virtytin ,

Virtyte gjendet gjithmonë aty .

Kur je një me humbjet ,

Humbja është provuar me vullnet .

Ai që nuk beson mjaftueshëm

Nuk do të besohet .


Njëzet e katër

Ai që rri në majë të gishtave nuk është i qëndrueshëm .

Ai që ecën me hapa të mëdha nuk mban dot ritmin .

Ai që bën një shfaqje nuk është i ndriçuar .

Ai që vetquhet i drejtë nuk është i respektuar .

Ai që mburret nuk arrin asgje .

Ai që lavdërohet nuk qëndron .

Sipas ndjekësve të Tao-së , “ Ky është ushqim i tepërt dhe bagazh i panevojshëm .”

Ato nuk sjellin lumturi .

Si rrjedhojë ndjekësit e Tao-së i shmangin ato .


Njëzet e pesë

Dicka e formuar në mënyrë misterioze ,

Lindur para Qiellit dhe Tokës .

Në heshtje dhe në boshllëk ,

Duke qëndruar vetëm dhe pandryshuar ,

Gjithmonë i pranishëm dhe në lëvizje .

Ndoshta është nëna e dhjetëmijë gjërave .

Nuk ia di emrin

E thërras Tao .

Në mungesë të një fjale më të mirë , e quaj madhështor .

Duke qënë i madh , rrjedh

Rrjedh shumë larg .

Meqënëse ka shkuar larg , kthehet .

Prandaj , “ Tao është madhështor ;

Qielli është madhështor ;

Toka është madhështore ;

Mbreti është madhështor gjithashtu .”

Këto janë katër fuqitë e mëdha të Universit ,

Dhe mbreti është një prej tyre .

Njeriu ndjek Tokën .

Toka ndjek Qiellin .

Parajsa ndjek Tao-në .

Tao ndjek çka është natyrale .


Njëzet e gjashtë

E rëndë është udha e dritës .

Heshtja është zoti i shqetësimit .

Kështu i mençuri , duke udhëtuar gjith ditën ,

Nuk e humb vëmëndjen ndaj bagazheve të tij .

Megjithëse ka gjëra të bukura për tu parë ,

Ai qëndron i paprekur dhe i qetë .

Pse duhet që zoti  i dhjetëmijë karrocave  të sillet si mendjelehtë në publik ?

Të jesh mendjelehtë do të thotë të humbësh rrënjët .

Të jesh i shqetësuar do të thotë të humbësh kontrollin .


Njëzet e shtatë

Një këmbësor i mirë nuk lë gjurmë ;

Një folës i mirë nuk bën gabime ;

Një llogaritës i mirë nuk ka nevojë për kopje .

Një derë e mirë nuk ka nevojë për kyç ,

Akoma asnjëri nuk e hap atë dot .

Një lidhës i mirë nuk kërkon nyje ,

Akoma asnjëri nuk e zgjidh dot .

Si rrjedhojë i mençuri përkujdeset për të gjithë

Dhe nuk braktis asnjë .

Kujdeset për të gjitha gjërat

Dhe nuk braktis asgjë .

Kjo quhet “ të ndjekësh dritën .”

çfarë është një njeri i mirë ?

Një mësues i një njeriu të keq .

çfarë është një njeri i keq ?

Përgjegjësia e një njeriu të mirë .

Në qoftë se mësuesi nuk respektohet ,

Dhe nxënësi nuk kihet kujdes ,

Kofuzion do lindi , sidoqoftë njëri është i zgjuar .

Ky është thelbi i misterit .


Njëzet e tetë

Të dish forcën e një burri ,

Por të kesh kujdesin e një gruaje !

Bëhu rrjedhja e universit !

Duke qënë rrjedhja e universit ,

Gjithmonë i vërtetë dhe i patundur ,

Bëhu si një fëmijë i vogël edhe një herë .

Njih të bardhën ,

Por mbaj të zezën !

Bëhu shembull për botën !

Duke qënë shembull për botën ,

Gjithmon i vërtetë dhe i patundur ,

Kthehu te e pafundmja .

Njih nderin ,

Prapë mbaj përulësi .

Bëhu lugina e universit!

Duke qënë lugina e universit ,

Gjithmonë i vërtetë dhe mendjemprehtë ,

Kthehu në gjëndjen e trungut të pagdhëndur .

Kur trungu është skalitur , bëhet i dobishëm .

Kur i mençuri e përdor , ai bëhet drejtuesi .

Kështu , “ Një rrobaqepës i mirë pret pak .”


Njëzet e nëntë

Mendon se mund të kontrollosh universin dhe ta përmirsosh ?

S’besoj se bëhet .

Universi është i shenjtë .

Nuk mund ta përmirsosh .

Në qoftë se përpiqesh ta ndryshosh , do e shkatërrosh .

Në qoftë se përpiqesh ta mbash , do e humbësh .

Kështu ndonjëherë gjërat janë përpara dhe herë tjera jan pas ;

Ndonjëherë të marrësh frymë është e vështirë , herë tjera vjen lehtësisht ;

Ndonjëherë ka forcë dhe herë tjera dobësi ,

Ndonjëherë dikush është lart dhe herë tjera poshtë .

Rrjedhimisht i urti shmang ekstremet , tepritë dhe kënaqësitë .


Tridhjetë

Kushdo që këshillon një drejtues në udhën e Tao-së ,

Këshilloje të mos përdori forcë për të pushtuar universin .

Sepse kjo do shkaktojë vetëm qëndresë .

Shkurret me gjëmba dalin kudo ku ka kaluar ushtria .

Vite të varfra pasojnë në gjurmët e një lufte të madhe .

Bëj vetëm çfarë nevojitet të bëhet .

Kurr mos përfito nga pushteti .

Arrij rezultate ,

Por kurr lavdi në to .

Arrij rezultate ,

Por kurr mburrje .

Arrij rezultate ,

Por kurr mos ji krenar .

Arrij rezultate ,

Sepse kjo është udha natyrale .

Arrij rezultate ,

Por jo përmes dhunës .

Fuqia shoqërohet nga humbja e forcës .

Kjo nuk është udha e Tao-së .

Ai  që shkon kundër Tao-së herët i vjen fundi .


Tridhjetë e një

Armët e mira janë vegla frike , të gjitha krijesat i urrejnë .

Rrjedhimisht ndjekësit e Tao-së nuk i përdorin kurr .

Njeriu i zgjuar preferon të majtën .

Njeriu i luftës preferon të djathtën .

Armët janë vegla frike , nuk janë vegla të një të zgjuari .

Ai i përdor vetëm kur nuk ka tjetër zgjidhje .

Paqja dhe qetësia janë të dashura për zemrën e tij .

Dhe fitorja s’është shkak për gëzim .

Nëse gëzohesh për fitoren , kënaqesh në vrasje ;

Nëse kënaqesh në vrasje , nuk mund të plotësohesh .

Në raste gëzimi përparësi i jepet të majtëve ,

Në raste trishtimi të djathtëve .

Në ushtri gjenerali qëndron majtas ,

Kryekomandanti në të djathtë .

Kjo do të thotë se lufta drejtohet si funeral .

Kur shumë njerëz vriten ,

Duhen vajtuar në hidhërim të çiltër .

Ja pse një fitim duhet të shikohet si një funeral .


Tridhjetë e dy

Tao është përgjithmonë i papërcaktuar .

I vogël megjithëse është në gjendje të paformuar , nuk mund të kapet .

Nëse mbretërit dhe feudalët mund ta shfrytëzojnë ,

Dhjetëmijë gjërat do vinin bashkë

Dhe shi i butë do binte .

Njerëzit nuk do kishin më nevojë për udhëzime dhe të gjitha gjërat do merrnin rrugën e tyre .

Kur e tëra të ndahet , pjesët kanë nevojë për emra .

Tashmë ka emra mjaftueshëm .

Njeriu duhet të dijë kur të ndalojë .

Duke ditur kur të ndalojë eviton telashe .

Tao në botë është si një lum që rrjedh brenda në det .


Tridhjetë e tre

Të njohësh tjerët është dituri ;

Të njohësh vetën është ndriçim brëndësor .

Të mësosh tjerët kërkohet fuqi ;

Të mësosh veten kërkohet forcë .

Ai që di se ka mjaftueshëm është i pasur .

Ruajtja është shenjë e forcës së vullnetit .

Ai që rri aty ku është , qëndron .

Të vdesësh por jo të mbarosh do të thotë të jesh përjetësisht i pranishëm .


Tridhjetë e katër

I madhi Tao rrjedh ngado , si majtas ashtu edhe djathtas .

Dhjetëmijë gjërat varen nga ai , asgjë nuk mban .

Përmbush qëllimin e tij qetësisht dhe nuk pretendon asgjë .

Ushqen të dhjetëmijë gjërat ,

Dhe prapë nuk është zoti i tyre .

Nuk ka qëllim ; është shumë i vogël .

Të dhjetëmijë gjërat i kthehen atij ,

Prapë nuk është zoti i tyre .

Është shumë i madh .

Nuk tregon madhështi ,

Për rrjedhojë është madhështor .



Tridhjetë e pesë

Të gjithë që i përmbahen qëndrës do shkojnë tek ai .

Sepse atje mbizotëron qetësia , lumturia dhe paqja .

Kalimtarët mund të ndalojnë për muzikë ose për ushqim të mirë ,

Por një përshkrim i Tao-së

Duket pa esencë ose shije .

Nuk mund të shikohet , nuk mund të dëgjohet ,

Dhe prapë forcat nuk mund t’i shterojnë .


Tridhjetë e gjashtë

Ajo që tkurret

Duhet fillimisht të zgjerohet .

Ajo që dështon

Duhet fillimisht të forcohet .

Ajo që rrëzohet

Duhet fillimisht të ngrihet .

Para se të marrim

Duhet të japim .

Kjo quhet kuptimi i natyrës së gjërave .

E buta dhe e dobëta mundin të ashprën dhe të fuqishmen .

Peshqit nuk mund të braktisin ujrat e thella ,

Dhe municionet e një vendi nuk duhen shfaqur .


Tridhjetë e shtatë

Tao përmbahet në mosveprim ,

Prapë asgjë nuk ka mbetur pa u bërë .

Nëse mbretërit dhe zotërit do e shikonin ,

Të dhjetëmijë gjërat do zhvilloheshin në mënyrë natyrale .

Nëse duan të veprojnë përsëri ,

Do ktheheshin në thjeshtësinë e lëndës pa formë .

Pasi atje nuk ka dëshira .

Pa dëshira është .

Dhe në këtë mënyrë të gjitha gjërat do ishin në harmoni .


Tridhjetë e tetë

Një njeri vërtetë i mirë nuk është në dijeni të mirësisë së tij ,

Dhe prandaj është i mirë .

Një budalla mundohet të jetë i mirë ,

Dhe prandaj nuk është i mirë .

Një njeri vërtetë i mirë nuk bën asgjë ,

Dhe përsëri nuk lë asgjë pa bërë .

Një budalla gjithmonë vepron ,

Dhe prapë i ngelin shumë gjëra për të bërë .

Kur një njeri vërtetë i dashur nuk bën asgjë , nuk lë asgjë pa bërë .

Kur një njeri i drejtë nuk bën asgjë , ai lë shumë punë për tu bërë .

Kur një disiplinues bën diçka dhe asnjë s’reagon ,

Ai përvesh mëngët në përpjekje për të imponuar rendin .

Rrjedhimisht kur Tao është humbur , ka mirësi .

Kur mirësia është humbur , ka dashamirësi .

Kur dashamirësia është humbur , ka drejtësi .

Kur drejtësia është humbur , ka ritual .

Tani rituali është cipa e besimit dhe besnikërisë , fillimi i konfuzionit .

Dituria e të ardhmes është vetëm një grackë e lulëzuar e Tao-së .

Është fillimi i marrëzisë .

Rrjedhimisht njeriu vërtetë i madh jeton në çfarë është e vërtetë dhe jo çfarë është në sipërfaqe .

Mbi frut dhe jo mbi lule .

Si rrjedhojë prano njërën dhe braktis tjetrën .


Tridhjetë e nëntë

Këto gjëra nga kohërat e lashta lindin nga një :

Qielli është i plotë dhe i qartë .

Toka është e plotë dhe e qëndrueshme .

Shpirti është i plotë dhe i fortë .

Lugina është e plotë dhe e mbushur .

Të dhjetëmijë gjërat janë të plota dhe të gjalla .

Mbretërit dhe zotërit janë të plotë dhe vendi drejtohet me rregull .

Të gjitha këto janë virtyte të gjithësisë .

Qartësia e qiellit parandalon rënien e tij .

Qëndrueshmëria e Tokës ndalon çarjen e saj .

Fuqia e shpirtit ndalon konsumimin e tij .

Plotësia  e luginës parandalon tharjen e saj .

Rritja e dhjetëmijë gjërave parandalon shterimin e tyre .

Drejtuesi i mbretërve dhe zotërinjve parandalon rënien e vendit .

Rrjedhimisht e përulur është udha e fisnikut .

E ulët është baza e të lartës .

Princat dhe feudalët vetkonsiderohen “jetimë” , “të ve” dhe “të pavlerë” .

Mos varen në të qënit të përulur ?

Suksesi i tepërt nuk është avantazh .

Mos tringëllo si nefrit

Ose si këmbanë guri .


Dyzet

Kthimi është lëvizja e Tao-së .

Prodhimi është udha e Tao-së .

Të dhjetëmijë gjërat janë lindur nga të qënurit .

Të qënurit është lindur nga të mos qënurit .

Dyzet e një

Nxënësi i zgjuar dëgjon për Tao-në dhe e praktikon me zellshmëri .

Nxënësi mesatar dëgjon për Tao-në dhe mendon për të herë pas here .

Nxënësi budalla dëgjon për Tao-në dhe qesh me zë .

Po të mos kishte të qeshura , Tao nuk do ishte ai që është .

Kështu thuhet :

Udha e ndritshme duket e errët ;

Ecja përpara duket si tërheqje ;

Udha e thjeshtë duket e vështirë ;

Virtyti më i lartë duket bosh ;

Dëlirësia e madhe duket e fëlliqur ;

Një pasuri virtytesh duket e pamjaftueshme ;

Fuqia e virtytit duket e brishtë ;

Virtyti i vërtetë duket joreal ;

Katrori perfekt nuk ka kënde ;

Talentet e mëdha arrihen lehtë ;

Notat më të larta janë të vështira për tu dëgjuar ;

Trajta perfekte nuk ka formë ;

Tao është i fshehur dhe pa emër .

Tao i vetëm ushqen dhe plotëson gjithçka .


Dyzet e dy

Tao lindi njëshin .

Njëshi lindi dyshin .

Dyshi lindi treshin .

Dhe treshi lindi të dhjetëmijë gjërat .

Të dhjetëmijë gjërat mbajnë jin-in dhe përqafojnë jang-un .

Ato arrijnë harmoninë duke kombinuar këto forca .

Njeriu urren të jetë “jetim” , “i ve” ose “i pavlerë,”

Por kështu vetpërshkruhen mbretërit dhe zotërit .

Sepse dikush fiton duke humbur

Dhe humb duke fituar .
Atë çfarë të tjerët mësojnë , e mësoj edhe unë gjithashtu ; kjo është :

“Një njeri i dhunshëm do vdesë nga një vdekje e dhunshme!”

Ky do jetë thelbi i mësimit tim .


Dyzet e tre

Gjëja më e butë në univers

Mund gjënë më të ashpër po në univers .

Ajo pa lëndë mund të hyjë aty ku nuk ka vend .

Kështu njoh vlerën e mosveprimit .

Të mësosh pa fjalë dhe të punosh pa vepruar

Kuptohet vetëm nga të paktë .


Dyzete katër

Fama apo vetja : Kush ka më shumë rëndësi ?

Vetja apo pasuria : Kush është më i çmuar ?

Fitimi apo humbja : Kush është më i dhimbshëm ?

Ai që lidhet shumë me gjërat materiale do vuajë shumë .

Ai që do ruajë shumë do vuajë humbje të rënda .

Një njeri i kënaqur nuk zhgënjehet kurrë .

Ai që di kur të ndalojë nuk e gjen veten në telashe .

Do qëndrojë gjithmonë i sigurt .


Dyzet e pesë

Përsosmëria e madhe duket joperfekte ,

Përsëri nuk i mbijeton dobishmërisë së saj .

Bollshmëria duket boshe ,

Prapë nuk harxhohet .

Drejtshmëria e madhe duket e përdredhur .

Inteligjenca e lartë duket budallallëk .

Elokuenca e madhe duket e ngathët .

Lëvizja mund të ftohtin .

Palëvizshmëria mund nxehtësinë .

Palëvizshmëria dhe qetësia vënë rregull në univers .


Dyzet e gjashtë

Kur Tao është i pranishëm në univers ,

Kuajt transportojnë pleh .

Kur Tao mungon në univers ,

Kuajt e luftës mbarështrohen jahtë qytetit .

S’ka mëkat më te madh se dëshirimi ,

Mallkim më të madh se pakënaqsia ,

Fatkeqësi më të madhe se dëshira për të pasur diçka vetëm për vete .

Rrjedhimisht ai që e di kufirin do ketë gjithmonë mjaftueshëm .


Dyzet e shtatë

Pa dalur jashtë , mund të njohësh të gjithë botën .

Pa shikuar përtej dritares , mund të shikosh udhët e Parajsës .

Sa më larg të shkosh , aq më pak do njohësh .

Kështu i mënçuri di pa udhëtuar ;

Shqyrton pa shikuar ;

Punon pa vepruar .


Dyzet e tetë

Në ndjekje të mësimit , çdo ditë dicka përfitohet .

Në ndjekje të Tao-së , çdo ditë dicka lëshohet .

Pak e më pak veprohet

Derisa të arrihet mosveprimi .

Kur asgjë s’është bërë , asgjë nuk ka ngelur për tu bërë .

Bota drejtohet duke lejuar gjërat të marrin drejtimin e tyre .

Nuk drejtohet duke ndërhyrë .


Dyzet e nëntë

I mënçuri nuk ka një mendje të tijën .

Ai është në dijeni të nevojave të të tjerëve .

Jam i mirë ndaj njerëzve që janë të mirë .

Jam i mirë gjithashtu ndaj njerëzve që nuk janë të mirë .

Sepse Virtyti është mirësi .

Kam besim te njerëzit që janë të devotshëm .

Kam besim gjithashtu te njerëzit që nuk janë të devotshëm .

Sepse Virtyti është devotshmëri .

I mënçuri është i turpshëm dhe i përulur – Botës i duket konfuz .

Tjerët e shikojnë dhe e dëgjojnë .

Ai sillet si një fëmijë i vogël .


Pesëdhjetë

Mes lindjes dhe vdekjes ,

Tre në dhjetë janë ndjekës të jetës ,

Tre në dhjetë janë ndjekës të vdekjes ,

Dhe njerëzit që kalojnë nga lindja në vdekje janë po tre në dhjetë .

Pse ndodh kështu ?

Sepse jetojnë në nivelin trashanik .

Ai që di të jetojë mund të ecë kudo .

Pa frikën e rinocerontëve ose tigrave .

Nuk do të plagoset në betejë .

Sepse në të rinocerontët s’gjejnë vend për të ngulur bririn e tyre ,

Tigrat s’gjejnë vend për të përdorur kthetrat e tyre ,

Dhe armët s’gjejnë vend të shpojnë .

Pse ndodh kjo ?

Sepse ai s’ka vend ku të depërtojë vdekja .


Pesëdhjetë e një

Të gjitha gjërat lindin nga Tao .

Ato ushqehen nga Virtytet .

Marrin trajtë nga materia .

Formohen nga mjedisi .

Kështu të dhjetëmijë gjërat respektojnë Tao-në dhe nderojnë Virtytin .

Respekti ndaj Tao-së dhe nderi ndaj Virtytit nuk kërkohen ,

Por janë në natyrën e gjërave .

Kështu gjithçka lind nga Tao .

Nga Virtytet ushqehen ,

Zhvillohen , Kujdesen ,

Strehohen , Qetësohen ,

Rriten dhe Mbrohen .

Duke krijuar pa pretenduar ,

Duke vepruar pa u çmuar (për punën e kryer) ,

Duke udhëhequr pa ndërhyrë ,

Ky është Virtyt Primar .


Pesëdhjetë e dy

Fillimi i universit

Është nëna e gjithçkaje .

Duke njohur nënën , njihen dhe bijtë .

Duke njohur të bijtë , prapë duke mbajtur kontakte me nënën ,

Sjell liri nga frika e vdekjes .

Mbaje gojën mbyllur ,

Ruaj shqisat ,

Dhe jeta është gjithmonë plot .

Hape gojën ,

Ji gjithmonë i zënë ,

Dhe jeta është përtej shpresës .

Duke parë që e vogla gjendet brenda ;

Dorëzimi ndaj forcës është fuqi .

Përdorimi i dritës së jashtme , kthimi brenda ,

Dhe në këtë mënyrë ruaju nga lëndimi .

Kjo është të mësosh qëndrueshmërinë .


Pesëdhjetë e tre

Edhe po të kem vetem një shqisë të vogël

Do eci në udhën kryesore dhe frika ime e vetme do jetë të gaboj rrugë .

T’i mbahesh udhës kryesore është e thjeshtë ,

Por njerëzit pëlqejnë të devijojnë .

Kur oborri stoliset me shkëlqim ,

Fushat janë plot me bimë ,

Dhe hambarët janë të thjeshtë .

Disa veshin rroba madhështore ,

Mbajnë shpata të mprehta ,

Dhe vetkënaqen me ushqime dhe pije ;

Zotërojnë më shumë se mund të përdorin .

Janë manjatë grabitës .

Kjo sigurisht nuk është udha e Tao-së .


Pesëdhjetë e katër

çfarë është themeluar fort nuk mund të çrrënjoset .

çfarë është mbërthyer fort nuk mund të vidhet .

Do nderohet nga brezi në brez .

Kultivo Virtytin në vetvete ,

Dhe virtyti do jetë i vërtetë .

Kultivoje në familje ,

Dhe Virtyti do jetë me bollëk .

Kultivoje në fshat ,

Dhe Virtyti do rritet .

Kultivoje në komb ,

Dhe Virtyti do jetë i begatshëm .

Kultivoje në univers ,

Dhe Virtyti do jetë kudo .

Kështu shikoje trupin si trup ;

Shikoje familjen si familje ;

Shikoje fshatin si fshat ;

Shikoje kombin si komb ;

Shikoje universin si univers .

Nga e di se universi është kështu ?

Duke shikuar !


Pesëdhjetë e pesë

Ai që është i mbushur me Virtyte është si një fëmijë i porsalindur .

Grenzat dhe gjarpërinjtë nuk do e pickojnë ;

Bishat e egra nuk do sulen mbi të ;

Ai nuk do sulmohet nga zogjtë e gjahut .

Kockat e tij janë të brishtë , muskujt e tij të dobët ,

Por kapja e tij është e fortë .

Ai nuk ka provuar bashkimin e mashkullit me femrën , por është i tërë .

Burrëria e tij është e fortë .

Ai bërtet gjith ditën pa u ngjirur .

Kjo është harmoni perfekte .

Duke ditur që harmonia është qëndrueshmëri .

Duke ditur se qëndrueshmëria është ndricim .

Nuk është veprim i mëncur të nxitosh .

Të kontrollosh frymën shkakton sforcim .

Nëse shumë energji përdoret , lodhja pason .

Kjo nuk është udha e Tao-së .

çdo gjë kundër Tao-së nuk zgjat shumë .


Pesëdhjetë e gjashtë

Ata që dinë nuk flasin .

Ata që flasin nuk dinë .

Mbaje gojën të mbyllur .

Ruaj shqisat .

Zbut mprehtësinë .

Thjeshtoji problemet .

Fshih shkëlqimin .

Bëhu njësh me pluhurin e Tokës .

Ky është bashkim primar .

Ai që ka arritur këtë gjendje

Është i shkujdesur me miqtë dh armiqtë ,

Me të mirë dhe lëndim , me nder dhe turp .

Kjo rrjedhimisht është gjendja më e lartë e njeriut .


Pesëdhjetë e shtatë

Udhëhiq një komb me drejtësi .

Bëj luftë me lëvizje surprizë .

Bëhu mjeshtër i universit pa luftë .

Nga e di se është kështu ?

Prej kësaj!

Sa më shumë ligje dhe kufizime të ketë ,

Aq më te varfër bëhen njerëzit .

Sa më të mrehta të jenë armët e njeriut ,

Aq më shumë probleme do ketë në tokë .

Sa më krijues dhe të zgjuar janë njerëzit ,

Aq më shumë gjëra të çuditshme ndodhin .

Sa më shumë ligje dhe rregulla të ketë ,

Aq më shumë hajdutë dhe grabitës do ekzistojnë .

Kështu i mënçuri thotë ;

Nuk ndërmarr asnjë veprim dhe njerëzit janë të reformuar .

Shijoj paqen dhe njerëzit bëhen të ndershëm .

Nuk bëj asgjë dhe njerëzit pasurohen .

Nuk kam dëshira dhe njerëzit kthehen tek e mira dhe jeta e thjeshtë .


Pesëdhjetë e tetë

Kur vendi drejtohet me një dorë të lehtë

Njerëzit janë të thjeshtë .

Kur vendi drejtohet me rreptësi ,

Njerëzit janë dinakë .

Lumturia është e rrënjosur në mjerim .

Mjerimi rri në pritë poshtë lumturisë .

Kush di çfarë mban e ardhmja ?

Nuk ka ndershmëri .

Ndershmëria bëhet e pandershme .

Mirësia bëhet dinakëri .

Magjepsja e njeriut zgjat për një kohë të gjatë .

Rrjedhimisht i mënçuri është mendjemprehtë por jo prerës ,

I mprehtë por jo thumbues ,

I drejtë por jo i pakufizuar ,

I ndritshëm por jo verbues .


Pesëdhjetë e nëntë

Të kujdesësh për tjerët dhe të shërbesh qiellin ,

S’ka asgjë si përdorja e kufizimit .

Kufizimi fillon me heqjen dorë nga idetë vetjake .

Kjo varet nga Virtytet e mbledhura në të shkuarën .

Nëse ka një rezervë të mirë Virtytesh , atëherë asgjë s’është e pamundur .

Nëse asgjë s’është e pamundur , atëherë nuk ka kufinj .

Nëse dikush nuk njeh kufinj , atëherë ai është i përshtatshëm për udhëheqës .

Principi nënë i udhëheqjes mban mirë për një kohë të gjatë .

Kjo quhet të kesh rrënjë të thella dhe themel të qëndrueshëm ,

Tao i jetës së gjatë dhe vizionit të përjetshëm .


Gjashtëdhjetë

Të drejtosh vendin është si të gatosh një peshk të vogël .

Afroju university me Tao-në ,

Dhe i ligu nuk është i fuqishëm ,

Por fuqia e tij nuk do përdoret për të lënduar tjerët .

Jo vetëm që s’do lëndojë tjerët ,

Por vetë i mënçuri do jetë i mbrojtur .

Ato nuk lëndojnë njëri-tjetrin ,

Dhe Virtyti tek secili freskon të dy .


Gjashtëdhjetë e një

Një vend i madh është si tokë e ulët .

Është trualli takues i universit ,

Nëna e universit .

Femra mund mashkullin me qetësi ,

Shtrirë në qetësi .

Si rrjedhim nëse një fshat i madh i lë vendin një fshati më të vogël ,

Do e pushtojë fshatin më të vogël .

Dhe nëse një fshat i vogël i nënshtrohet një fshati më të madh ,

Mund të pushtojë fshatin e madh .

Kështu ato që do pushtonin duhet të dorëzohen ,

Dhe ato që pushtojnë të bëjnë kështu sepse dorëzohen .

Një komb i madh ka nevojë për më shumë njerëz ;

Një fshat i vogël ka nevojë të shërbejë .

Secili merr atë që do .

Është e përshtatshme  për një komb të madh të dorëzohet .



Gjashtëdhjetë e dy

Tao është burimi i të dhjetëmijë gjërave .

Është thesari i njeriut të mirë , dhe strehimi i të keqit .

Fjalët e ëmbla mund të blejnë nderin ;

Veprat e mira mund të fitojnë respekt .

Nëse dikush është i keq , mos e braktis .

Kështu ditën kur perandori kurorëzohet ,

Ose tre nëpunësit e shtetit vihen në detyrë ,

Mos dërgo dhuratë nefriti dhe një skuadër me katër kuaj ,

Por rri i qetë dhe ofro Tao-në .

Pse e pëlqejnë Tao-në të gjithë në fillim ?

Mos është se gjen çfarë kërkon dhe falesh kur bën gabim ?

Si rrjedhim kjo është pasuria më e madhe në univers .



Gjashtëdhjetë e tre

Praktiko mosveprimin .

Puno pa vepruar .

Shijo të pashijsmen .

Lartëso të voglën , rrit të paktën .

Shpërble hidhërim me kujdes .

Shiko thjeshtësi në të komplikuarën .

Arrij madhështi në gjëra të vogla .

Në univers gjërat e vështira janë bërë sikur të ishin  të thjeshta .

Në univers veprime të mëdha janë bërë nga punë të vogla .

I mëncuri nuk përpiqet të bëjë ndonjë gjë shumë të madhe ,

Dhe kështu arriti madhështi .

Premtime të lehta bëhen për besime të vogla .

T’i marrësh gjërat lehtë arrin në vështirësi të mëdha ,

Ai kurrë nuk i provon .


Gjashtëdhjetë e katër

Paqja ruhet lehtë ;

Problemet të mëndin para se të fillojnë .

E brishta thyhet lehtë ;

E vogla shpërndahet lehtë .

Përballu me të para se të ndodhi .

Vëri gjërat në rregull para se të ketë konfuzion .

Një pemë e madhe sa një përqafim njeriu del nga një filiz i vogël ;

Një tarracë nëntë kate e lartë fillon me një pirg dheu ;

Një udhëtim prej njëmijë miljesh fillon nga një hap i vetëm .

Ai që shtiret mund qëllimin e tij ;

Ai që kapet (pas diçkaje) humbet .

I mënçuri nuk shtiret , kështu nuk e mundin .

Ai nuk kapet dhe si rrjedhojë nuk humbet .

Njerëzit zakonisht dështojnë kur janë në prag të suksesit .

Kështu kujdesu  për fundin aq sa edhe për fillimin ;

Pastaj nuk do ketë dështim .

Si rrjedhojë i mënçuri kërkon liri nga dëshira .

Ai nuk grumbullon gjëra të çmuara .

Ai mëson të mos mbahet në ide .

Ai e kthen njeriun te ajo çfarë ka humbur .

Ai ndihmon të dhjetëmijë gjërat të gjejnë natyrën e tyre të vërtetë ,

Por përmbahet nga veprimi .



Gjashtëdhjetë e pesë

Në fillim ato që njihnin Tao-në nuk u përpoqën të ndriçonin tjerët ,

Por e mbajtën të fshehur .

Pse është kaq e vështirë të drejtosh ?

Sepse njerëzit janë shumë të zgjuar .

Drejtuesit që përpiqen të përdorin zgjuarsinë

Mashtrojnë vendin .

Ata që drejtojnë pa zgjuarsi

Janë bekim për vendin .

Janë të dyja alternativat .

T’i kuptosh është Virtyti Primar .

Virtyti Primar është thellë dhe larg .

Drejton gjithçka pas

Drejt njëshmërisë së madhe .



Gjashtëdhjetë e gjashtë

Pse është deti mbret i të njëqind rrjedhave ?

Sepse shtrihet poshtë tyre .

Rrjedhimisht është mbreti i të njëqind rrjedhave .

Nëse i mënçuri do drejtonte njerëzit , ai duhet të shërbejë me përulje .

Nëse do i drejtonte , do i ndiqte nga pas .

Në këtë mënyrë kur i mënçuri drejton , njerëzit nuk do ndjehen të shtypur ;

Kur qëndron para tyre , nuk do lëndohen .

E gjithë bota do e mbështesë dhe nuk do jenë të mërzitur prej tij .

Sepse ai nuk konkuron ,

Nuk gjen konkurencë .


Gjashtëdhjetë e shtatë

çdonjeri poshtë qiellit thotë që Tao i im është i madh dhe përtej krahasimit .

Sepse është i madh , duket ndryshe .

Nëse nuk do ishte ndryshe , do zhdukej kohë më parë .

Kam tre thesare që mbaj dhe ruaj .

E para është mëshira ; e dyta ekonomia ;

E treta është të guxosh të mos jesh para tjerëve .

Nga mëshira vjen kurajoja ; nga ekonomia vjen bujaria ;

Nga përulësia vjen udhëheqja .

Ditët e sotme njeriu shmang mëshirën , por përpiqet të jetë trim ;

Braktisin ekonominë , por përpiqen të jenë bujarë ;

Nuk besojnë në përulësi , por gjithmonë përpiqen të jenë të parët .

Kjo është vdekje e sigurtë .

Mëshira sjell fitore në betejë dhe forcë në mbrojtje .

Është qëillimi prej të cilit qielli ruan dhe vigjilon .


Gjashtëdhjetë e tetë

Një ushtarë i mirë nuk është i dhunshëm .

Një luftues i mirë nuk është i inatosur .

Një fitues i mirë nuk është hakmarrës .

Një punonjës i mirë është i përulur .

Kjo njihet si Virtyti i mos luftuarit .

Kjo njihet si aftësi përballjeje me njerëz .

Kjo që nga kohët e lashta është njohur si bashkimi i fundit me qiellin .


Gjashtëdhjetë e nëntë

Ka nje thënie mes ushtarësh ;

Nuk guxoj të bëj lëvizjen e parë , por më mirë do luaja rolin e të ftuarit ;

Nuk guxoj të avancoj një inc por më mirë të zmbrapsem një këmbë .

Kjo quhet të marshosh pa u dukur që lëviz ,

Të përveshësh mëngët pa treguar krahun ,

Të zësh armikun pa sulmuar ,

Të jesh i armatosur pa municione .

S’ka katastrofë më të madhe se të nënvlerësosh armikun .

Duke nënvlerësuar armikun , gati humba çfarë vlerësoj .

Kështu kur merr pjesë në betejë ,

Do fitojë vartësi .


Shtatëdhjetë

Fjalët e mia janë të thjeshta për tu kuptuar dhe të thjeshta për tu kryer ,

Prapë asnjeri poshtë qiellit nuk i di ose nuk i praktikon .

Fjalët e mia kanë fillesa të lashta .

Veprimet e mia janë të disiplinuara .

Sepse njerëzit nuk kuptojnë , nuk dinë rreth meje .

Ata që më njohin janë të paktë ,

Ato që më fyejnë janë të nderuar .

Rrjedhimisht i mënçuri vishet me rroba të ashpra dhe mban xhavahirin në zemër .


Shtatëdhjetë e një

Duke ditur se injoranca është fuqi .

Duke injoruar se dituria është sëmundje .

Nëse dikush është i sëmurë nga sëmundja , atëherë tjetri nuk është .

I mënçuri nuk është sepse e ka vdekje sëmundjen .

Prandaj nuk është i sëmurë .


Shtatëdhjetë e dy

Kur njeriu ka mungesë ndjenje frike , do ketë shkatërrim .

Mos u futni me forcë në shtëpitë e tyre .

Mos i ngacmoni në punë .

Nëse nuk ndërhyni , nuk do lodhen nga ty .

Kështu i mënçuri e njeh veten por nuk shfaqet ,

Ka vetrrespekt por nuk është arrogant .

Lë atë dhe zgjedh ktë .


Shtatëdhjetë e tre

Një trim dhe gjaknxehtë do vriste ose do vritej .

Një trim dhe i qetë do e ruante gjithmonë jetën .

Nga këto dyja kush është e mirë dhe kush është lënduese ?

Disa gjëra nuk favorizohen nga natyra . Kushedi pse ?

Edhe vetë i mëncçuri është i pasigurtë për këtë .

Tao i qiellit nuk lufton dhe prapë mund .

Nuk flet dhe nuk përgjigjet .

Nuk pyet dhe prapë është i furnizuar me çfarë i duhen .

Duket se nuk ka qëllim dhe prapë qëllimi përmbushet .

Rrjeta e qiellit lëshohët gjërësisht .

Edhe pse rrjetat a tij janë të kalueshme , asgjë nuk i shpëton .


Shtatëdhjetë e katër

Nëse njerëzit nuk kanë frikë të vdesin ,

Nuk është e dobishme t’i kërcënosh me vdekje .

Nëse njerëzit jetojnë me frikën konstante të vdekjes ,

Dhe nëse thyen ligjin do të thotë se dikush do vritet ,

Kush do guxojë ta thyejë atë ?

Ka gjithmonë një xhelat zyrtar .

Nëse mundohesh tia zësh vendin ,

Është si të përpiqesh të jesh marangoz mjeshtër dhe të presësh drunj .

Nëse përpiqesh të presësh drunj si mjeshtër , vetëm do vrasësh duart .


Shtatëdhjetë e pesë

Pse njerëzit vdesin nga uria ?

Sepse drejtuesit shpenzojnë para në taksa .

Si rrjedhim njerëz vdesin nga uria .

Pse ka njerëz rebelë ?

Sepse drejtuesit ndërhyjnë shumë .

Ja pse janë rebelë .

Pse mendojnë njerëzit shumë pak rreth vdekjes ?

Sepse drejtuesit pretendojnë shumë nga jeta .

Si rrjedhim njerëzit e marrin jetën lehtësisht .

Të kesh pak me çfarë të mbijetosh , dikush di më mirë se sa ta mbivlerësosh jetën .


Shtatëdhjetë e gjashtë

Njeriu lindet i butë dhe i dobët .

Në vdekjen e tij është i ashpër dhe i ngrirë .

Bimët jeshile janë të njoma dhe të mbushura me lëng .

Në vdekjen e tyre janë të fishkura dhe të thara .

Si rrjedhim mpirja dhe palëvizshmëria janë ndjekëse të vdekjes .

E buta dhe e epshmja janë ndjekëse të jetës .

Kështu një ushtri pa fleksibilitet nuk fiton kurrë një betejë .

Një pemë e papërkulshme thyhet lehtë .

E ashpra dhe e forta do bjeri .

E buta dhe e dobëta do e mundi .


Shtatëdhjetë e shtatë

Tao i qiellit është si përkulja e një harku .

E larta ulet dhe e ulëta ngrihet .

Nëse filli është shumë i gjatë , shkurtohet ;

Nëse s’ka mjaftueshëm , zgjatet .

Tao i qiellit është të marrësh nga ata që kanë me tepri dhe tu japësh atyre që nuk kanë mjaftueshëm .

Udha e njeriut është e ndryshme .

Ai merr nga ata që nuk kanë mjaftueshëm dhe u jep atyre që kanë me tepri .

Cili njeri ka më se mjaftueshëm dhe i jep botës ?

Vetëm njeriu i Tao-së .

Kështu i mençuri punon pa çmim .

Ai arrin çfarë duhet arritur pa u futur në hollësi .

Ai nuk përpiqet të tregojë diturinë e tij .


Shtatëdhjetë e tetë

Poshtë qiellit s’ka asgjë më të brishtë dhe tëë epshme se ujin .

Prapë për të sulmuar të qëndrueshmin dhe të fortin , s’ka asgjë më të mirë ;

S’ka barazi .

I dobëti mund të mposhtë të fortin ;

I shkathëti mund të mposhtë të mpirin .

Poshtë qiellit të gjithë e dinë ,

Përsëri asnjeri nuk e vë në praktikë .

Kështu i mënçuri thotë :

Ai që merr përsipër poshtërimin e njerëzve është i përshtatshëm për t’i drejtuar .

Ai që merr përsipër katastrofën e vendit meriton të bëhet mbret i universit .

E vërteta gjithmonë duket paradoksale .


Shtatëdhjetë e nëntë

Pas një grindjeje të hidhur , pak zemërim duhet të ngelë .

çfarë mund të bëhet për të ?

Kështu i mençuri mban gjysmën e tij të ujdisë

Por nuk kërkon taksa .

Një njeri me Virtyte përfundon pjesën e tij ,

Por një njeri pa Virtyte kërkon nga tjerët të përmushin detyrimet e tyre .

Tao i qiellit është i paanshëm .

Rri me njerëz të mirë gjatë gjithë kohës .


Tetëdhjetë

Një vend i vogël ka pak njerëz .

Edhe pse ka makineri që punojnë dhjetë deri në njëqind herë më shpejt se një njeri , nuk nevojiten .

Njerëzit e marrin vdekjen seriozisht dhe nuk udhëtojnë larg .

Edhe pse kanë varka dhe vagonë , asnjeri nuk i përdor .

Edhe pse kanë armatura dhe municione , asnjeri nuk i ekspozon .

Njeriu kthehet te lidhja e litarëve në vend të shkrimit .

Ushqimi i tyre është i dukshëm dhe i mirë , rrobat fine por të thjeshta , shtëpitë të sigurta ;

Janë të lumtur në udhët e tyre .

Edhe pse jetojnë brenda rrezes së shikimit të komshinjve ,

Dhe gjela këndues e qenj lehës dëgjohen gjatë rrugës ,

Prapë lënë njëri-tjetrin në paqe ndërsa rriten dhe vdesin .


Tetëdhjetë e një

Fjalët e vërteta nuk janë të bukura .

Fjalët e bukura nuk janë të vërteta .

Njerëzit e mirë nuk zihen .

Ata që zihen nuk janë të mirë .

Ata që dinë nuk janë të mësuar .

Të mësuarit nuk dinë .

I mënçuri nuk përpiqet asnjëherë të ruajë gjërat .

Sa më shumë bën për tjerët , aq më shumë begati ka .

Tao i qiellit është i mrehtë por nuk lëndon .

Tao i të mënçurve është punë pa mundim .

Berti69 shkruajti:
Pesëdhjetë e gjashtë

Ata që dinë nuk flasin .

Ata që flasin nuk dinë .

Ai qe ka NJOHURI nuk e perdor FJALEN, ai qe perdor FJALEN nuk e ka akoma NJOHURINE.

FJALA ketu nuk ka te beje me te foluren, zhurmen e gojes, por eshte me afer FOLJES, si ne TORAH ....dhe DITURIA nuk eshte njohuri, vetem ata qe ende nuk jane zgjuar e ngaterrojne NJOHURINE me diturine, ashtu siç ngaterrojne ekzistencen dhe JETEN ...

Mësime nga Lao Tzu



Lao Tzu, një prej filozofëve dhe poetëve më të famshëm të Kinës së lashtë, ka lënë pas shumë mësime të rëndësishëm. I njohur më mirë si autori i Tao Te Ching dhe themelues i Taoizmit filozofik , urtësia e tij e spikatur dhe mesazhet e paqes, pajtimit dhe të jetuarit në mënyrë kohezive, na kujtojnë se çfarë është me të vërtetë e rëndësishme në jetë, dhe si mund të zhvillohemi në mënyrë kolektive. Në kulturën kineze ai ishte një figurë qendrore, por fjalët e tij mund të gjejnë zbatim për popujt e të gjithë botës.

   E ke ti përgjigjen për pyetjet më të rëndësishme të jetës. Kur sheh brenda teje, do të gjesh gjithçka që të nevojitet.

“Në qendrën e qenies tënde, ti e ke përgjigjen; ti e di se kush je dhe e di se çfarë do”. “Të njohësh të tjerët është inteligjencë; të njohësh vetveten është mençuri. Të kontrollosh të tjerët është forcë; të kontrollosh vetveten është fuqia e vërtetë”. “Kur heq dorë nga ai që jam, unë shndërrohem në atë që do të bëhem”.

2. Duke qenë tolerant vetveten, ti bëhesh i lirë. Ti pushton veten tënde dhe botën, atëherë kur ti e lejon, dhe nuk e lufton, ekzistencën e tyre.
“Duhet të lësh gjërat ashtu si janë. Bota fitohet duke e qenë tolerantë”.
“Mësuesi vepron duke mos bërë asgjë dhe mëson duke mos thënë ssgjë. Gjërat shfaqen dhe ai i lë të vijnë; gjërat zhduken dhe ai i lë të ikin. Ai ka, por nuk zotëron, vepron por nuk pret. Kur puna mbaron, ai e harron. Ja përse zgjat ëprgjithmonë”.
“Nëse do të bëhesh i plotë, lëre veten të jesh i pjesshëm. Nëse do të bëhesh i drejtë, lëre veten të jesh i shtrembërt. Nëse do të bëhesh plot, lëre veten të jetë bosh. Nëse do të rilindësh, lëre veten të vdesë. Nëse do të të japin gjithçka, hiq dorë nga gjithçka”.
“A e ke burimin që të presësh deri kur balta të bjerë dhe uji të pastrohet? A mund të qëndrosh pa lëvizur, deri kur veprimi i duhur të shfaqet vetë”?

3. Etiketat dhe dëshirat egoiste nuk do të të japin asnjëherë kënaqësinë e njohjes së vërtetë të vetvetes.
“Ai që e përcakton vetveten, nuk do ta dijë kurrë se cili është në të vërtetë”
“Ai që ka fuqi mbi të tjerët, nuk mund të fuqizojë veten”.
“Ai që përpiqet të shkëlqejë, e zbeh dritën e vetes së tij”.

4. E keqja ikën dhe shkërmoqet, kur ti nuk i kushton vëmendje
“Mos i jep të keqes asgjë të cilës t’i kundërvihet, dhe do të shohësh që do të zhduket vetë”.

5. Mirësia dhe dhembshuria për të tjerët, në fund do të fitojnë gjithmonë, pavarësisht sa shumë zgjat mbretërimi i të keqes.
“Trajtoji ata që janë të mirë me mirësi, dhe trajto gjithashtu ata që nuk janë të mirë, po me mirësi. Kështu e merr të mirën mbrapsht. Ji i ndershëm me ata që janë të ndershëm, dhe ji gjithashtu i ndershëm me ata që nuk janë. Kështu sigurohet ndershmëria”.
“Mirësia në fjalë krijon besim. Mirësia në të menduar krijon thellësi. Mirësia në të dhënë krijon dashuri”.
“Të jesh thellësisht i dashuruar nga dikush të jep forcë, ndërkohë që kur dashuron dikë thellësisht, të jep kurajë”.

6. Ki kurajën të jesh vetvetja, pa e vrarë mendjen se çfarë mendojnë të tjerët.
“Vrije mendjen për miratimin e njerëzve, dhe ti do të jesh i burgosuri i tyre”.
“Kur je i kënaqur që je thjeshtë vetvetja, dhe nuk krahasohesh apo konkuron, të gjithë do të respektojnë”.

7. Mençuria dhe forca vijnë prej përulësisë.
“Njeri i mençur është ai, që e di, atë që nuk di”.
“të gjithë rrëketë derdhen në det, sepse deti është më poshtë se ato. Përulësia ia jep atij fuqinë që ka”.

8. Ndryshimi është i pashmangshëm, kështu që përqafoje, edhe nëse duket i parehatshëm.
“Nëse kupton që të gjithë gjërat ndryshojnë, nuk ka asgjë pas të cilës do të duash të kapesh. Nëse nuk ke frikë nga vdekja, atëherë nuk ka asgjë që nuk mund ta arrish”.
“Fillimet e reja shpesh herë maskohen si funde të dhimbshëm”.

9. Një udhëheqës i madh e kupton se nuk është mbi ndjekësit e tij; ai është thjeshtë njëri prej tyre.
“Udhëheqësi i lig është ai që njerëzit e urrejnë. Udhëheqësi i mirë është ai që njerëzit e nderojnë. Udhëheqësi i madh është ai për të cilin njerëzit thonë: “E krijuam vetë”.
“Nëse dëshiron të qeverisësh njerëzit, duhet të vendosësh veten poshtë tyre. Nëse do t’i udhëheqësh njerëzit, duhet të mësosh si t’i ndjekësh ata”.

10. Orvatu të mos bësh asgjë dhe të jesh asgjë; këtu do të gjesh lumturinë e vërtetë.
“Kur asgjë nuk bëhet, asgjë nuk lihet pa u bërë”.
“Shëndeti është zotërimi më i madh që ke. Kënaqësia është thesari më i madh. Vetëbesimi është miku më i mirë. Mos-qenia është gëzimi më i madh”.

Bota.al