Ungjijtë gnostik
5 posters
Faqja 1 e 1
Ungjijtë gnostik
Historia e Ungjillit te Barnabait
Ungjilli i Barnabait eshte i vetmi ungjill i njohur qe ka arritur ne ditet tona, i cili eshte shkruar nga nje dishepull i Jezusit, nga nje neri i cili me te vertet shpenzoi pjesen me te madhe te jetes se tij nen shoqerine e Jezusit gjate tre vjeteve te misionit te tij. Ne kete menyre, ndryshe nga autoret e tjere te kater ungjijve te pranuar, ai kishte nje eksperience njohurie te drejtperdrejte nga mesimet e Jesusit .
Nuk dihet se ne cfare kohe u shkrua e gjithe ajo qe ai kujtonte nga Jezusi dhe mesimet e tij, ose nese ngjarjet dhe diskutimet ishin regjistruar gjate kohes kur ndodhnin, apo mbase u shkruajt pak mbasi Jezusi pati lene token, duke patur friken se neqoftese do te behej ndryshe disa nga mesimet e tij mund te ndryshonin dhe humbisnin.
Ka mundesi qe ai nuk pati shkruar asgje deri ne kohen kur u kthye nga Qiproja me Gjon Markun. Keta e bene kete udhetim pak kohe mbasi Jezusi u largua nga toka, pasi u ndane nga shoqeria e Pavlit te Tarsus, i cili pati refuzuar te bente udhetime te tjera me Barnabane ne te cilat merrte pjese edhe Marku.
Por megjithe pasigurine e kohes se shkrimit, dhe megjithese edhe ai si te gjithe kater Ungjijte e pranuar ka patur shtremberime gjate perkthimeve ne fund te fundit, eshte nje deshmimtar realist i jetes se Jezusit.
Ungjilli i Barnabase u deklarua si nje Ungjill Kanonik ne kishat e Aleksandrise deri ne vitin 325 e.s. Dihet fakti se ai pati qarkulluar gjate dy shekujve te pare pas lindjes se Jezusit nga shkrimet e Iraneusit (130-200 e.s), i cili shkroi per Bashkesine e Shenjte.
Ai gjithashtu kundershtoi Palin te cilin e akuzoi me pergjegjesine per asimilimin e besimit pagan romak dhe filozofise Platonike ne mesimet origjinale te Jezusit. Ai vazhdimisht sillte fraza nga Ungjilli i Barnabait per te mbeshtetur pikepamjet e tij.
Me 325 e.s, u mbajt i famshmi Keshill i Niceas. Doktrina e Trinitetit u deklarua si doktrina zyrtare e Kishes se Pavlike, dhe nje nga rrjedhat e ketij vendimi ishte se nga rreth tre qind Ungjij qe ishin ne qarkullim ne ate kohe, kater u zgjodhen si Ungjijte zyrtare te Kishes.
Ungjijte e tjere, perfshi ketu edhe ate te Barnabait u dha urdher qe te shkateroheshin teresisht. Gjithashtu u vendos qe te gjithe Ungjijte e shkruar ne hebraisht te shkateroheshin. Kushdo qe do te gjendej se mbante ndonje kopje te paautorizuar te Ungjillit do te denohej me vdekje.
Kjo ishte perpjekja e pare e organizuar per te eliminuar te gjitha ato mesime origjinale te Jezusit te ruajtura nga njerezit dhe librat, te cilat binin ne kontradikte me doktrinen e Trinitetit. Ne rastin e Ungjillit te Barnabait, keto rregulla nuk paten sukses te plote, keshtu qe ai ende permended edhe ne ditet e sotme.
Papa Damasus (304-384 e.s.) i cili u be Pape me 366 e.s pati leshuar nje vendim sipas te cilit Ungjilli i Barnabait nuk duhej te lexohej. Ky vendim suportohej nga Gelasusi, Bishop i Caesarias, i cili vdiq me 395 e.s. Ungjilli u perfshi ne listen e tij te librave Apokrife. Apokrife (Apocrypha) do te thote "i fshehur nga njerezit".
Keshtu qe ne kete kohe, Ungjilli nuk ishte me ne perdorim te pergjithshem, por ende perdorej si reference nga udheheqesit e Kishes. Ne te vertete, eshte fakt i njohur se Papa siguroi nje kopje te Ungjillit te Barnabait me 383 e.s. dhe e mbajti ate ne biblioteken e tij private.
Po ashtu pati edhe nje numer te madh vendimesh te tjera te cilat i referoheshin Ungjillit.
Ai u ndalua me vendim te Kishave Perendimore me 382 e.s , dhe nga Papa Innocent me 465 e.s.
Ne dekretin Glasian me 496 e.s Evangelium Barnabe (emri origjinal i ungjillit) perfshihet ne listen e librave te ndaluar. Ky dekret u rimbeshtet nga Hormisidas, i cili ishte Pape nga 514 e.s deri me 523 e.s.
Te gjitha keto vendime permenden ne katalogun e doreshkrimeve greke ne biblioteken e Kancelarit Seguier (1558 - 1672), i pergatitur nga B. De Montfaucon (1655-1741).
Barnabai po ashtu permended edhe ne Stikometrine e Nicephorusit si me poshte:
Numri Serial. 3, Ungjilli i Barnabait.... Reshtat 1,300
Dhe perseri ne listen e Gjashtedhjete Librave si me poshte:
Numri Serial. 17. Udhetime dhe mesime nga Apostujt.
Numri Serial. 18. Ungjilli i Barnabait.
Numri Serial. 24. Ungjilli sipas Barnabait.
Kjo liste e famshme njihej edhe me emrin indeksi, dhe kristianet nuk duhej te lexonin asnje nga librat e permendur sepse do denoheshin rende ne te dyja botat.
Koteleriusi, i cili kategorizoi doreshkrimet ne biblioteken e mbretit francez, e renditi Ungjillin e Barnabait ne Indeksin e Skripturave te cilin e pregatiti me 1789. Ungjilli gjithashtu permended edhe ne doreshkrimin 206``` te Koleksionit Barok ne Biblioteken Bodleian te Oksfordid.
Gjithashtu ekziston edhe nje fragment i shkeputur nga nje version grek i Ungjillit te Barnabait, i cili gjendet ne nje muzeum ne Athine, dhe eshte gjithshka qe ka mbetur nga nje kopje e cila pati qene djegur:
Ne vitin e katert te pushtetit te Pernadorit Zeno me 478 e.s., u zbulua trupi i Barnabait dhe bashke me te edhe nje kopje e Ungjillit te Barnabait, i shkruar nga dora e tij, u gjet ne gjoksin e tij. Kjo permended ne Acta Sanctorum Boland Junii, Tome II, faqet 422-450, publikuar ne Antverp me 1689. Thuhet nga Kisha Katolike Romake se Ungjilli i gjetur ne varrin e Barnabait ishte ai i Mateut, por megjithate asnje hap nuk eshte ndermarre per te nxjerre ne qarkullim kete kopje. Te gjitha materialet e bibliotekes njezet e pese milje te gjate te Vatikanit, ende mbeten ne erresire.
Doreshkrimi nga i cili u be perkthimi anglisht i Ungjillit te Barnabait, pati qene fillimisht libri i pape Sekstusit (1589-1590).
Ai kishte nje shok, nje monk te quajtur Fra Marino, i cili u be shume i interesuar mbas Ungjillit te Barnabait mbasi lexoi shkrimet e Iraneusit, i cili sillte shume shembuj nga ky Ungjill. Nje dite ai shkoi te vizitonte Papen. Mbasi hengren dreke se bashku, Papa ra te flinte. Fra Marinoja filloi te kerkonte midis Librave te Papes dhe zbuloi doreshkrimin italisht te Ungjillit te Barnabait. Mbasi e fsheu ate ne mengen e rrobes se tij, ai u largua dhe e nxorri ate kopje jashte Vatikanit.
Ky doreshkrim me vone kaloi neper duar te ndryshme derisa arriti tek "nje person me emer dhe autoritet" ne Amsterdam, "i cili gjate jetes se tij shpesh thoshte se ky liber kishte nje vlere shume te madhe."
Mbas vdekjes se tij, Ungjilli kaloi ne pronesine e J.E.Kramerit, nje Keshilltar i Mbretit te Prusise. Me 1713, Krameri ia tregoi kete doreshkrim njohesit te famshem te librave , Princit Eugjen te Savojes.
Me 1738, se bashku me biblioteken e Princit, doreshkrimi arriti ne Hofbibliothek ne Viene, ku qendron edhe sot.
Tolandi, nje historian i famshem i Kishes se hershme, e pati lexuar kete doreshkrim, dhe i referohet atij ne Veprat e Ndryshme e cila u publikua me 1747. Ai thote per Ungjillin: "Ky eshte shkruar ne stilin e skripturave pike per pike," dhe vazhdon:
Historia e Jezusit eshte treguar shume ndryshe nga Ungjijte e pranuar, por eshte shume me i plote...dhe vecanerisht ky Ungjill...eshte i gjate pothuajse sa shume nga tanet. Dikush mund edhe te kete ndonje paragjykim ne favor te tij; sepse te gjitha gjerat dihen mire kur sapo kane ndodhur, dhe gjithshka zbehet dhe ndryshon sa me shume largohet nga origjinali.
Publiciteti qe iu be ketij doreshkrimi nga Tolandi e beri thuajse te pamundur qe ai te kishte te njejtin fat me nje doreshkrim tjeter te Ungjillit ne Spanjisht i cili ekzistonte gjithashtu. Ky doreshkrim iu dha nje biblioteke te nje kolegji ne Angli pothuajse ne te njejten kohe kur doreshkrimi italian iu dha Homibibliotekes. Ai nuk qendroi gjate ne Angli pasi u zhduk mistershem pas disa kohesh.
Doreshkrimi italian u perkthye ne anglisht nga Kanon dhe Mrs.Ragg, dhe u printua dhe botua nga Shtypi Universitar i Oksfordit me 1907. Pothuajse te gjitha kopjet e ketij perkthimi u zhduken menjehere dhe mistershem nga tregu.
Vetem dy kopje te ketij perkthimi thuhet te kene mbetur, njeri ne Muzeumin Britanik dhe tjetri ne Biblioteken e Kongresit ne Uashington. Nje kopje ne mikro film e librit ne Biblioteken e Kongreseve u perdor per te nxjerre nje edicion te ri te perkthimit anglisht i cili u botua ne Pakistan. Nje kopje e ketij edicioni u perdor me qellimin e ribotimit te nje versioni te ndryshuar te Ungjillit te Barnabait.
Tani eshte nje fakt i pranuar prej kohesh se te tre Ungjijte e hershem te pranuar, qe njihen si Ungjijte Sinoptike, paten qene kopjuar nga nje ungjill me i hershem i panjohur te cilit kerkuesit e sotem i referohen si "Q".
Atehere shtrohet pyetja: mos valle eshte Ungjilli i Barnabait, ky Ungjill qe eshte perdorur? E rendesishme eshte te thuhet se Gjon Marku, Ungjilli i te cilit eshte me i hershmi nga te kater Ungjijte e pranuar, ishte i biri i te motres se Barnabait. Ai nuk e takoi Jezusin qofte edhe nje here. Keshtu qe, cdo gje qe ai tregon per jeten e Jezusit dhe mesimet e tij duhet t`i jene treguar atij nga te tjere.
Po ashtu dihet nga Librat e Dhiates se Re se ai shoqeroi Pavlin dhe Barnabain ne shume prej udhetimeve te tyre misionare deri ne momentin kur filloi mes tyre nje konflikt i mprehte si rezultat i te cilit, Barnabai dhe Marku shkuan ne Qipro se bashku.
Po ashtu nuk ka vend ideja se Marku u mbeshtet tek Pali per te marre informacion sepse edhe ai nuk e pati takuar asnjehere Jezusin. I vetmi konkluzion i arsyeshem duket se eshte perseritja e asaj cfare daja i tij, Barnabai, i pati treguar per Jezusin.
Thuhet nga disa se ai pati qene edhe interpretuesi i Pjetrit dhe shkroi ato qe pati mesuar prej tij. Kjo mund te jete e sakte sepse Marku pa dyshim qe duhet te kete patur kontakte me apostuj te tjere gjate kohes qe nuk udhetonte me Barnabane dhe Pavlin. Sidoqofte, Goodspeed na ben te qarte me kerkimet e tij se cdo gje qe ai mund te kete mesuar nga Pjetri asnjehere nuk mund te ishte me kaq detaje:
"Ai pati qene nje interpretues i Pjetrit dhe shkruajti me saktesi, megjithese jo ne radhen e duhur, gjithshka qe ai kujtonte nga ato qe u thane dhe u bene nga Lordi (Jezusi). Sepse ai as nuk e degjoi me veshet e tij Lordin, as nuk e ndoqi, por me mbrapa, sic e permenda me siper, ndoqi Pjetrin i cili i adaptoi keshillat e tij sipas nevojave te degjuesve, por nuk kishte nje menyre te sakte per te dhene nje histori te lidhur te profecise se Zotit."
Luka, i cili gjithashtu shkroi Aktet e Apostujve, asnjehere nuk e takoi Jezusin. Ai ishte mjeku personal i Pavlit. Mateu, i cili gjithashtu asnjehere nuk e takoi Jezusin, ishte nje taksambledhes.
Ekziston mendimi se Ungjilli i Markut mund te kete qene Ungjilli "Q" dhe se Mateu dhe Luka perdoren kete Ungjill kur shkruajten te tyret. Sidoqofte, ata permendin detaje te cilat nuk permenden nga Marku, gje e cila sugjeron se Ungjilli i Markut nuk ka qene burimi i vetem i informacionit per ta.
Disa mendojne se kjo nuk eshte shume e rendesishme, perderisa dihet se Ungjilli i Markut qe shkruar ne hebraisht, u perkthye me vone ne greqisht, dhe u riperkthye perseri ne latinisht. Te gjitha versionet e hershme te Ungjillit te Markut ne hebraisht apo greqisht jane shkaterruar, keshtu qe njerezit nuk mund te kene nje ide te qarte se sa ky Ungjill duhet te jete ndryshuar gjate ketyre kalimeve nga nje gjuhe ne tjetren.
Gjithashtu eshte interesant fakti se ka patur perpjekje, per tu rikthyer ne burimin origjinal duke bere nje sinteze te Ungjijve ekzistues, per shkak se kontradiktat midis tyre, shume here kane qene veshtiresi per Kishen.
Titiani u mundua qe te bente kete sinteze te kater Ungjijve te pranuar, te cilet ishin deklaruar nga Kisha Pavlike si Shkrimet e tyre zyrtare ne shekullin e dyte e.s. ne kete Ungjill, Titiani perdori 96% e Ungjillit te Gjonit, 75% te Ungjillit te Mateut, 66% te Ungjillit te Lukes dhe 50% nga Ungjilli i Markut.
Pjesen tjeter ai e hodhi poshte. Eshte shume interesant fakti se ai pati besim shume te vogel tek Ungjilli me i hershem dhe u mbeshtet shume ne Ungjillin e shkruar ne fund. Ne kete menyre Ungjilli i tij i sintetizuar nuk pati sukses.
Keshtu qe eshte i diskutueshem fakti se Ungjilli i Markut mund te konsiderohet si burimi i perbashket i te tre Ungjijve Sinoptike, ndersa shihet qarte se te gjitha ngjarjet e permendura ne keta tre Ungjij permblidhen brenda Ungjillit te Barnabait.
Edhe nese keta tre njerez, me nje te shkuar shume te ndryshme nga njeri tjetri, e huazuan njohurine e tyre nga i njejti burim apo jo, per Barnabain urdhri eshte:
Neqofte se ai vjen tek ty, pranoje.
(Letra e Kolossianeve 4:10)
M.R
Ungjilli i Barnabait eshte i vetmi ungjill i njohur qe ka arritur ne ditet tona, i cili eshte shkruar nga nje dishepull i Jezusit, nga nje neri i cili me te vertet shpenzoi pjesen me te madhe te jetes se tij nen shoqerine e Jezusit gjate tre vjeteve te misionit te tij. Ne kete menyre, ndryshe nga autoret e tjere te kater ungjijve te pranuar, ai kishte nje eksperience njohurie te drejtperdrejte nga mesimet e Jesusit .
Nuk dihet se ne cfare kohe u shkrua e gjithe ajo qe ai kujtonte nga Jezusi dhe mesimet e tij, ose nese ngjarjet dhe diskutimet ishin regjistruar gjate kohes kur ndodhnin, apo mbase u shkruajt pak mbasi Jezusi pati lene token, duke patur friken se neqoftese do te behej ndryshe disa nga mesimet e tij mund te ndryshonin dhe humbisnin.
Ka mundesi qe ai nuk pati shkruar asgje deri ne kohen kur u kthye nga Qiproja me Gjon Markun. Keta e bene kete udhetim pak kohe mbasi Jezusi u largua nga toka, pasi u ndane nga shoqeria e Pavlit te Tarsus, i cili pati refuzuar te bente udhetime te tjera me Barnabane ne te cilat merrte pjese edhe Marku.
Por megjithe pasigurine e kohes se shkrimit, dhe megjithese edhe ai si te gjithe kater Ungjijte e pranuar ka patur shtremberime gjate perkthimeve ne fund te fundit, eshte nje deshmimtar realist i jetes se Jezusit.
Ungjilli i Barnabase u deklarua si nje Ungjill Kanonik ne kishat e Aleksandrise deri ne vitin 325 e.s. Dihet fakti se ai pati qarkulluar gjate dy shekujve te pare pas lindjes se Jezusit nga shkrimet e Iraneusit (130-200 e.s), i cili shkroi per Bashkesine e Shenjte.
Ai gjithashtu kundershtoi Palin te cilin e akuzoi me pergjegjesine per asimilimin e besimit pagan romak dhe filozofise Platonike ne mesimet origjinale te Jezusit. Ai vazhdimisht sillte fraza nga Ungjilli i Barnabait per te mbeshtetur pikepamjet e tij.
Me 325 e.s, u mbajt i famshmi Keshill i Niceas. Doktrina e Trinitetit u deklarua si doktrina zyrtare e Kishes se Pavlike, dhe nje nga rrjedhat e ketij vendimi ishte se nga rreth tre qind Ungjij qe ishin ne qarkullim ne ate kohe, kater u zgjodhen si Ungjijte zyrtare te Kishes.
Ungjijte e tjere, perfshi ketu edhe ate te Barnabait u dha urdher qe te shkateroheshin teresisht. Gjithashtu u vendos qe te gjithe Ungjijte e shkruar ne hebraisht te shkateroheshin. Kushdo qe do te gjendej se mbante ndonje kopje te paautorizuar te Ungjillit do te denohej me vdekje.
Kjo ishte perpjekja e pare e organizuar per te eliminuar te gjitha ato mesime origjinale te Jezusit te ruajtura nga njerezit dhe librat, te cilat binin ne kontradikte me doktrinen e Trinitetit. Ne rastin e Ungjillit te Barnabait, keto rregulla nuk paten sukses te plote, keshtu qe ai ende permended edhe ne ditet e sotme.
Papa Damasus (304-384 e.s.) i cili u be Pape me 366 e.s pati leshuar nje vendim sipas te cilit Ungjilli i Barnabait nuk duhej te lexohej. Ky vendim suportohej nga Gelasusi, Bishop i Caesarias, i cili vdiq me 395 e.s. Ungjilli u perfshi ne listen e tij te librave Apokrife. Apokrife (Apocrypha) do te thote "i fshehur nga njerezit".
Keshtu qe ne kete kohe, Ungjilli nuk ishte me ne perdorim te pergjithshem, por ende perdorej si reference nga udheheqesit e Kishes. Ne te vertete, eshte fakt i njohur se Papa siguroi nje kopje te Ungjillit te Barnabait me 383 e.s. dhe e mbajti ate ne biblioteken e tij private.
Po ashtu pati edhe nje numer te madh vendimesh te tjera te cilat i referoheshin Ungjillit.
Ai u ndalua me vendim te Kishave Perendimore me 382 e.s , dhe nga Papa Innocent me 465 e.s.
Ne dekretin Glasian me 496 e.s Evangelium Barnabe (emri origjinal i ungjillit) perfshihet ne listen e librave te ndaluar. Ky dekret u rimbeshtet nga Hormisidas, i cili ishte Pape nga 514 e.s deri me 523 e.s.
Te gjitha keto vendime permenden ne katalogun e doreshkrimeve greke ne biblioteken e Kancelarit Seguier (1558 - 1672), i pergatitur nga B. De Montfaucon (1655-1741).
Barnabai po ashtu permended edhe ne Stikometrine e Nicephorusit si me poshte:
Numri Serial. 3, Ungjilli i Barnabait.... Reshtat 1,300
Dhe perseri ne listen e Gjashtedhjete Librave si me poshte:
Numri Serial. 17. Udhetime dhe mesime nga Apostujt.
Numri Serial. 18. Ungjilli i Barnabait.
Numri Serial. 24. Ungjilli sipas Barnabait.
Kjo liste e famshme njihej edhe me emrin indeksi, dhe kristianet nuk duhej te lexonin asnje nga librat e permendur sepse do denoheshin rende ne te dyja botat.
Koteleriusi, i cili kategorizoi doreshkrimet ne biblioteken e mbretit francez, e renditi Ungjillin e Barnabait ne Indeksin e Skripturave te cilin e pregatiti me 1789. Ungjilli gjithashtu permended edhe ne doreshkrimin 206``` te Koleksionit Barok ne Biblioteken Bodleian te Oksfordid.
Gjithashtu ekziston edhe nje fragment i shkeputur nga nje version grek i Ungjillit te Barnabait, i cili gjendet ne nje muzeum ne Athine, dhe eshte gjithshka qe ka mbetur nga nje kopje e cila pati qene djegur:
Ne vitin e katert te pushtetit te Pernadorit Zeno me 478 e.s., u zbulua trupi i Barnabait dhe bashke me te edhe nje kopje e Ungjillit te Barnabait, i shkruar nga dora e tij, u gjet ne gjoksin e tij. Kjo permended ne Acta Sanctorum Boland Junii, Tome II, faqet 422-450, publikuar ne Antverp me 1689. Thuhet nga Kisha Katolike Romake se Ungjilli i gjetur ne varrin e Barnabait ishte ai i Mateut, por megjithate asnje hap nuk eshte ndermarre per te nxjerre ne qarkullim kete kopje. Te gjitha materialet e bibliotekes njezet e pese milje te gjate te Vatikanit, ende mbeten ne erresire.
Doreshkrimi nga i cili u be perkthimi anglisht i Ungjillit te Barnabait, pati qene fillimisht libri i pape Sekstusit (1589-1590).
Ai kishte nje shok, nje monk te quajtur Fra Marino, i cili u be shume i interesuar mbas Ungjillit te Barnabait mbasi lexoi shkrimet e Iraneusit, i cili sillte shume shembuj nga ky Ungjill. Nje dite ai shkoi te vizitonte Papen. Mbasi hengren dreke se bashku, Papa ra te flinte. Fra Marinoja filloi te kerkonte midis Librave te Papes dhe zbuloi doreshkrimin italisht te Ungjillit te Barnabait. Mbasi e fsheu ate ne mengen e rrobes se tij, ai u largua dhe e nxorri ate kopje jashte Vatikanit.
Ky doreshkrim me vone kaloi neper duar te ndryshme derisa arriti tek "nje person me emer dhe autoritet" ne Amsterdam, "i cili gjate jetes se tij shpesh thoshte se ky liber kishte nje vlere shume te madhe."
Mbas vdekjes se tij, Ungjilli kaloi ne pronesine e J.E.Kramerit, nje Keshilltar i Mbretit te Prusise. Me 1713, Krameri ia tregoi kete doreshkrim njohesit te famshem te librave , Princit Eugjen te Savojes.
Me 1738, se bashku me biblioteken e Princit, doreshkrimi arriti ne Hofbibliothek ne Viene, ku qendron edhe sot.
Tolandi, nje historian i famshem i Kishes se hershme, e pati lexuar kete doreshkrim, dhe i referohet atij ne Veprat e Ndryshme e cila u publikua me 1747. Ai thote per Ungjillin: "Ky eshte shkruar ne stilin e skripturave pike per pike," dhe vazhdon:
Historia e Jezusit eshte treguar shume ndryshe nga Ungjijte e pranuar, por eshte shume me i plote...dhe vecanerisht ky Ungjill...eshte i gjate pothuajse sa shume nga tanet. Dikush mund edhe te kete ndonje paragjykim ne favor te tij; sepse te gjitha gjerat dihen mire kur sapo kane ndodhur, dhe gjithshka zbehet dhe ndryshon sa me shume largohet nga origjinali.
Publiciteti qe iu be ketij doreshkrimi nga Tolandi e beri thuajse te pamundur qe ai te kishte te njejtin fat me nje doreshkrim tjeter te Ungjillit ne Spanjisht i cili ekzistonte gjithashtu. Ky doreshkrim iu dha nje biblioteke te nje kolegji ne Angli pothuajse ne te njejten kohe kur doreshkrimi italian iu dha Homibibliotekes. Ai nuk qendroi gjate ne Angli pasi u zhduk mistershem pas disa kohesh.
Doreshkrimi italian u perkthye ne anglisht nga Kanon dhe Mrs.Ragg, dhe u printua dhe botua nga Shtypi Universitar i Oksfordit me 1907. Pothuajse te gjitha kopjet e ketij perkthimi u zhduken menjehere dhe mistershem nga tregu.
Vetem dy kopje te ketij perkthimi thuhet te kene mbetur, njeri ne Muzeumin Britanik dhe tjetri ne Biblioteken e Kongresit ne Uashington. Nje kopje ne mikro film e librit ne Biblioteken e Kongreseve u perdor per te nxjerre nje edicion te ri te perkthimit anglisht i cili u botua ne Pakistan. Nje kopje e ketij edicioni u perdor me qellimin e ribotimit te nje versioni te ndryshuar te Ungjillit te Barnabait.
Tani eshte nje fakt i pranuar prej kohesh se te tre Ungjijte e hershem te pranuar, qe njihen si Ungjijte Sinoptike, paten qene kopjuar nga nje ungjill me i hershem i panjohur te cilit kerkuesit e sotem i referohen si "Q".
Atehere shtrohet pyetja: mos valle eshte Ungjilli i Barnabait, ky Ungjill qe eshte perdorur? E rendesishme eshte te thuhet se Gjon Marku, Ungjilli i te cilit eshte me i hershmi nga te kater Ungjijte e pranuar, ishte i biri i te motres se Barnabait. Ai nuk e takoi Jezusin qofte edhe nje here. Keshtu qe, cdo gje qe ai tregon per jeten e Jezusit dhe mesimet e tij duhet t`i jene treguar atij nga te tjere.
Po ashtu dihet nga Librat e Dhiates se Re se ai shoqeroi Pavlin dhe Barnabain ne shume prej udhetimeve te tyre misionare deri ne momentin kur filloi mes tyre nje konflikt i mprehte si rezultat i te cilit, Barnabai dhe Marku shkuan ne Qipro se bashku.
Po ashtu nuk ka vend ideja se Marku u mbeshtet tek Pali per te marre informacion sepse edhe ai nuk e pati takuar asnjehere Jezusin. I vetmi konkluzion i arsyeshem duket se eshte perseritja e asaj cfare daja i tij, Barnabai, i pati treguar per Jezusin.
Thuhet nga disa se ai pati qene edhe interpretuesi i Pjetrit dhe shkroi ato qe pati mesuar prej tij. Kjo mund te jete e sakte sepse Marku pa dyshim qe duhet te kete patur kontakte me apostuj te tjere gjate kohes qe nuk udhetonte me Barnabane dhe Pavlin. Sidoqofte, Goodspeed na ben te qarte me kerkimet e tij se cdo gje qe ai mund te kete mesuar nga Pjetri asnjehere nuk mund te ishte me kaq detaje:
"Ai pati qene nje interpretues i Pjetrit dhe shkruajti me saktesi, megjithese jo ne radhen e duhur, gjithshka qe ai kujtonte nga ato qe u thane dhe u bene nga Lordi (Jezusi). Sepse ai as nuk e degjoi me veshet e tij Lordin, as nuk e ndoqi, por me mbrapa, sic e permenda me siper, ndoqi Pjetrin i cili i adaptoi keshillat e tij sipas nevojave te degjuesve, por nuk kishte nje menyre te sakte per te dhene nje histori te lidhur te profecise se Zotit."
Luka, i cili gjithashtu shkroi Aktet e Apostujve, asnjehere nuk e takoi Jezusin. Ai ishte mjeku personal i Pavlit. Mateu, i cili gjithashtu asnjehere nuk e takoi Jezusin, ishte nje taksambledhes.
Ekziston mendimi se Ungjilli i Markut mund te kete qene Ungjilli "Q" dhe se Mateu dhe Luka perdoren kete Ungjill kur shkruajten te tyret. Sidoqofte, ata permendin detaje te cilat nuk permenden nga Marku, gje e cila sugjeron se Ungjilli i Markut nuk ka qene burimi i vetem i informacionit per ta.
Disa mendojne se kjo nuk eshte shume e rendesishme, perderisa dihet se Ungjilli i Markut qe shkruar ne hebraisht, u perkthye me vone ne greqisht, dhe u riperkthye perseri ne latinisht. Te gjitha versionet e hershme te Ungjillit te Markut ne hebraisht apo greqisht jane shkaterruar, keshtu qe njerezit nuk mund te kene nje ide te qarte se sa ky Ungjill duhet te jete ndryshuar gjate ketyre kalimeve nga nje gjuhe ne tjetren.
Gjithashtu eshte interesant fakti se ka patur perpjekje, per tu rikthyer ne burimin origjinal duke bere nje sinteze te Ungjijve ekzistues, per shkak se kontradiktat midis tyre, shume here kane qene veshtiresi per Kishen.
Titiani u mundua qe te bente kete sinteze te kater Ungjijve te pranuar, te cilet ishin deklaruar nga Kisha Pavlike si Shkrimet e tyre zyrtare ne shekullin e dyte e.s. ne kete Ungjill, Titiani perdori 96% e Ungjillit te Gjonit, 75% te Ungjillit te Mateut, 66% te Ungjillit te Lukes dhe 50% nga Ungjilli i Markut.
Pjesen tjeter ai e hodhi poshte. Eshte shume interesant fakti se ai pati besim shume te vogel tek Ungjilli me i hershem dhe u mbeshtet shume ne Ungjillin e shkruar ne fund. Ne kete menyre Ungjilli i tij i sintetizuar nuk pati sukses.
Keshtu qe eshte i diskutueshem fakti se Ungjilli i Markut mund te konsiderohet si burimi i perbashket i te tre Ungjijve Sinoptike, ndersa shihet qarte se te gjitha ngjarjet e permendura ne keta tre Ungjij permblidhen brenda Ungjillit te Barnabait.
Edhe nese keta tre njerez, me nje te shkuar shume te ndryshme nga njeri tjetri, e huazuan njohurine e tyre nga i njejti burim apo jo, per Barnabain urdhri eshte:
Neqofte se ai vjen tek ty, pranoje.
(Letra e Kolossianeve 4:10)
M.R
Neo- "Njëshmëria - mund të njihet vetëm duke u bashkuar me të."
1402
Ungjijtë gnostik
Ungjijtë gnostik
Sipas të dhënave historike në Kuvendin e Nikejës të vitit 325, perandori Konstantin i përmbylli polemikat dogmatike, e dënoi herezinë, e bashkoi krishtërimin dhe i "zyrtarizoi" 4 Ungjijtë (Luka, Marku, Gjoni, Mateu), edhe pse ekzistonin mbi 30 tekste të tjera (Ungjij) që kishin të bënin me jetën e Jezu Krishtit.
Pra, bie në sy fakti i ekzistimit të më shumë se 30 Ungjijve. Interesant! Qenka njeriu, pra në këtë rast perandroi Konstantin i cili për arsye politike thirri këtë kuvend dhe i vuri "themelet' një religjioni, duke hequr të gjithë Ungjijtë "joparimor" dhe duke pranuar vetëm katër, e njëkohësiht duke i me dekret, atribute Hyjnore-Jezusit!
Në vërshimin e shumë Ungjijve të cilët u shkruan dhe u zhdukën në kohët e hershmë të krishtërimit, gjejmë edhe "plotësime" të Ungjijve "zyrtar". Pasi që shkenca nuk bën dallim ndërmjet "zyrtares" dhe "të rrejshmes", nuk ka arsye që ato të mbahen si më pak të vlefshme krahas atyre që u "përzgjodhën" nga Etërit e Kishës.
Ja disa xhevahirë (perla) nga ata Ungjij:
Ungjilli i Pseudo-Mateut sjell disa anekdota nga rruga në Egjipt;
-Palma u përkul që Maria të mbledhte frute. (Hokus-pokus Palmus)
-Rrugën e tridhjetë ditëve, ata e kaluan për një ditë!!! (Me çfarë mjeti transportues se...)
-365 idhuj në Tempullin pagan u rrëzuan, kur hyri Maria me foshnjën (Jezusin). (Ishte tërmet apo...)
Ungjilli sipas Jakovit flet për lindjen e Marisë nga nëna plakë dhe Joakimi i pasur.Jezusi lind në shpellë, Marinë e ndihmon mamia çifute, ndërsa Saloma dyshon që Maria kishte mbetur e virgjër edhe pasi kishte lindur. (Mrekulli jo, super-mrekulli!)
Dhe mamia i tha, : "Salomë, oj Salomë, do të ta them një gjë shumë të çuditshme që e pashë. Virgjëresha lindi, diçka e kundërt me natyrën"! Në këtë Saloma ia ktheu; "Siç është Zoti në qiell, nëse nuk marr një dëshmi të saktë për këtë, nuk do të besoj që virgjëresha lindi". Mandej hyri Saloma, ndërsa mamia i tha; "Mari, zbulohu, sepse u krijua një kontraverzë e madhe rreth teje..." Dhe Saloma mbeti e kënaqur. Por, dora e saj u vyshk dhe filloi të qaj për këtë.
Porosia për besimtarët;
Nëse nuk besoni, menjëherë do të dënoheni sikurse Saloma, e cila besoi vetëm pasiqë ia preku me dorë (atë që e preku me dorë), dhe u bind që Maria nuk e kishte humbur virgjërinë, as pas lindjes së foshnjës!
Ungjilli sipas Tomës...... tregon një ngjarje nga fëmijëria e Jezusit, kur Ai si 5 vjeçar i bën 12 zogj (trumcakë) nga dheu të cilët për çudi edhe fluturojnë.
Kur biri i noterit Ane ia derdh ujin nga ena Jezusit, ky e mallkon;
-"Ti budalla heretik".
-Djaloshi që rastësisht u ndesh me Jezusin, bie i vdekur.
-Ata që e akuzojnë humbasin të pamurit (sytë).
-Jezusi i vogël çuditërisht i ndihmon njerkut marangoz, që t'i zgjëroj trarët sipas nevojës!
Ungjilli sipas Pjetrit...
... që përdorej në masë të gjerë te krishterët e hershëm në fund të shekullit II, thotë se; "Jezusi nuk ndjeu kurrfarë dhembjesh gjatë kryqëzimit"!
Ungjilli sipas Nikodemit flet se Këshilli i madh pas "ringjalljes" e pranoi që Jezusi u ringjall; flamujt Romak u hoqën me rastin e hyrjes së Jezusit te Pilati: disa detaje të këtij Ungjilli sollën deri te kanonizimi i gruas së Pilatit, Proklës, në kishën ortodokse greke dhe deri te Dita e Shën Pilatit në kishën ortodokse të Etiopisë.
Ungjilli i Nazarenëve, Ebionitëve dhe Ebrejve
Sipas Ungjillit të Nazarenëve Jezusi thotë që edhe në Dhjatën e vjetër kishte tekste mëkatare; Ishin tre djem të pasur, njëri e rriti pasurinë, i dyti e fshehu talentin ndërsa i treti e harxhoi me këngëtarë e kurva.
Natyrisht therrja e fëmijëve dhe marrja e tyre si robër të përshkruara në Dhjatën e vjetër nuk i penguan Jezusit as në shkrimet apokrifike e as në 4 Ungjijtë.
Ungjijtë "Heretik"
Fjala është për Ungjijtë gnostik-vetëm për gnostikun Bazilid ekziston e dhëna për 24 Ungjij të grumbulluar. Përveç këtyre, më i njohuri është Ungjilli sipas Evës, Ungjilli i Juda Iskariotit (këtu Juda është person pozitiv), Ungjilli i Egjiptasve dhe disa Ungjij të Bartolomeut.
Ungjilli sipas Tomës
Kisha qëmoti e cilësoi si një shkrim të vonshëm të shekullit II. Mirëpo, gjetja e sërishme e tij në vitin 1945 në Nag Hamadi e ripërtriu studimin e tij. Përmbledhja e "114 thënieve të Jezusit" s'ka të bëj me kurrfarë çudirash apo "xhevahirësh teologjik", dhe nuk merret me dëshmimin e Hyjnores te Jezusi.
Shumë studiues këtë Ungjill e konsiderojnë si më të vjetrin dhe më autentikun deri më tani, pasi që e vendosin në vitet 70 të epokës sonë.
Dhe Jezusi tha; "Nëse ata që ju prijnë thonë, shikoni, perandoria e Zotit është në qiell, atëherë zogjtë do të jenë atje përpara jush. Nëse ju thonë; "Mbretëria e Zotit është në det, atëherë peshqit do të jenë përpara jush, atje". Mbretëria e Zotit është ne Ju dhe jashtë juve. Kur ta njihni vetvetën atëherë do ta dini dhe do ta kuptoni që ju jeni Bijt e Zotit të gjallë. Por, nëse nuk e njihni vetvetën, do të jetoni në varfëri dhe do të jeni të varfër".
Ungjilli sipas Judës
Më në fund u publikua përmbajtja e Ungjillit sipas Judës, gjë që mund të ndikoj që historia sërish të rishkruhet.
Juda nuk e tradhëtoi Krishtin. Ky Ungjill i tundi themelet në të cilat është ndërtuar krishtërimi. Në tekstin prej 30 faqesh në gjuhën KOPTE (të krishter të Egjiptit), i cili më në fund u përkthye, thuhet se Juda Iskarioti nuk e tradhëtoi Jezu Krishtin, por se Ai i kishte thënë që të vepronte asisoj.
"Ti do të jesh apostulli të cilin do ta përndjekin të gjithë të tjerët"! "Judë, ti do ta viktimizosh trupin e njeriut në të cilin gjendem", pohohet t'i ketë thënë Jezu Krishti njërit nga 12 apostujt, përpara se ta merrnin ushtarët romak. "Largohu nga të tjerët dhe unë do të të rrëfej fshehtësinë e Mbretërisë. Ka mundësi që ta arrish. Ki kujdes në gjithçka që të them. Hapi sytë, shikoje renë, dritën brenda saj dhe yjet që e rrethojnë. Ylli që prinë është ylli yt", thuhet t'i ketë thënë Jezu Krishti, Judës.
Në Ungjillin sipas Judës thuhet se Jezu Krishti pikërisht Judën e kishte respektuar më shumë se apostujt e tjerë.
Ky Ungjill, të cilin Vatikani nuk e pranon u zbulua krejt rastësisht kah mesi i shekullit të kaluar, në Egjipt, prej nga ilegalisht u kontrabandua deri në Zvicër. Ungjilli mandej u gjend në pronësi të Fondacionit për Artin e Lashtë në Bazel.
Sipas të dhënave historike në Kuvendin e Nikejës të vitit 325, perandori Konstantin i përmbylli polemikat dogmatike, e dënoi herezinë, e bashkoi krishtërimin dhe i "zyrtarizoi" 4 Ungjijtë (Luka, Marku, Gjoni, Mateu), edhe pse ekzistonin mbi 30 tekste të tjera (Ungjij) që kishin të bënin me jetën e Jezu Krishtit.
Pra, bie në sy fakti i ekzistimit të më shumë se 30 Ungjijve. Interesant! Qenka njeriu, pra në këtë rast perandroi Konstantin i cili për arsye politike thirri këtë kuvend dhe i vuri "themelet' një religjioni, duke hequr të gjithë Ungjijtë "joparimor" dhe duke pranuar vetëm katër, e njëkohësiht duke i me dekret, atribute Hyjnore-Jezusit!
Në vërshimin e shumë Ungjijve të cilët u shkruan dhe u zhdukën në kohët e hershmë të krishtërimit, gjejmë edhe "plotësime" të Ungjijve "zyrtar". Pasi që shkenca nuk bën dallim ndërmjet "zyrtares" dhe "të rrejshmes", nuk ka arsye që ato të mbahen si më pak të vlefshme krahas atyre që u "përzgjodhën" nga Etërit e Kishës.
Ja disa xhevahirë (perla) nga ata Ungjij:
Ungjilli i Pseudo-Mateut sjell disa anekdota nga rruga në Egjipt;
-Palma u përkul që Maria të mbledhte frute. (Hokus-pokus Palmus)
-Rrugën e tridhjetë ditëve, ata e kaluan për një ditë!!! (Me çfarë mjeti transportues se...)
-365 idhuj në Tempullin pagan u rrëzuan, kur hyri Maria me foshnjën (Jezusin). (Ishte tërmet apo...)
Ungjilli sipas Jakovit flet për lindjen e Marisë nga nëna plakë dhe Joakimi i pasur.Jezusi lind në shpellë, Marinë e ndihmon mamia çifute, ndërsa Saloma dyshon që Maria kishte mbetur e virgjër edhe pasi kishte lindur. (Mrekulli jo, super-mrekulli!)
Dhe mamia i tha, : "Salomë, oj Salomë, do të ta them një gjë shumë të çuditshme që e pashë. Virgjëresha lindi, diçka e kundërt me natyrën"! Në këtë Saloma ia ktheu; "Siç është Zoti në qiell, nëse nuk marr një dëshmi të saktë për këtë, nuk do të besoj që virgjëresha lindi". Mandej hyri Saloma, ndërsa mamia i tha; "Mari, zbulohu, sepse u krijua një kontraverzë e madhe rreth teje..." Dhe Saloma mbeti e kënaqur. Por, dora e saj u vyshk dhe filloi të qaj për këtë.
Porosia për besimtarët;
Nëse nuk besoni, menjëherë do të dënoheni sikurse Saloma, e cila besoi vetëm pasiqë ia preku me dorë (atë që e preku me dorë), dhe u bind që Maria nuk e kishte humbur virgjërinë, as pas lindjes së foshnjës!
Ungjilli sipas Tomës...... tregon një ngjarje nga fëmijëria e Jezusit, kur Ai si 5 vjeçar i bën 12 zogj (trumcakë) nga dheu të cilët për çudi edhe fluturojnë.
Kur biri i noterit Ane ia derdh ujin nga ena Jezusit, ky e mallkon;
-"Ti budalla heretik".
-Djaloshi që rastësisht u ndesh me Jezusin, bie i vdekur.
-Ata që e akuzojnë humbasin të pamurit (sytë).
-Jezusi i vogël çuditërisht i ndihmon njerkut marangoz, që t'i zgjëroj trarët sipas nevojës!
Ungjilli sipas Pjetrit...
... që përdorej në masë të gjerë te krishterët e hershëm në fund të shekullit II, thotë se; "Jezusi nuk ndjeu kurrfarë dhembjesh gjatë kryqëzimit"!
Ungjilli sipas Nikodemit flet se Këshilli i madh pas "ringjalljes" e pranoi që Jezusi u ringjall; flamujt Romak u hoqën me rastin e hyrjes së Jezusit te Pilati: disa detaje të këtij Ungjilli sollën deri te kanonizimi i gruas së Pilatit, Proklës, në kishën ortodokse greke dhe deri te Dita e Shën Pilatit në kishën ortodokse të Etiopisë.
Ungjilli i Nazarenëve, Ebionitëve dhe Ebrejve
Sipas Ungjillit të Nazarenëve Jezusi thotë që edhe në Dhjatën e vjetër kishte tekste mëkatare; Ishin tre djem të pasur, njëri e rriti pasurinë, i dyti e fshehu talentin ndërsa i treti e harxhoi me këngëtarë e kurva.
Natyrisht therrja e fëmijëve dhe marrja e tyre si robër të përshkruara në Dhjatën e vjetër nuk i penguan Jezusit as në shkrimet apokrifike e as në 4 Ungjijtë.
Ungjijtë "Heretik"
Fjala është për Ungjijtë gnostik-vetëm për gnostikun Bazilid ekziston e dhëna për 24 Ungjij të grumbulluar. Përveç këtyre, më i njohuri është Ungjilli sipas Evës, Ungjilli i Juda Iskariotit (këtu Juda është person pozitiv), Ungjilli i Egjiptasve dhe disa Ungjij të Bartolomeut.
Ungjilli sipas Tomës
Kisha qëmoti e cilësoi si një shkrim të vonshëm të shekullit II. Mirëpo, gjetja e sërishme e tij në vitin 1945 në Nag Hamadi e ripërtriu studimin e tij. Përmbledhja e "114 thënieve të Jezusit" s'ka të bëj me kurrfarë çudirash apo "xhevahirësh teologjik", dhe nuk merret me dëshmimin e Hyjnores te Jezusi.
Shumë studiues këtë Ungjill e konsiderojnë si më të vjetrin dhe më autentikun deri më tani, pasi që e vendosin në vitet 70 të epokës sonë.
Dhe Jezusi tha; "Nëse ata që ju prijnë thonë, shikoni, perandoria e Zotit është në qiell, atëherë zogjtë do të jenë atje përpara jush. Nëse ju thonë; "Mbretëria e Zotit është në det, atëherë peshqit do të jenë përpara jush, atje". Mbretëria e Zotit është ne Ju dhe jashtë juve. Kur ta njihni vetvetën atëherë do ta dini dhe do ta kuptoni që ju jeni Bijt e Zotit të gjallë. Por, nëse nuk e njihni vetvetën, do të jetoni në varfëri dhe do të jeni të varfër".
Ungjilli sipas Judës
Më në fund u publikua përmbajtja e Ungjillit sipas Judës, gjë që mund të ndikoj që historia sërish të rishkruhet.
Juda nuk e tradhëtoi Krishtin. Ky Ungjill i tundi themelet në të cilat është ndërtuar krishtërimi. Në tekstin prej 30 faqesh në gjuhën KOPTE (të krishter të Egjiptit), i cili më në fund u përkthye, thuhet se Juda Iskarioti nuk e tradhëtoi Jezu Krishtin, por se Ai i kishte thënë që të vepronte asisoj.
"Ti do të jesh apostulli të cilin do ta përndjekin të gjithë të tjerët"! "Judë, ti do ta viktimizosh trupin e njeriut në të cilin gjendem", pohohet t'i ketë thënë Jezu Krishti njërit nga 12 apostujt, përpara se ta merrnin ushtarët romak. "Largohu nga të tjerët dhe unë do të të rrëfej fshehtësinë e Mbretërisë. Ka mundësi që ta arrish. Ki kujdes në gjithçka që të them. Hapi sytë, shikoje renë, dritën brenda saj dhe yjet që e rrethojnë. Ylli që prinë është ylli yt", thuhet t'i ketë thënë Jezu Krishti, Judës.
Në Ungjillin sipas Judës thuhet se Jezu Krishti pikërisht Judën e kishte respektuar më shumë se apostujt e tjerë.
Ky Ungjill, të cilin Vatikani nuk e pranon u zbulua krejt rastësisht kah mesi i shekullit të kaluar, në Egjipt, prej nga ilegalisht u kontrabandua deri në Zvicër. Ungjilli mandej u gjend në pronësi të Fondacionit për Artin e Lashtë në Bazel.
Zattoo- 600
Re: Ungjijtë gnostik
Exstremet (qendri,et), gjithnje kane rezultuar si c'rregulime. A mund te behet nje diskutim mbi bazen e "te mesmes se arte"?.
Se dyti, eshte fare pa kuptim, qe te diskutohet per Jezusin nje njeri qe nuk beson fare tek Ai, apo nje njeri tjeter qe eshte teper i sigurte per hyjnine ungjillore te Tij (Jezusit). Dmth, njerezit me qendrime te paravendosura, hyjne ne "debat", thjesht per te imponuar "te vertetat" e tyre, ultrateologjike, fondamentaliste, apo ultraateiste.
Se dyti, eshte fare pa kuptim, qe te diskutohet per Jezusin nje njeri qe nuk beson fare tek Ai, apo nje njeri tjeter qe eshte teper i sigurte per hyjnine ungjillore te Tij (Jezusit). Dmth, njerezit me qendrime te paravendosura, hyjne ne "debat", thjesht per te imponuar "te vertetat" e tyre, ultrateologjike, fondamentaliste, apo ultraateiste.
Idlir- 71
Re: Ungjijtë gnostik
Eshte hera e pare qe degjoj per keto lloj Ungjillesh!!!!
Me aq njohuri sa kam (nuk mund te them se kam shume) kam dijeni se,vertet nuk ekzistojne vetem 4 Ungjille por pese,dhe Ungjilli i peste quhet "Ungjilli i Bernabeut" i cili,supozohet se mbahet i fshehur nga Vatikani,jo sepse aty tregohen keto lloj historish si tek keta ungjillet e permendur ne temen e zatoo-s,por sepse tek Ungjlli i Bernabeut permenden disa te verteta qe le te themi,nuk i "leverdisin" Vatikanit,si psh :permendja ne te nga ana e Jezusit (a.s) per ardhjen e Profetitit Muhamed(a.s) i cili permendet me emrin Ahmed....
Por,nese me duhet te tregohem e drejte (nuk them qe jam e tille),jo vetem per Jezusin (a.s) ekzistojne histori te tilla,por edhe per Muhammedin (a.s)....Mesa mbaj mend kam degjuar tek disa hadithe (thenie profetike) te transmetuara nga Buhariu,qe njehere kur profeti qau,u merzit edhe trungu i pemes dhe nga hidherimi levizi nga vendi dhe iku...e perralla te tilla....dhe mesa di une,thenie te tilla qe bien ndesh me llogjiken konsiderohen si hadithe te paverteta,pra qe nuk i ka thene ndonjehere Profeti...
Gjithashtu kam degjuar te thuhet, nga disa teologe islam qe thone se: "sikur Zoti te mos kishte parashikuar se do te sillte Muhamedin,nuk do ta kishte krijuar boten fare"
Ne raste te tiila,e rendesishme eshte te perdorim llogjiken,e cila eshte nje dhurate e cmuar nga Zoti yne, ne menyre qe te dallojme ate qe eshte me afer te vertetes dhe ate qe eshte me vite larg drite nga e verteta...
Sipas mendimit tim personal,mos perdorimi i llogjikes eshte mosmirenjohje ndaj Atij qe ta ka dhuruar!
Me aq njohuri sa kam (nuk mund te them se kam shume) kam dijeni se,vertet nuk ekzistojne vetem 4 Ungjille por pese,dhe Ungjilli i peste quhet "Ungjilli i Bernabeut" i cili,supozohet se mbahet i fshehur nga Vatikani,jo sepse aty tregohen keto lloj historish si tek keta ungjillet e permendur ne temen e zatoo-s,por sepse tek Ungjlli i Bernabeut permenden disa te verteta qe le te themi,nuk i "leverdisin" Vatikanit,si psh :permendja ne te nga ana e Jezusit (a.s) per ardhjen e Profetitit Muhamed(a.s) i cili permendet me emrin Ahmed....
Por,nese me duhet te tregohem e drejte (nuk them qe jam e tille),jo vetem per Jezusin (a.s) ekzistojne histori te tilla,por edhe per Muhammedin (a.s)....Mesa mbaj mend kam degjuar tek disa hadithe (thenie profetike) te transmetuara nga Buhariu,qe njehere kur profeti qau,u merzit edhe trungu i pemes dhe nga hidherimi levizi nga vendi dhe iku...e perralla te tilla....dhe mesa di une,thenie te tilla qe bien ndesh me llogjiken konsiderohen si hadithe te paverteta,pra qe nuk i ka thene ndonjehere Profeti...
Gjithashtu kam degjuar te thuhet, nga disa teologe islam qe thone se: "sikur Zoti te mos kishte parashikuar se do te sillte Muhamedin,nuk do ta kishte krijuar boten fare"
Ne raste te tiila,e rendesishme eshte te perdorim llogjiken,e cila eshte nje dhurate e cmuar nga Zoti yne, ne menyre qe te dallojme ate qe eshte me afer te vertetes dhe ate qe eshte me vite larg drite nga e verteta...
Sipas mendimit tim personal,mos perdorimi i llogjikes eshte mosmirenjohje ndaj Atij qe ta ka dhuruar!
yasmin- 159
Re: Ungjijtë gnostik
Ekziston nje film qe eshte bere ne baze te Ungjillit sipas Tomës dhe quhet Stigmata.
Reaksioni i kishes ndaj ketij filmi ka qene shume negativ.
Nje nder porosite e filimit eshte edhe ajo qe, Zoti nuk gjindet ne objektet e kultit por ne zemren e njeriut (kjo eshte e papranueshme per kishen prandaj edhe nuk njihet) .
Sipas mendimit tim dy fraza jane interesante ne kete ungjill:
"Por Mbreteria eshte brenda jush dhe jashte jush, kur ju do te njihni vetveten atehere ne do te ju njohim, dhe ju do t'a dini qe ju jeni djali i Atit te gjalle ".
Reaksioni i kishes ndaj ketij filmi ka qene shume negativ.
Nje nder porosite e filimit eshte edhe ajo qe, Zoti nuk gjindet ne objektet e kultit por ne zemren e njeriut (kjo eshte e papranueshme per kishen prandaj edhe nuk njihet) .
Sipas mendimit tim dy fraza jane interesante ne kete ungjill:
"Por Mbreteria eshte brenda jush dhe jashte jush, kur ju do te njihni vetveten atehere ne do te ju njohim, dhe ju do t'a dini qe ju jeni djali i Atit te gjalle ".
Zattoo- 600
Re: Ungjijtë gnostik
Logjika, eshte nje "mjet" qe merr vlere ne rafshin e kuptimeve explicite, te percjelleshme ne menyre racionale (logjike).
Mirepo ekzistojne rrafshe kuptimore me te larta se Racionali; ketu logjika fillon te terhiqet, per t'ia lene vendin "mjeteve" te tjera te perceptimit. Art. psh, eshte nje dukuri irracionale, dhe veshtire se mund te gjenden argumente logjike per ta analizuar. Arti prandaj ekziston: per te plotesuar ate qe le pa zbuluar shkenca dhe filozofia( e para eshte faktike, e dyta logjike, te dyja racionale).
Pastaj vjen Mistika qe ploteson ato qe nuk zbulon dot arti. Ajo perdor kodet ligjeruese te artit e poezise, por rrafshi kuptimor i saj, Mistikes eshte pafundesisht me i larte, me i thelle... Ne kete kontekst, nuk ka arsye qe te mos ndodhin mrekullite. Pema edhe mund te jete perkulur edhe jo. Teorikisht, mrekullia ndodh, por logjika eshte e pazonja per ta perceptuar, per ta futur ne "klishete" e veta, se kemi te bejme me ndryshim rendi apo dimensioni.
Mirepo ekzistojne rrafshe kuptimore me te larta se Racionali; ketu logjika fillon te terhiqet, per t'ia lene vendin "mjeteve" te tjera te perceptimit. Art. psh, eshte nje dukuri irracionale, dhe veshtire se mund te gjenden argumente logjike per ta analizuar. Arti prandaj ekziston: per te plotesuar ate qe le pa zbuluar shkenca dhe filozofia( e para eshte faktike, e dyta logjike, te dyja racionale).
Pastaj vjen Mistika qe ploteson ato qe nuk zbulon dot arti. Ajo perdor kodet ligjeruese te artit e poezise, por rrafshi kuptimor i saj, Mistikes eshte pafundesisht me i larte, me i thelle... Ne kete kontekst, nuk ka arsye qe te mos ndodhin mrekullite. Pema edhe mund te jete perkulur edhe jo. Teorikisht, mrekullia ndodh, por logjika eshte e pazonja per ta perceptuar, per ta futur ne "klishete" e veta, se kemi te bejme me ndryshim rendi apo dimensioni.
Idlir- 71
Re: Ungjijtë gnostik
Burim me vlerë është Ungjilli i Bernabës, të cilin Kisha nuk e merr parasysh, për shkak se “përmbajtja e tij është e dyshimtë”.
Është shumë interesante, se të krishterët kanë treguar zell shumë të madhë për ta fshehur këtë libër. Shekuj me radhë ai është mbajtur larg. Në shekullin e gjashtëmbëdhjetë, në bibliotekën e papa Sixtus - it gjendej një kopje e një përkthimi jo të rëndomtë latin dhe askujt nuk i lejohej që ta prekte. Vetëm në fillim të she-kullit të tetëmbëdhjetë kjo kopje ra në dorën e të quajturit John Toland. Më pastaj, duke kaluar nëpër duar të ndryshme, në vitin 1738 arriti në bibliotekën e Perandorisë së Vjenës.
Përkthimi anglisht i këtij Ungjilli u botua më 1907 nga shtëpia botuese Oxford - Clanderen. Por, me të dalë në shitje, vepra shkaktoi një shqetësim në botën e krishterë, ndërsa shumë prijës fetarë e përfaqësues të kishës i kaploi skepticizmi se përhapja e tepërt e librit në fjalë mund të bëhej shkak që feja e krishterë të humbej. Si pasojë, tirazhi i botuar u zhduk në mënyrë të fshehtë dhe të planifikuar. Nuk u bë e mundshme që përkthimi anglisht të botohej edhe një herë.
Në shekullin e tetëmbëdhjetë një botim i përkthyer nga latinishtja në spanjisht është hasur në biblioteka të ndryshme dhe në shitje. Këtë fakt e transmeton George Sell në përkthimin e tij anglisht të Kur’ani Kerimit. Por edhe ky përkthim është humbur.
Për fat të keq, sot nuk gjendet askund një kopje e tij. Unë pata rastin të lexoj një kopje të përkthimit anglisht, të botuar në Oxford. Ungjillin e Bernabës e kam lexuar me kujdes. Sipas meje ky Ungjill, është një dhunti shumë e madhe për të krishterët dhe se ata, vetëm për shkak të fanatikëve dhe inatçinjve kanë mbetur më të varfër për këtë vlerë.
Kudo që në literaturën e krishterë përmendej emri i tij, aty shë-nohej një kundërkomentim se fjala ishte për një Ungjill fals, prandaj është rekomanduar që të refuzohet. Disa prijës fetarë të krishterë të mangët nga shkenca kanë shkuar aq larg saqë kanë menduar se kjo është vepër e sajuar nga muslimanët. Kjo është një gënjeshtër e madhe dhe shkak i kësaj është fakti se në shumë vende në tekstin e këtij Ungjilli gjenden shënime të thukëta dhe të qarta për ardhjen e Muhamedit (a. s) në këtë botë.
Së pari, çdo njeri që e lexon, bindet në mënyrë të prerë se ai nuk është shkruar nga dora e muslimanit. Së dyti, po të ishte shkruar nga dora e një muslimani, muslimanët do ta njihnin shumë mirë dhe dijetarët muslimanë do ta theksonin shpesh dhe gjerë e gjatë në veprat e tyre. Titullin e Ungjillit të Bernabës muslimanët asqë e kishin dëgjuar para se të përkthehej Kur’ani Kerimi në gjuhën angleze nga George Sell.
Historianët, shkrimtarët, dhe fakihet që kanë qenë të informuar mirë me burimet e të krishterëve, si Taberiu, Jakupi, Mes’udi, Biruni, Ibn Hazmi, Ibn Tejmije dhe të tjerë, i përmendin katër ungjijtë dhe krishterimin, por nuk kanë dhënë as edhe shenjën më të vogël për Ungjillin e Bernabës. Bibliografitë më të besueshme dhe më të gjera të librave që gjenden në bibliotekat e shumta në botën islame janë të përgatitura nga Ibni Nedimi dhe Haxhi Halife (shih “El - Fihrist” dhe “Keshf edh - Dhunun”).
Por as në këto nuk përmendet Ungjilli i Bernabës. Argumenti i tretë dhe më i forti për t’i shpallur të pabaza pretendimet e të krishterëve, madje që 75 vjet para ardhjes së Muhamedit a. s. në këtë botë, është përmendja e Ungjillit të Bernabës (Evangelium Bernabe) në listën e përgatitur “Librat e gabuar dhe të kundërt me mendimin fetar” në kohën e papa Gelasiusit I. A mund ta kishte shkruar në atë kohë ndonjë musliman këtë Ungjill fals?
Disa njohuri themelore rreth Ungjllit të Bernabës
Para se të fillojmë me myzhdet (sihariqet) dhe lajmet që gjenden në Ungjillin e Bernabës për ardhjen e Muhamedit a. s. si pejgamber, së pari le të njoftohemi me këtë libër të cilin të krishterët nuk e kanë njohur mirë, ndërsa muslimanët nuk e kanë njohur fare, në mënyrë që ta ke¬mi më të qartë rëndësinë, përmbajtjen dhe esencën e tij. Të qartë do të kemi sidomos arsyen që të krishterët e mbaj¬tën larg këtë Ungjill. Është me rëndësi të dihet se as¬njëri prej ungjijve, që në mënyrë të respektuar dhe le¬gj¬i¬time zënë vend në Librin e Shenjtë, nuk është shkruar nga apostujt (shokët e Jezusit). Pastaj, asnjëri prej shkru¬es¬ve të këtyre ungjijve nuk ka pretenduar se është bazuar në transmetimet e apostujve. Krahas këtyre përvetë¬si¬me¬ve, nuk është shënuar burimi i asnjë shkrimi. Pra, nuk di¬het nëse vetë transmetuesi i ka dëgjuar fjalët, apo i ka pa¬rë ngjarjet. Në përgjigje të kësaj, shkruesi i Bernabës, thotë:”Unë jam njëri nga dymbëdhjetë apostujt e parë të Mesias. Prej fillimit e deri në fund kam qenë me Mesian, ngjarjet që i kam parë me sytë e mi dhe fjalët që i kam dëgjuar vetë, i shkruaj në këtë libër”. Nuk është vetëm kjo. Bernaba thotë edhe këtë: ”Mesia duke u shpërngulur nga kjo botë më ka urdhëruar që gënjeshtrave dhe thashethemeve që do të lindin për të, t’u jap fund duke ia shpjeguar botës të vërtetën”.
Kush ishte Bernaba? Emri i këtij personi haset shpesh në “Veprat e Apostujve” të Librit të Shenjtë. Ber¬na¬ba ka qenë pjesëtar i një familjeje çifute qipriote. Ësh¬të e shënuar se ka dhënë kontribut të madh për për¬hap¬jen e krishterimit dhe për ndihmën që ua ka ofruar ith¬ta¬rë¬ve të Isait. Por, nuk është përcaktuar se kur e ka pra¬nu¬ar krishterimin. Në mesin e dymbëdhjetë apostujve të ci¬lët përmenden në tre ungjijtë, emri i Bernabës nuk ha¬set. Kështu që nuk është e qartë nëse shkruesi i këtij Un¬gji¬lli është ky apo ndonjë Bernabë tjetër. Nëse e kra¬ha¬soj¬më listën e Mateut, të Markut dhe të Bernabës për apo¬stujt, do të shohim se mes tyre vetëm dy emra janë të ndry¬shëm. I pari është Thomasi, në vend të të cilit Ber¬na¬ba përdor emrin e vet, ndërsa i dyti është Shemun Ke¬na¬ni, në vend të të cilit Bernaba e shkruan emrin e Ja¬ko¬bit, birit të Jehudës (Juda). Ky emër ekziston edhe në Un¬gjillin e Llukës. Më vonë liderët dhe prijësit fetarë të krish¬terë, për ta shpëtuar veten nga Bernaba dhe Ungjilli i tij, ia kanë fshirë emrin dhe në vend të tij e kanë shkru-ar emrin e Thomasit.
Për të nderuarit dhe liderët e krishterë falsifikimet e kë¬tilla për dobitë e tyre personale ishin më se normale. Një njeri i pavarur dhe me mendje të shëndoshë, që e le¬xon Ungjillin e Bernabës dhe pastaj e krahason atë me ka¬tër ungjijtë e Dhiatës së re do të konkludojë se ky ësh¬të shumë më i mirë se të tjerët. Përjetimet dhe jeta e Je¬zu¬sit në këtë Ungjill janë sqaruar më detajisht. Pikërisht siç vepron një njeri që i ka parë dhe i ka përjetuar ngjar¬jet. Rrëfimi i ngjarjeve në katër ungjijtë është bërë me ndër¬prerje dhe jo në lidhshmëri me njëra tjetrën, ndërsa në këtë të Bernabës ato janë më të kuptimta dhe më të drej¬ta, e sidomos ngjarjet historike janë shënuar me një ren¬ditje më të kujdesshme.
Pastaj sugjerimet e Jezusit në këtë Ungjill, në kra¬ha¬sim me katër ungjijtë e tjerë, janë më të hollësishme, më të qarta dhe më të ndikueshme. Temat, si këshillat mbi mo¬noteizmin, mohimin e politeizmit, cilësitë e Zotit të Lar¬tësuar, esenca e adhurimit dhe morali i mirë janë shpje¬guar në mënyrë më të logjikshme. Edhe shembulli më i vogël nga shembujt praktikë, të cilin e jep Jezusi për ta kuptuar më mirë temën dhe gjuhën të cilën e ka për¬dorur ai, e që gjendet në këtë Ungjill, është e pa¬mund¬shme të gjendet në katër ungjijtë e tjerë. Nga kjo kup¬tohet se si Jezusi i ka këshilluar ithtarët dhe apostujt e vet. Njëherazi kuptohet edhe se çfarë metodash logjike ka përdorur ai. Një njeri që ka sadopak njohuri për gju¬hën, metodën, natyrën dhe sjelljen e Jezusit, pasi ta le¬xo¬jë këtë Ungjill, nxjerr përfundimin se ky nuk është fals ose i ndrequr nga ndokush. Nëse duhet ta themi të vër¬te¬tën, personaliteti dhe mësimet e Jezusit në Ungjillin e Ber¬nabës, në krahasim me katër ungjijtë, dalin para nesh më të qarta dhe më të thukëta. Për më tepër, në këtë Un¬gjill nuk ekzistojnë kundërshtimet dhe të metat e dukshme që gjenden në katër ungjijtë.
Jeta dhe udhëzimet e Jezusit në Ungjillin e Bernabës për¬puthen plotësisht me jetën dhe udhëzimet e një pro¬feti. Ai vetë përpara nesh del si pejgamber dhe sjell pro¬va për të gjithë pejgamberët dhe librat e mëparshëm. Për¬veç profetizmit nuk ka rrugë tjetër për ta kuptuar të vër-tetën dhe ai që nuk i merr parasysh pejgamberët nuk e merr parasysh as Allahun. Për Tevhidin - monoteizmin, profetizmin ky Ungjill thotë fjalë që përputhen me udhë¬zimet e të gjithë pejgamberëve. Edhe për namazin, agjë¬rimin dhe zeqatin udhëzon atë që është e duhur. Na¬mazet të cilat shpesh ceken në Ungjillin e Bernabës në fakt janë namazet që i kanë të njohur edhe muslimanët, si namazi i sabahut, i drekës, i iqindisë, i akshamit, i ja¬ci¬së dhe i tehexhxhudit. Posaçërisht bëhet e qartë se edhe pa¬ra çdo namazi merret abdest. Jezusi/Isai në listën e pej-gamberëve i fut edhe Davudin dhe Sulejmanin. Ndër¬kaq, çifutët dhe të krishterët këta dy pejgamberë i kanë nxjerrë prej listës së pejgamberëve. Ai pranon edhe se Is¬maili është dhebih (i bërë kurban për hir të Zotit), kësh¬tu që, një dijetar çifut, detyrohet ta pranojë këtë të vër¬tetë. Po ky dijetar thekson se çifutët, për dobi të tyre, mun¬dohen që ta bindin çdo njërin se Ishaku ka qenë i bë¬rë kurban.
Shkurt, sipas shënimeve të Ungjillit të Bernabës li¬gjë¬ratat dhe këshillat e Jezusit për ahiretin, kijametin, xhe¬netin dhe xhehenemin pothuajse janë të njëjta me shpje¬gimet që bëhen në Kur’ani Kerim.
Pse të krishterët nuk e pranojnë Ungjillin e Bernabës ?
Nëse e studiojmë çështjen pse të krishterët e kun¬dër¬shtojnë kaq ashpër këtë Ungjill, do të shohim se shkak nuk janë vetëm shenjat e qarta të cilat i përmban ai për ardhjen e Muhamedit a. s., meqë të krishterët, në fakt, këtë Ungjill e kanë refuzuar që para lindjes së Mu¬ha¬medit a. s.. Në rreshtat e mëposhtëm do të mun¬do¬he¬mi të sqa¬roj¬më shkakun e vërtetë të hidhërimit dhe të kun-dër¬shti¬mit të fortë të të krishterëve. Siç dihet, ithtarët e parë të Isait e njihnin atë vetëm si një pejgamber dhe nuk u për¬mba¬heshin pikë për pike urdhrave të Tij. Këta - ithtarët e parë të Isait – kanë jetuar sipas ligjit çifut, d.m.th. në be¬simin dhe në ibadetet e tyre nuk kanë qenë të ndryshëm nga çifutët. Dallimi i vetëm ndërmjet të krish¬terëve të pa¬rë dhe çifutëve ka qenë ky: të krishterët e parë e pranojnë Je¬zusin si Mesia dhe i besojnë atij, kur¬se çifutët nuk e pra¬noj¬në atë si profet. Më vonë, Shën Pa¬li, pasi e pranoi krish¬terimin, u mundua që romakët, gre¬kët, çifutët, po bi¬le edhe ata që nuk ishin çifut t’i bash¬konte nën çatinë e krish¬terimit. Për këtë arsye the¬meloi një fraksion apo fe të re. Kjo fe e re, në aspektin e be¬simit dhe të principeve të be¬simit, ka qenë shumë më ndry¬she nga feja të cilën është mun¬duar ta përhapë Isai. Në të vërtetë, ky shenjtor as¬një¬herë nuk e ka parë Isain dhe nuk ka marrë këshilla nga ai. Sa kohë ka qenë gjallë Isai, po edhe disa vjet pas vdekjes, ai (Pali) ka qenë njëri prej kundërshtarëve të tij. Më vonë, si i krishterë, duke e the¬meluar fenë e re, ai ka vepruar si¬pas qejfit të vet, pa u ba¬zuar në asnjë fjalë apo vepër të Isa¬it; ai madje, ka vep-ruar të kundërtën – se qëndrimi i tij ësh¬të inspirimi per¬so¬nal. Qëllimi kryesor i Palit në shpik¬jen e fesë së re ësh¬të se kjo fe është e një cilësie që çdo po¬pull i cili nuk ësh¬të çifut padyshim se do të mund që ta pra¬noj atë. Për¬veç kësaj, deklaroi se një i krishterë është të¬rësisht i pa¬varur nga Ligji i Shenjtë hebraik. Ai nuk e pra¬non fare ndry¬shimin mes hallallit dhe haramit në ush¬qim dhe në pije. Edhe traditës së synetimit, e cila për jo¬çi¬fu¬tët ishte shu¬më vështirë, i dha fund. Pali nxori edhe shu¬më teza të tjera të palogjikshme, siç është teza për su¬pe¬rioritetin e Jezusit, se Jezusi është bir i Zotit dhe se me kry¬qëzimin e tij mori mbi vete dhe i lau të gjitha mëkatet e bi¬jë¬ve të Ade¬mit. Këto mendime dhe qëndrime për po¬li¬te¬istët dhe për jobesimtarët ishin atraktive. Me këto uj¬dur¬ma Shën Pali i magjeps ata dhe mundohet t’i nxit në fenë e re. Ithtarët e parë të Isait i kundërshtuan risitë dhe be¬si¬met e kota të këtij lloji.
Por ç’e do që mendimi satanik i Shën Palit ia hapi de¬rën krishterimit dhe të gjithë ata që nuk ishin çifutë hy¬në me një hov të madh (në fenë e re)! Shumë të paktë në numër ishin ata që mundën esencialisht t’i për¬ba¬llo¬nin kësaj torture. Edhe pastaj, deri në fund të shek. III të e. s., ka pasur shumë individë që e kanë mohuar shenj¬të¬ri¬në e Jezusit. Në fillim të shek. IV të e. s. këshilli i prif¬të¬rinjëve, i mbledhur në Nike (325), mendimet dhe me¬j¬ti¬met e Shën Palit i ka pranuar si burime kryesore të krish¬terimit. Së këtejmi, edhe Perandoria Romake e pra¬noi krishterimin si fe zyrtare. Kjo ngjarje u përforcua me nxjerrjen e një ligji në kohën e perandorit Theodoseus. Pas këtej të gjitha veprat dhe dokumentet që ishin kun¬dër besimit të Shën Palit u shpallën jolegjitime. Për herë të parë në vitin 367 të e. s., në përputhje me letrën e Atha¬nasiusit, është përgatitur lista e veprave dhe e do¬ku¬men¬teve të respektuara dhe legjitime. Këtë listë e ka apro¬vuar Këshilli i mbledhur nën udhëheqjen e papës Da¬masius në vitin 382. Ndërkaq në fund të shek. V, pa¬pa Gelasius, krahas vërtetimit të kësaj liste, urdhëroi që të përgatitet edhe lista e dokumenteve dhe e veprave jo¬le¬gjitime. Është interesant se për klasifikimin e veprave të lartpërmedura, nëse janë legjitim apo jo, kriter i vetëm ka¬në qenë besimi dhe parimet të cilat i ka përshtatur ve¬të Shën Pali dhe asnjëri prej të krishterëve apo etërve të ki¬shës nuk ka marrë rrezikun në sy e të thotë nëse këto u për¬shtaten apo jo direktivave të Jezusit. Madje, në un¬gjij¬të e përfshirë në përmbledhjet e veprave legjitime dhe va¬lide nuk ka asçfarë shënimi për fjalët dhe veprat e Je¬zusit.
Merret vesh që Ungjilli i Bernabës është shënuar në fi¬llim të listës së veprave jo legjitime dhe jo valide. Shka¬ku kryesor qëndronte te përmbajtja e tij, e cila ishte në kun¬dërshtim me parimet dhe besimin fetar zyrtar, që mbre¬tëronte asokohe. Autori i librit në fillim tregon arsyen pse ka marrë në dorë lapsin për ta shkruar këtë libë¬r: ”Qëllimi i këtij libri është përmirësimi i mendimeve të atyre të cilët për t’iu përshtatur dredhive të shejtanit deklarojnë se Jezusi ësh¬të biri i Zotit. Këta njerëz synetimin e meshkujve e pranojnë si të panevojshëm, ushqimet që janë haram i bëjnë hallall. Në mesin e atyre që e bëjnë këtë gabim gjendet edhe Shën Pali”. Siç shpje¬gon Bernaba, edhe në gjallje të Jezusit ushtarët romakë po¬liteistë, të cilët edhe pse i kanë parë mrekullitë e Isait, ka¬në thënë se ai është biri i Zotit, madje edhe kanë fi¬llu¬ar të thonë se është Zot. Më vonë me këtë besim të ga¬bu¬ar janë infektuar edhe çifutët. Zhvillimet e më¬pas¬taj¬me Bernaba i transmeton kështu: ”Jezusi është demoralizuar shumë për zhvillimet e këtilla. Shumë herë, atyre që grumbu-llo¬he¬shin për rreth tij ua tërhiqte vërejtjen dhe i qortonte ashpër besimet e kota. Nxënësit e tij i dërgonte në zona të ndryshme. Këta nxë¬nës, në saje të lutjeve të tij, mu si vet ai, i tregonin popullit disa mre¬kulli. Qëllimi i këtij demonstrimi (të mrekullive) është që të tre¬gohet qartësisht se njeriu të cilit i bëhen të mundshme këto mre¬kulli nuk duhet të jetë Zot apo Bir i Zotit”.
Pastaj Bernaba transmeton biseda të ndryshme të Je¬zusit në lidhje me këtë temë. Prej këtyre bisedave kup¬tohet qartë se sa ai ka qenë kundër besimeve të kota të për¬hapura në popull. Bernaba thotë se ishte shumë i bren¬gosur për devijimin e popullit të Isait nga rruga e vër¬tetë. Ai e përgënjeshtron ashpër sidomos besimin e për¬gjithshëm të Shën Palit për vdekjen në kryq të Jezusit dhe ngjarjet që i ka parë me sytë e tij i shpjegon në këtë më¬nyrë: ”Nxënësi Jehuda (Judah, Judas), duke marrë ryshfet prej një kryerabini erdhi për ta zënë Isain. Katër engjëj, me urdh¬rin e Zotit, Isain e ngritën në qiell dhe zëri e fytyra e Jehudës u bë e njëjtë me të tij. Kështu që, i kryqëzuar nuk ishte Isai por vet Jehu¬da”. Kjo shprehje në Ungjillin e Bernabës, siç u pa, edhe pse i gërmon rrënjët e krishterimit, sjell prova bin¬dë¬se për atë që thotë Kur'ani Kerimi. Nuk duhet habitur aspak se plot 115 vjet para zbritjes së Kur’anit këto shë¬nime në Ungjillin e Bernabës ishin shkak që ky të shpallej jo legjitim nga ana e njerëzve të Kishës.
Lajmet dhe shenjat e qarta në Ungjillin e Bernabës
Çështjet të cilat i cekëm shkurtimisht më lart, mjaf¬toj¬në për të pranuar se Ungjilli i Bernabës është më i be¬su¬eshmi nga katër ungjijtë. Në këtë Ungjill fjala, vepra dhe biografia e Mesias është shpjeguar në përputhje me të vërtetën. Mjerisht, të krishterët e kanë humbur shan¬sin që kredonë, parimet e besimit dhe direktivat e Jezusit t‘i mësojnë apo t’i përmirsojnë me anë të këtij Ungjilli.
Pas këtyre shpjegimeve, mendojmë se mund t’i pa¬ra¬qesim këtu lajmet dhe shenjat që gjenden në Ungjillin e Bernabës për ardhjen e Pejgamberit (Muhamedit a.s.) të transmetuara nga goja e Jezusit/Isait. Në lajmet në fja¬lë për Muhamedin a.s. Isai ka përdorur ndonjëherë fja¬lën “Resulullah“, kurse ndonjëherë “Mesih“, ndonjëherë shpreh¬jen “Ai i cili është i denjë për lavdërim“, ndonjëherë “Lai¬lahe il-la Zot Muhammedur – Resulullah” (Zoti ësh¬të një dhe Muhamedi është i dërguari i Tij). Aq të shum¬ta janë shenjat që i ka thënë Isai për hz. Muhamedin, sa për t’i sqaruar të gjitha ato do të nevojitej një libër më vete. Që t’i transmetojmë të gjitha këto është e pa¬mund¬shme. Ne këtu do të transmetojmë vetëm disa lajme më të rëndësishme:
“Profetët që Zoti i ka dërguar, numri i të cilëve është 124 mi¬jë, kanë folur në mënyrë të komplikuar. Ndërsa pas meje do të vijë Drita e të gjithë profetëve dhe e të gjithë krijesave të shenjta, e cila do t’ua sqarojë dhe shpjegojë fjalët e profetëve. Për shkak se Ai është i Dërguari i Zotit”. (Kapitulli, 17).
“Farisijtë dhe Levitët i thanë Jezusit se, pasi që ti nuk je as Mesia, as Iljasi e as ndonjë i Dërguar tjetër, atëherë pse ligjëron dhe jep këshilla të reja dhe pse vetveten e paraqet më të madhë se Mesia. Jezu Krishti tha se, qëllimi i Zotit në paraqitjen e mre¬ku¬lli¬ve përmes meje është që t’ju tregoj juve se ato që i bëj unë janë në për¬puthshmëri me dëshirën e Zotit. Përndryshe unë nuk e quaj vet¬veten më të madh se Ai (Mesia) për të cilin flas. Unë nuk jam në atë nivel, as që kam mundësi t’ia zgjidh lidhëzat e këpucëve apo rruazën e çorapëve të tij. Ai, Mesia, është krijuar para meje dhe ai do të vijë pas meje. Ai do t’i sjellë të vërtetat e fesë, të cilat nuk do të kenë fund”. (Kapitulli, 42).
“Ju them duke u betuar se çdo profet ka ardhur si shenjë e më¬shirës së Zotit për një popull. Për këtë shkak direktivat e kë¬ty¬re profetëve nuk kanë dalë jashtë komunitetit apo popullit të cilit i ja¬në dërguar. Por me të ardhur i Dërguari i Zotit do t’ia jap atij në dorë vulën. Derisa të gjithë popujt e botës të cilët i kanë marrë di¬rektivat e Tij, të ballafaqohen me paqen dhe me mëshirën (e Zo¬tit). Ai do t’i sundojë pabesimtarët dhe idhujtarinë, ashtu do ta zhdu¬kë nga sipërfaqja e tokës saqë shejtani nuk do të gjejë vrimë për të ikur” (pas këtyre rreshtave zë vend një bisedë e gjatë e Jezu¬sit me nxënësit e Tij. Në këtë bisedë Jezu Krishti shpjegon se pro¬fe¬ti i ardhshëm do të jetë prej Bijve të Izraelit). (Kapitulli, 43).
“Juve për këtë arsye ju them se, Profeti është një kënaqësi për të gjitha krijesat e Zotit. Meqë ai është përplot me ndjenja të mira si të kuptuarit, të këshilluarit; me urtësi, fuqi, zell, dashuri. Ai ësh-të i armatosur me frymë të bujarisë, mëshirës, drejtësisë, devot¬shmë¬risë, të së vërtetës, mirësisë dhe të durimit. Atij, nga këto cilë¬si i është dhënë tri herë më tepër në krahasim me krijesat tjera të ci¬lat i ka krijuar Zoti. Ardhja tij në botë do të jetë një moment i shenj¬të. Besoni se unë atë e kam parë dhe e kam nderuar. Ashtu si¬kur të gjithë profetët e tjerë që e kanë parë dhe e kanë dëgjuar atë. Zoti duke e parë shpirtin e tij i dhuroi profecinë atij. Edhe unë kur e pashë atë nga entuziazmi mu dridh shpirti dhe i thashë: “O Muhamed! Zoti të ndihmoftë dhe mua Zoti të më bëjë të denjë që të mund të t’i lidh lidhëzat e panrofeleve tua. Në fakt nëse unë e arrij këtë do ta quaj veten një profet të madh dhe krijesë të shenj¬të të Zotit “. (Kapitulli, 44 )
“(Pasi do të largohem nga këtu) Zemra juaj mos të rënkojë dhe ju mos u frikësoni. Sepse unë nuk jam krijuesi juaj. Krijuesi im dhe i juaji është Zoti dhe Ai do t’ju mbrojë. Sa për mua, unë tash jam duke e përgatitur terrenin për të Dërguarin e ardhshëm të Zotit, i cili do të sjell paqe dhe shpëtim…Andreasi tha : ”O mësues, na trego neve disa cilësi të qarta te tij që ta njohim atë.” Jezu Krishti tha: Ai nuk do të vijë në kohën tuaj, përkundazi, ai do të vijë më vonë. Deri në atë kohë Ungjilli im ashtu do të jetë i fal¬si¬fikuar, saqë në botë do të ketë vetëm 30 besimtarë. Atëherë Zo¬tit do t’i dhimset bota dhe do të dërgojë të Dërguarin e vet. Mbi ko¬kën e atij profeti do të ketë një re (mjegull). Në saje të kësaj mje¬gulle do të bëhet e qartë se është i afërt dhe i dashur i Zotit, dhe se përmes tij bota do të bëhet do të falet nga ana e Zotit. Ai do të v¬i¬jë me një fuqi të madhe kundër pabesimtarëve dhe idhujtarinë do ta pastrojë nga sipërfaqja e tokës. Dhe unë nga kjo jam plotësisht i kënaqur dhe në fakt në saje të tij do të njihet dhe do të shenj¬të¬ro¬het Zoti ynë dhe se ai do t’ia shpjegojë të vërtetën botës. Ve¬ça¬në¬risht, ai do të hakmerret ndaj atyre të cilët mua do të më mendojnë diç më tepër se njeri...Ai do të vijë ashtu me një të vërtetë saqë ajo do të jetë më e qartë dhe më e thukët se të gjitha të vërtetat të cilat i kanë sjellë të gjithë profetët.” (Kapitulli, 72)
“Në Kudus (Jerusalem) apo në tempullin e Sulejmanit është dhë¬në fjalë (betuar) për Zotin? Por besoni fjalët e mia se do të vijë një ditë ku mëshira e Zotit do të shpallet në një qytet tjetër. Pastaj në çdo vend do t’i bëhet ibadet Atij në mënyrë të vërtetë dhe në çdo vend Zoti me më¬shirën e Tij do ti pranojë adhurimet e vër¬te¬ta...Unë në të vërtetë jam dër¬guar si shpëtimtar për popullin e Iz¬ra¬e¬lit. Por pas meje do të vijë Me¬sia, të cilin Zoti do ta dërgojë për tërë botën. Ai është ashtu një pro¬fet që Zoti e ka ktrijuar tërë bo¬tën vetëm për të. Atëherë në botë do të adhu¬rohet vetëm Zoti dhe më¬shira e Tij do të shpallet në çdo anë.” (Kapitulli, 83)
“(Mesia kryepriftit i tha:) Betohem në Zotin, i cili është i gja¬llë dhe në duart e të cilit gjindet shpirti im. Unë nuk jam ai Me¬sia të cilin e presin bota. Zoti premtimin për këtë profet ia ka dhë¬në Ib¬ra¬hi¬mit, duke i thënë: “Nëpërmes gjeneratës suaj të gjithë po¬pujt e botës në sipërfaqen e tokës do të fitojnë bollëk” (Lindje, 22:18). Pasi që Zoti të më ngrejë (lartësojë) mua nga kjo botë. Sa¬tani përsëri do të ngre¬jë kryet dhe ata të cilët nuk do të jenë be¬sim¬tarë do të supozojnë se unë jam Zoti dhe Biri i Zotit. Për këtë shkak fjalët dhe direktivat e mia do të falsifikohen. Deri atëherë saqë nuk do të mbeten vetëm se 30 besimtarë. Atëherë Zotit do t’i dhim¬set bota dhe do ta dërgojë pro¬fe¬tin e Tij. Ai është një profet për të cilin është krijuar e tërë bota. Ai pro¬fet me tërë fuqinë e tij do të vijë nga jugu dhe do t’i zhduk të gjithë idhujt bashkë me idhuj¬tarët e tyre. Satanit do t’ia marrë udhëheqësinë dhe do ta sje¬llë mëshirën e Zotit për t’i shpëtuar ata të cilët i kanë be¬su¬ar Atij. Ju lumtë atyre të cilët do ta dëgjojnë fjalën e Tij.” (Kapitulli,96)
“Kryeprifti pyeti: “A do të vijë profet tjetër pas këtij profeti të Zo¬tit? Mesia iu përgjigj: “Pas këtij kështu profet i vërtetë i dër¬guar nga ana e Zotit nuk do të vijë, por, do të vijnë shumë profetë të rrejshëm. Unë për këtë jam shumë i brengosur. Për arsye se Dja¬lli për shkak të ven¬dimit të drejtë të Zotit, do të mundohet t’i nxje¬rrë në shesh. Dhe ata (pa¬besimtarët) do të fshihen pas perdes së Ungjillit tim.” (Ka¬pi¬tulli, 97)
“Kryefallxhiu pyet: “Ky Mesia me çfarë emri do të thirret? Jezu Krishti tha: Emri i këtij Mesia do të jetë “I denjë për lav¬dë¬rim”. Respektivisht, kur Zoti e ka krijuar shpirtin e tij ia ka dh¬ënë atë emër. Dhe atij i është bërë një trajtim i posaçëm. Zoti tha që: O Muhamed, prit se për ty do të krijoj xhenetin, botën dhe shu¬më gjë¬ra të tjera, dhe të gjitha këto do të t’i jap ty dhuratë. De¬ri atëherë kur, atyre të cilët të urojnë Ty t’u jepet bollëk dhe ata të ci¬lët të mallkojnë Ty të mallkohen. Unë kur do të të dërgoj ty në botë do të dër¬goj si lajmërues i shpëtimit. Fjalët e tua do të jenë të vërteta. Ash¬tu që toka dhe qielli do të zhduken por feja jote do të qëndrojë. Pasi ësh¬të ashtu emri i tij është Muhamed.” (Kapitulli, 97)
Bernaba tregon se Jezusi, duke u ligjëruar nxënësve të tij, u tha: “Njëri prej nxënësve të mi mua do të më shesë te ar¬mi¬ku për 30 monedha (sikke) ( më vonë doli se ishte Jehuda, Ju¬dah apo Judas) dhe shtoi: “Pas kësaj ai i cili do të më shesë, jam i bin¬dur se do të vritet në emrin tim. Kështu që Zoti do të më ngrejë prej toke në qiell dhe fytyra e tij (shitësit tim) ashtu do të ndry¬sh¬o-het që çdo kush do të mendoj se jam unë. Megjithatë, vdekja në më¬nyrë të keqe do të hapë rrugë për njollosjen time. Por, njolla mbi mua do të pastrohet me ardhjen e Muhamedit, gjegjësisht, të Dër¬gu¬arit të Shenjtë të Zoti. Zoti këtë do ta bëjë për shkak të bes¬ni¬kë¬risë që e kam treguar. Ai do të më jap shpërblimin. Në këtë më¬nyrë çdo kush do të kuptojë jetën time dhe (do ta ketë të qartë) se unë nuk kam pasur aspak lidhje me një vdekje të poshtër”. (Ka¬pitulli, 113). ”(Jezusi nxënësve të tij u tha:) Pa dyshim unë juve ju them se, sikur të vërtetat të mos ishin nxjerrë nga libri i Mu¬sait, Zoti babait tonë Davudit nuk do t’i jepte libër tjetër. Dhe sikur të mos ishin bërë ndryshime në librin e Davudit, Zoti nuk do të ma jepte nua Ungjillin. Meqë Zoti nuk ishte (as) fal¬si¬fi¬kues e (as) ndryshues. Ai çdo profeti i ka dhënë të njëjtin me¬sazh. Kur ai, profeti, erdhi i pastroi të gjithë infektimet që ia kanë bërë librit tim mosbesimtarët”. (Kapitulli, 124).
Suprimimi i tri ndryshimeve
Në këto lajme dhe shenja të qarta dhe të thukëta ve¬tëm tri gjëra janë të dyshimta. Në vende tjera në Un¬gji¬llin e Ber¬na¬bës, theksohet me këmbëngulje se Jezusi nuk ka qe¬në vetë Mesia. Së dyti, jo vetëm në transmetimet e për¬men¬dura më lart, por edhe në shumë vende në Un¬gjill ësh¬të për¬kuj¬tu¬ar qartë se emri i tij origjinal arabisht ësh¬të “Mu¬hamed”. Ësh¬të vërejtur se profetët, kur kanë laj¬mëruar për ardhjen e tij u kanë ikur fjalëve të thukëta, ve¬çanërisht nuk kanë dhë¬në emra të personave. Së treti, është të bërët fjalë në shprehjet e lartpërmendura për Mu¬hamed Mus¬ta¬fa¬në a.s. si “Mesih”. Për dyshimin e parë mund të themi se jo vetëm në Un¬gjillin e Bernabës, por edhe në Ungjillin e Llu¬kës ka shë¬ni¬me se Jezusi ka urdhë¬ruar nxënësit dhe apo¬stujt e tij të mos i thonë “Me¬sia”. Shprehjet në Un¬gji¬llin e Llukës janë kë¬to: “Ai ata i pyeti: Ju si më thirni mua? Pjetri iu përgjigj: Mesia i Zo¬tit”. Për këtë i urdhëroi: “këtë mos ia thoni askujt”. (Kapitulli, 9:20-21). Prandaj, ne mendojmë se, shkaku i këtij ndalimi ësh¬¬të mosdashja e Jezusit që të ngatërojë emrin e tij me Me¬sian e pritur. Siç dihet, bijtë e Iz¬raelit presin qëmoti ardh¬jen e Mesias. Sipas tyre Mesia me shpatën e tij do t’i mun¬dë të gji¬thë armiqtë e Zotit. Pra, për këtë edhe Je¬zu¬si ka qenë i de-tyruar të tregojë se ai ve¬të nuk është Me¬sia, i cili pritet të vi¬jë, dhe se Ai do të vi¬jë pas tij. Sa i ta-kon dyshimit të dytë, në përkthimin la¬ti¬nisht të Ungjillit të Bernabës, i cili ak¬tu¬a¬lisht ekziston, me të vërtetë emri i Pajgamberit Fisnik haset si Muhamed. Por askush nuk e di se nga cila gjuhë, për-k¬thim mbi përk¬thim ka ardhur de¬ri te përkthimi latinisht. Ësh¬të e mund¬shme që Ungjilli i Bernabës të jetë në si¬ri¬a¬nish¬te.
Siç u cek më herët, sirianishteja e vjetër ishte gjuha e Je¬¬zusit dhe e apostujve. Po të ekzistonte origjinali i librit, do të ishte e mundshme të kuptohej se si është shkruar em¬ri i Mu¬hamedit a.s.. Sipas bindjes sonë, siç kemi thënë më he¬rët, kur kemi bërë fjalë për përkthimin e Ungjillit të Gjonit nga ana Ibn Ishakut, Jezusi në të vërtetë ka përdorur emrin “Munhamanna”. Ka mundësi që kjo fjalë në përkthime të ndryshme të jetë dhënë në mënyra të ndry¬shme. Më vonë, ndoshta ndonjëri nga përkthyesit e ka shkruar emrin e tij Muhamed, duke parë se emri i pej¬gam¬berit të paralajmëruar është gati i njëjtë me emrin Mu¬hamed. Për këtë arsye, është gabim të supozohet se Un¬gjilli i Bernabës është shkruar nga dora e një muslimani, vetëm ngaqë emri i Muhamedit, siç shihet, ësh¬të shkruar qartë në të.
Sa i takon pikës së tretë, në të vërtetë “Mesia” është një term izraelit. Ky term është përdorur në Kur’ani Ke¬rim për t’i bindur çifutët, të cilët mohojnë se Jezusi është Me¬sia. Për¬ndryshe, ky term nuk është as i Kur’ani Ke¬ri¬mit e as që ësh¬të përdorur në Kur’an në kuptimin të cilin ka¬në synuar çi¬futët ta përdorin. Nëse Isai ka përdorur fja¬lën Mesia për Mu¬hamedin a.s., dhe nëse kjo shprehje në Kur’an nuk është për¬dorur, nuk do të thotë se i është ve¬shur diçka Mu¬ha¬me¬dit a.s., që është në Ungjillin e Ber¬nabës e nuk është në Kur’an. Në të vërtetë, në mesin e bijve të Izraelit ka pasur një traditë të këtillë. Kur diçka apo dikush është caktuar të she¬nj¬tërohet ata persona apo ato gjëra shenjtërohen duke i stër¬pikur me yndyrë nje¬rë¬zit mbi kokë dhe gjërat sipër. Në heb¬raisht veprimit stër¬pik me yndyrë i thuhet “mesh”, ndër¬sa atyre që e stër¬pi¬kin kokën e tyre quhen “mesih”. Çanakët, pja¬tat, gotat dhe poçet të cilat gjindeshin në tempull dhe në ven¬det e adhurimit, bëheshin mesh dhe shenjtëroheshin për adhu¬¬rim. Fallxhinjtë dhe priftërinjtë, kur arrinin gradën e pri¬f¬¬tit, bëheshin mesh (shenjtëroheshin). Në të njëjtën më¬ny¬¬rë shenjtëroheshin edhe mbretërit dhe pejgamberët, du¬ke vë¬në kurorën apo duke arritur në nivelin e pro¬fe¬ci¬së. D.m.th. në historinë e bijve të Izraelit, sipas Ungjillit, ka pa¬sur raste të shumta të “Mesh” - it dhe të “Mesih” - ut. Për¬veç kësaj, Haruni a.s., përveç lajmëtar, ka qenë edhe Mesih. Mu¬sai a.s. ka qenë lajmëtar dhe nebij, Taluti mbret, Davudi a.s mbret dhe pejgamber, Sadaku sun¬du¬es dhe fallxhor dhe Elje¬sa si ne¬bij. Të gjithë këta kanë qe¬¬në mesih. Më vonë, tra¬dita e stër¬pik¬jes me yndyrë u zhduk. Ndërkaq, përcaktimi i ndonjërit nga ana e Alla¬hut, për ndonjë pozitë apo për ndo¬një detyrë, u bë e njëj¬të me të bërit “mesh” apo të shenj¬tërimit. Për shem¬bull, në Mbretërit I, kapitulli 19, është e shë¬nuar se urdhri i Zo¬tit i është dhënë Iljasit se, Haz’ajili, pa¬si të bëhet mesh, do të bëhet sundimtar i Aramit (Sirisë), dja¬li i Nem¬siut si të bëhet mesh, do të bëhet sundimtar i Iz¬ra¬e¬lit dhe si të bëhet mesh Eljesa do të bëhet pejgamber në vend të Iljasit. Koka e asnjërit prej tyre nuk është stër¬pi¬kur me yndyrë. Vetëm se, shpallja se janë sjellë në detyrë nga ana e Zotit, ka kuptimin e të bërit mesh (shenjtë¬ri¬mit). D.m.th., sipas traditës dhe të kuptuarit e bijve iz¬ra¬e¬lit fjala “me¬sih” ka kuptimin “të ngarkuarit me detyrë nga ana e Zotit”. Edhe Jezusi fjalën Mesia për Muhamedin a.s. e ka përdorur në këtë kuptim.
Shkëputur nga libri: Dialogu obligim hyjnor - Qani Nesimi
Është shumë interesante, se të krishterët kanë treguar zell shumë të madhë për ta fshehur këtë libër. Shekuj me radhë ai është mbajtur larg. Në shekullin e gjashtëmbëdhjetë, në bibliotekën e papa Sixtus - it gjendej një kopje e një përkthimi jo të rëndomtë latin dhe askujt nuk i lejohej që ta prekte. Vetëm në fillim të she-kullit të tetëmbëdhjetë kjo kopje ra në dorën e të quajturit John Toland. Më pastaj, duke kaluar nëpër duar të ndryshme, në vitin 1738 arriti në bibliotekën e Perandorisë së Vjenës.
Përkthimi anglisht i këtij Ungjilli u botua më 1907 nga shtëpia botuese Oxford - Clanderen. Por, me të dalë në shitje, vepra shkaktoi një shqetësim në botën e krishterë, ndërsa shumë prijës fetarë e përfaqësues të kishës i kaploi skepticizmi se përhapja e tepërt e librit në fjalë mund të bëhej shkak që feja e krishterë të humbej. Si pasojë, tirazhi i botuar u zhduk në mënyrë të fshehtë dhe të planifikuar. Nuk u bë e mundshme që përkthimi anglisht të botohej edhe një herë.
Në shekullin e tetëmbëdhjetë një botim i përkthyer nga latinishtja në spanjisht është hasur në biblioteka të ndryshme dhe në shitje. Këtë fakt e transmeton George Sell në përkthimin e tij anglisht të Kur’ani Kerimit. Por edhe ky përkthim është humbur.
Për fat të keq, sot nuk gjendet askund një kopje e tij. Unë pata rastin të lexoj një kopje të përkthimit anglisht, të botuar në Oxford. Ungjillin e Bernabës e kam lexuar me kujdes. Sipas meje ky Ungjill, është një dhunti shumë e madhe për të krishterët dhe se ata, vetëm për shkak të fanatikëve dhe inatçinjve kanë mbetur më të varfër për këtë vlerë.
Kudo që në literaturën e krishterë përmendej emri i tij, aty shë-nohej një kundërkomentim se fjala ishte për një Ungjill fals, prandaj është rekomanduar që të refuzohet. Disa prijës fetarë të krishterë të mangët nga shkenca kanë shkuar aq larg saqë kanë menduar se kjo është vepër e sajuar nga muslimanët. Kjo është një gënjeshtër e madhe dhe shkak i kësaj është fakti se në shumë vende në tekstin e këtij Ungjilli gjenden shënime të thukëta dhe të qarta për ardhjen e Muhamedit (a. s) në këtë botë.
Së pari, çdo njeri që e lexon, bindet në mënyrë të prerë se ai nuk është shkruar nga dora e muslimanit. Së dyti, po të ishte shkruar nga dora e një muslimani, muslimanët do ta njihnin shumë mirë dhe dijetarët muslimanë do ta theksonin shpesh dhe gjerë e gjatë në veprat e tyre. Titullin e Ungjillit të Bernabës muslimanët asqë e kishin dëgjuar para se të përkthehej Kur’ani Kerimi në gjuhën angleze nga George Sell.
Historianët, shkrimtarët, dhe fakihet që kanë qenë të informuar mirë me burimet e të krishterëve, si Taberiu, Jakupi, Mes’udi, Biruni, Ibn Hazmi, Ibn Tejmije dhe të tjerë, i përmendin katër ungjijtë dhe krishterimin, por nuk kanë dhënë as edhe shenjën më të vogël për Ungjillin e Bernabës. Bibliografitë më të besueshme dhe më të gjera të librave që gjenden në bibliotekat e shumta në botën islame janë të përgatitura nga Ibni Nedimi dhe Haxhi Halife (shih “El - Fihrist” dhe “Keshf edh - Dhunun”).
Por as në këto nuk përmendet Ungjilli i Bernabës. Argumenti i tretë dhe më i forti për t’i shpallur të pabaza pretendimet e të krishterëve, madje që 75 vjet para ardhjes së Muhamedit a. s. në këtë botë, është përmendja e Ungjillit të Bernabës (Evangelium Bernabe) në listën e përgatitur “Librat e gabuar dhe të kundërt me mendimin fetar” në kohën e papa Gelasiusit I. A mund ta kishte shkruar në atë kohë ndonjë musliman këtë Ungjill fals?
Disa njohuri themelore rreth Ungjllit të Bernabës
Para se të fillojmë me myzhdet (sihariqet) dhe lajmet që gjenden në Ungjillin e Bernabës për ardhjen e Muhamedit a. s. si pejgamber, së pari le të njoftohemi me këtë libër të cilin të krishterët nuk e kanë njohur mirë, ndërsa muslimanët nuk e kanë njohur fare, në mënyrë që ta ke¬mi më të qartë rëndësinë, përmbajtjen dhe esencën e tij. Të qartë do të kemi sidomos arsyen që të krishterët e mbaj¬tën larg këtë Ungjill. Është me rëndësi të dihet se as¬njëri prej ungjijve, që në mënyrë të respektuar dhe le¬gj¬i¬time zënë vend në Librin e Shenjtë, nuk është shkruar nga apostujt (shokët e Jezusit). Pastaj, asnjëri prej shkru¬es¬ve të këtyre ungjijve nuk ka pretenduar se është bazuar në transmetimet e apostujve. Krahas këtyre përvetë¬si¬me¬ve, nuk është shënuar burimi i asnjë shkrimi. Pra, nuk di¬het nëse vetë transmetuesi i ka dëgjuar fjalët, apo i ka pa¬rë ngjarjet. Në përgjigje të kësaj, shkruesi i Bernabës, thotë:”Unë jam njëri nga dymbëdhjetë apostujt e parë të Mesias. Prej fillimit e deri në fund kam qenë me Mesian, ngjarjet që i kam parë me sytë e mi dhe fjalët që i kam dëgjuar vetë, i shkruaj në këtë libër”. Nuk është vetëm kjo. Bernaba thotë edhe këtë: ”Mesia duke u shpërngulur nga kjo botë më ka urdhëruar që gënjeshtrave dhe thashethemeve që do të lindin për të, t’u jap fund duke ia shpjeguar botës të vërtetën”.
Kush ishte Bernaba? Emri i këtij personi haset shpesh në “Veprat e Apostujve” të Librit të Shenjtë. Ber¬na¬ba ka qenë pjesëtar i një familjeje çifute qipriote. Ësh¬të e shënuar se ka dhënë kontribut të madh për për¬hap¬jen e krishterimit dhe për ndihmën që ua ka ofruar ith¬ta¬rë¬ve të Isait. Por, nuk është përcaktuar se kur e ka pra¬nu¬ar krishterimin. Në mesin e dymbëdhjetë apostujve të ci¬lët përmenden në tre ungjijtë, emri i Bernabës nuk ha¬set. Kështu që nuk është e qartë nëse shkruesi i këtij Un¬gji¬lli është ky apo ndonjë Bernabë tjetër. Nëse e kra¬ha¬soj¬më listën e Mateut, të Markut dhe të Bernabës për apo¬stujt, do të shohim se mes tyre vetëm dy emra janë të ndry¬shëm. I pari është Thomasi, në vend të të cilit Ber¬na¬ba përdor emrin e vet, ndërsa i dyti është Shemun Ke¬na¬ni, në vend të të cilit Bernaba e shkruan emrin e Ja¬ko¬bit, birit të Jehudës (Juda). Ky emër ekziston edhe në Un¬gjillin e Llukës. Më vonë liderët dhe prijësit fetarë të krish¬terë, për ta shpëtuar veten nga Bernaba dhe Ungjilli i tij, ia kanë fshirë emrin dhe në vend të tij e kanë shkru-ar emrin e Thomasit.
Për të nderuarit dhe liderët e krishterë falsifikimet e kë¬tilla për dobitë e tyre personale ishin më se normale. Një njeri i pavarur dhe me mendje të shëndoshë, që e le¬xon Ungjillin e Bernabës dhe pastaj e krahason atë me ka¬tër ungjijtë e Dhiatës së re do të konkludojë se ky ësh¬të shumë më i mirë se të tjerët. Përjetimet dhe jeta e Je¬zu¬sit në këtë Ungjill janë sqaruar më detajisht. Pikërisht siç vepron një njeri që i ka parë dhe i ka përjetuar ngjar¬jet. Rrëfimi i ngjarjeve në katër ungjijtë është bërë me ndër¬prerje dhe jo në lidhshmëri me njëra tjetrën, ndërsa në këtë të Bernabës ato janë më të kuptimta dhe më të drej¬ta, e sidomos ngjarjet historike janë shënuar me një ren¬ditje më të kujdesshme.
Pastaj sugjerimet e Jezusit në këtë Ungjill, në kra¬ha¬sim me katër ungjijtë e tjerë, janë më të hollësishme, më të qarta dhe më të ndikueshme. Temat, si këshillat mbi mo¬noteizmin, mohimin e politeizmit, cilësitë e Zotit të Lar¬tësuar, esenca e adhurimit dhe morali i mirë janë shpje¬guar në mënyrë më të logjikshme. Edhe shembulli më i vogël nga shembujt praktikë, të cilin e jep Jezusi për ta kuptuar më mirë temën dhe gjuhën të cilën e ka për¬dorur ai, e që gjendet në këtë Ungjill, është e pa¬mund¬shme të gjendet në katër ungjijtë e tjerë. Nga kjo kup¬tohet se si Jezusi i ka këshilluar ithtarët dhe apostujt e vet. Njëherazi kuptohet edhe se çfarë metodash logjike ka përdorur ai. Një njeri që ka sadopak njohuri për gju¬hën, metodën, natyrën dhe sjelljen e Jezusit, pasi ta le¬xo¬jë këtë Ungjill, nxjerr përfundimin se ky nuk është fals ose i ndrequr nga ndokush. Nëse duhet ta themi të vër¬te¬tën, personaliteti dhe mësimet e Jezusit në Ungjillin e Ber¬nabës, në krahasim me katër ungjijtë, dalin para nesh më të qarta dhe më të thukëta. Për më tepër, në këtë Un¬gjill nuk ekzistojnë kundërshtimet dhe të metat e dukshme që gjenden në katër ungjijtë.
Jeta dhe udhëzimet e Jezusit në Ungjillin e Bernabës për¬puthen plotësisht me jetën dhe udhëzimet e një pro¬feti. Ai vetë përpara nesh del si pejgamber dhe sjell pro¬va për të gjithë pejgamberët dhe librat e mëparshëm. Për¬veç profetizmit nuk ka rrugë tjetër për ta kuptuar të vër-tetën dhe ai që nuk i merr parasysh pejgamberët nuk e merr parasysh as Allahun. Për Tevhidin - monoteizmin, profetizmin ky Ungjill thotë fjalë që përputhen me udhë¬zimet e të gjithë pejgamberëve. Edhe për namazin, agjë¬rimin dhe zeqatin udhëzon atë që është e duhur. Na¬mazet të cilat shpesh ceken në Ungjillin e Bernabës në fakt janë namazet që i kanë të njohur edhe muslimanët, si namazi i sabahut, i drekës, i iqindisë, i akshamit, i ja¬ci¬së dhe i tehexhxhudit. Posaçërisht bëhet e qartë se edhe pa¬ra çdo namazi merret abdest. Jezusi/Isai në listën e pej-gamberëve i fut edhe Davudin dhe Sulejmanin. Ndër¬kaq, çifutët dhe të krishterët këta dy pejgamberë i kanë nxjerrë prej listës së pejgamberëve. Ai pranon edhe se Is¬maili është dhebih (i bërë kurban për hir të Zotit), kësh¬tu që, një dijetar çifut, detyrohet ta pranojë këtë të vër¬tetë. Po ky dijetar thekson se çifutët, për dobi të tyre, mun¬dohen që ta bindin çdo njërin se Ishaku ka qenë i bë¬rë kurban.
Shkurt, sipas shënimeve të Ungjillit të Bernabës li¬gjë¬ratat dhe këshillat e Jezusit për ahiretin, kijametin, xhe¬netin dhe xhehenemin pothuajse janë të njëjta me shpje¬gimet që bëhen në Kur’ani Kerim.
Pse të krishterët nuk e pranojnë Ungjillin e Bernabës ?
Nëse e studiojmë çështjen pse të krishterët e kun¬dër¬shtojnë kaq ashpër këtë Ungjill, do të shohim se shkak nuk janë vetëm shenjat e qarta të cilat i përmban ai për ardhjen e Muhamedit a. s., meqë të krishterët, në fakt, këtë Ungjill e kanë refuzuar që para lindjes së Mu¬ha¬medit a. s.. Në rreshtat e mëposhtëm do të mun¬do¬he¬mi të sqa¬roj¬më shkakun e vërtetë të hidhërimit dhe të kun-dër¬shti¬mit të fortë të të krishterëve. Siç dihet, ithtarët e parë të Isait e njihnin atë vetëm si një pejgamber dhe nuk u për¬mba¬heshin pikë për pike urdhrave të Tij. Këta - ithtarët e parë të Isait – kanë jetuar sipas ligjit çifut, d.m.th. në be¬simin dhe në ibadetet e tyre nuk kanë qenë të ndryshëm nga çifutët. Dallimi i vetëm ndërmjet të krish¬terëve të pa¬rë dhe çifutëve ka qenë ky: të krishterët e parë e pranojnë Je¬zusin si Mesia dhe i besojnë atij, kur¬se çifutët nuk e pra¬noj¬në atë si profet. Më vonë, Shën Pa¬li, pasi e pranoi krish¬terimin, u mundua që romakët, gre¬kët, çifutët, po bi¬le edhe ata që nuk ishin çifut t’i bash¬konte nën çatinë e krish¬terimit. Për këtë arsye the¬meloi një fraksion apo fe të re. Kjo fe e re, në aspektin e be¬simit dhe të principeve të be¬simit, ka qenë shumë më ndry¬she nga feja të cilën është mun¬duar ta përhapë Isai. Në të vërtetë, ky shenjtor as¬një¬herë nuk e ka parë Isain dhe nuk ka marrë këshilla nga ai. Sa kohë ka qenë gjallë Isai, po edhe disa vjet pas vdekjes, ai (Pali) ka qenë njëri prej kundërshtarëve të tij. Më vonë, si i krishterë, duke e the¬meluar fenë e re, ai ka vepruar si¬pas qejfit të vet, pa u ba¬zuar në asnjë fjalë apo vepër të Isa¬it; ai madje, ka vep-ruar të kundërtën – se qëndrimi i tij ësh¬të inspirimi per¬so¬nal. Qëllimi kryesor i Palit në shpik¬jen e fesë së re ësh¬të se kjo fe është e një cilësie që çdo po¬pull i cili nuk ësh¬të çifut padyshim se do të mund që ta pra¬noj atë. Për¬veç kësaj, deklaroi se një i krishterë është të¬rësisht i pa¬varur nga Ligji i Shenjtë hebraik. Ai nuk e pra¬non fare ndry¬shimin mes hallallit dhe haramit në ush¬qim dhe në pije. Edhe traditës së synetimit, e cila për jo¬çi¬fu¬tët ishte shu¬më vështirë, i dha fund. Pali nxori edhe shu¬më teza të tjera të palogjikshme, siç është teza për su¬pe¬rioritetin e Jezusit, se Jezusi është bir i Zotit dhe se me kry¬qëzimin e tij mori mbi vete dhe i lau të gjitha mëkatet e bi¬jë¬ve të Ade¬mit. Këto mendime dhe qëndrime për po¬li¬te¬istët dhe për jobesimtarët ishin atraktive. Me këto uj¬dur¬ma Shën Pali i magjeps ata dhe mundohet t’i nxit në fenë e re. Ithtarët e parë të Isait i kundërshtuan risitë dhe be¬si¬met e kota të këtij lloji.
Por ç’e do që mendimi satanik i Shën Palit ia hapi de¬rën krishterimit dhe të gjithë ata që nuk ishin çifutë hy¬në me një hov të madh (në fenë e re)! Shumë të paktë në numër ishin ata që mundën esencialisht t’i për¬ba¬llo¬nin kësaj torture. Edhe pastaj, deri në fund të shek. III të e. s., ka pasur shumë individë që e kanë mohuar shenj¬të¬ri¬në e Jezusit. Në fillim të shek. IV të e. s. këshilli i prif¬të¬rinjëve, i mbledhur në Nike (325), mendimet dhe me¬j¬ti¬met e Shën Palit i ka pranuar si burime kryesore të krish¬terimit. Së këtejmi, edhe Perandoria Romake e pra¬noi krishterimin si fe zyrtare. Kjo ngjarje u përforcua me nxjerrjen e një ligji në kohën e perandorit Theodoseus. Pas këtej të gjitha veprat dhe dokumentet që ishin kun¬dër besimit të Shën Palit u shpallën jolegjitime. Për herë të parë në vitin 367 të e. s., në përputhje me letrën e Atha¬nasiusit, është përgatitur lista e veprave dhe e do¬ku¬men¬teve të respektuara dhe legjitime. Këtë listë e ka apro¬vuar Këshilli i mbledhur nën udhëheqjen e papës Da¬masius në vitin 382. Ndërkaq në fund të shek. V, pa¬pa Gelasius, krahas vërtetimit të kësaj liste, urdhëroi që të përgatitet edhe lista e dokumenteve dhe e veprave jo¬le¬gjitime. Është interesant se për klasifikimin e veprave të lartpërmedura, nëse janë legjitim apo jo, kriter i vetëm ka¬në qenë besimi dhe parimet të cilat i ka përshtatur ve¬të Shën Pali dhe asnjëri prej të krishterëve apo etërve të ki¬shës nuk ka marrë rrezikun në sy e të thotë nëse këto u për¬shtaten apo jo direktivave të Jezusit. Madje, në un¬gjij¬të e përfshirë në përmbledhjet e veprave legjitime dhe va¬lide nuk ka asçfarë shënimi për fjalët dhe veprat e Je¬zusit.
Merret vesh që Ungjilli i Bernabës është shënuar në fi¬llim të listës së veprave jo legjitime dhe jo valide. Shka¬ku kryesor qëndronte te përmbajtja e tij, e cila ishte në kun¬dërshtim me parimet dhe besimin fetar zyrtar, që mbre¬tëronte asokohe. Autori i librit në fillim tregon arsyen pse ka marrë në dorë lapsin për ta shkruar këtë libë¬r: ”Qëllimi i këtij libri është përmirësimi i mendimeve të atyre të cilët për t’iu përshtatur dredhive të shejtanit deklarojnë se Jezusi ësh¬të biri i Zotit. Këta njerëz synetimin e meshkujve e pranojnë si të panevojshëm, ushqimet që janë haram i bëjnë hallall. Në mesin e atyre që e bëjnë këtë gabim gjendet edhe Shën Pali”. Siç shpje¬gon Bernaba, edhe në gjallje të Jezusit ushtarët romakë po¬liteistë, të cilët edhe pse i kanë parë mrekullitë e Isait, ka¬në thënë se ai është biri i Zotit, madje edhe kanë fi¬llu¬ar të thonë se është Zot. Më vonë me këtë besim të ga¬bu¬ar janë infektuar edhe çifutët. Zhvillimet e më¬pas¬taj¬me Bernaba i transmeton kështu: ”Jezusi është demoralizuar shumë për zhvillimet e këtilla. Shumë herë, atyre që grumbu-llo¬he¬shin për rreth tij ua tërhiqte vërejtjen dhe i qortonte ashpër besimet e kota. Nxënësit e tij i dërgonte në zona të ndryshme. Këta nxë¬nës, në saje të lutjeve të tij, mu si vet ai, i tregonin popullit disa mre¬kulli. Qëllimi i këtij demonstrimi (të mrekullive) është që të tre¬gohet qartësisht se njeriu të cilit i bëhen të mundshme këto mre¬kulli nuk duhet të jetë Zot apo Bir i Zotit”.
Pastaj Bernaba transmeton biseda të ndryshme të Je¬zusit në lidhje me këtë temë. Prej këtyre bisedave kup¬tohet qartë se sa ai ka qenë kundër besimeve të kota të për¬hapura në popull. Bernaba thotë se ishte shumë i bren¬gosur për devijimin e popullit të Isait nga rruga e vër¬tetë. Ai e përgënjeshtron ashpër sidomos besimin e për¬gjithshëm të Shën Palit për vdekjen në kryq të Jezusit dhe ngjarjet që i ka parë me sytë e tij i shpjegon në këtë më¬nyrë: ”Nxënësi Jehuda (Judah, Judas), duke marrë ryshfet prej një kryerabini erdhi për ta zënë Isain. Katër engjëj, me urdh¬rin e Zotit, Isain e ngritën në qiell dhe zëri e fytyra e Jehudës u bë e njëjtë me të tij. Kështu që, i kryqëzuar nuk ishte Isai por vet Jehu¬da”. Kjo shprehje në Ungjillin e Bernabës, siç u pa, edhe pse i gërmon rrënjët e krishterimit, sjell prova bin¬dë¬se për atë që thotë Kur'ani Kerimi. Nuk duhet habitur aspak se plot 115 vjet para zbritjes së Kur’anit këto shë¬nime në Ungjillin e Bernabës ishin shkak që ky të shpallej jo legjitim nga ana e njerëzve të Kishës.
Lajmet dhe shenjat e qarta në Ungjillin e Bernabës
Çështjet të cilat i cekëm shkurtimisht më lart, mjaf¬toj¬në për të pranuar se Ungjilli i Bernabës është më i be¬su¬eshmi nga katër ungjijtë. Në këtë Ungjill fjala, vepra dhe biografia e Mesias është shpjeguar në përputhje me të vërtetën. Mjerisht, të krishterët e kanë humbur shan¬sin që kredonë, parimet e besimit dhe direktivat e Jezusit t‘i mësojnë apo t’i përmirsojnë me anë të këtij Ungjilli.
Pas këtyre shpjegimeve, mendojmë se mund t’i pa¬ra¬qesim këtu lajmet dhe shenjat që gjenden në Ungjillin e Bernabës për ardhjen e Pejgamberit (Muhamedit a.s.) të transmetuara nga goja e Jezusit/Isait. Në lajmet në fja¬lë për Muhamedin a.s. Isai ka përdorur ndonjëherë fja¬lën “Resulullah“, kurse ndonjëherë “Mesih“, ndonjëherë shpreh¬jen “Ai i cili është i denjë për lavdërim“, ndonjëherë “Lai¬lahe il-la Zot Muhammedur – Resulullah” (Zoti ësh¬të një dhe Muhamedi është i dërguari i Tij). Aq të shum¬ta janë shenjat që i ka thënë Isai për hz. Muhamedin, sa për t’i sqaruar të gjitha ato do të nevojitej një libër më vete. Që t’i transmetojmë të gjitha këto është e pa¬mund¬shme. Ne këtu do të transmetojmë vetëm disa lajme më të rëndësishme:
“Profetët që Zoti i ka dërguar, numri i të cilëve është 124 mi¬jë, kanë folur në mënyrë të komplikuar. Ndërsa pas meje do të vijë Drita e të gjithë profetëve dhe e të gjithë krijesave të shenjta, e cila do t’ua sqarojë dhe shpjegojë fjalët e profetëve. Për shkak se Ai është i Dërguari i Zotit”. (Kapitulli, 17).
“Farisijtë dhe Levitët i thanë Jezusit se, pasi që ti nuk je as Mesia, as Iljasi e as ndonjë i Dërguar tjetër, atëherë pse ligjëron dhe jep këshilla të reja dhe pse vetveten e paraqet më të madhë se Mesia. Jezu Krishti tha se, qëllimi i Zotit në paraqitjen e mre¬ku¬lli¬ve përmes meje është që t’ju tregoj juve se ato që i bëj unë janë në për¬puthshmëri me dëshirën e Zotit. Përndryshe unë nuk e quaj vet¬veten më të madh se Ai (Mesia) për të cilin flas. Unë nuk jam në atë nivel, as që kam mundësi t’ia zgjidh lidhëzat e këpucëve apo rruazën e çorapëve të tij. Ai, Mesia, është krijuar para meje dhe ai do të vijë pas meje. Ai do t’i sjellë të vërtetat e fesë, të cilat nuk do të kenë fund”. (Kapitulli, 42).
“Ju them duke u betuar se çdo profet ka ardhur si shenjë e më¬shirës së Zotit për një popull. Për këtë shkak direktivat e kë¬ty¬re profetëve nuk kanë dalë jashtë komunitetit apo popullit të cilit i ja¬në dërguar. Por me të ardhur i Dërguari i Zotit do t’ia jap atij në dorë vulën. Derisa të gjithë popujt e botës të cilët i kanë marrë di¬rektivat e Tij, të ballafaqohen me paqen dhe me mëshirën (e Zo¬tit). Ai do t’i sundojë pabesimtarët dhe idhujtarinë, ashtu do ta zhdu¬kë nga sipërfaqja e tokës saqë shejtani nuk do të gjejë vrimë për të ikur” (pas këtyre rreshtave zë vend një bisedë e gjatë e Jezu¬sit me nxënësit e Tij. Në këtë bisedë Jezu Krishti shpjegon se pro¬fe¬ti i ardhshëm do të jetë prej Bijve të Izraelit). (Kapitulli, 43).
“Juve për këtë arsye ju them se, Profeti është një kënaqësi për të gjitha krijesat e Zotit. Meqë ai është përplot me ndjenja të mira si të kuptuarit, të këshilluarit; me urtësi, fuqi, zell, dashuri. Ai ësh-të i armatosur me frymë të bujarisë, mëshirës, drejtësisë, devot¬shmë¬risë, të së vërtetës, mirësisë dhe të durimit. Atij, nga këto cilë¬si i është dhënë tri herë më tepër në krahasim me krijesat tjera të ci¬lat i ka krijuar Zoti. Ardhja tij në botë do të jetë një moment i shenj¬të. Besoni se unë atë e kam parë dhe e kam nderuar. Ashtu si¬kur të gjithë profetët e tjerë që e kanë parë dhe e kanë dëgjuar atë. Zoti duke e parë shpirtin e tij i dhuroi profecinë atij. Edhe unë kur e pashë atë nga entuziazmi mu dridh shpirti dhe i thashë: “O Muhamed! Zoti të ndihmoftë dhe mua Zoti të më bëjë të denjë që të mund të t’i lidh lidhëzat e panrofeleve tua. Në fakt nëse unë e arrij këtë do ta quaj veten një profet të madh dhe krijesë të shenj¬të të Zotit “. (Kapitulli, 44 )
“(Pasi do të largohem nga këtu) Zemra juaj mos të rënkojë dhe ju mos u frikësoni. Sepse unë nuk jam krijuesi juaj. Krijuesi im dhe i juaji është Zoti dhe Ai do t’ju mbrojë. Sa për mua, unë tash jam duke e përgatitur terrenin për të Dërguarin e ardhshëm të Zotit, i cili do të sjell paqe dhe shpëtim…Andreasi tha : ”O mësues, na trego neve disa cilësi të qarta te tij që ta njohim atë.” Jezu Krishti tha: Ai nuk do të vijë në kohën tuaj, përkundazi, ai do të vijë më vonë. Deri në atë kohë Ungjilli im ashtu do të jetë i fal¬si¬fikuar, saqë në botë do të ketë vetëm 30 besimtarë. Atëherë Zo¬tit do t’i dhimset bota dhe do të dërgojë të Dërguarin e vet. Mbi ko¬kën e atij profeti do të ketë një re (mjegull). Në saje të kësaj mje¬gulle do të bëhet e qartë se është i afërt dhe i dashur i Zotit, dhe se përmes tij bota do të bëhet do të falet nga ana e Zotit. Ai do të v¬i¬jë me një fuqi të madhe kundër pabesimtarëve dhe idhujtarinë do ta pastrojë nga sipërfaqja e tokës. Dhe unë nga kjo jam plotësisht i kënaqur dhe në fakt në saje të tij do të njihet dhe do të shenj¬të¬ro¬het Zoti ynë dhe se ai do t’ia shpjegojë të vërtetën botës. Ve¬ça¬në¬risht, ai do të hakmerret ndaj atyre të cilët mua do të më mendojnë diç më tepër se njeri...Ai do të vijë ashtu me një të vërtetë saqë ajo do të jetë më e qartë dhe më e thukët se të gjitha të vërtetat të cilat i kanë sjellë të gjithë profetët.” (Kapitulli, 72)
“Në Kudus (Jerusalem) apo në tempullin e Sulejmanit është dhë¬në fjalë (betuar) për Zotin? Por besoni fjalët e mia se do të vijë një ditë ku mëshira e Zotit do të shpallet në një qytet tjetër. Pastaj në çdo vend do t’i bëhet ibadet Atij në mënyrë të vërtetë dhe në çdo vend Zoti me më¬shirën e Tij do ti pranojë adhurimet e vër¬te¬ta...Unë në të vërtetë jam dër¬guar si shpëtimtar për popullin e Iz¬ra¬e¬lit. Por pas meje do të vijë Me¬sia, të cilin Zoti do ta dërgojë për tërë botën. Ai është ashtu një pro¬fet që Zoti e ka ktrijuar tërë bo¬tën vetëm për të. Atëherë në botë do të adhu¬rohet vetëm Zoti dhe më¬shira e Tij do të shpallet në çdo anë.” (Kapitulli, 83)
“(Mesia kryepriftit i tha:) Betohem në Zotin, i cili është i gja¬llë dhe në duart e të cilit gjindet shpirti im. Unë nuk jam ai Me¬sia të cilin e presin bota. Zoti premtimin për këtë profet ia ka dhë¬në Ib¬ra¬hi¬mit, duke i thënë: “Nëpërmes gjeneratës suaj të gjithë po¬pujt e botës në sipërfaqen e tokës do të fitojnë bollëk” (Lindje, 22:18). Pasi që Zoti të më ngrejë (lartësojë) mua nga kjo botë. Sa¬tani përsëri do të ngre¬jë kryet dhe ata të cilët nuk do të jenë be¬sim¬tarë do të supozojnë se unë jam Zoti dhe Biri i Zotit. Për këtë shkak fjalët dhe direktivat e mia do të falsifikohen. Deri atëherë saqë nuk do të mbeten vetëm se 30 besimtarë. Atëherë Zotit do t’i dhim¬set bota dhe do ta dërgojë pro¬fe¬tin e Tij. Ai është një profet për të cilin është krijuar e tërë bota. Ai pro¬fet me tërë fuqinë e tij do të vijë nga jugu dhe do t’i zhduk të gjithë idhujt bashkë me idhuj¬tarët e tyre. Satanit do t’ia marrë udhëheqësinë dhe do ta sje¬llë mëshirën e Zotit për t’i shpëtuar ata të cilët i kanë be¬su¬ar Atij. Ju lumtë atyre të cilët do ta dëgjojnë fjalën e Tij.” (Kapitulli,96)
“Kryeprifti pyeti: “A do të vijë profet tjetër pas këtij profeti të Zo¬tit? Mesia iu përgjigj: “Pas këtij kështu profet i vërtetë i dër¬guar nga ana e Zotit nuk do të vijë, por, do të vijnë shumë profetë të rrejshëm. Unë për këtë jam shumë i brengosur. Për arsye se Dja¬lli për shkak të ven¬dimit të drejtë të Zotit, do të mundohet t’i nxje¬rrë në shesh. Dhe ata (pa¬besimtarët) do të fshihen pas perdes së Ungjillit tim.” (Ka¬pi¬tulli, 97)
“Kryefallxhiu pyet: “Ky Mesia me çfarë emri do të thirret? Jezu Krishti tha: Emri i këtij Mesia do të jetë “I denjë për lav¬dë¬rim”. Respektivisht, kur Zoti e ka krijuar shpirtin e tij ia ka dh¬ënë atë emër. Dhe atij i është bërë një trajtim i posaçëm. Zoti tha që: O Muhamed, prit se për ty do të krijoj xhenetin, botën dhe shu¬më gjë¬ra të tjera, dhe të gjitha këto do të t’i jap ty dhuratë. De¬ri atëherë kur, atyre të cilët të urojnë Ty t’u jepet bollëk dhe ata të ci¬lët të mallkojnë Ty të mallkohen. Unë kur do të të dërgoj ty në botë do të dër¬goj si lajmërues i shpëtimit. Fjalët e tua do të jenë të vërteta. Ash¬tu që toka dhe qielli do të zhduken por feja jote do të qëndrojë. Pasi ësh¬të ashtu emri i tij është Muhamed.” (Kapitulli, 97)
Bernaba tregon se Jezusi, duke u ligjëruar nxënësve të tij, u tha: “Njëri prej nxënësve të mi mua do të më shesë te ar¬mi¬ku për 30 monedha (sikke) ( më vonë doli se ishte Jehuda, Ju¬dah apo Judas) dhe shtoi: “Pas kësaj ai i cili do të më shesë, jam i bin¬dur se do të vritet në emrin tim. Kështu që Zoti do të më ngrejë prej toke në qiell dhe fytyra e tij (shitësit tim) ashtu do të ndry¬sh¬o-het që çdo kush do të mendoj se jam unë. Megjithatë, vdekja në më¬nyrë të keqe do të hapë rrugë për njollosjen time. Por, njolla mbi mua do të pastrohet me ardhjen e Muhamedit, gjegjësisht, të Dër¬gu¬arit të Shenjtë të Zoti. Zoti këtë do ta bëjë për shkak të bes¬ni¬kë¬risë që e kam treguar. Ai do të më jap shpërblimin. Në këtë më¬nyrë çdo kush do të kuptojë jetën time dhe (do ta ketë të qartë) se unë nuk kam pasur aspak lidhje me një vdekje të poshtër”. (Ka¬pitulli, 113). ”(Jezusi nxënësve të tij u tha:) Pa dyshim unë juve ju them se, sikur të vërtetat të mos ishin nxjerrë nga libri i Mu¬sait, Zoti babait tonë Davudit nuk do t’i jepte libër tjetër. Dhe sikur të mos ishin bërë ndryshime në librin e Davudit, Zoti nuk do të ma jepte nua Ungjillin. Meqë Zoti nuk ishte (as) fal¬si¬fi¬kues e (as) ndryshues. Ai çdo profeti i ka dhënë të njëjtin me¬sazh. Kur ai, profeti, erdhi i pastroi të gjithë infektimet që ia kanë bërë librit tim mosbesimtarët”. (Kapitulli, 124).
Suprimimi i tri ndryshimeve
Në këto lajme dhe shenja të qarta dhe të thukëta ve¬tëm tri gjëra janë të dyshimta. Në vende tjera në Un¬gji¬llin e Ber¬na¬bës, theksohet me këmbëngulje se Jezusi nuk ka qe¬në vetë Mesia. Së dyti, jo vetëm në transmetimet e për¬men¬dura më lart, por edhe në shumë vende në Un¬gjill ësh¬të për¬kuj¬tu¬ar qartë se emri i tij origjinal arabisht ësh¬të “Mu¬hamed”. Ësh¬të vërejtur se profetët, kur kanë laj¬mëruar për ardhjen e tij u kanë ikur fjalëve të thukëta, ve¬çanërisht nuk kanë dhë¬në emra të personave. Së treti, është të bërët fjalë në shprehjet e lartpërmendura për Mu¬hamed Mus¬ta¬fa¬në a.s. si “Mesih”. Për dyshimin e parë mund të themi se jo vetëm në Un¬gjillin e Bernabës, por edhe në Ungjillin e Llu¬kës ka shë¬ni¬me se Jezusi ka urdhë¬ruar nxënësit dhe apo¬stujt e tij të mos i thonë “Me¬sia”. Shprehjet në Un¬gji¬llin e Llukës janë kë¬to: “Ai ata i pyeti: Ju si më thirni mua? Pjetri iu përgjigj: Mesia i Zo¬tit”. Për këtë i urdhëroi: “këtë mos ia thoni askujt”. (Kapitulli, 9:20-21). Prandaj, ne mendojmë se, shkaku i këtij ndalimi ësh¬¬të mosdashja e Jezusit që të ngatërojë emrin e tij me Me¬sian e pritur. Siç dihet, bijtë e Iz¬raelit presin qëmoti ardh¬jen e Mesias. Sipas tyre Mesia me shpatën e tij do t’i mun¬dë të gji¬thë armiqtë e Zotit. Pra, për këtë edhe Je¬zu¬si ka qenë i de-tyruar të tregojë se ai ve¬të nuk është Me¬sia, i cili pritet të vi¬jë, dhe se Ai do të vi¬jë pas tij. Sa i ta-kon dyshimit të dytë, në përkthimin la¬ti¬nisht të Ungjillit të Bernabës, i cili ak¬tu¬a¬lisht ekziston, me të vërtetë emri i Pajgamberit Fisnik haset si Muhamed. Por askush nuk e di se nga cila gjuhë, për-k¬thim mbi përk¬thim ka ardhur de¬ri te përkthimi latinisht. Ësh¬të e mund¬shme që Ungjilli i Bernabës të jetë në si¬ri¬a¬nish¬te.
Siç u cek më herët, sirianishteja e vjetër ishte gjuha e Je¬¬zusit dhe e apostujve. Po të ekzistonte origjinali i librit, do të ishte e mundshme të kuptohej se si është shkruar em¬ri i Mu¬hamedit a.s.. Sipas bindjes sonë, siç kemi thënë më he¬rët, kur kemi bërë fjalë për përkthimin e Ungjillit të Gjonit nga ana Ibn Ishakut, Jezusi në të vërtetë ka përdorur emrin “Munhamanna”. Ka mundësi që kjo fjalë në përkthime të ndryshme të jetë dhënë në mënyra të ndry¬shme. Më vonë, ndoshta ndonjëri nga përkthyesit e ka shkruar emrin e tij Muhamed, duke parë se emri i pej¬gam¬berit të paralajmëruar është gati i njëjtë me emrin Mu¬hamed. Për këtë arsye, është gabim të supozohet se Un¬gjilli i Bernabës është shkruar nga dora e një muslimani, vetëm ngaqë emri i Muhamedit, siç shihet, ësh¬të shkruar qartë në të.
Sa i takon pikës së tretë, në të vërtetë “Mesia” është një term izraelit. Ky term është përdorur në Kur’ani Ke¬rim për t’i bindur çifutët, të cilët mohojnë se Jezusi është Me¬sia. Për¬ndryshe, ky term nuk është as i Kur’ani Ke¬ri¬mit e as që ësh¬të përdorur në Kur’an në kuptimin të cilin ka¬në synuar çi¬futët ta përdorin. Nëse Isai ka përdorur fja¬lën Mesia për Mu¬hamedin a.s., dhe nëse kjo shprehje në Kur’an nuk është për¬dorur, nuk do të thotë se i është ve¬shur diçka Mu¬ha¬me¬dit a.s., që është në Ungjillin e Ber¬nabës e nuk është në Kur’an. Në të vërtetë, në mesin e bijve të Izraelit ka pasur një traditë të këtillë. Kur diçka apo dikush është caktuar të she¬nj¬tërohet ata persona apo ato gjëra shenjtërohen duke i stër¬pikur me yndyrë nje¬rë¬zit mbi kokë dhe gjërat sipër. Në heb¬raisht veprimit stër¬pik me yndyrë i thuhet “mesh”, ndër¬sa atyre që e stër¬pi¬kin kokën e tyre quhen “mesih”. Çanakët, pja¬tat, gotat dhe poçet të cilat gjindeshin në tempull dhe në ven¬det e adhurimit, bëheshin mesh dhe shenjtëroheshin për adhu¬¬rim. Fallxhinjtë dhe priftërinjtë, kur arrinin gradën e pri¬f¬¬tit, bëheshin mesh (shenjtëroheshin). Në të njëjtën më¬ny¬¬rë shenjtëroheshin edhe mbretërit dhe pejgamberët, du¬ke vë¬në kurorën apo duke arritur në nivelin e pro¬fe¬ci¬së. D.m.th. në historinë e bijve të Izraelit, sipas Ungjillit, ka pa¬sur raste të shumta të “Mesh” - it dhe të “Mesih” - ut. Për¬veç kësaj, Haruni a.s., përveç lajmëtar, ka qenë edhe Mesih. Mu¬sai a.s. ka qenë lajmëtar dhe nebij, Taluti mbret, Davudi a.s mbret dhe pejgamber, Sadaku sun¬du¬es dhe fallxhor dhe Elje¬sa si ne¬bij. Të gjithë këta kanë qe¬¬në mesih. Më vonë, tra¬dita e stër¬pik¬jes me yndyrë u zhduk. Ndërkaq, përcaktimi i ndonjërit nga ana e Alla¬hut, për ndonjë pozitë apo për ndo¬një detyrë, u bë e njëj¬të me të bërit “mesh” apo të shenj¬tërimit. Për shem¬bull, në Mbretërit I, kapitulli 19, është e shë¬nuar se urdhri i Zo¬tit i është dhënë Iljasit se, Haz’ajili, pa¬si të bëhet mesh, do të bëhet sundimtar i Aramit (Sirisë), dja¬li i Nem¬siut si të bëhet mesh, do të bëhet sundimtar i Iz¬ra¬e¬lit dhe si të bëhet mesh Eljesa do të bëhet pejgamber në vend të Iljasit. Koka e asnjërit prej tyre nuk është stër¬pi¬kur me yndyrë. Vetëm se, shpallja se janë sjellë në detyrë nga ana e Zotit, ka kuptimin e të bërit mesh (shenjtë¬ri¬mit). D.m.th., sipas traditës dhe të kuptuarit e bijve iz¬ra¬e¬lit fjala “me¬sih” ka kuptimin “të ngarkuarit me detyrë nga ana e Zotit”. Edhe Jezusi fjalën Mesia për Muhamedin a.s. e ka përdorur në këtë kuptim.
Shkëputur nga libri: Dialogu obligim hyjnor - Qani Nesimi
rebelisistemit- Nësë do të bësh armiq, nuk është e nevojshme që të shpallësh vetëm luftë, mjafton ta thuash të Vërtetën. (Martin Luter King)
80
Re: Ungjijtë gnostik
Ungjilli i Judës
/pikepamje krishtere/
Cili është kumtimi i vërtetë?
"National Geographic" bëri një publicitet shumë të madh rreth tekstit fetar të shekullit të 3-të të zbuluar rishtazi, që u konsiderua si Ungjilli i Juda Iskariotit.
Thelbi i tij: Juda nuk e tradhtoi Jezusin.
Ishte vetë Jezusi ai që i kërkoi personalisht dishepullit të tij më të dashur që ta dorëzonte në duart e autoriteteve, pra në duart e vdekjes. Dhe cili ishte shpërblimi i Judës? Ngjitja në parajsë dhe vendosja mbi të gjithë dishepujt e tjerë.
Një histori me të vërtetë interesante. Por për fat të keq, pas rishikimit së përkthimit të tekstit nga ana e shoqërisë së sipërpërmendur zbulova se përmbajtja e materialit ishte shumë e ndryshme.
Ndërkohë që përkthimi i "National Geographic" mbështet interpretimin provokues që e nxjerr Judën një hero, një lexim më i kujdesshëm bën të qartë faktin se Juda jo vetëm që nuk është një hero, por ai është një djall.
Dhe jo vetëm ky fakt, por edhe zgjedhje të tjera të bëra nga shkencëtarët përkatës të shoqërisë që u morën me përkthimin dhe interpretimin e tekstit të Ungjillit të Judës, janë bërë jashtë praktikave të duhura e si pasojë me rezultate të gabuara.
Për shembull, në një moment të tekstit, transkriptimi i "National Geographic" i referohet Judës si "daimon" çka sipas ekspertëve të shoqërisë do të thotë "shpirt". Aktualisht, përkthimi universalisht i pranuar për fjalën "shpirt" është "pneuma" që në literaturën gnostike do të thotë "daimon" dhe që gjithmonë ka lidhje me "demon" ose djall.
Kësisoj, Juda nuk është ai shenjtor që përshkruhet nga "National Geographic", përkundrazi. Ai nuk i merr misteret e mbretërisë për shkak se "për të është e mundur vajtja aty". Ai i merr ato vetëm sepse Jezusi i thotë se ai nuk mund të shkojë në vendin e shenjtë, pasi vetë Jezusi nuk do që Juda ta tradhtojë atë për shkak të injorancës, por për shkak të zgjedhjes.
Jezusi do që Juda të ketë dijeni për atë që po bën, në mënyrë që demoniaku Judë të vuajë atë që meriton të vuajë. Ndoshta gabimi më skandaloz e i rëndë që unë kam arritur të gjej është një modifikim që i është bërë tekstit origjinal. Sipas përkthimit në fjalë, ngjitja e Judës në mbretërinë e qiellit duhet të mallkohet.
Por është e qartë nga transkriptimi se shkencëtarët që e kanë bërë një gjë të tillë kanë ndryshuar origjinalin, i cili heq kuptimin negativ nga fjalia origjinale. Në fakt, në origjinal thuhet ekzaktësisht: "Juda nuk do të ngjitet në mbretërinë e qiellit".
Në fakt, ky ndryshim i madh me origjinalin është pranuar tashmë nga përkthyesit dhe transkriptuesit, por gjithçka është bërë shumë vonë për të ndryshuar mendimin fillestar të krijuar prej publikut në lidhje me domethënien dhe përmbajtjen e Ungjillit.
Në fund të fundit, cila është domethënia e vërtetë e Ungjillit të Judës?
Ai thotë se Juda është një lloj demoni i quajtur "I trembëdhjeti".
Sipas disa traditave gnostike, ky është emri që iu dha mbretit të djajve, një entitet i njohur edhe si Ialdabaothi, i cili jeton në mbretërinë e 13-të mbi tokë. Vetë Juda është alteregoja e tij njerëzore, agjenti i tij i fshehtë në botë.
Gnostikët vendosin shenjën e barazisë mes Ialdabaothit dhe hebreut Yahweh, të cilin e konsiderojnë si një zot xheloz, hakmarrës, si dhe kundërshtar të egër të Zotit suprem, të atij Zoti në emër të së cilit Jezusi zbriti në tokë.
Cilido që e ka shkruar Ungjillin e Judës është e qartë që ka qenë një kritikues i ashpër i rrymëës kryesore të Krishtërimit dhe ritualeve të saj. Për shkak se Juda ishte një demon që punonte për llogari të Ialdabaothit, autori mendon se kur Juda sakrifikon Jezusin, ai nuk e bën në emër të Zotit Suprem, por në emër të demonëve.
Kjo, në njëfarë mënyre, përqesh besimin e rrymëës kryesore të krishterëve në efektshmërinë e Eukaristisë. Po si ka mundësi të jenë bërë gabime të tilla serioze? A thua bëhet fjalë për gabime thjesht nga padituria, apo ka diçka më të thellë? Kjo është një pyetje për të cilën unë nuk kam një përgjigje të kënaqshme.
Sigurisht që shoqëria në fjalë ka pasur një detyrë shumë të vështirë: restaurimin e një ungjilli të vjetër. Materiali u vodh nga një varr egjiptian në vitin 1970 dhe qëndroi në errësirën e tregut të antikave për dhjetëvjeçarë me radhë, madje ka kaluar njëfarë kohe edhe në frigorifer. Është thuajse e pamundur që shoqëria të ketë përkthyer saktësisht qoftë edhe një pjesë të saj, e jo më 85% të të gjithë materialit, siç pretendon.
Mendoj se shkencëtarët e "National Geographic" donin që të kishin ekskluzivitetin për ungjillin dhe interpretimin e tij. Kjo ka bërë që personat që u morën me të, të nënshkruanin paraprakisht një deklaratë me anë të së cilës detyroheshin që të mos e diskutonin përmbajtjen e materialit me askënd tjetër, para se ai të shihte dritën e botimit.
Sipas traditës, studimi më i mirë i një vepre të përmasave dhe të rëndësisë së tillë bëhet kur foto të dorëshkrimit shpërndahen dhe publikohen para se të publikohet transkriptimi, pasi një mënyrë e tillë u jep mundësi të gjithëve të thonë fjalën e tyre dhe në fund publikimi të dalë më i plotë dhe më i saktë.
Një tjetër problem është se kur "National Geographic" publikoi transkriptimin, faksimilet e origjinalit u publikuan jo në formën e tyre të plotë dhe të saktë, duke i bërë të papërdorshme për një rishikim akademik.
Pa kopje në përmasat reale të librit është e pamundur për cilindo shkencëtar që merr përsipër të ritranskriptojë materialin që ta zhvillojë punën e tij, pasi materiali është shumë i dëmtuar. Kur dorëshkrimet studiohen vetëm nga një rreth i ngushtë dhe i mbyllur shkencëtarësh, atëherë rezultati nuk mund të jetë shumë i besueshëm dhe është shumë e vështirë për të tjerët që të bëjnë vërejtjet e duhura në lidhje me transkriptimet e bëra.
Për të shmangur gabime të tilla, Shoqëria e Literaturës Biblike ka miratuar një rezolutë të posaçme në vitin 1991, në të cilën thuhet se në rastet kur kushtet e dorëshkrimit origjinal janë shumë të këqija, të tilla që nuk e bëjnë të mundur shqyrtimin e tij nga shumë studiues, atëherë duhet të bëhen faksimile me përmasa natyrore, në mënyrë që kjo të përdoret nga të gjithë.
Në rastin e studiuesve të ungjillit të "National Geographic", një gjë e tillë nuk është bërë dhe kjo është një shkelje e rëndë nga ana e tyre. Ajo që më çudit është numri i madh i shkencëtarëve që janë frymëzuar nga versioni i "National Geographic".
Ndoshta janë të nxitur nga dëshira e vetëkuptueshme për të reformuar marrëdhënien mes hebrenjve dhe të krishterëve? Në fakt, Juda është një personazh i frikshëm.
Për të krishterët ai është njeriu që kishte gjithçka e megjithatë e tradhtoi Zotin e tij për një grusht me para. Për hebrenjtë ai është njeriu, historia e të cilit është përdorur nga të krishterët për t‘i persekutuar ata nëpër shekuj.
Edhe pse mendoj se duhet të punojmë shumë për të riparuar këtë përçarje të lashtë, nuk mendoj se një gjë e tillë duhet të bëhet duke e shpallur padrejtësisht Judën një hero.
/pikepamje krishtere/
Cili është kumtimi i vërtetë?
"National Geographic" bëri një publicitet shumë të madh rreth tekstit fetar të shekullit të 3-të të zbuluar rishtazi, që u konsiderua si Ungjilli i Juda Iskariotit.
Thelbi i tij: Juda nuk e tradhtoi Jezusin.
Ishte vetë Jezusi ai që i kërkoi personalisht dishepullit të tij më të dashur që ta dorëzonte në duart e autoriteteve, pra në duart e vdekjes. Dhe cili ishte shpërblimi i Judës? Ngjitja në parajsë dhe vendosja mbi të gjithë dishepujt e tjerë.
Një histori me të vërtetë interesante. Por për fat të keq, pas rishikimit së përkthimit të tekstit nga ana e shoqërisë së sipërpërmendur zbulova se përmbajtja e materialit ishte shumë e ndryshme.
Ndërkohë që përkthimi i "National Geographic" mbështet interpretimin provokues që e nxjerr Judën një hero, një lexim më i kujdesshëm bën të qartë faktin se Juda jo vetëm që nuk është një hero, por ai është një djall.
Dhe jo vetëm ky fakt, por edhe zgjedhje të tjera të bëra nga shkencëtarët përkatës të shoqërisë që u morën me përkthimin dhe interpretimin e tekstit të Ungjillit të Judës, janë bërë jashtë praktikave të duhura e si pasojë me rezultate të gabuara.
Për shembull, në një moment të tekstit, transkriptimi i "National Geographic" i referohet Judës si "daimon" çka sipas ekspertëve të shoqërisë do të thotë "shpirt". Aktualisht, përkthimi universalisht i pranuar për fjalën "shpirt" është "pneuma" që në literaturën gnostike do të thotë "daimon" dhe që gjithmonë ka lidhje me "demon" ose djall.
Kësisoj, Juda nuk është ai shenjtor që përshkruhet nga "National Geographic", përkundrazi. Ai nuk i merr misteret e mbretërisë për shkak se "për të është e mundur vajtja aty". Ai i merr ato vetëm sepse Jezusi i thotë se ai nuk mund të shkojë në vendin e shenjtë, pasi vetë Jezusi nuk do që Juda ta tradhtojë atë për shkak të injorancës, por për shkak të zgjedhjes.
Jezusi do që Juda të ketë dijeni për atë që po bën, në mënyrë që demoniaku Judë të vuajë atë që meriton të vuajë. Ndoshta gabimi më skandaloz e i rëndë që unë kam arritur të gjej është një modifikim që i është bërë tekstit origjinal. Sipas përkthimit në fjalë, ngjitja e Judës në mbretërinë e qiellit duhet të mallkohet.
Por është e qartë nga transkriptimi se shkencëtarët që e kanë bërë një gjë të tillë kanë ndryshuar origjinalin, i cili heq kuptimin negativ nga fjalia origjinale. Në fakt, në origjinal thuhet ekzaktësisht: "Juda nuk do të ngjitet në mbretërinë e qiellit".
Në fakt, ky ndryshim i madh me origjinalin është pranuar tashmë nga përkthyesit dhe transkriptuesit, por gjithçka është bërë shumë vonë për të ndryshuar mendimin fillestar të krijuar prej publikut në lidhje me domethënien dhe përmbajtjen e Ungjillit.
Në fund të fundit, cila është domethënia e vërtetë e Ungjillit të Judës?
Ai thotë se Juda është një lloj demoni i quajtur "I trembëdhjeti".
Sipas disa traditave gnostike, ky është emri që iu dha mbretit të djajve, një entitet i njohur edhe si Ialdabaothi, i cili jeton në mbretërinë e 13-të mbi tokë. Vetë Juda është alteregoja e tij njerëzore, agjenti i tij i fshehtë në botë.
Gnostikët vendosin shenjën e barazisë mes Ialdabaothit dhe hebreut Yahweh, të cilin e konsiderojnë si një zot xheloz, hakmarrës, si dhe kundërshtar të egër të Zotit suprem, të atij Zoti në emër të së cilit Jezusi zbriti në tokë.
Cilido që e ka shkruar Ungjillin e Judës është e qartë që ka qenë një kritikues i ashpër i rrymëës kryesore të Krishtërimit dhe ritualeve të saj. Për shkak se Juda ishte një demon që punonte për llogari të Ialdabaothit, autori mendon se kur Juda sakrifikon Jezusin, ai nuk e bën në emër të Zotit Suprem, por në emër të demonëve.
Kjo, në njëfarë mënyre, përqesh besimin e rrymëës kryesore të krishterëve në efektshmërinë e Eukaristisë. Po si ka mundësi të jenë bërë gabime të tilla serioze? A thua bëhet fjalë për gabime thjesht nga padituria, apo ka diçka më të thellë? Kjo është një pyetje për të cilën unë nuk kam një përgjigje të kënaqshme.
Sigurisht që shoqëria në fjalë ka pasur një detyrë shumë të vështirë: restaurimin e një ungjilli të vjetër. Materiali u vodh nga një varr egjiptian në vitin 1970 dhe qëndroi në errësirën e tregut të antikave për dhjetëvjeçarë me radhë, madje ka kaluar njëfarë kohe edhe në frigorifer. Është thuajse e pamundur që shoqëria të ketë përkthyer saktësisht qoftë edhe një pjesë të saj, e jo më 85% të të gjithë materialit, siç pretendon.
Mendoj se shkencëtarët e "National Geographic" donin që të kishin ekskluzivitetin për ungjillin dhe interpretimin e tij. Kjo ka bërë që personat që u morën me të, të nënshkruanin paraprakisht një deklaratë me anë të së cilës detyroheshin që të mos e diskutonin përmbajtjen e materialit me askënd tjetër, para se ai të shihte dritën e botimit.
Sipas traditës, studimi më i mirë i një vepre të përmasave dhe të rëndësisë së tillë bëhet kur foto të dorëshkrimit shpërndahen dhe publikohen para se të publikohet transkriptimi, pasi një mënyrë e tillë u jep mundësi të gjithëve të thonë fjalën e tyre dhe në fund publikimi të dalë më i plotë dhe më i saktë.
Një tjetër problem është se kur "National Geographic" publikoi transkriptimin, faksimilet e origjinalit u publikuan jo në formën e tyre të plotë dhe të saktë, duke i bërë të papërdorshme për një rishikim akademik.
Pa kopje në përmasat reale të librit është e pamundur për cilindo shkencëtar që merr përsipër të ritranskriptojë materialin që ta zhvillojë punën e tij, pasi materiali është shumë i dëmtuar. Kur dorëshkrimet studiohen vetëm nga një rreth i ngushtë dhe i mbyllur shkencëtarësh, atëherë rezultati nuk mund të jetë shumë i besueshëm dhe është shumë e vështirë për të tjerët që të bëjnë vërejtjet e duhura në lidhje me transkriptimet e bëra.
Për të shmangur gabime të tilla, Shoqëria e Literaturës Biblike ka miratuar një rezolutë të posaçme në vitin 1991, në të cilën thuhet se në rastet kur kushtet e dorëshkrimit origjinal janë shumë të këqija, të tilla që nuk e bëjnë të mundur shqyrtimin e tij nga shumë studiues, atëherë duhet të bëhen faksimile me përmasa natyrore, në mënyrë që kjo të përdoret nga të gjithë.
Në rastin e studiuesve të ungjillit të "National Geographic", një gjë e tillë nuk është bërë dhe kjo është një shkelje e rëndë nga ana e tyre. Ajo që më çudit është numri i madh i shkencëtarëve që janë frymëzuar nga versioni i "National Geographic".
Ndoshta janë të nxitur nga dëshira e vetëkuptueshme për të reformuar marrëdhënien mes hebrenjve dhe të krishterëve? Në fakt, Juda është një personazh i frikshëm.
Për të krishterët ai është njeriu që kishte gjithçka e megjithatë e tradhtoi Zotin e tij për një grusht me para. Për hebrenjtë ai është njeriu, historia e të cilit është përdorur nga të krishterët për t‘i persekutuar ata nëpër shekuj.
Edhe pse mendoj se duhet të punojmë shumë për të riparuar këtë përçarje të lashtë, nuk mendoj se një gjë e tillë duhet të bëhet duke e shpallur padrejtësisht Judën një hero.
Zattoo- 600
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi