Amerika top-secret
3 posters
Faqja 1 e 1
Amerika top-secret
Neo 25.07.10 11:01
Amerika top-secret
Bota e fshehtë e krijuar nga qeveria e Shteteve të Bashkuara pas atentateve terroristë të 11 shtatorit 2001 është bërë kaq e madhe dhe kaq top secret, saqë askush nuk e di sa kushton, sa vetë punojnë dhe cilët janë detyrat dhe përgjegjësitë e tyre.
Hetimi i "The Washington Post" ka zbuluar një gjeografi të vërtetë alternative të Shteteve të Bashkuara, një Amerikë të fshehur nga sytë e opinionit publik. Pas nëntë vitesh rritje të paprecedentë, sistemi i krijuar për të garantuar sigurinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është kaq kolosal, saqë është e pamundur të thuash nëse funksionon apo jo.
Bëhet fjalë për 1271 organizata qeveritare dhe 1931 kompani private që punojnë me detyra kundër terrorizmit, sigurisë së brendshme në pothuajse dhjetë mijë zyra në të gjithë SHBA. Përllogaritet që janë 854 mijë persona, pothuajse një herë e gjysmë sa popullsia e Uashingtonit.
Në Uashington dhe në zonën përreth tij, pas shtatorit të vitit 2001 janë ndërtuar 33 komplekse ndërtesash për veprimtarinë e shërbimeve top secret.
Të marrë së bashku zënë një hapësirë sa trefishi i sipërfaqes së Pentagonit, pra afro 158 mijë hektarë. Shumë agjenci të sigurisë dhe shërbimit të fshehtë bëjnë të njëjtën punë, duke shkaktuar dublime dhe shpërdorime. Për shembull, 51 organizata federale dhe komanda ushtarake që operojnë në 15 qytete të SHBA ndjekin fluksin e parasë që vijnë e shkojnë drejt organizatave terroriste.
Analistët që interpretojnë bisedat dhe dokumentet e siguruar falë veprimtarisë së spiunazhit kombëtar dhe ndërkombëtar, i ndajnë vlerësimet e tyre duke publikuar 50 mijë raporte të shërbimeve të fshehtë në vit: një numër kaq i madh saqë shumë raporte injorohen në mënyrë sistematike.
Nuk bëhet fjalë për çështje akademike. Është mungesa e vëmendjes dhe jo mungesa e burimeve, që shpjegojnë masakrën e Fort Hood apo atentatin terrorist të Krishtlindjeve 2009.
Janë çështje që shqetësojnë shumë edhe disa përgjegjës për sigurinë e vendit. "Pas 11 shtatorit, gjithçka është rritur kaq shumë, saqë të arrish të orientohesh është një sfidë e vërtetë", ka deklaruar sekretari i Mbrojtjes, Bob Gates.
Në Departamentin e Mbrojtjes, ku janë të përqendruar më shumë se dy të tretat e programeve të shërbimeve të fshehtë, vetëm një grup i vogël zyrtarësh të lartë, të quajtur Superuser, janë në dijeni të të gjithë veprimtarisë së departamentit.
Por, siç kanë lënë të kuptohet në intervista të ndryshme dy prej tyre, është praktikisht e pamundur të mbetesh i informuar për punën më delikate të vendit. "Nuk do të jetoj aq gjatë sa duhet për t'u informuar për gjithçka", ka thënë njëri prej dy Superuser-ave.
Tjetri ka treguar që për përmbledhjen e parë informative e çuan në një dhomë të vogël të errët, ku e ulën në një tavolinë dhe i thanë se nuk mund të kishte takime. Në një ekran filluan të tregojnë emrat e programeve antiterrorizëm, njëri pas tjetrit, deri kur ai, i dëshpëruar thirri: "Stop!": "Nuk arrija të memorizoja asgjë". Për të theksuar seriozitetin e situatës janë konkluzionet e gjeneralit në pension, John r. Vines, i cili vitin që kaloi u ngarkua të rishikonte metodën për ndjekjen e programeve më delikatë të Departamentit të Mbrojtjes.
Vines që ka komanduar 145 mijë vetë në Irak dhe di si të përballojë problemet, ka mbetur i tronditur nga ajo që ka zbuluar: "Nuk njoh asnjë agjenci që të ketë autoritetin, përgjegjësinë apo një program për koordinimin e të gjithë këtyre aktiviteteve", tha ai. "Kompleksiteti i sistemit është i papërshkrueshëm". Rezultati, ka shtuar ai, është se është e pamundur të thuash nëse falë të gjithë këtyre shpenzimeve dhe aktiviteteve vendi është sot më i sigurtë. "Duke qenë se mungon një proces koordinimi, gjithçka zgjidhet me mesazhe jo në harmoni, efikasitet të vogël dhe shpërdorime. Për këtë arsye nuk mund të vlerësojmë realisht nëse e gjithë kjo na bën më të sigurtë".
Investigimi ynë bazohet në dokumente publikë dhe kontrata, përshkrime pune, pirgje aktesh, faqe interneti dhe rrjetesh socialë si dhe qindra intervista me funksionarë dhe ish-funksionarë të shërbimeve të fshehtë, forcave të armatosura dhe kompanive të ndryshme. Shumica e tyre kanë kërkuar të ruhet anonimati, sepse nuk janë të autorizuar të lëshojnë deklarata apo sepse tremben për pasoja ndaj punës së tyre.
Baza e të dhënave e organizatave qeveritare dhe kompanive private të hedhur online nga "Washington Post" është realizuar ekskluzivisht me dokumente publikë. Investigimi është përqendruar tek aktivitetet top-secret, sepse ata të klasifikuar si më pak sekretë janë thjeshtë shumë për t'u studiuar në detaje.
Ofensiva globale
Përpara një distrikti të mbyllur në McLean, në Virginia, një kolonë automjetesh ecën përpara pothuajse me hap njeriu ashtu si çdo mëngjes, ndërkohë që në Amerikën top-secret nis një ditë e re pune. Makinat presin me durim për t'u kthyer djathtas, më pas ngjiten në një kodër dhe kthehen sërish për të mbërritur në një destinacion, i cili nuk ndodhet në asnjë hartë rrugore dhe nuk ka asnjë lloj sinjalistike. Liberty Crossing bën të pamundurën për t'u fshehur.
Por në dimër, pemët e zhveshura nuk munden të fshehin malin e betonit dhe dritaret, i madh sa pesë supermarkete Wal-Mart, që fshihet prapa një argjinature. Një hap më shumë po të bësh pa fletëhyrjen e duhur dhe ja tek shfaqen disa burra të veshur me të zeza që të drejtojnë tytën e pistoletave.
Po të kalosh rojet e armatosur dhe rrethimin, të paktën 1700 vartës federalë dhe 1200 kontraktorë punojnë në Liberty Crossing, emri i koduar që tregon zyrat qendrore të drejtorit të shërbimit të fshehtë kombëtar si dhe qendrës kombëtare antiterrorizëm.
Të dy zyrat ndajnë një forcë policore dhe mijëra vendparkime. Liberty Crossing është qendra e kompleksit të agjencive qeveritare dhe kompanive private që kanë mbirë si kërpudha pas shtatorit 2001. Por nuk është pjesa kryesore, më e kushtueshme apo më e fshehtë e industrisë së madhe të 11 shtatorit.
Mes tabelave të vendosura në hollin e një pallati të madh në Arlington County nuk është ajo e një njësie të Air Force, e quajtur Xoiws. E megjithatë, zyrat e saj janë në katin e tretë të ndërtesës. Në Elkridge, Maryland, një strukturë klandestine fshihet në një tjetër ndërtesë betoni, e cila ka dritare false për t'u dukur si një ndërtesë normale zyrash. Në Arnold, në Missouri, ndërtesa ndodhet përballë dy dyqaneve të mëdhenj Target dhe Home Depot. Në St Petersburg, në Florida, ndodhet në një ndërrtesë modeste me tulla në një lagje biznesi.
Çdo ditë, kudo në Shtetet e Bashkuara, 854 mijë punonjës publikë, ushtarakë dhe kontraktorë privatë kontrollohen dhe pranohen në zyra të mbrojtura nga kyçe elektromagnetikë, telekamera për njohjen e retinës së syrit dhe mure të fortifikuar për të mos u depërtuar prej aparaturave për interceptime mjedisore.
Nuk është ekzaktësisht "kompleksi ushtarako-industrial" i Presidentit Eisenhower, i lindur me luftën e ftohtë dhe i destinuar për të ndërtuar armë bërthamore me funksione penguese kundrejt Bashkimit Sovjetik. Kjo është një industri sigurie kombëtare me një mision më të përgjithshëm: të mposhten terroristët kudo në botë.
Shumë prej informacioneve për këtë mision janë sekretë. Për këtë arsye, është kaq e vështirë për të vlerësuar sukseset dhe pikasur problemet e America top-secret, si për shembull për të kuptuar nëse paratë shpenzohen në mënyrë të arsyeshme. Bilanci i shërbimeve të fshehtë amerikanë është shumë i madh.
Vitin e kaluar janë deklaruar 75 miliardë dollarë, 21.5 herë më shumë krahasuar me 10 shtatorin 2001. Por kjo shifër nuk përfshin shumë aktivitete ushtarake dhe programe të brendshëm antiterrorizëm. Të paktën 20 përqind e organizatave qeveritare të thirrura për t'iu kundërvënë rrezikut të terrorizmit janë krijuar ose ristrukturuar menjëherë pas 11 shtatorit.
Të tjera, që ekzistonin edhe më parë, janë rritur në mënyrë jo të përpjesshme për arsye se administrata "Bush" dhe Kongresi donin që t'u jepnin agjencive më shumë para nga sa mund të menaxhonin. Nëntë ditë pas atentateve, kongresi dha 40 miliardë dollarë, përveç parave të parashikuara tashmë në buxhetin federal, për të forcuar mbrojtjen e brendshme dhe për të nisur një ofensivë globale kundër al Kaedës. Më pas u shtuan 36.5 miliardë dollarë të tjerë në vitin 2002 dhe 44 miliardë dollarë në 2003. Ishte vetëm fillimi.
Agjencitë ushtarake dhe të shërbimit të fshehtë janë shumëfishuar falë këtyre parave. Në fund të vitit 2001 ishin krijuar tashmë 24 organizata, mes të cilave zyra për sigurinë kombëtare dhe task forcat për gjurmimin e pasurive të terroristëve jashtë vendit. Në vitin 2002 u krijuan 37 të tjera për të gjetur armë të shkatërrimit në masë, për mbledhjen e të dhënave për rreziqe të mundshëm si dhe për koordinimin e nismave të reja antiterrorizëm.
Vitin tjetër u shfaqën 36 organizata të reja, të ndjekura nga 26, më pas 31, pastaj 32 dhe në fund, të paktën 20 organizata në vit, në vitet 2008, 2009 dhe 2010. Në tërësi, si reagim pas 11 shtatorit janë krijuar apo ristrukturuar të paktën 263 organizata.
Secila ka kërkuar personel të ri dhe ka kërkuar gjithashtu mbështetje administrative dhe logjistike: centralistë, sekretari, arkivistë, arkitektë, marangozë, teknikë të ajrit të kondicionuar dhe pastrues, të gjithë me leje maksimale sigurie për të hyrë e për të dalë nga ndërtesat.
Me kaq shumë vartës, njësi dhe organizata të reja, linjat e ndarjes mes përgjegjësive të ndryshme janë bërë më konfuze dhe të padukshme. Për këtë arsye, me rekomandim të komisionit bipartizan të 11 shtatorit, në vitin 2004 administrata "Bush" dhe Kongresi vendosën që të ngrejnë një agjenci mbikëqyrjeje, zyrën e drejtorit të shërbimeve të fshehtë kombëtarë (Odni), i ngarkuar për të mbajtur nën kontroll këtë përpjekje kolosale.
Kur u inaugurua, në pranverën e vitit 2005, zyra e John d. Negropontes përbëhej nga 11 persona të vendosur në një lloj bunkeri pranë Shtëpisë së Bardhë. Një vit më vonë, agjencia u transferua në dy kate të një ndërtese tjetër. Në prill 2008 u instalua në zyrat e saj të përhershme, në Liberty Crossing.
Sot, shumë funksionarë që punojnë në agjencitë e shërbimit të fshehtë thonë se nuk i kanë të qarta idetë se cilat janë përgjegjësitë e Odni. Drejtori i fundit, Dennis C. Blair ka punuar fort për çështje dhe probleme shumë konkretë si për shembull reforma e prokurimeve, rrjetet e pajtueshëm informatikë dhe standardet analitiko-bashkëpunues.
Por Odni ka patur më shumë sasi se sa cilësi, pasi fluksi në rritje i të dhënave të shërbimit të fshehtë asgjëson kapacitetin e sistemit për t'i analizuar dhe përdorur. Çdo ditë, sistemet e mbledhjes së inforacionit të agjencisë për sigurinë kombëtare interceptojnë dhe memorizojnë 1.7 miliardë e-maile, telefonata dhe lloje të tjerë komunikimi.
Por agjencia analizon vetëm një pjesë të këtij materiali, i cili shpërndahet në 70 baza të ndryshme të dhënash. I njëjti problem u përket të gjithë agjencive të tjera të shërbimit të fshehtë, pasi asnjëra prej tyre nuk ka numër të mjaftueshëm analistësh dhe përkthyesish për këtë mal me punë.
Efekti praktik i këtij sistemi gjigant është i dukshëm, në shkallë shumë të reduktuar, në zyrën e Michael Leiter, drejtori i qendrës kombëtare antiterrorizëm. Leiter e kalon një pjesë të madhe të ditës së tij përpara katër ekraneve të kompjuterëve të reshtuar në tryezën e tij të punës. Në këmbët e tij ndodhen gjashtë hard disk-ë. Fluksi i të dhënave është kolosal dhe dhjetëra baza të dhënash ushqejnë rrjete të ndryshëm informatikë që nuk mund të ndërveprojnë mes tyre.
Populli i SCIF
Për të krijuar një tjetër ide se sa e shtrirë është America top secret, mjafton të drejtohesh për në perëndim përgjatë autostradës që të çon në aeroportin ndërkombëtar Dulles në Uashington. Aty ku qendra e vetëshërbimit Michaels dhe libraria Books-a-million ia lënë vendin gjigantëve të industrisë ushtarake Northrop Grumman dhe Lockheed Martin, merrni korsinë e daljes dhe kthehuni majtas.
Këta dy kuba me pesë kate e me ngjyrë të kaltër i përkasin agjencisë kombëtare të inteligjencës gjeohapësinore, që analizon pamjet dhe të dhënat e hartave të gjeografisë së Tokës. Kështu thuhet në një tabelë të vogël të fshehur prapa një kutie të drunjtë.
Në anën tjetër të rrugës, në zyra me ngjyrë çokollatë ndodhet Carahsoft, një kontraktor i agjencive të inteligjencës i specializuar në hartografi, analizë interceptimesh dhe grumbullim të dhënash. Pak më tutje është një qendër qeveritare e specializuar në analizën e strukturave nëntokësore.
Ka për detyrë të pikasë qendrat nëntokësore të komandës jashtë vendit që lidhen me armën e shkatërrimit në masë dhe grupet terroristë, si dhe furnizon me konsulencë ushtarakët për mënyrën e shkatërrimit të tyre. Në të gjithë vendin ekzistojnë qendra veprimtarie shumë të fshehtë, por kryeqyteti i Amerikës top secret është rajoni i Uashingtonit.
Pothuajse gjysma e industrisë së 11 shtatorit është e shpërndarë në një zonë që shtrihet nga Leesburg në drejtim të jugut deri në Quantico për t'u ngjitur drejt Uashingtonit dhe kthyer në verilindje drejt Linthicum, më pas pak më në veri në aeroportin ndërkombëtar Marshal të Baltimora-Washington.
Shumë zyra ndodhen brenda komplekseve të paarritshëm apo brenda bazave ushtarake. Të tjera ndodhen në lagje biznesi apo edhe përzihen në shkolla dhe qendra tregtare dhe kalojnë pa u vënë re nga sytë e banorëve.
Jo shumë larg nga autostrada që të çon në Dulles CIA ka zënë dy ndërtesa. Më në jug, Springfield përgatitet për të pritur qendrën e re 1.8 miliardë dollarëshe të agjencisë kombëtare për inteligjencën gjeohapësinore, që do të bëhet e katërta ndërtesë federale më e madhe në zonë dhe do të punësojë 8500 vetë. Stimujt për ekonominë janë duke financuar me qindra milionë dollarë këto lloje ndërtimesh federale në të gjithë rajonin.
Nuk është vetëm numri i zyrave që tregon diimensionet dhe kostot e një ekspansioni të tillë, por edhe ajo çfarë mbajnë brenda: monitorë, badge ku shkruhet "kërkohet shoqërim", makineri për rreze X, sirtarë ku duhet të lësh celularin dhe beeper-in, kyçe me tastierë që hapin salla speciale me mure metalikë, të papenetrueshëm nga instrumentet për interceptime telefonike dhe të mbrojtura nga alarme dhe forca të sigurisë në gjendje të reagojnë brenda çerek ore.
Çdo ndërtesë ka të paktën një nga këto salla të njohura si SCIF (Sensitive Compartmented Information Facility). Disa janë të vogla, të tjera të mëdha sa katër fusha futbolli. Në SCIF punojnë njerëz të paguar jo mirë që marrin me vete drekën nga shtëpia për të kursyer. Janë analistë nga 20 në 30 vjeç që fitoijnë nga 41 mijë në 65 mijë dollarë në vit.
Në rastin më të mirë, analizat e tyre miksojnë interpretimin kulturor dhe fragmentet e bashkëbisedimeve, dialogët e koduar, zërat anonimë, për t'i transformuar në tregues që të çojnë drejt grupeve të dyshuar që dëshirojnë të dëmtojnë SHBA. Kjo punë lehtësohet prej kompjuterëve që përzgjedhin dhe klasifikojnë të dhënat. Megjithatë, në fund analiza kërkon gjykimin njerëzor dhe gjysma e analistëve janë relativisht joekspertë. Shpesh herë, analistët me kontratë sapo kanë dalë nga universiteti dhe janë të formuar në zyrat qendrore.
Nigeriani i pashqetësuar
Problemi i shumë raporteve të shërbimit të fshehtë, shpjegon kush i lexon, është se kufizohen të përsërisin fakte që tashmë dihen. Deri edhe raportet e analistëve të qendrës kombëtare antiterrorizëm, ku duhet të hidhen informacionet sensibël më të vështirë për t'u gjurmuar, gjykohen si të pamjaftueshëm nga zyrtarët e shërbimit të fshehtë, sepse nuk prodhojnë informacione origjinalë, apo, më të mirë se sa ata të CIA-s, FBI, të agjencisë për sigurinë kombëtare apo për agjencinë e shërbimit të fshehtë të mbrojtjes.
Duke qenë se shumë informacione gjykohen të rezervuar, mund të jetë e vështirë të kesh një kuadër të përgjithshëm të asaj që ndodh çdo ditë në Amerikën top secret. Megjithatë, herë pas here del në pah një shembull. Një i kohëve të fundit nxjerr sistemin e pas 11 shtatorit në anët e tij më të mira dhe më të këqia njëkohësisht. Në vjeshtën e vitit 2009 doli lajmi se kishte diçka të çuditshme në Jemen.
Presidenti Obama firmosi një urdhër me anë të të cilit dërgonte disa reparte specialë të fshehtë për të gjetur dhe vrarë liderët e një grupi të lidhur me al Kaedën. Në Jemen, repartet specialë organizuan një qendër operacionesh të mbushur me kompjutera, pajisje hetues dhe aparatura komunikimi. U shkëmbyen mijëra interceptime, raporte, prova fotografike dhe filmime me dhjetëra organizata top secret në Shtetet e Bashkuara.
Por kur informacionet mbërritën në qendrën kombëtare antiterrorizëm në Uashington për t'u analizuar, përfunduan të varrosura nga pesë mijë dokumente me të dhëna të përgjithshme mbi terrorizmin që monitorohen përditë. Analistëve iu desh të kalojnë nga një bazë të dhënash në tjetrën, nga një monitor në tjetrin vetëm për të kuptuar se çfarë mund të ishte interesante.
Ndërkohë që operacionet ushtarakë në Jemen intensifikoheshin dhe zërat për një sulm të mundshëm terrorist sa vinin e shtoheshin, agjencitë e zbulimit i kishin hyrë punës. Fluksi i informacioneve që mbërrinin në qendrën kombëtare antiterrorizëm ishte shumë i madh.
Aty në mes kishte të dhëna jetësore. Emri i një burri në Jemen. Përmendja e një ekstremisti nigerian. Raporti i një babai nigerian i shqetësuar për të birin që ishte zhdukur në jemen. Ishin të gjithë tregues për atë që do të ndodhte kur një nigerian me emrin Umar Farouk Abdulmutallab kishte lënë Jemenin dhe në Amsterdam kishte hipur në një avion që nisej për në Detroit.
Megjithatë, askush nuk i bëri bashkë. Sepse, siç do të dëshmonin më vonë vetë zyrtarët, sistemi ishte bërë kaq i madh saqë kufijtë e përgjegjësisë ishin shuar. Abdulmutallab kishte arritur të hipte në bordin e 253 Northwest Airlines. Donte të ndizte eksplozivët që kishte fshehur në mbathje, ndërkohë që avioni ulej drejt Detroitit. Nuk ishte industria e madhe e 11 shtatorit që shmangu fatkeqësinë, por një pasagjer që e pa nigerianin dhe e ndaloi.
Ndërtimi dhe zgjerimi i zyrave vazhdon në të gjithë vendin. Shumë shpejt do të nisin punimet për një qendër të përpunimit të të dhënave me vlerë 1.7 miliardë dollarë e agjencisë për sigurinë kombëtare, pranë Salt Lake City. Vitin që vjen, në Tampa, zyra e re 25 mijë metra katrorë për zbulimin e komandës qendrore të forcave të armatosura do të ketë në krahë zyra të reja me të njëjtat dimensione dhe një vit më vonë do të ngrihen zyrat në një ndërtesë 5 mijë metra katrorë vetëm për departamentin e operacioneve specialë.
Ndërkohë, tetë kilometra në juglindje të Shtëpisë së Bardhë, departamenti për sigurinë e brendshme ka hapur kantierin e qendrës së re, që do ta ndajë me rojën bregdetare. Departamenti, që ekziston prej vetëm 7 vitesh, ka tashmë programet e tij sekretë, njësitë e kërkimit, qendrën e komandës, parkun e mjeteve të blinduar si dhe stafin prej 230 mijë punonjësish.
Në truallin ku dikur ngrihej spitali psikiatrik St elizabeths në Anacostia, do të ngrihet një ndërtesë prej 3.4 miliardë dollarësh. Do të jetë kompleksi më i madh qeveritar që është ndërtuar që nga koha e Pentagonit. Një gur ushtarak i gjeografisë alternative të Amerikës top secret, i madh katër herë sa Liberty Crossing.
Një rast "dështimi"
Fluksi i informacioneve që mbërrinin në qendrën kombëtare antiterrorizëm ishte shumë i madh. Aty në mes kishte të dhëna jetësore. Emri i një burri në Jemen. Përmendja e një ekstremisti nigerian. Raporti i një babai nigerian i shqetësuar për të birin që ishte zhdukur në jemen. Ishin të gjithë tregues për atë që do të ndodhte kur një nigerian me emrin Umar Farouk Abdulmutallab kishte lënë Jemenin dhe në Amsterdam kishte hipur në një avion që nisej për në Detroit.
Megjithatë, askush nuk i bëri bashkë. Sepse, siç do të dëshmonin më vonë vetë zyrtarët, sistemi ishte bërë kaq i madh saqë kufijtë e përgjegjësisë ishin shuar. Abdulmutallab kish arritur të hipte në bordin e 253 Northwest Airlines. Donte të ndizte eksplozivët që kishte fshehur në mbathje, ndërkohë që avioni ulej drejt Detroitit. Nuk ishte industria e madhe e 11 shtatorit që shmangu fatkeqësinë, por një pasagjer që e pa nigerianin dhe e ndaloi.
Spiuni tek dera përballë
Depozita e dyshekëve nuk është thjesht një depozitë. Nëse kalon kangjellat dhe zhvendosesh tek xhami do të zbulosh eskortën e një personazhi të rëndësishëm: një varg SUV-ësh të zinj të blinduar për t'u rezistuar shpërthimeve dhe sulmeve me armë.
Përgjatë rrugës kryesore, kartelat publicitare nuk kërkojnë të shesin shtëpi, por ftojnë ata që mendojnë se kanë të dhëna për kësi punësh që të vijnë në një panair pune pranë "Cafe Joe", që nuk është një bar dosido. Pallati i ri i zyrave ngjyrë gri të errët është në të vërtetë një lloj hoteli në të cilin mund të jepen me qira dhoma që u rezistojnë interceptimeve.
Madje, edhe kapanxha që duket nga dy ndërtesat e ulëta dhe të zgjatura nuk është një kapanxhë e thjeshtë. Rrethuar nga cilindra betoni, është një pikë aksesi për një central për transmetimet kabllorë. "Fshehtësi maksimale", pëshpërit një funksionar, që do të thotë se shumë pak personave u lejohet të dinë se çfarë transmeton.
Vende të tillë ndodhen në rrethinat e Uashingtonit, në atë që është shndërruar në një kryeqytet të një gjeografie alternative të Shteteve të Bashkuara, për shkak të përqendrimit të organizatave qeveritare sekrete dhe sipërmarrjeve private që punojnë për to.
Fort Meade është më i madhi i një sërë kompleksesh të ngjashëm të ngritur në të gjithë vendin, që përbëjnë qendrat nevralgjike të Amerikës top secret dhe 854 mijë punonjësve të saj. Zyra të tjera të ngjashme ndodhen në Dulles-chantilly, në Virginia, në Denver-Aurora, në Colorado dhe në Tampa, në Florida. Të gjithë financohen nga qeveria federale.
Në komplekset e Amerikës top secret askush nuk flet për punë. As për operacione. Për rolin e zbulimit në mbrojtjen e vendit diskutohet vetëm kur diçka shkon keq apo kur qeveria është e detyruar të hetojë, apo kur një lajm i rezervuar përfundon në gazeta.
Ekzistenca e këtyre komplekseve vihet kaq pak re saqë shumica e njerëzve as nuk e kuptojnë që po afrohen në epiqendrën e Fort Meade, as edhe kur navigatori i makinës fillon papritur të japë të dhëna të gabuara. Kur ndodh një gjë e tillë, do të thotë që agjencia për sigurnë kombëtare është pranë.
Por nuk është e lehtë të dish ku ndodhet me saktësi. Pemë, gardhe me tela dhe skarpata fshehin ndërtesat nga pothuajse të gjithë këndet. Pengesa betoni, vende roje dhe sinjale rreziku nuk u lejojnë personave të paautorizuar që të hyjnë në zyrat e agjencisë më të madhe të zbulimit të Shteteve të Bashkuara.
Prapa të gjithë këtyre pengesave shfaqen ndërtesa të mëdha kanosëse me radhë të tëra dritaresh me xhama antiplumb e antibombë. Dhe prapa xhamave janë rreth 30 mijë vetë, shumë prej të cilëve janë duke lexuar, dëgjuar apo analizuar një fluks të pafundëm bashkëbisedimesh të interceptuar 24 orë në 24, shtatë ditë në javë.
Shkolla ekskluzive
Nga rruga është e pamundur të kuptosh se sa e madhe është qendra e NSA, edhe pse zyrat e saj zënë 2 milionë kilometra katrorë, pak a shumë sa Pentagoni, dhe janë të rrethuar nga 30 hektarë parkime. Dhe do të vazhdojnë të rriten: në 15 vitet e ardhshëm janë parashikuar 10 mijë pranime të reja. Faza e parë e ekspansionit do të kushtojë 2 miliardë dollarë dhe do ta çojë hapësirën që zë Fort Meade në më shumë se 4 milionë kilometra katrorë.
Zyrat qendrore të NSA ndodhen në brendësi të bazës ushtarake të Fort Meade, që përmbledh 80 organizata qeveritare, mes të cilave shumë kompani të zbulimit. Në tërësi injektojnë çdo vit dhjetë miliardë dollarë paga dhe kontrata në ekonominë e rajonit, një shifër që shpjegon dimensionet e kompleksit, që shtrihet 15 kilometra në çdo drejtim.
Përjashtë perimetrit të NSA fillojnë të duken zyrat e agjencive dhe kompanive që punojnë për këtë agjenci dhe për organizatat e tjera të lidhura me të. Në disa zona zënë lagje të tëra. Në të tjera janë qendra të mëdha të lidhura me kampusin e NSA nga rrugë private që kanë në hyrje të tyre tabela kërcënuese për moslejim hyrjeje.
Më i madhi i këtyre komplekseve është National Business Park, 70 hektarë pallate xhami të fshehur mirë. Këtu qëndrojnë kompani të kontraktuara dhe në vendet ku të gjithë dinë për praninë e tyre përpiqen që të shfaqen sa më pak të jetë e mundur.
Por në National Business Park, ku mund të vijnë vërdallë vetëm punonjës të agjencive të tjera të ngjashme, shenjat e tyre janë shumë të mëdha dhe natën ndizen me drita të kuqe, të verdha e të kaltra: Booz Allen Hamilton, L-3 Communications, Csc, Northrop Grumman, General Dynamics, Saic.
Në kompleksin e Fort Meade janë të pranishëm më shumë se 250 kompani, 13 përqind e të gjithë atyre që janë pjesë e Amerikës top secret. Punonjësist iu nënshtrohen vazhdimisht testeve të makinës së të vërtetës, firmosin për detyra të rezervuara dhe çdo herë që dalin jashtë vendit hartojnë raporte të gjatë. Janë të stërvitur për marrëdhëniet me fqinjët e zhurmshëm dhe miqtë kuriozë. Disa marrin edhe identitete falsë.
Nëse pijnë shumë, marrin shumë borxhe apo bëjnë miqësi me njerëz të nënshtetësive të caktuara, mund të humbasin pasaportën që u mundëson të punojnë për NSA dhe agjencitë e tjera të zbulimit. Zakonisht janë të zotë në matematikë: NSA ka të punësuar numrin më të madh të matematicienëve në botë. Ka gjithashtu nevojë për ekspertë në gjuhë të huaja dhe teknologji, dhe natyrisht edhe për kriptologë.
Shumë quhej Istj, që do të thotë "introverted for sensing, thinking and judging", domethënë sipas testit të Myers-Briggs, janë persona që kanë prirjen të jenë introversë sa i përket ndjeshmërisë, mënyrës së të menduarit dhe të gjykuarit. Këto janë tiparet mbizotëruese të atyre që punojnë në Fort Meade. Një batutë e vjetër që qarkullon në atë ambient është: "Si mund të njohësh një ekstorvers në NSA? Eshtë ai që sheh këpucët e tjetrit".
"Janë ndër personat më inteligjentë në botë", thotë Ken Ulman, një drejtues i Hoëard County, një prej gjashtë konteve që hyjnë në sferën e influencës gjeografike të NSA. "Kërkojnë shkolla të mira dhe një cilësi të mirë jetese". Shkollat janë padyshim ndër më të mirat dhe vitin tjetër disa prej tyre do të përshtasin një program studimesh që parashikon t'u mësojë fëmijëve 10-vjeçarë se cilin stil jetese duhet të ndjekin për të qenë të përshtatshëm për këto lloje pune.
Jashtë njërës prej shkollave ka një radhë me autobusë të verdhë. Ata shoqërojnë fëmijët në disa prej lagjeve më të pasura të vendit. Mirëqenia ekonomike është një tjetër tipar i Amerikës top secret. Sipas institutit të statistikës, kompleksi i NSA përfshin gjashtë nga dhjetë kontetë më të pasura të Shteteve të Bashkuara.
Në të gjithë zonën gjen shembuj se si bota top secret ndërthuret me atë publike. Këtu një restorant Quiznos i ngjan çfarëdolloj lokali tjetër të zinxhirit, me përjashtim të radhës që nis të krijohet në 11 të paradites. Shumë persona në pritje mbajnë syze dielli "Oakley", marka e preferuar e atyre që kanë punuar në Afganistan apo në Irak. Dhe mbajnë veshje me ngjyrën e rërës së shkretëtirës. 40 përqind e personelit të NSA përbëhet nga ushtarakë në shërbim aktiv.
Në një tjetër zonë, një prej banorëve, Jerome Jones flet për pallatin që sapo është ngritur prapa shtëpisë së tij. "Një herë e një kohë ishte kudo fshat, më pas nisën të gërmojnë", thotë. "Nuk di çfarë po ndërtojnë, por nuk më shqetëson". Pallati, i fshehur prapa një gardhi është më i madh se një fushë futbolli. Nuk ka asnjë tabelë. Ka një adresë, por Google Maps nuk e njeh. Nëse provoni ta kërkoni, shfaqet gjithmonë si "6700". Asnjë emër rruge. Vetëm 6700.
Njerëz misteriozë
Sipas kompanisë që merret me bonifikime mjedisore "Walsh", në zonën e Uashingtonit janë 4 miijë zyra që merren me informacione të rezervuar, 25% më shumë se vitin që kaloi. Çdo ditë, personeli i "Walsh" ka 220 zyra për t'u kujdesur. Në të gjithë pallatet ka diçka për të kontrolluar.
Pas pak, në kompleksin e Fort Meade do të ketë një të ri: një pallat me katër kate që po ngrihet përbri një ndërtese private luksi. Sipas ndërtuesit, është në gjendje t'i rezistojë edhe një autobombe. Dennis Lane thotë se punëtorët e tij kanë futur më shumë shufra se normalja në të gjithë kolonat e hekurit për ta bërë më solide strukturën.
Lane është zëvendëspresident i Ryan Commercial Real Estate. Sot është 55 vjeç dhe ka punuar dhe jetuar nën hijen e NSA përgjatë të gjithë jetës dhe ka mësuar të mbajë parasysh faktin që agjencia ka një prani gjithnjë e më të madhe në komunitet. Mbledh informacione të fshehtë duke përdorur rrjetin e tij të informatorëve privatë, drejtues si ai që shpresojnë të pasurohen me një organizatë të cilën fqinjët e tij as nuk e dinë që ekziston.
Tashmë ka kuptuar që çdo herë që NSA apo një tjetër organizatë e fshehtë e qeverisë merr me qira një ndërtesë të re, do të thotë se do të pranojë kontraktorë të rinj dhe do të zgjerojë kontaktet me kompanitë lokale. Ndjek prej kohësh projektet e ndërtimit, transferimit të vendeve të punës, vendimet e kompanive.
E di që me zgjerimin e NSA, urbanistët e zonës parashikojnë krijimin e dhjetë mijë vendeve të reja të punës, të cilëve do t'u shtohen 52 mijë të tjerë me mbërritjen e njësive të reja të zbulimit që do të transferohen në Fort Meade.
Lane ishte informuar tashmë për gjithçka muaj përpara lajmërimit zyrtar që komanda e radhës gjigante ushtarake, US Cyber Command do të drejtohej nga i njëjti gjeneral me katër yje që drejton NSA-në. "Do të jetë diçka e madhe", thotë. "Një komandë kibernetike mund të zërë të gjithë zyrat që ndodhen këtu".
Lane e di sepse ka asistuar në zhvillimin e NSA pas 11 shtatorit. Tashmë, agjencia trajton 1.7 miliardë komunikime të interceptuar çdo 24 orë: email, chat, postë, adresa interneti, telefonata nga numra fiksë apo celularë.
Në mënyrën e saj, edhe Jeani Burns ka parë se si ka ndodhur e gjithë kjo. Burns, një biznesmene në kompleksin e Fort Meade është duke pirë diçka pas pune dhe tregon me gisht disa burra që rrijnë në këmbë në një qoshe tjetër të barit. "I njoh me një të parë", thotë. "Veshja. Prerja e flokëve. Qëndrimi. Kanë pamje dyshuese, sikur të kenë frikë se mos dikush i pyet se kush janë". Edhe agjentët e fshehtë vijnë këtu, për t'i kontrolluar "për t'u siguruar që ndokush nuk flet shumë".
Burns e di mirë: jeton me një prej atyre njerëzve misteriozë prej njëzetë vitesh. Më parë ishte një agjent i NSA. Tani punon me kontratë për agjencinë. Ka qenë në luftë. Nuk e di se ku. Bën diçka të rëndësishme. Nuk e di çfarë. Eshtë dashuruar me të njëzetë vite më parë dhe që atëherë i është dashur të përshtatet. Kur dalin me njerëz të tjerë, ajo i paralajmëron: "Mos e pyesni për asgjë". Ndonjëherë kuptojnë, por kur nuk kuptojnë "është telash. Nuk i takojmë më".
E quan një "vëzhgues. Jam unë e ndërfutura", thotë. "Më vjen keq që nuk më çon asnjëherë në një udhëtim, që nuk mendon asnjëherë për diçka interesante për të bërë së bashku... Ndihem pak e gënjyer". Por shton: "E respektoj seriozisht për atë që bën. Ia ka dedikuar të gjithë jetën e tij punës për të siguruar që të ruajmë stilin tonë të jetesës dhe nuk ka marrë asnjëherë një falënderim publik".
Jashtë barit, kompleksi është në aktivitet të plotë. Natën, në kufijtë e National Business Park dritat e shumë ndërtesave qëndrojnë të ndezura. 140 dhomat e Marriot Courtyard janë të gjitha të zëna, si ndodh zakonisht, nga klientë si ky burrë që vjen dhe thotë vetëm: "Jam nga ushtria".
Matematicienët, ekspertët e gjuhëve, teknikët dhe kriptologët hyjnë dhe dalin nga NSA. Ata që largohen zbresin me ashensorë në katin përdhes dhe secili ka në dorë një kuti të vogël plastike me kode. Në brendësi është një çelës që tingëllon teksa ecin. Për ata që punojnë këtu, është sinjali i ndërrimit të turnit.
Ndërkohë që ata që vijnë shtyjnë dyert e rrotullueshme, ata që largohen fusin badge-n e tyre në një makinë. Hapet një derëz. Lënë të bjerë çelësi dhe dalin më pas nga dyert e rrotullueshme. Makinat e tyre kalojnë me ngadalë dyert që mbrojnë NSA-në, duke sfiluar përkrah një fluksi të vazhdueshëm automjetesh që janë duke hyrë. Në kompleksin e Fort Meade, kryeqytet i Amerikës top secret që nuk fle kurrë dhe që sa vjen e zmadhohet, tashmë është pothuajse mesnatë.
"Siguria kombëtare shpk"
Në qershor, një gdhendës në Manassas gdhendi një tjetër yll në një mur të mermertë në zyrat qendrore të CIA-s. Ka nga një për çdo punonjës të agjencisë që ka mbetur i vrarë në luftën globale që nisi pas atentateve të 2001.
Memoriali shërben për të nderuar kurajën e punonjësve të vrarë gjatë ushtrimit të detyrës, por fsheh edhe një prej sekreteve të pas 11 shtatorit: tetë nga 22 njerëzit e vrarë nuk ishin funksionarë të CIA-s. Ishin kontraktorë, agjentë privatë të pajtuar me kontratë.
Për të garantuar që misionet më delikatë kryhen prej personave besnikë ndaj interesave të vendit, normat federale parashikojnë që kontraktorët nuk mund të kryejnë asnjëherë "funksione që i përkasin autoriteteve qeveritare".
Në realitet, në agjencitë e shërbimeve të fshehtë dhe të antiterrorizmit kjo ndodh vazhdimisht. Duhej të ishte një zgjidhje e përkohshme, por është shndërruar në një formë varësie. Nga 854 mijë persona që kryejnë veprimtari top secret, 265 mijë janë me kontratë.
Shembulli më i mirë i varësisë së Uashingtonit nga kontraktorët është CIA, e cila mund të kryejë veprimtari jashtë vendit që nuk i lejohet asnjë agjencie tjetër qeveritare. Privatët që punojnë për CIA-n rekrutojnë spiunë në Irak, japin ryshfete për të siguruar informacione në Afganistan dhe mbrojnë drejtuesit e agjencisë në vizitat në kryeqytetet e huaja.
Kanë kontribuar në arrestimin e një të dyshuari për terrorizëm në Itali, kanë marrë në pyetje persona të mbajtur në burgje të fshehtë jashtë vendit dhe kanë survejuar dezertorët e fshehur në periferi të Uashingtonit. Në zyrat qendrore në Langley analizojnë rrjetet e terrorizmit. Në kampin e stërvitjes në Virginia formojnë një brez të ri spiunësh amerikanë.
Afro 30 përqind e personelit të angazhuar nga shërbimet e fshehtë është me kontratë. Privatët mund të ofrojnë një pagë më të lartë, shpesh herë madje dyfishin e asaj që mund të paguajë shteti. Dhe duke qenë se konkurrenca është e pamëshirshme, disa ofrojnë si bonus një BMW apo një çek 15 mijë dollarësh, siç bëri për shembull në qershor Raytheon për të siguruar disa programues kompjuterikë.
Tashmë, shoqëritë me kontratë shkëpusin talente prej agjencive qeveritare. I ka ndodhur edhe CIA-s, ku punonjësit e 114 agjencive private përbëjnë një të tretën e personelit dhe zënë pothuajse dhjetë mijë vende pune.
Shumë janë pranuar me kohë të caktuar. Shpesh herë janë ish-ushtarakë apo agjentë që janë larguar për të punuar më pak dhe për të fituar më shumë duke vazhduar njëkohësisht të marrin edhe pensionin federal. Kontraktorët vrasin armiqtë, spiunojnë qeveritë e huaja dhe organizatat terroriste, marrin pjesë në formulimin e planeve të veprimit.
Në zonat e luftës grumbullojnë informacione mbi fraksionet vendës. Janë historianët, arkitektët, rekrutuesit e agjencive më të fshehta të vendit. Janë konsulentët më të besuar të gjeneralëve me katër yje. Qeveria ka aq shumë nevojë për këta privatë në gjendje të garantojnë sigurinë saqë tashmë ekzistojnë më shumë se 300 shoqëri, të mbiquajtura body shop, të specializuara në kërkimin e personelit.
Kemi përllogaritur që kontraktorët që kanë detyra të një fshehtësie maksimale janë 265 mijë. Shifra është konfirmuar nga zyrtarë të ndryshëm të lartë të shërbimeve të fshehtë. Në bazën e të dhënave të Amerikës top-secret shfaqen 1931 shoqëri që kryejnë veprimtari në nivele maksimalë fshehtësie.
Më shumë se një e katërta, 553, kanë lindur në vitin 2001, ndërkohë që të tjera që ekzistonin tashmë janë rritur shumë. Pothuajse të gjitha kanë një biznes të artë, ndërkohë që pjesa tjetër e vendit është goditur nga kriza. Industria e sigurisë kombëtare nuk i shet ushtrisë dhe shërbimeve të fshehtë vetëm avionë, anije dhe tanke.
Shet edhe ekspertë, që këshillojnë, stërvisin dhe punojnë kudo, edhe në bunkerë tetë metra poshtë Pentagonit, ku qëndrojnë krah ushtarëve me veshje luftimi, të angazhuar në survejimin e pikave të nxehta përreth botës. Sipërmarrjet private janë tashmë kaq shumë të përfshira në operacionet më delikate, saqë pa to disa misione të ushtrisë dhe të shërbimeve të fshehtë ose do të ndërpriteshin, ose do të ishin në vështirësi.
Në Departamentin për Sigurinë e Brendshme, numri i privatëve është i njëjtë me atë të agjentëve federalë. Për personelin dhe shërbimet thelbësorë, departamenti varet nga 318 shoqëri, duke përfshirë 19 agjenci që e ndihmojnë për të gjetur dhe rekrutuar personel të ri.
Në zyrën që merret me informacionet e fshehtë, gjashtë në dhjetë punonjës janë privatë. Agjencia për Sigurinë Kombëtare që kryen operacione survejimi elektronik në të gjithë botën, pranon kompani private që sjellin risitë më të fundit teknologjike. Sot bashkëpunon me të paktën 4483 shoqëri të huaja.
Zyra kombëtare e rikonjicionit, zyra e departamentit të mbrojtjes që ndërton, lançon dhe menaxhon satelitët spiunë me të cilët fotografon vende si Kina, Korea e Veriut dhe Irani, nuk mund të bënte asgjë pa ndihmën e katër shoqërive private me të cilat bashkëpunon.
Të gjithë organizatat ushtarake dhe shërbimet e fshehtë varen nga përkthyes me kontratë që komunikojnë me jashtë, përkthejnë dokumente dhe deshifrojnë interceptimet elektronike. Kërkesa për gjuhën mëmë të të huajve është kaq e madhe dhe shifrat që qeveria është gati të paguajë janë kaq të mëdha, saqë në këtë sektor janë 56 kompani në konkurrencë mes tyre.
Secila prej 16 agjencive të shërbimit të fshehtë që përgatisin rrjete kompjuterikë, komunikojnë me rrjete të agjencive të tjera dhe që merren me nxjerrjen e informacioneve që mund të shfaqin zbuluar një komplot terrorist. Vetëm në këtë sektor punojnë më shumë se 400 shoqëri.
Duke shkuar tek privati, shteti do të duhej të kursente, por në të vërtetë nuk ndodhi kështu. Nga një studim i botuar në vitin 2008 nga zyra e drejtorit të shërbimeve të fshehtë kombëtar, doli që privatët përbëjnë 29 përqind të stafit të agjencive të zbulimit, por kushtojnë sa 49% e buxhetit të destinuar për personelin.
Korridorët e pushtetit në Uashington shtrihen në vijë thuajse të drejtë nga Gjykata e Lartë, në Kongres dhe në Shtëpinë e Bardhë. Duke vazhduar më në perëndim, përtej lumit Potomac, duken qartë mbi të gjitha natën zyrat e pushtetit jozyrtar. Në periferitë rezidenciale të Virginias shfaqen shenjat e ndriçuara të Amerikës top secret: Northrop Grumman, Saic, general Dynamics.
Nga 1931 shoqëritë e përzgjedhura nga investigimi ynë që kanë kontrata top secret, 110 prej tyre kryejnë pak a shumë 90 përqind të punës private në fushën e mbrojtjes. Për të kuptuar se si këto shoqëri kanë mbërritur të dominojnë epokën e pas 11 shtatorit, nuk ka vend më të mirë se sa qendra e General Dynamics në Herndon.
Disa ditë më parë, në atë zyrë, Ken Pohill po ekzaminonte filmime në kompjuter. Në të parin dukej një kamion i bardhë në Afganistan: një videokamera e vendosur në bishtin e një avioni rikonjicioni amerikan ishte duke e ndjekur.
Pohill kishte në dispozicion dhjetëra pamje të tjera në gjendje të ndihmonin një analist të shërbimeve të fshehtë për të kuptuar nëse shoferi bënte pjesë në një organizatë, e cila depoziton bomba përgjatë rrugëve për të vrarë ushtarë amerikanë.
Pohill klikon mausin dhe shfaqet menjëherë një foto e shtëpisë së shoferit me disa të dhëna se kush e frekuenton. Më pas shfaqet një filmim me rreze infra të kuqe e mjetit. Një tjetër klikim dhe ja ku shfaqet plani i parë i një objekti që shoferi e kishte hedhur nga dritarja. Klik: pamja e një avioni spiun. Klik: rindërtimi i lëvizjeve të kamionit. Klik: dritarja e një chat-i online me të gjithë ata që po ndjekin kamionin.
Dhjetë vjet më parë, po të kishte qenë një punonjës i General Dynamics, ndoshta Pohill do të kishte punuar hekur. Në atë kohë, qendra kryesore e veprimtarisë së kompanisë ishte porti industrial i Groton, në Connecticut, atje ku burra dhe gra me çizme gome çmontonin nëndetëse. Sot, kompania krijon instrumente për mbledhjen e të dhënave si për shembull biblioteka e imazheve dixhitalë të Herndon dhe Blackberry special i Presidentit Obama.
Evolucioni i General Dynamics ka ndjekur një parim unik: shko ku janë paratë. Kompania ka përqafuar mënyrën e re amerikane të të bërit luftë të menaxhuar nga shërbimet e fshehtë. Ka krijuar sisteme për pikasjen e armiqve të vegjël si dhe pajisje për interceptimin e komunikimit përmes celularit si dhe kompjuterët e terroristëve.
Ka gjetur mënyrën për të organizuar miliardat e të dhënave të grumbulluara nga agjencitë e zbulimit në paketa informacioni që mund të analizoheshin nga një person i vetëm. Ka filluar të përthithë kompani më të vogla që mund ta ndihmonin të dominonte botën e re të shërbimeve të fshehtë.
Nga 2001 deri në 2010 ka blerë 11 agjenci të specializuara në përdorimin e satelitëve, sinjalizimet e zbulimit gjeohapësinor, survejimin, rikonjicionin, integrimin teknologjik dhe imazhet. Në 11 shtator 2001, General Dynamics punonte me organizata të reja zbulimi, sot ka kontrata me të 16-ta.
Vartësit e saj mbushin zyrat e agjencisë për sigurinë kombëtare dhe departamentit për sigurinë e brendshme. Në vitin 2003 ka inkasuar qindra milionë dollarë për të përgatitur dhe menaxhuar qendrën e re të departamentit, duke përfshirë qendrën operative kombëtare, zyrën e zbulimit dhe analizës si dhe zyrën e sigurisë.
Bilanci i General Dynamics pasqyron suksesin e transformimit të saj. Pasqyron edhe atë se sa shumë Shtetet e Bashkuara, që janë klienti kryesor i saj, janë të gatshme të paguajnë përtej kostos së punës së saj. Në vitin 2009 kompania deklaroi 31.9 miliardë dollarë të ardhura, krahasuar me 10.4 në vitin 2000. Ndërkohë, personeli është më shumë se dyfishuar: nga 43300 në 91700.
Në tremujorin e dytë të 2009, fitimet e divizioneve të saj të lidhur me operacionet e zbulimit dhe mbledhjen e informacioneve janë rritur në dhjetë miliardë, krahasuar me 2.4 miliardë në vitin 2000 dhe vitin që kaloi zinin 34 përqind të të ardhurave në tërësi.
Mjafton të shohësh qendrën e kompanisë në Falls Church për të kuptuar që biznesi ecën mirë. Ndërtesa e madhe është e mbushur me vepra arti, në mensë makaronat shërbehen në pjata porcelani me stemën e General Dynamics dhe ka një auditorium me shtatë radhë poltronash të veshura me lëkurë të bardhë, secila me nga një mikrofon dhe kompjuter. Tashmë, General Dynamics operon në çdo sektor të zbulimit. Ndihmon operatorët e kundërspiunazhit dhe formon analistë të rinj.
Ka një kontratë prej 600 milionë dollarësh me aeronautikën për të interceptuar komunikimet. Fiton një miliard dollarë në vit për të mbajtur larg hacker-at nga rrjetet kompjuterikë të qeverisë dhe për të koduar komunikimet e qeverisë.
Në shtator të vitit 2009, General Dynamics siguroi një kontratë prej dhjetë milionë dollarësh nga njësia psikologjike e komandës së operacioneve specialë të ushtrisë, për të krijuar faqe interneti që të ndikojnë në opinionet e të huajve për politikën e Shteteve të Bashkuara.
Për ta bërë këtë, ka pajtuar gazetarë dhe programues në gjendje të krijojnë dhe menaxhojnë faqe interneti lajmesh të përshtatura për pesë rajone të ndryshëm të botës. Duken si faqe normale informacioni, me emra të tillë si Setimes.com, "Lajme dhe opinione nga Europa Juglindore".
I vetmi tregues i faktit që menaxhohen për llogari të qeverisë është në fund të faqes kryesore, tek disclaimer-i. Këtë vit, të ardhurat në tërësi për General Dynamics kanë qenë 7.8 miliardë dollarë vetëm në tremujorin e parë. Gjatë një mbledhjeje të këshillit administrativ në prill, administratori i deleguar dhe presidenti Jay L. Johnson deklaroi: "Në tremujorin e parë kemi thyer çdo rekord. Dhe po përgatitemi për një tjetër vit suksesesh të mëdha".
Dana Priest & William M. Arkin
Bota e fshehtë e krijuar nga qeveria e Shteteve të Bashkuara pas atentateve terroristë të 11 shtatorit 2001 është bërë kaq e madhe dhe kaq top secret, saqë askush nuk e di sa kushton, sa vetë punojnë dhe cilët janë detyrat dhe përgjegjësitë e tyre.
Hetimi i "The Washington Post" ka zbuluar një gjeografi të vërtetë alternative të Shteteve të Bashkuara, një Amerikë të fshehur nga sytë e opinionit publik. Pas nëntë vitesh rritje të paprecedentë, sistemi i krijuar për të garantuar sigurinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është kaq kolosal, saqë është e pamundur të thuash nëse funksionon apo jo.
Bëhet fjalë për 1271 organizata qeveritare dhe 1931 kompani private që punojnë me detyra kundër terrorizmit, sigurisë së brendshme në pothuajse dhjetë mijë zyra në të gjithë SHBA. Përllogaritet që janë 854 mijë persona, pothuajse një herë e gjysmë sa popullsia e Uashingtonit.
Në Uashington dhe në zonën përreth tij, pas shtatorit të vitit 2001 janë ndërtuar 33 komplekse ndërtesash për veprimtarinë e shërbimeve top secret.
Të marrë së bashku zënë një hapësirë sa trefishi i sipërfaqes së Pentagonit, pra afro 158 mijë hektarë. Shumë agjenci të sigurisë dhe shërbimit të fshehtë bëjnë të njëjtën punë, duke shkaktuar dublime dhe shpërdorime. Për shembull, 51 organizata federale dhe komanda ushtarake që operojnë në 15 qytete të SHBA ndjekin fluksin e parasë që vijnë e shkojnë drejt organizatave terroriste.
Analistët që interpretojnë bisedat dhe dokumentet e siguruar falë veprimtarisë së spiunazhit kombëtar dhe ndërkombëtar, i ndajnë vlerësimet e tyre duke publikuar 50 mijë raporte të shërbimeve të fshehtë në vit: një numër kaq i madh saqë shumë raporte injorohen në mënyrë sistematike.
Nuk bëhet fjalë për çështje akademike. Është mungesa e vëmendjes dhe jo mungesa e burimeve, që shpjegojnë masakrën e Fort Hood apo atentatin terrorist të Krishtlindjeve 2009.
Janë çështje që shqetësojnë shumë edhe disa përgjegjës për sigurinë e vendit. "Pas 11 shtatorit, gjithçka është rritur kaq shumë, saqë të arrish të orientohesh është një sfidë e vërtetë", ka deklaruar sekretari i Mbrojtjes, Bob Gates.
Në Departamentin e Mbrojtjes, ku janë të përqendruar më shumë se dy të tretat e programeve të shërbimeve të fshehtë, vetëm një grup i vogël zyrtarësh të lartë, të quajtur Superuser, janë në dijeni të të gjithë veprimtarisë së departamentit.
Por, siç kanë lënë të kuptohet në intervista të ndryshme dy prej tyre, është praktikisht e pamundur të mbetesh i informuar për punën më delikate të vendit. "Nuk do të jetoj aq gjatë sa duhet për t'u informuar për gjithçka", ka thënë njëri prej dy Superuser-ave.
Tjetri ka treguar që për përmbledhjen e parë informative e çuan në një dhomë të vogël të errët, ku e ulën në një tavolinë dhe i thanë se nuk mund të kishte takime. Në një ekran filluan të tregojnë emrat e programeve antiterrorizëm, njëri pas tjetrit, deri kur ai, i dëshpëruar thirri: "Stop!": "Nuk arrija të memorizoja asgjë". Për të theksuar seriozitetin e situatës janë konkluzionet e gjeneralit në pension, John r. Vines, i cili vitin që kaloi u ngarkua të rishikonte metodën për ndjekjen e programeve më delikatë të Departamentit të Mbrojtjes.
Vines që ka komanduar 145 mijë vetë në Irak dhe di si të përballojë problemet, ka mbetur i tronditur nga ajo që ka zbuluar: "Nuk njoh asnjë agjenci që të ketë autoritetin, përgjegjësinë apo një program për koordinimin e të gjithë këtyre aktiviteteve", tha ai. "Kompleksiteti i sistemit është i papërshkrueshëm". Rezultati, ka shtuar ai, është se është e pamundur të thuash nëse falë të gjithë këtyre shpenzimeve dhe aktiviteteve vendi është sot më i sigurtë. "Duke qenë se mungon një proces koordinimi, gjithçka zgjidhet me mesazhe jo në harmoni, efikasitet të vogël dhe shpërdorime. Për këtë arsye nuk mund të vlerësojmë realisht nëse e gjithë kjo na bën më të sigurtë".
Investigimi ynë bazohet në dokumente publikë dhe kontrata, përshkrime pune, pirgje aktesh, faqe interneti dhe rrjetesh socialë si dhe qindra intervista me funksionarë dhe ish-funksionarë të shërbimeve të fshehtë, forcave të armatosura dhe kompanive të ndryshme. Shumica e tyre kanë kërkuar të ruhet anonimati, sepse nuk janë të autorizuar të lëshojnë deklarata apo sepse tremben për pasoja ndaj punës së tyre.
Baza e të dhënave e organizatave qeveritare dhe kompanive private të hedhur online nga "Washington Post" është realizuar ekskluzivisht me dokumente publikë. Investigimi është përqendruar tek aktivitetet top-secret, sepse ata të klasifikuar si më pak sekretë janë thjeshtë shumë për t'u studiuar në detaje.
Ofensiva globale
Përpara një distrikti të mbyllur në McLean, në Virginia, një kolonë automjetesh ecën përpara pothuajse me hap njeriu ashtu si çdo mëngjes, ndërkohë që në Amerikën top-secret nis një ditë e re pune. Makinat presin me durim për t'u kthyer djathtas, më pas ngjiten në një kodër dhe kthehen sërish për të mbërritur në një destinacion, i cili nuk ndodhet në asnjë hartë rrugore dhe nuk ka asnjë lloj sinjalistike. Liberty Crossing bën të pamundurën për t'u fshehur.
Por në dimër, pemët e zhveshura nuk munden të fshehin malin e betonit dhe dritaret, i madh sa pesë supermarkete Wal-Mart, që fshihet prapa një argjinature. Një hap më shumë po të bësh pa fletëhyrjen e duhur dhe ja tek shfaqen disa burra të veshur me të zeza që të drejtojnë tytën e pistoletave.
Po të kalosh rojet e armatosur dhe rrethimin, të paktën 1700 vartës federalë dhe 1200 kontraktorë punojnë në Liberty Crossing, emri i koduar që tregon zyrat qendrore të drejtorit të shërbimit të fshehtë kombëtar si dhe qendrës kombëtare antiterrorizëm.
Të dy zyrat ndajnë një forcë policore dhe mijëra vendparkime. Liberty Crossing është qendra e kompleksit të agjencive qeveritare dhe kompanive private që kanë mbirë si kërpudha pas shtatorit 2001. Por nuk është pjesa kryesore, më e kushtueshme apo më e fshehtë e industrisë së madhe të 11 shtatorit.
Mes tabelave të vendosura në hollin e një pallati të madh në Arlington County nuk është ajo e një njësie të Air Force, e quajtur Xoiws. E megjithatë, zyrat e saj janë në katin e tretë të ndërtesës. Në Elkridge, Maryland, një strukturë klandestine fshihet në një tjetër ndërtesë betoni, e cila ka dritare false për t'u dukur si një ndërtesë normale zyrash. Në Arnold, në Missouri, ndërtesa ndodhet përballë dy dyqaneve të mëdhenj Target dhe Home Depot. Në St Petersburg, në Florida, ndodhet në një ndërrtesë modeste me tulla në një lagje biznesi.
Çdo ditë, kudo në Shtetet e Bashkuara, 854 mijë punonjës publikë, ushtarakë dhe kontraktorë privatë kontrollohen dhe pranohen në zyra të mbrojtura nga kyçe elektromagnetikë, telekamera për njohjen e retinës së syrit dhe mure të fortifikuar për të mos u depërtuar prej aparaturave për interceptime mjedisore.
Nuk është ekzaktësisht "kompleksi ushtarako-industrial" i Presidentit Eisenhower, i lindur me luftën e ftohtë dhe i destinuar për të ndërtuar armë bërthamore me funksione penguese kundrejt Bashkimit Sovjetik. Kjo është një industri sigurie kombëtare me një mision më të përgjithshëm: të mposhten terroristët kudo në botë.
Shumë prej informacioneve për këtë mision janë sekretë. Për këtë arsye, është kaq e vështirë për të vlerësuar sukseset dhe pikasur problemet e America top-secret, si për shembull për të kuptuar nëse paratë shpenzohen në mënyrë të arsyeshme. Bilanci i shërbimeve të fshehtë amerikanë është shumë i madh.
Vitin e kaluar janë deklaruar 75 miliardë dollarë, 21.5 herë më shumë krahasuar me 10 shtatorin 2001. Por kjo shifër nuk përfshin shumë aktivitete ushtarake dhe programe të brendshëm antiterrorizëm. Të paktën 20 përqind e organizatave qeveritare të thirrura për t'iu kundërvënë rrezikut të terrorizmit janë krijuar ose ristrukturuar menjëherë pas 11 shtatorit.
Të tjera, që ekzistonin edhe më parë, janë rritur në mënyrë jo të përpjesshme për arsye se administrata "Bush" dhe Kongresi donin që t'u jepnin agjencive më shumë para nga sa mund të menaxhonin. Nëntë ditë pas atentateve, kongresi dha 40 miliardë dollarë, përveç parave të parashikuara tashmë në buxhetin federal, për të forcuar mbrojtjen e brendshme dhe për të nisur një ofensivë globale kundër al Kaedës. Më pas u shtuan 36.5 miliardë dollarë të tjerë në vitin 2002 dhe 44 miliardë dollarë në 2003. Ishte vetëm fillimi.
Agjencitë ushtarake dhe të shërbimit të fshehtë janë shumëfishuar falë këtyre parave. Në fund të vitit 2001 ishin krijuar tashmë 24 organizata, mes të cilave zyra për sigurinë kombëtare dhe task forcat për gjurmimin e pasurive të terroristëve jashtë vendit. Në vitin 2002 u krijuan 37 të tjera për të gjetur armë të shkatërrimit në masë, për mbledhjen e të dhënave për rreziqe të mundshëm si dhe për koordinimin e nismave të reja antiterrorizëm.
Vitin tjetër u shfaqën 36 organizata të reja, të ndjekura nga 26, më pas 31, pastaj 32 dhe në fund, të paktën 20 organizata në vit, në vitet 2008, 2009 dhe 2010. Në tërësi, si reagim pas 11 shtatorit janë krijuar apo ristrukturuar të paktën 263 organizata.
Secila ka kërkuar personel të ri dhe ka kërkuar gjithashtu mbështetje administrative dhe logjistike: centralistë, sekretari, arkivistë, arkitektë, marangozë, teknikë të ajrit të kondicionuar dhe pastrues, të gjithë me leje maksimale sigurie për të hyrë e për të dalë nga ndërtesat.
Me kaq shumë vartës, njësi dhe organizata të reja, linjat e ndarjes mes përgjegjësive të ndryshme janë bërë më konfuze dhe të padukshme. Për këtë arsye, me rekomandim të komisionit bipartizan të 11 shtatorit, në vitin 2004 administrata "Bush" dhe Kongresi vendosën që të ngrejnë një agjenci mbikëqyrjeje, zyrën e drejtorit të shërbimeve të fshehtë kombëtarë (Odni), i ngarkuar për të mbajtur nën kontroll këtë përpjekje kolosale.
Kur u inaugurua, në pranverën e vitit 2005, zyra e John d. Negropontes përbëhej nga 11 persona të vendosur në një lloj bunkeri pranë Shtëpisë së Bardhë. Një vit më vonë, agjencia u transferua në dy kate të një ndërtese tjetër. Në prill 2008 u instalua në zyrat e saj të përhershme, në Liberty Crossing.
Sot, shumë funksionarë që punojnë në agjencitë e shërbimit të fshehtë thonë se nuk i kanë të qarta idetë se cilat janë përgjegjësitë e Odni. Drejtori i fundit, Dennis C. Blair ka punuar fort për çështje dhe probleme shumë konkretë si për shembull reforma e prokurimeve, rrjetet e pajtueshëm informatikë dhe standardet analitiko-bashkëpunues.
Por Odni ka patur më shumë sasi se sa cilësi, pasi fluksi në rritje i të dhënave të shërbimit të fshehtë asgjëson kapacitetin e sistemit për t'i analizuar dhe përdorur. Çdo ditë, sistemet e mbledhjes së inforacionit të agjencisë për sigurinë kombëtare interceptojnë dhe memorizojnë 1.7 miliardë e-maile, telefonata dhe lloje të tjerë komunikimi.
Por agjencia analizon vetëm një pjesë të këtij materiali, i cili shpërndahet në 70 baza të ndryshme të dhënash. I njëjti problem u përket të gjithë agjencive të tjera të shërbimit të fshehtë, pasi asnjëra prej tyre nuk ka numër të mjaftueshëm analistësh dhe përkthyesish për këtë mal me punë.
Efekti praktik i këtij sistemi gjigant është i dukshëm, në shkallë shumë të reduktuar, në zyrën e Michael Leiter, drejtori i qendrës kombëtare antiterrorizëm. Leiter e kalon një pjesë të madhe të ditës së tij përpara katër ekraneve të kompjuterëve të reshtuar në tryezën e tij të punës. Në këmbët e tij ndodhen gjashtë hard disk-ë. Fluksi i të dhënave është kolosal dhe dhjetëra baza të dhënash ushqejnë rrjete të ndryshëm informatikë që nuk mund të ndërveprojnë mes tyre.
Populli i SCIF
Për të krijuar një tjetër ide se sa e shtrirë është America top secret, mjafton të drejtohesh për në perëndim përgjatë autostradës që të çon në aeroportin ndërkombëtar Dulles në Uashington. Aty ku qendra e vetëshërbimit Michaels dhe libraria Books-a-million ia lënë vendin gjigantëve të industrisë ushtarake Northrop Grumman dhe Lockheed Martin, merrni korsinë e daljes dhe kthehuni majtas.
Këta dy kuba me pesë kate e me ngjyrë të kaltër i përkasin agjencisë kombëtare të inteligjencës gjeohapësinore, që analizon pamjet dhe të dhënat e hartave të gjeografisë së Tokës. Kështu thuhet në një tabelë të vogël të fshehur prapa një kutie të drunjtë.
Në anën tjetër të rrugës, në zyra me ngjyrë çokollatë ndodhet Carahsoft, një kontraktor i agjencive të inteligjencës i specializuar në hartografi, analizë interceptimesh dhe grumbullim të dhënash. Pak më tutje është një qendër qeveritare e specializuar në analizën e strukturave nëntokësore.
Ka për detyrë të pikasë qendrat nëntokësore të komandës jashtë vendit që lidhen me armën e shkatërrimit në masë dhe grupet terroristë, si dhe furnizon me konsulencë ushtarakët për mënyrën e shkatërrimit të tyre. Në të gjithë vendin ekzistojnë qendra veprimtarie shumë të fshehtë, por kryeqyteti i Amerikës top secret është rajoni i Uashingtonit.
Pothuajse gjysma e industrisë së 11 shtatorit është e shpërndarë në një zonë që shtrihet nga Leesburg në drejtim të jugut deri në Quantico për t'u ngjitur drejt Uashingtonit dhe kthyer në verilindje drejt Linthicum, më pas pak më në veri në aeroportin ndërkombëtar Marshal të Baltimora-Washington.
Shumë zyra ndodhen brenda komplekseve të paarritshëm apo brenda bazave ushtarake. Të tjera ndodhen në lagje biznesi apo edhe përzihen në shkolla dhe qendra tregtare dhe kalojnë pa u vënë re nga sytë e banorëve.
Jo shumë larg nga autostrada që të çon në Dulles CIA ka zënë dy ndërtesa. Më në jug, Springfield përgatitet për të pritur qendrën e re 1.8 miliardë dollarëshe të agjencisë kombëtare për inteligjencën gjeohapësinore, që do të bëhet e katërta ndërtesë federale më e madhe në zonë dhe do të punësojë 8500 vetë. Stimujt për ekonominë janë duke financuar me qindra milionë dollarë këto lloje ndërtimesh federale në të gjithë rajonin.
Nuk është vetëm numri i zyrave që tregon diimensionet dhe kostot e një ekspansioni të tillë, por edhe ajo çfarë mbajnë brenda: monitorë, badge ku shkruhet "kërkohet shoqërim", makineri për rreze X, sirtarë ku duhet të lësh celularin dhe beeper-in, kyçe me tastierë që hapin salla speciale me mure metalikë, të papenetrueshëm nga instrumentet për interceptime telefonike dhe të mbrojtura nga alarme dhe forca të sigurisë në gjendje të reagojnë brenda çerek ore.
Çdo ndërtesë ka të paktën një nga këto salla të njohura si SCIF (Sensitive Compartmented Information Facility). Disa janë të vogla, të tjera të mëdha sa katër fusha futbolli. Në SCIF punojnë njerëz të paguar jo mirë që marrin me vete drekën nga shtëpia për të kursyer. Janë analistë nga 20 në 30 vjeç që fitoijnë nga 41 mijë në 65 mijë dollarë në vit.
Në rastin më të mirë, analizat e tyre miksojnë interpretimin kulturor dhe fragmentet e bashkëbisedimeve, dialogët e koduar, zërat anonimë, për t'i transformuar në tregues që të çojnë drejt grupeve të dyshuar që dëshirojnë të dëmtojnë SHBA. Kjo punë lehtësohet prej kompjuterëve që përzgjedhin dhe klasifikojnë të dhënat. Megjithatë, në fund analiza kërkon gjykimin njerëzor dhe gjysma e analistëve janë relativisht joekspertë. Shpesh herë, analistët me kontratë sapo kanë dalë nga universiteti dhe janë të formuar në zyrat qendrore.
Nigeriani i pashqetësuar
Problemi i shumë raporteve të shërbimit të fshehtë, shpjegon kush i lexon, është se kufizohen të përsërisin fakte që tashmë dihen. Deri edhe raportet e analistëve të qendrës kombëtare antiterrorizëm, ku duhet të hidhen informacionet sensibël më të vështirë për t'u gjurmuar, gjykohen si të pamjaftueshëm nga zyrtarët e shërbimit të fshehtë, sepse nuk prodhojnë informacione origjinalë, apo, më të mirë se sa ata të CIA-s, FBI, të agjencisë për sigurinë kombëtare apo për agjencinë e shërbimit të fshehtë të mbrojtjes.
Duke qenë se shumë informacione gjykohen të rezervuar, mund të jetë e vështirë të kesh një kuadër të përgjithshëm të asaj që ndodh çdo ditë në Amerikën top secret. Megjithatë, herë pas here del në pah një shembull. Një i kohëve të fundit nxjerr sistemin e pas 11 shtatorit në anët e tij më të mira dhe më të këqia njëkohësisht. Në vjeshtën e vitit 2009 doli lajmi se kishte diçka të çuditshme në Jemen.
Presidenti Obama firmosi një urdhër me anë të të cilit dërgonte disa reparte specialë të fshehtë për të gjetur dhe vrarë liderët e një grupi të lidhur me al Kaedën. Në Jemen, repartet specialë organizuan një qendër operacionesh të mbushur me kompjutera, pajisje hetues dhe aparatura komunikimi. U shkëmbyen mijëra interceptime, raporte, prova fotografike dhe filmime me dhjetëra organizata top secret në Shtetet e Bashkuara.
Por kur informacionet mbërritën në qendrën kombëtare antiterrorizëm në Uashington për t'u analizuar, përfunduan të varrosura nga pesë mijë dokumente me të dhëna të përgjithshme mbi terrorizmin që monitorohen përditë. Analistëve iu desh të kalojnë nga një bazë të dhënash në tjetrën, nga një monitor në tjetrin vetëm për të kuptuar se çfarë mund të ishte interesante.
Ndërkohë që operacionet ushtarakë në Jemen intensifikoheshin dhe zërat për një sulm të mundshëm terrorist sa vinin e shtoheshin, agjencitë e zbulimit i kishin hyrë punës. Fluksi i informacioneve që mbërrinin në qendrën kombëtare antiterrorizëm ishte shumë i madh.
Aty në mes kishte të dhëna jetësore. Emri i një burri në Jemen. Përmendja e një ekstremisti nigerian. Raporti i një babai nigerian i shqetësuar për të birin që ishte zhdukur në jemen. Ishin të gjithë tregues për atë që do të ndodhte kur një nigerian me emrin Umar Farouk Abdulmutallab kishte lënë Jemenin dhe në Amsterdam kishte hipur në një avion që nisej për në Detroit.
Megjithatë, askush nuk i bëri bashkë. Sepse, siç do të dëshmonin më vonë vetë zyrtarët, sistemi ishte bërë kaq i madh saqë kufijtë e përgjegjësisë ishin shuar. Abdulmutallab kishte arritur të hipte në bordin e 253 Northwest Airlines. Donte të ndizte eksplozivët që kishte fshehur në mbathje, ndërkohë që avioni ulej drejt Detroitit. Nuk ishte industria e madhe e 11 shtatorit që shmangu fatkeqësinë, por një pasagjer që e pa nigerianin dhe e ndaloi.
Ndërtimi dhe zgjerimi i zyrave vazhdon në të gjithë vendin. Shumë shpejt do të nisin punimet për një qendër të përpunimit të të dhënave me vlerë 1.7 miliardë dollarë e agjencisë për sigurinë kombëtare, pranë Salt Lake City. Vitin që vjen, në Tampa, zyra e re 25 mijë metra katrorë për zbulimin e komandës qendrore të forcave të armatosura do të ketë në krahë zyra të reja me të njëjtat dimensione dhe një vit më vonë do të ngrihen zyrat në një ndërtesë 5 mijë metra katrorë vetëm për departamentin e operacioneve specialë.
Ndërkohë, tetë kilometra në juglindje të Shtëpisë së Bardhë, departamenti për sigurinë e brendshme ka hapur kantierin e qendrës së re, që do ta ndajë me rojën bregdetare. Departamenti, që ekziston prej vetëm 7 vitesh, ka tashmë programet e tij sekretë, njësitë e kërkimit, qendrën e komandës, parkun e mjeteve të blinduar si dhe stafin prej 230 mijë punonjësish.
Në truallin ku dikur ngrihej spitali psikiatrik St elizabeths në Anacostia, do të ngrihet një ndërtesë prej 3.4 miliardë dollarësh. Do të jetë kompleksi më i madh qeveritar që është ndërtuar që nga koha e Pentagonit. Një gur ushtarak i gjeografisë alternative të Amerikës top secret, i madh katër herë sa Liberty Crossing.
Një rast "dështimi"
Fluksi i informacioneve që mbërrinin në qendrën kombëtare antiterrorizëm ishte shumë i madh. Aty në mes kishte të dhëna jetësore. Emri i një burri në Jemen. Përmendja e një ekstremisti nigerian. Raporti i një babai nigerian i shqetësuar për të birin që ishte zhdukur në jemen. Ishin të gjithë tregues për atë që do të ndodhte kur një nigerian me emrin Umar Farouk Abdulmutallab kishte lënë Jemenin dhe në Amsterdam kishte hipur në një avion që nisej për në Detroit.
Megjithatë, askush nuk i bëri bashkë. Sepse, siç do të dëshmonin më vonë vetë zyrtarët, sistemi ishte bërë kaq i madh saqë kufijtë e përgjegjësisë ishin shuar. Abdulmutallab kish arritur të hipte në bordin e 253 Northwest Airlines. Donte të ndizte eksplozivët që kishte fshehur në mbathje, ndërkohë që avioni ulej drejt Detroitit. Nuk ishte industria e madhe e 11 shtatorit që shmangu fatkeqësinë, por një pasagjer që e pa nigerianin dhe e ndaloi.
Spiuni tek dera përballë
Depozita e dyshekëve nuk është thjesht një depozitë. Nëse kalon kangjellat dhe zhvendosesh tek xhami do të zbulosh eskortën e një personazhi të rëndësishëm: një varg SUV-ësh të zinj të blinduar për t'u rezistuar shpërthimeve dhe sulmeve me armë.
Përgjatë rrugës kryesore, kartelat publicitare nuk kërkojnë të shesin shtëpi, por ftojnë ata që mendojnë se kanë të dhëna për kësi punësh që të vijnë në një panair pune pranë "Cafe Joe", që nuk është një bar dosido. Pallati i ri i zyrave ngjyrë gri të errët është në të vërtetë një lloj hoteli në të cilin mund të jepen me qira dhoma që u rezistojnë interceptimeve.
Madje, edhe kapanxha që duket nga dy ndërtesat e ulëta dhe të zgjatura nuk është një kapanxhë e thjeshtë. Rrethuar nga cilindra betoni, është një pikë aksesi për një central për transmetimet kabllorë. "Fshehtësi maksimale", pëshpërit një funksionar, që do të thotë se shumë pak personave u lejohet të dinë se çfarë transmeton.
Vende të tillë ndodhen në rrethinat e Uashingtonit, në atë që është shndërruar në një kryeqytet të një gjeografie alternative të Shteteve të Bashkuara, për shkak të përqendrimit të organizatave qeveritare sekrete dhe sipërmarrjeve private që punojnë për to.
Fort Meade është më i madhi i një sërë kompleksesh të ngjashëm të ngritur në të gjithë vendin, që përbëjnë qendrat nevralgjike të Amerikës top secret dhe 854 mijë punonjësve të saj. Zyra të tjera të ngjashme ndodhen në Dulles-chantilly, në Virginia, në Denver-Aurora, në Colorado dhe në Tampa, në Florida. Të gjithë financohen nga qeveria federale.
Në komplekset e Amerikës top secret askush nuk flet për punë. As për operacione. Për rolin e zbulimit në mbrojtjen e vendit diskutohet vetëm kur diçka shkon keq apo kur qeveria është e detyruar të hetojë, apo kur një lajm i rezervuar përfundon në gazeta.
Ekzistenca e këtyre komplekseve vihet kaq pak re saqë shumica e njerëzve as nuk e kuptojnë që po afrohen në epiqendrën e Fort Meade, as edhe kur navigatori i makinës fillon papritur të japë të dhëna të gabuara. Kur ndodh një gjë e tillë, do të thotë që agjencia për sigurnë kombëtare është pranë.
Por nuk është e lehtë të dish ku ndodhet me saktësi. Pemë, gardhe me tela dhe skarpata fshehin ndërtesat nga pothuajse të gjithë këndet. Pengesa betoni, vende roje dhe sinjale rreziku nuk u lejojnë personave të paautorizuar që të hyjnë në zyrat e agjencisë më të madhe të zbulimit të Shteteve të Bashkuara.
Prapa të gjithë këtyre pengesave shfaqen ndërtesa të mëdha kanosëse me radhë të tëra dritaresh me xhama antiplumb e antibombë. Dhe prapa xhamave janë rreth 30 mijë vetë, shumë prej të cilëve janë duke lexuar, dëgjuar apo analizuar një fluks të pafundëm bashkëbisedimesh të interceptuar 24 orë në 24, shtatë ditë në javë.
Shkolla ekskluzive
Nga rruga është e pamundur të kuptosh se sa e madhe është qendra e NSA, edhe pse zyrat e saj zënë 2 milionë kilometra katrorë, pak a shumë sa Pentagoni, dhe janë të rrethuar nga 30 hektarë parkime. Dhe do të vazhdojnë të rriten: në 15 vitet e ardhshëm janë parashikuar 10 mijë pranime të reja. Faza e parë e ekspansionit do të kushtojë 2 miliardë dollarë dhe do ta çojë hapësirën që zë Fort Meade në më shumë se 4 milionë kilometra katrorë.
Zyrat qendrore të NSA ndodhen në brendësi të bazës ushtarake të Fort Meade, që përmbledh 80 organizata qeveritare, mes të cilave shumë kompani të zbulimit. Në tërësi injektojnë çdo vit dhjetë miliardë dollarë paga dhe kontrata në ekonominë e rajonit, një shifër që shpjegon dimensionet e kompleksit, që shtrihet 15 kilometra në çdo drejtim.
Përjashtë perimetrit të NSA fillojnë të duken zyrat e agjencive dhe kompanive që punojnë për këtë agjenci dhe për organizatat e tjera të lidhura me të. Në disa zona zënë lagje të tëra. Në të tjera janë qendra të mëdha të lidhura me kampusin e NSA nga rrugë private që kanë në hyrje të tyre tabela kërcënuese për moslejim hyrjeje.
Më i madhi i këtyre komplekseve është National Business Park, 70 hektarë pallate xhami të fshehur mirë. Këtu qëndrojnë kompani të kontraktuara dhe në vendet ku të gjithë dinë për praninë e tyre përpiqen që të shfaqen sa më pak të jetë e mundur.
Por në National Business Park, ku mund të vijnë vërdallë vetëm punonjës të agjencive të tjera të ngjashme, shenjat e tyre janë shumë të mëdha dhe natën ndizen me drita të kuqe, të verdha e të kaltra: Booz Allen Hamilton, L-3 Communications, Csc, Northrop Grumman, General Dynamics, Saic.
Në kompleksin e Fort Meade janë të pranishëm më shumë se 250 kompani, 13 përqind e të gjithë atyre që janë pjesë e Amerikës top secret. Punonjësist iu nënshtrohen vazhdimisht testeve të makinës së të vërtetës, firmosin për detyra të rezervuara dhe çdo herë që dalin jashtë vendit hartojnë raporte të gjatë. Janë të stërvitur për marrëdhëniet me fqinjët e zhurmshëm dhe miqtë kuriozë. Disa marrin edhe identitete falsë.
Nëse pijnë shumë, marrin shumë borxhe apo bëjnë miqësi me njerëz të nënshtetësive të caktuara, mund të humbasin pasaportën që u mundëson të punojnë për NSA dhe agjencitë e tjera të zbulimit. Zakonisht janë të zotë në matematikë: NSA ka të punësuar numrin më të madh të matematicienëve në botë. Ka gjithashtu nevojë për ekspertë në gjuhë të huaja dhe teknologji, dhe natyrisht edhe për kriptologë.
Shumë quhej Istj, që do të thotë "introverted for sensing, thinking and judging", domethënë sipas testit të Myers-Briggs, janë persona që kanë prirjen të jenë introversë sa i përket ndjeshmërisë, mënyrës së të menduarit dhe të gjykuarit. Këto janë tiparet mbizotëruese të atyre që punojnë në Fort Meade. Një batutë e vjetër që qarkullon në atë ambient është: "Si mund të njohësh një ekstorvers në NSA? Eshtë ai që sheh këpucët e tjetrit".
"Janë ndër personat më inteligjentë në botë", thotë Ken Ulman, një drejtues i Hoëard County, një prej gjashtë konteve që hyjnë në sferën e influencës gjeografike të NSA. "Kërkojnë shkolla të mira dhe një cilësi të mirë jetese". Shkollat janë padyshim ndër më të mirat dhe vitin tjetër disa prej tyre do të përshtasin një program studimesh që parashikon t'u mësojë fëmijëve 10-vjeçarë se cilin stil jetese duhet të ndjekin për të qenë të përshtatshëm për këto lloje pune.
Jashtë njërës prej shkollave ka një radhë me autobusë të verdhë. Ata shoqërojnë fëmijët në disa prej lagjeve më të pasura të vendit. Mirëqenia ekonomike është një tjetër tipar i Amerikës top secret. Sipas institutit të statistikës, kompleksi i NSA përfshin gjashtë nga dhjetë kontetë më të pasura të Shteteve të Bashkuara.
Në të gjithë zonën gjen shembuj se si bota top secret ndërthuret me atë publike. Këtu një restorant Quiznos i ngjan çfarëdolloj lokali tjetër të zinxhirit, me përjashtim të radhës që nis të krijohet në 11 të paradites. Shumë persona në pritje mbajnë syze dielli "Oakley", marka e preferuar e atyre që kanë punuar në Afganistan apo në Irak. Dhe mbajnë veshje me ngjyrën e rërës së shkretëtirës. 40 përqind e personelit të NSA përbëhet nga ushtarakë në shërbim aktiv.
Në një tjetër zonë, një prej banorëve, Jerome Jones flet për pallatin që sapo është ngritur prapa shtëpisë së tij. "Një herë e një kohë ishte kudo fshat, më pas nisën të gërmojnë", thotë. "Nuk di çfarë po ndërtojnë, por nuk më shqetëson". Pallati, i fshehur prapa një gardhi është më i madh se një fushë futbolli. Nuk ka asnjë tabelë. Ka një adresë, por Google Maps nuk e njeh. Nëse provoni ta kërkoni, shfaqet gjithmonë si "6700". Asnjë emër rruge. Vetëm 6700.
Njerëz misteriozë
Sipas kompanisë që merret me bonifikime mjedisore "Walsh", në zonën e Uashingtonit janë 4 miijë zyra që merren me informacione të rezervuar, 25% më shumë se vitin që kaloi. Çdo ditë, personeli i "Walsh" ka 220 zyra për t'u kujdesur. Në të gjithë pallatet ka diçka për të kontrolluar.
Pas pak, në kompleksin e Fort Meade do të ketë një të ri: një pallat me katër kate që po ngrihet përbri një ndërtese private luksi. Sipas ndërtuesit, është në gjendje t'i rezistojë edhe një autobombe. Dennis Lane thotë se punëtorët e tij kanë futur më shumë shufra se normalja në të gjithë kolonat e hekurit për ta bërë më solide strukturën.
Lane është zëvendëspresident i Ryan Commercial Real Estate. Sot është 55 vjeç dhe ka punuar dhe jetuar nën hijen e NSA përgjatë të gjithë jetës dhe ka mësuar të mbajë parasysh faktin që agjencia ka një prani gjithnjë e më të madhe në komunitet. Mbledh informacione të fshehtë duke përdorur rrjetin e tij të informatorëve privatë, drejtues si ai që shpresojnë të pasurohen me një organizatë të cilën fqinjët e tij as nuk e dinë që ekziston.
Tashmë ka kuptuar që çdo herë që NSA apo një tjetër organizatë e fshehtë e qeverisë merr me qira një ndërtesë të re, do të thotë se do të pranojë kontraktorë të rinj dhe do të zgjerojë kontaktet me kompanitë lokale. Ndjek prej kohësh projektet e ndërtimit, transferimit të vendeve të punës, vendimet e kompanive.
E di që me zgjerimin e NSA, urbanistët e zonës parashikojnë krijimin e dhjetë mijë vendeve të reja të punës, të cilëve do t'u shtohen 52 mijë të tjerë me mbërritjen e njësive të reja të zbulimit që do të transferohen në Fort Meade.
Lane ishte informuar tashmë për gjithçka muaj përpara lajmërimit zyrtar që komanda e radhës gjigante ushtarake, US Cyber Command do të drejtohej nga i njëjti gjeneral me katër yje që drejton NSA-në. "Do të jetë diçka e madhe", thotë. "Një komandë kibernetike mund të zërë të gjithë zyrat që ndodhen këtu".
Lane e di sepse ka asistuar në zhvillimin e NSA pas 11 shtatorit. Tashmë, agjencia trajton 1.7 miliardë komunikime të interceptuar çdo 24 orë: email, chat, postë, adresa interneti, telefonata nga numra fiksë apo celularë.
Në mënyrën e saj, edhe Jeani Burns ka parë se si ka ndodhur e gjithë kjo. Burns, një biznesmene në kompleksin e Fort Meade është duke pirë diçka pas pune dhe tregon me gisht disa burra që rrijnë në këmbë në një qoshe tjetër të barit. "I njoh me një të parë", thotë. "Veshja. Prerja e flokëve. Qëndrimi. Kanë pamje dyshuese, sikur të kenë frikë se mos dikush i pyet se kush janë". Edhe agjentët e fshehtë vijnë këtu, për t'i kontrolluar "për t'u siguruar që ndokush nuk flet shumë".
Burns e di mirë: jeton me një prej atyre njerëzve misteriozë prej njëzetë vitesh. Më parë ishte një agjent i NSA. Tani punon me kontratë për agjencinë. Ka qenë në luftë. Nuk e di se ku. Bën diçka të rëndësishme. Nuk e di çfarë. Eshtë dashuruar me të njëzetë vite më parë dhe që atëherë i është dashur të përshtatet. Kur dalin me njerëz të tjerë, ajo i paralajmëron: "Mos e pyesni për asgjë". Ndonjëherë kuptojnë, por kur nuk kuptojnë "është telash. Nuk i takojmë më".
E quan një "vëzhgues. Jam unë e ndërfutura", thotë. "Më vjen keq që nuk më çon asnjëherë në një udhëtim, që nuk mendon asnjëherë për diçka interesante për të bërë së bashku... Ndihem pak e gënjyer". Por shton: "E respektoj seriozisht për atë që bën. Ia ka dedikuar të gjithë jetën e tij punës për të siguruar që të ruajmë stilin tonë të jetesës dhe nuk ka marrë asnjëherë një falënderim publik".
Jashtë barit, kompleksi është në aktivitet të plotë. Natën, në kufijtë e National Business Park dritat e shumë ndërtesave qëndrojnë të ndezura. 140 dhomat e Marriot Courtyard janë të gjitha të zëna, si ndodh zakonisht, nga klientë si ky burrë që vjen dhe thotë vetëm: "Jam nga ushtria".
Matematicienët, ekspertët e gjuhëve, teknikët dhe kriptologët hyjnë dhe dalin nga NSA. Ata që largohen zbresin me ashensorë në katin përdhes dhe secili ka në dorë një kuti të vogël plastike me kode. Në brendësi është një çelës që tingëllon teksa ecin. Për ata që punojnë këtu, është sinjali i ndërrimit të turnit.
Ndërkohë që ata që vijnë shtyjnë dyert e rrotullueshme, ata që largohen fusin badge-n e tyre në një makinë. Hapet një derëz. Lënë të bjerë çelësi dhe dalin më pas nga dyert e rrotullueshme. Makinat e tyre kalojnë me ngadalë dyert që mbrojnë NSA-në, duke sfiluar përkrah një fluksi të vazhdueshëm automjetesh që janë duke hyrë. Në kompleksin e Fort Meade, kryeqytet i Amerikës top secret që nuk fle kurrë dhe që sa vjen e zmadhohet, tashmë është pothuajse mesnatë.
"Siguria kombëtare shpk"
Në qershor, një gdhendës në Manassas gdhendi një tjetër yll në një mur të mermertë në zyrat qendrore të CIA-s. Ka nga një për çdo punonjës të agjencisë që ka mbetur i vrarë në luftën globale që nisi pas atentateve të 2001.
Memoriali shërben për të nderuar kurajën e punonjësve të vrarë gjatë ushtrimit të detyrës, por fsheh edhe një prej sekreteve të pas 11 shtatorit: tetë nga 22 njerëzit e vrarë nuk ishin funksionarë të CIA-s. Ishin kontraktorë, agjentë privatë të pajtuar me kontratë.
Për të garantuar që misionet më delikatë kryhen prej personave besnikë ndaj interesave të vendit, normat federale parashikojnë që kontraktorët nuk mund të kryejnë asnjëherë "funksione që i përkasin autoriteteve qeveritare".
Në realitet, në agjencitë e shërbimeve të fshehtë dhe të antiterrorizmit kjo ndodh vazhdimisht. Duhej të ishte një zgjidhje e përkohshme, por është shndërruar në një formë varësie. Nga 854 mijë persona që kryejnë veprimtari top secret, 265 mijë janë me kontratë.
Shembulli më i mirë i varësisë së Uashingtonit nga kontraktorët është CIA, e cila mund të kryejë veprimtari jashtë vendit që nuk i lejohet asnjë agjencie tjetër qeveritare. Privatët që punojnë për CIA-n rekrutojnë spiunë në Irak, japin ryshfete për të siguruar informacione në Afganistan dhe mbrojnë drejtuesit e agjencisë në vizitat në kryeqytetet e huaja.
Kanë kontribuar në arrestimin e një të dyshuari për terrorizëm në Itali, kanë marrë në pyetje persona të mbajtur në burgje të fshehtë jashtë vendit dhe kanë survejuar dezertorët e fshehur në periferi të Uashingtonit. Në zyrat qendrore në Langley analizojnë rrjetet e terrorizmit. Në kampin e stërvitjes në Virginia formojnë një brez të ri spiunësh amerikanë.
Afro 30 përqind e personelit të angazhuar nga shërbimet e fshehtë është me kontratë. Privatët mund të ofrojnë një pagë më të lartë, shpesh herë madje dyfishin e asaj që mund të paguajë shteti. Dhe duke qenë se konkurrenca është e pamëshirshme, disa ofrojnë si bonus një BMW apo një çek 15 mijë dollarësh, siç bëri për shembull në qershor Raytheon për të siguruar disa programues kompjuterikë.
Tashmë, shoqëritë me kontratë shkëpusin talente prej agjencive qeveritare. I ka ndodhur edhe CIA-s, ku punonjësit e 114 agjencive private përbëjnë një të tretën e personelit dhe zënë pothuajse dhjetë mijë vende pune.
Shumë janë pranuar me kohë të caktuar. Shpesh herë janë ish-ushtarakë apo agjentë që janë larguar për të punuar më pak dhe për të fituar më shumë duke vazhduar njëkohësisht të marrin edhe pensionin federal. Kontraktorët vrasin armiqtë, spiunojnë qeveritë e huaja dhe organizatat terroriste, marrin pjesë në formulimin e planeve të veprimit.
Në zonat e luftës grumbullojnë informacione mbi fraksionet vendës. Janë historianët, arkitektët, rekrutuesit e agjencive më të fshehta të vendit. Janë konsulentët më të besuar të gjeneralëve me katër yje. Qeveria ka aq shumë nevojë për këta privatë në gjendje të garantojnë sigurinë saqë tashmë ekzistojnë më shumë se 300 shoqëri, të mbiquajtura body shop, të specializuara në kërkimin e personelit.
Kemi përllogaritur që kontraktorët që kanë detyra të një fshehtësie maksimale janë 265 mijë. Shifra është konfirmuar nga zyrtarë të ndryshëm të lartë të shërbimeve të fshehtë. Në bazën e të dhënave të Amerikës top-secret shfaqen 1931 shoqëri që kryejnë veprimtari në nivele maksimalë fshehtësie.
Më shumë se një e katërta, 553, kanë lindur në vitin 2001, ndërkohë që të tjera që ekzistonin tashmë janë rritur shumë. Pothuajse të gjitha kanë një biznes të artë, ndërkohë që pjesa tjetër e vendit është goditur nga kriza. Industria e sigurisë kombëtare nuk i shet ushtrisë dhe shërbimeve të fshehtë vetëm avionë, anije dhe tanke.
Shet edhe ekspertë, që këshillojnë, stërvisin dhe punojnë kudo, edhe në bunkerë tetë metra poshtë Pentagonit, ku qëndrojnë krah ushtarëve me veshje luftimi, të angazhuar në survejimin e pikave të nxehta përreth botës. Sipërmarrjet private janë tashmë kaq shumë të përfshira në operacionet më delikate, saqë pa to disa misione të ushtrisë dhe të shërbimeve të fshehtë ose do të ndërpriteshin, ose do të ishin në vështirësi.
Në Departamentin për Sigurinë e Brendshme, numri i privatëve është i njëjtë me atë të agjentëve federalë. Për personelin dhe shërbimet thelbësorë, departamenti varet nga 318 shoqëri, duke përfshirë 19 agjenci që e ndihmojnë për të gjetur dhe rekrutuar personel të ri.
Në zyrën që merret me informacionet e fshehtë, gjashtë në dhjetë punonjës janë privatë. Agjencia për Sigurinë Kombëtare që kryen operacione survejimi elektronik në të gjithë botën, pranon kompani private që sjellin risitë më të fundit teknologjike. Sot bashkëpunon me të paktën 4483 shoqëri të huaja.
Zyra kombëtare e rikonjicionit, zyra e departamentit të mbrojtjes që ndërton, lançon dhe menaxhon satelitët spiunë me të cilët fotografon vende si Kina, Korea e Veriut dhe Irani, nuk mund të bënte asgjë pa ndihmën e katër shoqërive private me të cilat bashkëpunon.
Të gjithë organizatat ushtarake dhe shërbimet e fshehtë varen nga përkthyes me kontratë që komunikojnë me jashtë, përkthejnë dokumente dhe deshifrojnë interceptimet elektronike. Kërkesa për gjuhën mëmë të të huajve është kaq e madhe dhe shifrat që qeveria është gati të paguajë janë kaq të mëdha, saqë në këtë sektor janë 56 kompani në konkurrencë mes tyre.
Secila prej 16 agjencive të shërbimit të fshehtë që përgatisin rrjete kompjuterikë, komunikojnë me rrjete të agjencive të tjera dhe që merren me nxjerrjen e informacioneve që mund të shfaqin zbuluar një komplot terrorist. Vetëm në këtë sektor punojnë më shumë se 400 shoqëri.
Duke shkuar tek privati, shteti do të duhej të kursente, por në të vërtetë nuk ndodhi kështu. Nga një studim i botuar në vitin 2008 nga zyra e drejtorit të shërbimeve të fshehtë kombëtar, doli që privatët përbëjnë 29 përqind të stafit të agjencive të zbulimit, por kushtojnë sa 49% e buxhetit të destinuar për personelin.
Korridorët e pushtetit në Uashington shtrihen në vijë thuajse të drejtë nga Gjykata e Lartë, në Kongres dhe në Shtëpinë e Bardhë. Duke vazhduar më në perëndim, përtej lumit Potomac, duken qartë mbi të gjitha natën zyrat e pushtetit jozyrtar. Në periferitë rezidenciale të Virginias shfaqen shenjat e ndriçuara të Amerikës top secret: Northrop Grumman, Saic, general Dynamics.
Nga 1931 shoqëritë e përzgjedhura nga investigimi ynë që kanë kontrata top secret, 110 prej tyre kryejnë pak a shumë 90 përqind të punës private në fushën e mbrojtjes. Për të kuptuar se si këto shoqëri kanë mbërritur të dominojnë epokën e pas 11 shtatorit, nuk ka vend më të mirë se sa qendra e General Dynamics në Herndon.
Disa ditë më parë, në atë zyrë, Ken Pohill po ekzaminonte filmime në kompjuter. Në të parin dukej një kamion i bardhë në Afganistan: një videokamera e vendosur në bishtin e një avioni rikonjicioni amerikan ishte duke e ndjekur.
Pohill kishte në dispozicion dhjetëra pamje të tjera në gjendje të ndihmonin një analist të shërbimeve të fshehtë për të kuptuar nëse shoferi bënte pjesë në një organizatë, e cila depoziton bomba përgjatë rrugëve për të vrarë ushtarë amerikanë.
Pohill klikon mausin dhe shfaqet menjëherë një foto e shtëpisë së shoferit me disa të dhëna se kush e frekuenton. Më pas shfaqet një filmim me rreze infra të kuqe e mjetit. Një tjetër klikim dhe ja ku shfaqet plani i parë i një objekti që shoferi e kishte hedhur nga dritarja. Klik: pamja e një avioni spiun. Klik: rindërtimi i lëvizjeve të kamionit. Klik: dritarja e një chat-i online me të gjithë ata që po ndjekin kamionin.
Dhjetë vjet më parë, po të kishte qenë një punonjës i General Dynamics, ndoshta Pohill do të kishte punuar hekur. Në atë kohë, qendra kryesore e veprimtarisë së kompanisë ishte porti industrial i Groton, në Connecticut, atje ku burra dhe gra me çizme gome çmontonin nëndetëse. Sot, kompania krijon instrumente për mbledhjen e të dhënave si për shembull biblioteka e imazheve dixhitalë të Herndon dhe Blackberry special i Presidentit Obama.
Evolucioni i General Dynamics ka ndjekur një parim unik: shko ku janë paratë. Kompania ka përqafuar mënyrën e re amerikane të të bërit luftë të menaxhuar nga shërbimet e fshehtë. Ka krijuar sisteme për pikasjen e armiqve të vegjël si dhe pajisje për interceptimin e komunikimit përmes celularit si dhe kompjuterët e terroristëve.
Ka gjetur mënyrën për të organizuar miliardat e të dhënave të grumbulluara nga agjencitë e zbulimit në paketa informacioni që mund të analizoheshin nga një person i vetëm. Ka filluar të përthithë kompani më të vogla që mund ta ndihmonin të dominonte botën e re të shërbimeve të fshehtë.
Nga 2001 deri në 2010 ka blerë 11 agjenci të specializuara në përdorimin e satelitëve, sinjalizimet e zbulimit gjeohapësinor, survejimin, rikonjicionin, integrimin teknologjik dhe imazhet. Në 11 shtator 2001, General Dynamics punonte me organizata të reja zbulimi, sot ka kontrata me të 16-ta.
Vartësit e saj mbushin zyrat e agjencisë për sigurinë kombëtare dhe departamentit për sigurinë e brendshme. Në vitin 2003 ka inkasuar qindra milionë dollarë për të përgatitur dhe menaxhuar qendrën e re të departamentit, duke përfshirë qendrën operative kombëtare, zyrën e zbulimit dhe analizës si dhe zyrën e sigurisë.
Bilanci i General Dynamics pasqyron suksesin e transformimit të saj. Pasqyron edhe atë se sa shumë Shtetet e Bashkuara, që janë klienti kryesor i saj, janë të gatshme të paguajnë përtej kostos së punës së saj. Në vitin 2009 kompania deklaroi 31.9 miliardë dollarë të ardhura, krahasuar me 10.4 në vitin 2000. Ndërkohë, personeli është më shumë se dyfishuar: nga 43300 në 91700.
Në tremujorin e dytë të 2009, fitimet e divizioneve të saj të lidhur me operacionet e zbulimit dhe mbledhjen e informacioneve janë rritur në dhjetë miliardë, krahasuar me 2.4 miliardë në vitin 2000 dhe vitin që kaloi zinin 34 përqind të të ardhurave në tërësi.
Mjafton të shohësh qendrën e kompanisë në Falls Church për të kuptuar që biznesi ecën mirë. Ndërtesa e madhe është e mbushur me vepra arti, në mensë makaronat shërbehen në pjata porcelani me stemën e General Dynamics dhe ka një auditorium me shtatë radhë poltronash të veshura me lëkurë të bardhë, secila me nga një mikrofon dhe kompjuter. Tashmë, General Dynamics operon në çdo sektor të zbulimit. Ndihmon operatorët e kundërspiunazhit dhe formon analistë të rinj.
Ka një kontratë prej 600 milionë dollarësh me aeronautikën për të interceptuar komunikimet. Fiton një miliard dollarë në vit për të mbajtur larg hacker-at nga rrjetet kompjuterikë të qeverisë dhe për të koduar komunikimet e qeverisë.
Në shtator të vitit 2009, General Dynamics siguroi një kontratë prej dhjetë milionë dollarësh nga njësia psikologjike e komandës së operacioneve specialë të ushtrisë, për të krijuar faqe interneti që të ndikojnë në opinionet e të huajve për politikën e Shteteve të Bashkuara.
Për ta bërë këtë, ka pajtuar gazetarë dhe programues në gjendje të krijojnë dhe menaxhojnë faqe interneti lajmesh të përshtatura për pesë rajone të ndryshëm të botës. Duken si faqe normale informacioni, me emra të tillë si Setimes.com, "Lajme dhe opinione nga Europa Juglindore".
I vetmi tregues i faktit që menaxhohen për llogari të qeverisë është në fund të faqes kryesore, tek disclaimer-i. Këtë vit, të ardhurat në tërësi për General Dynamics kanë qenë 7.8 miliardë dollarë vetëm në tremujorin e parë. Gjatë një mbledhjeje të këshillit administrativ në prill, administratori i deleguar dhe presidenti Jay L. Johnson deklaroi: "Në tremujorin e parë kemi thyer çdo rekord. Dhe po përgatitemi për një tjetër vit suksesesh të mëdha".
Dana Priest & William M. Arkin
Neo- "Njëshmëria - mund të njihet vetëm duke u bashkuar me të."
1402
Re: Amerika top-secret
Uliks 25.07.10 23:21
Qenka vertet nje shkrim interesant dhe me vlera shume te larta.
Amerika qe nga koha e zhvillimit e deri ne ditet e sotme ka qene dhe mbetet nje nder shtet me top sekrete te globit.Por pa e zgjatur shume dua qe te inkuadrohem ne teme.Eshte me se e vertet qe mbas 11 shtatorit SHBA-t kane ndermarre masa per rimobilizimin dhe rifuqizimin e te gjitha sherbimeve sekrete qe i disponon ky shtet.
Jo vetem per faktin e kanosjes se ndonje rreziku nga terrorizmi por per shume arsye.Zhvillimi i hovshem i ekonomise kineze si dhe asaj ruse e iraniane ne ditet e sotme eshte problemi primar i saj qe per mendimin e shume analisteve amerikanet do te kene kogja pune per te bere dhe rishikuar politikat e saja ne te gjitha aspektet neqoftse deshirojne te mbesin superfuqi nr nje
Amerika qe nga koha e zhvillimit e deri ne ditet e sotme ka qene dhe mbetet nje nder shtet me top sekrete te globit.Por pa e zgjatur shume dua qe te inkuadrohem ne teme.Eshte me se e vertet qe mbas 11 shtatorit SHBA-t kane ndermarre masa per rimobilizimin dhe rifuqizimin e te gjitha sherbimeve sekrete qe i disponon ky shtet.
Jo vetem per faktin e kanosjes se ndonje rreziku nga terrorizmi por per shume arsye.Zhvillimi i hovshem i ekonomise kineze si dhe asaj ruse e iraniane ne ditet e sotme eshte problemi primar i saj qe per mendimin e shume analisteve amerikanet do te kene kogja pune per te bere dhe rishikuar politikat e saja ne te gjitha aspektet neqoftse deshirojne te mbesin superfuqi nr nje
Uliks- 36
Re: Amerika top-secret
gjilanasi 12.05.14 10:08
Amerika dhe sekretet e saj
Zgjedhja e Shteteve të Bashkuara për të mos thënë më asgjë në lidhje me fundin e Bin Ladenit është simbol i raportit shumë të ashpër që ka pasur gjithmonë në këtë vend transparenca me sekretet.
A mundet vallë një demokraci në epokën e “Wikileaks” të zgjedhë heshtjen, siç ka bërë shpesh në të shkuarën, në rastet e Vietnamit dhe Iranit?
Mjaft më me detaje për vrasësit e Bin Ladenit apo sulmin e njësisë speciale amerikane në qytetin e Pakistanit me emrin “Abbottabad”. Dhe nuk bëhet më fjalë vetëm për fotot, por tani nga Shtëpia e Bardhë del urdhri edhe për një heshtje-shtypi për gjithë këtë histori. Gjatë ditëve të fundit dolën shumë versione për operacionin në fjalë, shumë kontradikta dhe dyshime. Në këto rrethana “arsyeja shtetërore” ndërhyn dhe kërkon heshtje. Në epokën e “Wikileaks”, ky ndryshim i menjëhershëm i linjës së Shtëpisë së Bardhë duket paksa antihistorik, irreal.
Por Amerika e Amendamentit të Parë, demokracia teorikisht më transparente e historisë, vërtitet në mënyrë të vazhdueshme në ciklet e saj historike të hapjes dhe mbylljes, me beteja të fituara dhe të humbura në luftën mes demokracisë dhe sekreteve.
Ndërsa dy ditë më parë, Obama mbante në duar një kurorë me lule, ndërsa ndodhet në “Ground Zero”, ishte e pamundur që të mos çoje nëpër mend atë që mendon 42% e amerikanëve: që komisioni i hetimit të ngjarjeve të 11 shtatorit “ka fshehur ose ka refuzuar që të hetojë në lidhje me provat kyçe që bien në kontradiktë me versionin zyrtar të sulmit famëkeq”.
Dhe këtu nuk flasim për amerikanë që janë të pasionuar pas teorive të komplotit. Një nga juristët me më shumë autoritet, i cili është përfshirë në punët e komisionit, John Farmer, deklaroi se nuk dëshironte që të vinte firmën në përfundimet e punimeve dhe këtë e bëri me një deklaratë që të fut drithërimën: “Ajo që qeveria dhe ushtria i kanë thënë Kongresit, mediave dhe opinionit publik për atë që dinin për ngjarjet e 11 shtatorit është thuajse e gjitha një gënjeshtër”.
Konflikti mes demokracisë dhe sekreteve është i vjetër sa edhe vetë shteti modern. Max Weber shkruan: “Çdo burokraci do të veprojë në mënyrë të vazhdueshme për të forcuar superioritetin e pozicionit të saj, duke mbajtur të fshehta informacionet dhe qëllimet. Shteti kërkon që t’i vidhet syrit të qytetarit, sepse kjo është mënyra më e mirë për të vepruar sipas planeve dhe pa u ndjerë”. Por në historinë amerikane, tensioni mes së drejtës për informim që e kanë qytetarët dhe dëshirës që ka qeveria për të mbajtur gjithçka pas të fshehtë, ka pasur përplasje të mëdha.
Dy luftërat botërore nxorën dy presidentë demokratë dhe progresistë, e megjithatë të ndryshëm mes tyre, për sa i përket çështjes në fjalë. Woodrow Wilson nënshkroi një ligj shumë të rreptë censure, famëkeqin “Ligji i Spiunazhit”, i vitit 1918, që ka qenë në mënyrë të vazhdueshme burim i abuzimeve të rënda (qindra socialistë dhe pacifistë janë hedhur burgjeve me arsyen e vetme se kanë kundërshtuar Presidentin dhe sigurisht jo, siç pretendohej, publikuan sekrete shtetërore).
Franklin Delano Roosevelt e trashëgoi këtë instrument ligjor, por i bëri një përdorim më të moderuar. Në vitin 1942, i besoi Zyrën e Censurës gazetarit Byron Price, ish-drejtori i “Associated Press”, që ishte për një autocensurë vullnetare që do të lihej thuajse tërësisht në dorën e mediave.
Kjo nuk e ndalon faktin që i dyshuari për nxjerrje sekretesh të mos dënohej edhe gjatë periudhës së Luftës së Dytë Botërore. Luftërat janë preteksti më i mirë për të sulmuar transparencën dhe për të mbjellë në vend të saj mjegull dhe errësirë dhe Amerika, për hir të së vërtetës ka kaluar nga një konflikt në tjetrin, nga një luftë në tjetrën: ato që mund t’i cilësojmë si “të nxehta”, janë luftërat e Koresë, Vietnamit,
Afganistanit dhe Irakut dhe luftërat e “ftohta” me Bashkimin Sovjetik, si dhe vitet e “luftës kundër terrorizmit” sipas etiketës që i vuri Bush. Periudha e përplasjes botërore me bllokun komunist ishte ideale për lulëzimin e sekreteve: është epoka e grushteve të shteteve e të mbështetur nga CIA (ndër të shumtët ishte edhe ai i vitit 1973, kur qeveria e Salvador Alendes u rrëzua nga militantët në Kili).
Eliminimi i Mosadeq në Iran që u zëvendësua nga shiitët në vitin 1953, Gjiri i Derrave në Kubë në vitin 1961 e të tjerë janë vetëm episodet e para të një serie të gjatë “sulmesh” kundër transparencës dhe triumfit të errësirës informative dhe fshehtësisë.
Dhe nuk bëhet fjalë vetëm për sferën e politikës së jashtme, apo atë të mbrojtjes amerikane, por edhe një tragjedi kombëtare, siç ishte vrasja e Presidentit amerikan, Kenedi, në vitin 1963 në Dallas. Thuajse gjysmë shekulli më pas, amerikanët vazhdojnë që të jenë të bindur që komisioni hetimor i drejtuar nga gjykatësi Earl Warren ka fshehur të vërtetën për Kenedin, pra atë që ka të bëjë me ekzistencën e një përbetimi të brendshëm kundër Presidentit.
Por penduli lëviz në drejtim të kundërt në vitet ‘70. Transparenca arrin një fitore në vitin 1971 kur gazeta “New York Times” publikon të ashtuquajturat “Letra të Pentagonit”, duke kryqëzuar Shtëpinë e Bardhë për zhvillimet dhe prapaskenat sekrete të Luftës në Vietnam: “Presidenti Lyndon Jonson ka gënjyer në mënyrë të vazhdueshme para opinionit publik në Kongres për një temë të rëndësisë kombëtare”.
“Letrat e Pentagonit” janë njëherazi edhe sinjali i një metastaze të fshehtësisë, por edhe rasti për të mobilizuar antitrupat. Gjykata e Lartë mbron të drejtën e publikimit të këtyre materialeve dhe kështu tentativa për një censurë të tyre është shpartalluar.
Më pas kemi dhe publikimet e skandalit të “Watergate”, që çoi në rënien nga Niksonit në vitin 1974. Më pas kemi edhe një tjetër skandal, atë “Iran-kontrast”, të furnizimit me armë të Teheranit për të paguar terroristët e së djathtës në Nikaragua që rrezikoi ta çonte Reganin në gjyq dhe në vitin 1986, Charles Krauthammer në revistën “Time” shkruan: “Demokracia amerikane ka alergji nga sekretet. Vetë ideja e sekretit çon në një dënim etik. Premtimi demokratik i hapjes nuk përputhet me mënyrën okulte të funksionimit të diplomacisë dhe intrigave ushtarake”.
Por beteja për transparencën nuk është fituar ende njëherë e mirë. Në vitin 1994, një hetim bipartizan i Kongresit Amerikan, i drejtuar nga Komisioni Moynihan, në lidhje me fshehtësinë qeveritare jep të dhëna me të vërtetë befasuese: “Çdo vit gjenerohen rreth 400,000 sekrete të reja, transparenca e të cilëve përbën rrezik shumë të madh për sigurinë kombëtare. Kjo teorikisht”.
Por është një gjë shumë e vogël po të krahasohet me numrin e madh të sekreteve të Amerikës, pas tronditjes së 11 shtatorit të vitit 2001. Thuajse dhjetë vjet më pas, një hetim madhështor i gazetës “Washington Post” i titulluar “Amerika Top Secret” denoncoi “një univers të tërë të fshehur që rritet dhe zmadhohet jashtë çdo kontrolli”.
Ja disa elementë të këtij hetimi gazetaresk: 1271 – numri i organizatave shtetërore dhe 1931 numri i shoqërive private që punojnë në programe të lidhura me antiterrorizmin; 854,000 persona që “lëvizin” në sferën e botës së fshehtë. Përfundimi i këtij hetimi gazetaresk ishte shumë i prerë: “Bota okulte që ka krijuar qeveria, në kundërpërgjigje të sulmeve të 11 shtatorit, është bërë kaq e madhe dhe e fshehtë sa askush nuk di më se cila është kostoja e këtij ‘universi’, sa janë njerëzit që punojnë, sa aktivitete zhvillohen”.
Një episod thelbësor i përshkallëzimit të fshehtësisë mbetet lufta në Irak “e legjitimuar” nga sekretari i Shtetit Colin Powell në Kombet e Bashkuara në shkurt të vitit 2003, me fjalimin e famshëm për armët e dëmtimit në masë të Sadam Huseinit”. Bëhet fjalë edhe në këtë rast për prova false, të cilat nuk dolën në dritë, sepse u mbuluan nga fshehtësia.
Obama shkoi në Shtëpinë e Bardhë, me premtimin se do të hidhte dritë mbi këtë botë fshehtësie, duke pretenduar se ishte mbartës i një kulture transparence. Por lëvizja e mbarë e Pendulit këtë radhë ishte e shkurtër, zgjati fare pak muaj. Në prill të vitit 2009, Obama publikon hetimet e CIA-s që konfirmonin përdorimin e torturës nga administrata e Bushit. Por në majin e të njëjtit vit, në prag të publikimit të fotove që dokumentonin dhunën e ushtarëve amerikanë në Irak dhe në Afganistan ai “rimendohet”.
Nën presion nga Pentagoni “për të mos vënë në rrezik jetët e ushtarëve amerikanë në front”, Obama shmangu publikimin e fotove. Në lidhje me hetimin e torturave, Obama tha se kishte ardhur momenti për të pranuar gabimet, për të kthyer faqe dhe për të ecur përpara. Por edhe këtë herë, fiton “arsyeja shtetërore”.
Sot, sërish përballë kundërshtive në lidhje me vrasjen e Bin Ladenit, tingëllojnë më të forta se kurrë fjalët e Jonathan Schell të publikuara në vitin 1971 në “New Yorker” pas fitores së transparencës me rastin e “Pentagon Papers”: Çështja është: kush ka të drejtë që të përcaktojë atë që quhet ‘interesi i vendit’? Në një demokraci kjo i takon qytetarëve”
Zgjedhja e Shteteve të Bashkuara për të mos thënë më asgjë në lidhje me fundin e Bin Ladenit është simbol i raportit shumë të ashpër që ka pasur gjithmonë në këtë vend transparenca me sekretet.
A mundet vallë një demokraci në epokën e “Wikileaks” të zgjedhë heshtjen, siç ka bërë shpesh në të shkuarën, në rastet e Vietnamit dhe Iranit?
Mjaft më me detaje për vrasësit e Bin Ladenit apo sulmin e njësisë speciale amerikane në qytetin e Pakistanit me emrin “Abbottabad”. Dhe nuk bëhet më fjalë vetëm për fotot, por tani nga Shtëpia e Bardhë del urdhri edhe për një heshtje-shtypi për gjithë këtë histori. Gjatë ditëve të fundit dolën shumë versione për operacionin në fjalë, shumë kontradikta dhe dyshime. Në këto rrethana “arsyeja shtetërore” ndërhyn dhe kërkon heshtje. Në epokën e “Wikileaks”, ky ndryshim i menjëhershëm i linjës së Shtëpisë së Bardhë duket paksa antihistorik, irreal.
Por Amerika e Amendamentit të Parë, demokracia teorikisht më transparente e historisë, vërtitet në mënyrë të vazhdueshme në ciklet e saj historike të hapjes dhe mbylljes, me beteja të fituara dhe të humbura në luftën mes demokracisë dhe sekreteve.
Ndërsa dy ditë më parë, Obama mbante në duar një kurorë me lule, ndërsa ndodhet në “Ground Zero”, ishte e pamundur që të mos çoje nëpër mend atë që mendon 42% e amerikanëve: që komisioni i hetimit të ngjarjeve të 11 shtatorit “ka fshehur ose ka refuzuar që të hetojë në lidhje me provat kyçe që bien në kontradiktë me versionin zyrtar të sulmit famëkeq”.
Dhe këtu nuk flasim për amerikanë që janë të pasionuar pas teorive të komplotit. Një nga juristët me më shumë autoritet, i cili është përfshirë në punët e komisionit, John Farmer, deklaroi se nuk dëshironte që të vinte firmën në përfundimet e punimeve dhe këtë e bëri me një deklaratë që të fut drithërimën: “Ajo që qeveria dhe ushtria i kanë thënë Kongresit, mediave dhe opinionit publik për atë që dinin për ngjarjet e 11 shtatorit është thuajse e gjitha një gënjeshtër”.
Konflikti mes demokracisë dhe sekreteve është i vjetër sa edhe vetë shteti modern. Max Weber shkruan: “Çdo burokraci do të veprojë në mënyrë të vazhdueshme për të forcuar superioritetin e pozicionit të saj, duke mbajtur të fshehta informacionet dhe qëllimet. Shteti kërkon që t’i vidhet syrit të qytetarit, sepse kjo është mënyra më e mirë për të vepruar sipas planeve dhe pa u ndjerë”. Por në historinë amerikane, tensioni mes së drejtës për informim që e kanë qytetarët dhe dëshirës që ka qeveria për të mbajtur gjithçka pas të fshehtë, ka pasur përplasje të mëdha.
Dy luftërat botërore nxorën dy presidentë demokratë dhe progresistë, e megjithatë të ndryshëm mes tyre, për sa i përket çështjes në fjalë. Woodrow Wilson nënshkroi një ligj shumë të rreptë censure, famëkeqin “Ligji i Spiunazhit”, i vitit 1918, që ka qenë në mënyrë të vazhdueshme burim i abuzimeve të rënda (qindra socialistë dhe pacifistë janë hedhur burgjeve me arsyen e vetme se kanë kundërshtuar Presidentin dhe sigurisht jo, siç pretendohej, publikuan sekrete shtetërore).
Franklin Delano Roosevelt e trashëgoi këtë instrument ligjor, por i bëri një përdorim më të moderuar. Në vitin 1942, i besoi Zyrën e Censurës gazetarit Byron Price, ish-drejtori i “Associated Press”, që ishte për një autocensurë vullnetare që do të lihej thuajse tërësisht në dorën e mediave.
Kjo nuk e ndalon faktin që i dyshuari për nxjerrje sekretesh të mos dënohej edhe gjatë periudhës së Luftës së Dytë Botërore. Luftërat janë preteksti më i mirë për të sulmuar transparencën dhe për të mbjellë në vend të saj mjegull dhe errësirë dhe Amerika, për hir të së vërtetës ka kaluar nga një konflikt në tjetrin, nga një luftë në tjetrën: ato që mund t’i cilësojmë si “të nxehta”, janë luftërat e Koresë, Vietnamit,
Afganistanit dhe Irakut dhe luftërat e “ftohta” me Bashkimin Sovjetik, si dhe vitet e “luftës kundër terrorizmit” sipas etiketës që i vuri Bush. Periudha e përplasjes botërore me bllokun komunist ishte ideale për lulëzimin e sekreteve: është epoka e grushteve të shteteve e të mbështetur nga CIA (ndër të shumtët ishte edhe ai i vitit 1973, kur qeveria e Salvador Alendes u rrëzua nga militantët në Kili).
Eliminimi i Mosadeq në Iran që u zëvendësua nga shiitët në vitin 1953, Gjiri i Derrave në Kubë në vitin 1961 e të tjerë janë vetëm episodet e para të një serie të gjatë “sulmesh” kundër transparencës dhe triumfit të errësirës informative dhe fshehtësisë.
Dhe nuk bëhet fjalë vetëm për sferën e politikës së jashtme, apo atë të mbrojtjes amerikane, por edhe një tragjedi kombëtare, siç ishte vrasja e Presidentit amerikan, Kenedi, në vitin 1963 në Dallas. Thuajse gjysmë shekulli më pas, amerikanët vazhdojnë që të jenë të bindur që komisioni hetimor i drejtuar nga gjykatësi Earl Warren ka fshehur të vërtetën për Kenedin, pra atë që ka të bëjë me ekzistencën e një përbetimi të brendshëm kundër Presidentit.
Por penduli lëviz në drejtim të kundërt në vitet ‘70. Transparenca arrin një fitore në vitin 1971 kur gazeta “New York Times” publikon të ashtuquajturat “Letra të Pentagonit”, duke kryqëzuar Shtëpinë e Bardhë për zhvillimet dhe prapaskenat sekrete të Luftës në Vietnam: “Presidenti Lyndon Jonson ka gënjyer në mënyrë të vazhdueshme para opinionit publik në Kongres për një temë të rëndësisë kombëtare”.
“Letrat e Pentagonit” janë njëherazi edhe sinjali i një metastaze të fshehtësisë, por edhe rasti për të mobilizuar antitrupat. Gjykata e Lartë mbron të drejtën e publikimit të këtyre materialeve dhe kështu tentativa për një censurë të tyre është shpartalluar.
Më pas kemi dhe publikimet e skandalit të “Watergate”, që çoi në rënien nga Niksonit në vitin 1974. Më pas kemi edhe një tjetër skandal, atë “Iran-kontrast”, të furnizimit me armë të Teheranit për të paguar terroristët e së djathtës në Nikaragua që rrezikoi ta çonte Reganin në gjyq dhe në vitin 1986, Charles Krauthammer në revistën “Time” shkruan: “Demokracia amerikane ka alergji nga sekretet. Vetë ideja e sekretit çon në një dënim etik. Premtimi demokratik i hapjes nuk përputhet me mënyrën okulte të funksionimit të diplomacisë dhe intrigave ushtarake”.
Por beteja për transparencën nuk është fituar ende njëherë e mirë. Në vitin 1994, një hetim bipartizan i Kongresit Amerikan, i drejtuar nga Komisioni Moynihan, në lidhje me fshehtësinë qeveritare jep të dhëna me të vërtetë befasuese: “Çdo vit gjenerohen rreth 400,000 sekrete të reja, transparenca e të cilëve përbën rrezik shumë të madh për sigurinë kombëtare. Kjo teorikisht”.
Por është një gjë shumë e vogël po të krahasohet me numrin e madh të sekreteve të Amerikës, pas tronditjes së 11 shtatorit të vitit 2001. Thuajse dhjetë vjet më pas, një hetim madhështor i gazetës “Washington Post” i titulluar “Amerika Top Secret” denoncoi “një univers të tërë të fshehur që rritet dhe zmadhohet jashtë çdo kontrolli”.
Ja disa elementë të këtij hetimi gazetaresk: 1271 – numri i organizatave shtetërore dhe 1931 numri i shoqërive private që punojnë në programe të lidhura me antiterrorizmin; 854,000 persona që “lëvizin” në sferën e botës së fshehtë. Përfundimi i këtij hetimi gazetaresk ishte shumë i prerë: “Bota okulte që ka krijuar qeveria, në kundërpërgjigje të sulmeve të 11 shtatorit, është bërë kaq e madhe dhe e fshehtë sa askush nuk di më se cila është kostoja e këtij ‘universi’, sa janë njerëzit që punojnë, sa aktivitete zhvillohen”.
Një episod thelbësor i përshkallëzimit të fshehtësisë mbetet lufta në Irak “e legjitimuar” nga sekretari i Shtetit Colin Powell në Kombet e Bashkuara në shkurt të vitit 2003, me fjalimin e famshëm për armët e dëmtimit në masë të Sadam Huseinit”. Bëhet fjalë edhe në këtë rast për prova false, të cilat nuk dolën në dritë, sepse u mbuluan nga fshehtësia.
Obama shkoi në Shtëpinë e Bardhë, me premtimin se do të hidhte dritë mbi këtë botë fshehtësie, duke pretenduar se ishte mbartës i një kulture transparence. Por lëvizja e mbarë e Pendulit këtë radhë ishte e shkurtër, zgjati fare pak muaj. Në prill të vitit 2009, Obama publikon hetimet e CIA-s që konfirmonin përdorimin e torturës nga administrata e Bushit. Por në majin e të njëjtit vit, në prag të publikimit të fotove që dokumentonin dhunën e ushtarëve amerikanë në Irak dhe në Afganistan ai “rimendohet”.
Nën presion nga Pentagoni “për të mos vënë në rrezik jetët e ushtarëve amerikanë në front”, Obama shmangu publikimin e fotove. Në lidhje me hetimin e torturave, Obama tha se kishte ardhur momenti për të pranuar gabimet, për të kthyer faqe dhe për të ecur përpara. Por edhe këtë herë, fiton “arsyeja shtetërore”.
Sot, sërish përballë kundërshtive në lidhje me vrasjen e Bin Ladenit, tingëllojnë më të forta se kurrë fjalët e Jonathan Schell të publikuara në vitin 1971 në “New Yorker” pas fitores së transparencës me rastin e “Pentagon Papers”: Çështja është: kush ka të drejtë që të përcaktojë atë që quhet ‘interesi i vendit’? Në një demokraci kjo i takon qytetarëve”
gjilanasi- 361
Similar topics» E vërteta mbi Sirinë
» Shtetin Islamik e krijoi Amerika
» Parashikuesit: Amerika kërcënohet nga katastrofa e madhe?
» A e dinte Amerika jave me pare vrasjen e Ivanoviqit?
» Amerika u zbulua 10 mijë vite para indianëve
» Shtetin Islamik e krijoi Amerika
» Parashikuesit: Amerika kërcënohet nga katastrofa e madhe?
» A e dinte Amerika jave me pare vrasjen e Ivanoviqit?
» Amerika u zbulua 10 mijë vite para indianëve
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi